E-materiały do kształcenia zawodowego

Metody przewodnictwa turystycznego

HGT.08 Obsługa klienta oraz rozliczanie imprez i usług turystycznych - Technik organizacji turystyki 422104

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik pojęć do e‑materiału zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑materiału, w których zostały użyte.

Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w materiale w e‑materiale.

1
aktywny wypoczynek
aktywny wypoczynek

Wypoczynek, który uwzględnia odpoczywanie połączone z ruchem, aktywnością fizyczną, sportem.

R1X4DE2n29BzS
aktywny wypoczynek
Źródło: https://www.pexels.com, domena publiczna.
atrakcyjność turystyczna
atrakcyjność turystyczna

To właściwość obszaru/regionu/miejscowości wynikające z cech przyrodniczych i pozaprzyrodniczych, które wzbudzają zainteresowanie i przyciągają podróżnych.

RrfnuLNvo7hxh
atrakcja turystyczna
Źródło: https://www.pexels.com, domena publiczna.
bilet wstępu na atrakcje turystyczne
bilet wstępu na atrakcje turystyczne

Dokument umożliwiający skorzystanie z walorów turystycznych.

R1HuKJqx569g1
bilet wstępu na atrakcje turystyczne
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
biuro turystyczne
biuro turystyczne

Nazwa potoczna przedsiębiorstwa turystycznego. Zgodnie z Ustawą o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, to przedsiębiorstwo ułatwiające nabywanie powiązanych usług turystycznych, agent turystyczny.

RaQdCfz5JVCfH
biuro turystyczne
Źródło: https://www.freepik.com/, domena publiczna.
cena
cena

Kwota, którą należy zapłacić za produkty czy świadczone usługi. Cena dzieli się na cenę netto skalkulowaną w oparciu o koszty produkcji lub cenę zakupu oraz cenę brutto, czyli cenę netto, do której dodany został podatek VAT zgodnie z obowiązującymi stawkami na dany towar lub usługę.

czas wolny
czas wolny

Jest to okres przeznaczony dla osoby, który może zagospodarować według swoich własnych potrzeb i uznania. Zadaniem czasu wolnego jest regeneracja sił fizycznych i psychicznych człowieka. Jest to ważny element stanowiący o jakości życia. Czas wolny może zostać przeznaczony m.in. na wypoczynek od codziennych obowiązków, rekreację, zdobywanie nowych doświadczeń, spędzenie chwil z najbliższymi (rodziną lub przyjaciółmi), poprawę kondycji czy zdrowia, samokształcenie lub samodoskonalenie.

Europejska Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych
Europejska Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych

W języku ang. European Federation of Tourist Guide Associations, w skrócie FEG. Organizacja zrzeszająca wykwalifikowanych przewodników turystycznychprzewodnik turystycznyprzewodników turystycznych w Europie i dbająca o jakość i standardy oraz wartości dodane do doświadczeń turystówpodróżnyturystów. Federacja powstała w 1986 roku w Paryżu w celu reprezentowania zawodu na poziomie europejskim, upowszechniania i poprawy jakości usługusługa przewodnickausług oferowanych wszystkim odwiedzającym Europę oraz łączenia i wzmacniania profesjonalnych powiązań przewodników turystycznychprzewodnik turystycznyprzewodników turystycznych w całej Europie.

Google Earth
Google Earth

Aplikacja do oglądania różnych miejsc z lotu ptaka, z widokami terenu i budynków 3D.

Google Goggles
Google Goggles

Aplikacja, która służy do rozpoznawania dzieł sztuki na podstawie zdjęcia dzieła sztuki, budynku czy pomnika.

Google Street View
Google Street View

Aplikacja do oglądania zdjęć panoramicznych robionych z poziomu ulicy.

gra miejska
gra miejska

To sposób zwiedzania, podczas którego uczestnicy poprzez odkrywanie ciekawych zagadek ukrytych w przestrzeni miasta poznają je w niecodzienny sposób.

hotelarz
hotelarz

Osoba pracująca w hotelu, której praca polega na zorganizowaniu i udzieleniu klientowiklientklientowi zakwaterowania, wyżywienia i usług z tym związanych na odpowiednim poziomie. Hotelarz może opracowywać zestaw oferowanych usług hotelarskich, metody ich świadczenia oraz politykę handlową obiektu, w którym pracuje.

impreza turystyczna
impreza turystyczna

Według Ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, imprezę turystyczną stanowi połączenie co najmniej dwóch różnych rodzajów usług turystycznychusługa turystycznausług turystycznych na potrzeby tej samej podróży lub wakacji, spełniające warunki, o których mowa w art. 5 ust. 1.

klient
klient

Podmiot dokonujący zakupu dobra na rzecz własnej konsumpcji lub w celu dalszej dystrybucji oraz nabywający prawa do jej własności.

licencja Międzynarodowego Przewodnika Wysokogórskiego
licencja Międzynarodowego Przewodnika Wysokogórskiego

Jeden z wymóg dla przewodnika wysokogórskiego. Licencja Międzynarodowego Przewodnika Wysokogórskiego jest wydawana przez Międzynarodową Federację Związków PrzewodnickichMiędzynarodowa Federacja Związków PrzewodnickichMiędzynarodową Federację Związków Przewodnickich (w skrócie IVBV/UIAGM/IFMGA). Aby uzyskać licencję, należy odbyć specjalistyczny kurs, a uprawnienia są uznawane w ponad dwudziestu krajach świata, a honorowane praktycznie na całym świecie.

makieta
makieta

Model obiektu, części miasta, sceny dekoracji, który został wykonany w zmniejszonej skali.

Międzynarodowa Federacja Związków Przewodnickich
Międzynarodowa Federacja Związków Przewodnickich

W skrócie z niem. IVBV, z franc. UIAGM i z ang. IFMGA. To organizacja założona w 1965 roku przez przewodników z Austrii, Francji, Szwajcarii i Włoch. Stowarzysza przewodników górskichprzewodnik turystyczny górskiprzewodników górskich z ponad 20 krajów Europy, Azji, obu Ameryk i Oceanii, reprezentujących łącznie prawie 6000 przewodników. Każde krajowe stowarzyszenie reprezentuje wszystkich przewodników górskichprzewodnik turystyczny górskiprzewodników górskich z danego kraju, którzy posiadają kwalifikacje zgodne z wytycznymi Międzynarodowej Federacji Związków Przewodnickich.

oferta turystyczna
oferta turystyczna

Propozycja produktów turystycznych oferowanych przez danego organizatora turystyki.

pilot wycieczek
pilot wycieczek

Osoba, która towarzyszy uczestnikom imprezy turystycznejimpreza turystycznaimprezy turystycznej i jest reprezentantem organizatora turystyki. Pilot sprawuje opiekę nad uczestnikami oraz czuwa nad sposobem wykonania na ich rzecz usługusługa turystycznausług. Przekazuje także podstawowe informacje dotyczące odwiedzanego kraju i miejsca.

podróżny
podróżny

Osoba przemieszczająca się dokądkolwiek, w tym uczestnik ruchu turystycznego.

R1NEIu8e3Rqzm
turysta
Źródło: https://www.pexels.com/, domena publiczna.
preferencje klienta
preferencje klienta

Wybór klientaklientklienta, atrakcjeatrakcyjność turystycznaatrakcje, których poszukuje, lubi, ma chęć odkryć. Możesz się o nich dowiedzieć – zadając odpowiednie pytania.

program imprezy turystycznej
program imprezy turystycznej

Spójny harmonogram dotyczący przebiegu imprezy turystycznejimpreza turystycznaimprezy turystycznej. Uwzględnia jej rodzaj, określony termin, czas trwania, miejsce, liczbę, jakość i formę świadczeń. Wyróżnia się programy ramowe i szczegółowe.

RllqP4b6aMhR8
program imprezy turystycznej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
przewodnik turystyczny
przewodnik turystyczny

Osoba zawodowo oprowadzająca turystówpodróżnyturystów lub odwiedzających po wybranych obszarach, miejscowościach i obiektach, udzielająca o nich fachowej informacji oraz sprawująca nad turystamipodróżnyturystami lub odwiedzającymi opiekę w zakresie wynikającym z umowy.

RTOcvIVSMbp5N
przewodnik turystyczny
Źródło: https://www.freepik.com/, domena publiczna.
przewodnik turystyczny górski
przewodnik turystyczny górski

Wykonuje zadania przewodników turystycznychprzewodnik turystycznyprzewodników turystycznych na obszarach górskich (Beskidach, Sudetach lub Tatrach), zgodnie z posiadanymi odpowiednio uprawnieniami. Uprawnienia przewodników górskich dzielą się na trzy klasy (klasa III jest najniższa), w zależności od stopnia trudności tras i wycieczekwycieczkawycieczek, które ma prawo prowadzić przewodnik.

RPkrGDEhCAMUG
przewodnik górski
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
przewodnik turystyczny miejski
przewodnik turystyczny miejski

To przewodnik lokalny oprowadzający na obszarze poszczególnych. Przewodnik miejski oprowadza po mieście i udziela fachowych i aktualnych informacji dotyczących np. kultury, historii, zabytków miasta oraz sprawuje opiekę nad odwiedzającymi.

RWw4JXmR4BV1u
przewodnik miejski
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
przewodnik turystyczny muzealny
przewodnik turystyczny muzealny

To przewodnikprzewodnik turystycznyprzewodnik, który zajmuje się oprowadzaniem po ekspozycji muzealnej, obiekcie, atrakcji turystycznejatrakcyjność turystycznaatrakcji turystycznej, zgodnie z regulaminem zwiedzania opracowanym przez gestora danego obiektu.

Rmxz9sX3DsdZt
przewodnik turystyczny muzealny
Źródło: https://www.freepik.com/, domena publiczna.
przewodnik turystyczny PTTK
przewodnik turystyczny PTTK

To przewodnikprzewodnik turystycznyprzewodnik działający w ramach Polskiego Towarzystwa Turystyczno‑Krajoznawczego (w skrócie PTTKPTTKPTTK) i podlega podobnym podziałom, jak pozostali przewodnicy niezrzeszeni w PTTKPTTKPTTK. Przewodnik turystyczny PTTKPTTKPTTK dzieli się zatem na przewodnika miejskiegoprzewodnik turystyczny miejskiprzewodnika miejskiego, terenowegoprzewodnik turystyczny terenowyterenowego, górskiegoprzewodnik turystyczny górskigórskiego.

R1EOqUzTk3iLx
przewodnik turystyczny PTTK
Źródło: https://www.freepik.com/, domena publiczna.
przewodnik turystyczny terenowy
przewodnik turystyczny terenowy

To osoba, która zajmuje się oprowadzaniem na terenie województwa, powiatu, gminy, a także  lub regionu, oraz trasach turystycznych.

R1CKYjsc2d4Gv
przewodnik turystyczny terenowy
Źródło: https://pl.freepik.com/, domena publiczna.
przewodnik turystyczny zakładowy
przewodnik turystyczny zakładowy

To przewodnikprzewodnik turystycznyprzewodnik, który oprowadza po zakładach produkcyjnych, charakteryzuje produkcję, zapoznaje zwiedzających z poziomem techniki i technologii produkcji,
miejscem zakładu w gospodarce rejonu i kraju oraz promuje zakład i jego produkty.
Przestrzega zasad regulaminu opracowanego dla określonej kategorii obiektu.

R34rHIHqfXkON
przewodnik turystyczny zakładowy
Źródło: https://pl.freepik.com/, domena publiczna.
PTTK
PTTK

Skrót od Polskiego Towarzystwa Turystyczno‑Krajoznawczego. To najstarsza w Polsce organizacja zrzeszająca turystówpodróżnyturystów i krajoznawców, powstała w 1950 roku. Zajmuje się rozwijaniem i upowszechnianiem krajoznawstwa i turystyki kwalifikowanej (górskiej, pieszej, kajakowej, narciarskiej) we wszystkich jej formach.

ramowy program zwiedzania
ramowy program zwiedzania

Program zwiedzania, który zawiera ogólne informacje dotyczące programu lub ramy godzinowe najważniejszych elementów imprezy turystycznej oraz godziny posiłków.

sylabus miejsca
sylabus miejsca

To zestawienie najważniejszych i ciekawych informacji dotyczących danego miejsca lub obiektu, np. dat i faktów, ludzi związanych z danym miejscem, legend.

R18vuOZWzFM1L
sylabus miejsca
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
system audio guide
system audio guide

Inaczej system tour guide albo audio tour guide. System audioprzewodników, używany przez przewodników turystycznychprzewodnik turystycznyprzewodników turystycznych do oprowadzania grup turystówpodróżnyturystów. Jeśli przewodnikprzewodnik turystycznyprzewodnik korzysta z systemu audio guide, powinien rozdać odbiorniki uczestnikom zwiedzania, poinstruować ich, w jaki sposób należy korzystać z odbiorników, sprawdzić, czy system audio guide działa poprawnie, sprawdzić, czy wszyscy uczestnicy zwiedzania słyszą, a następnie powitać głośno grupę, przedstawiając się uczestnikom i przekazać wszystkie niezbędne informacje oraz określić zasady zwiedzania.

środki transportu
środki transportu

Pojazdy, które umożliwiają przemieszczanie się ludzi po wybranej trasie podróży. Charakteryzuje je koszt i czas podróży, częstotliwość dostępnych połączeń, komfort i bezpieczeństwo podczas przejazdu. Podziału środków transportu dokonuje się na podstawie pionowej klasyfikacji transportu, wyróżniając w ten sposób: środki transportu samochodowego, kolejowego, lotniczego i wodnego (śródlądowego i morskiego).

RHKCSjgxlLcvC
środki transportu
Źródło: https://www.freepik.com, domena publiczna.
Światowa Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych
Światowa Federacja Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych

Ang. World Federation of Tourist Guide Associations, w skrócie WFTGA. Organizacja zrzeszająca stowarzyszenia przewodnickie i przewodników indywidualnych oraz partnerów biznesowych i edukacyjnych, którzy są związani z branżą przewodnicką. Głównym celem WFTGA jest promowanie oraz zagwarantowanie, że przewodnicy turystyczniprzewodnik turystycznyprzewodnicy turystyczni są uznawani za ambasadorów danego regionu.

umowa między przewodnikiem a organizatorem turystyki 
umowa między przewodnikiem a organizatorem turystyki 

Dokument, który zawiera informacje dotyczące ustalonych porozumień między organizatorem turystyki a przewodnikiemprzewodnik turystycznyprzewodnikiem. Jeżeli przewodnik nie jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, jest to tzw. umowa zlecenie świadczenia usług turystycznych. W poszczególnych polach umowy wpisujemy następujące informacje: data zawarcia umowy; imię i nazwisko przewodnikaprzewodnik turystycznyprzewodnika, dane teleadresowe; nazwę imprezy turystycznejimpreza turystycznaimprezy turystycznej, którą obejmuje umowa zlecenie; dane organizatora turystyki, kwotę wynagrodzenia; zakres i terminy realizacji umowy zlecenie. Na końcu umowy znajdują się miejsca, w których składane są podpisy.

usługa przewodnicka
usługa przewodnicka

Usługa turystycznausługa turystycznaUsługa turystyczna polegająca na oprowadzaniu zwiedzających po określonych obszarach, miastach, muzeach, zakładach, przekazywaniu im fachowych informacji oraz sprawowaniu nad nimi opieki.

usługa turystyczna
usługa turystyczna

To społecznie pożyteczna czynność, która służy zaspokojeniu materialnych i niematerialnych potrzeb turystycznych człowieka. Do usług turystycznych można zaliczyć np. usługi przewodnickieusługa przewodnickausługi przewodnickie czy hotelarskie.

questing
questing

To gra polegająca na odkrywaniu dziedzictwa miejsca i tworzeniu nieoznakowanych szlaków, którymi można wędrować, kierując się informacjami zawartymi w wierszowanych wskazówkach. Grę cechuje ścisłe powiązanie z konkretnymi miejscami. Cechami, które ułatwiają propagowanie tej gry, są łatwość narracji, „bezobsługowość” (zasada „oprowadź się sam”), brak konieczności posiadania specyficznej infrastruktury. Questing opiera się na zasadzie 4xE, czyli: zabawa (ang. Entertainment) – questing to dobra zabawa dla każdego, wiek nie ma tu znaczenia; emocje (ang.  Emotions) – dobry questing pozwala uczestnikowi poczuć klimat czasów czy miejsca, którego dotyczy, dodatkowo pobudza wyobraźnię, ciekawość; edukacja (ang.  Education) – questing przekazuje wiedzę na różne tematy, przemyca informacje, zwraca uwagę na interesujące szczegóły związane z tematem questu oraz sprawia, że uczymy się przez działanie; zaangażowanie (ang.  Engagement) – angażuje chętnych do tworzenia questów, do poszukiwań i przekazania wiedzy w przyjemny sposób. Celami questingu są: promowanie elementów dziedzictwa (miejsca, legendy), angażowanie do działania mieszkańców, członków społeczności lokalnej oraz promowanie miejsc w atrakcyjny i nowoczesny sposób.

RFK9wvuxufce3
questing
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
wcielanie się w rolę
wcielanie się w rolę

To metoda pracy przewodnika polegająca na tym, że przewodnikprzewodnik turystycznyprzewodnik i grupa biorą udział w mikroeventach oferowanych w trakcie zwiedzania lub w programieprogram ramowy imprezy turystycznejprogramie pobytu w jakimś miejscu. Przewodnikprzewodnik turystycznyPrzewodnik wchodzi w rolę, która jest dla niego przewidziana i zachęca grupę do wzięcia aktywnego udziału w scenie, dialogu, błyskawicznym nauczeniu się nowej czynności czy w zespołowym wykonaniu potrawy.

RCX9lXG9Er0Sx
wcielanie się w rolę
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Źródło: Strona internetowa ZAMEK NA SKALE, RODZINNE ZWIEDZANIE ZAMKU – DLACZEGO WARTO?, https://www.zameknaskale.com.pl/rodzinne-zwiedzanie-zamku-dlaczego-warto/ [dostęp 30.03.2023 r.].

wycieczka
wycieczka

Rodzaj imprezy turystycznejimpreza turystycznaimprezy turystycznej oraz sposób zwiedzania, którego programprogram ramowy imprezy turystycznejprogram obejmuje zmianę miejsca pobytu jej uczestników. Wycieczka na ogół jest prowadzona przez przewodnikaprzewodnik turystycznyprzewodnika i ma ustaloną trasę oprowadzania.

RLIJ6m5zvGCpT
wycieczka
Źródło: https://www.pexels.com/, domena publiczna.
wycieczka tematyczna
wycieczka tematyczna

To rodzaj imprezy turystycznej, podczas którego przewodnikprzewodnik turystycznyprzewodnik oprowadza grupę szlakiem tematycznym, np. historycznym, biograficznym, przyrodniczym. Ofertaoferta turystycznaOferta kierowana jest w szczególności do szkół i instytucji.

wymagania dla przewodnika turystycznego
wymagania dla przewodnika turystycznego

Warunki, które musi spełnić przewodnik turystycznyprzewodnik turystycznyprzewodnik turystyczny to: mieć ukończone 18 lat, posiadać co najmniej wykształcenie średnie lub branżowe, być niekaranym za przestępstwa umyślne lub inne popełnione w związku z wykonywaniem zadań przewodnika turystycznegoprzewodnik turystycznyprzewodnika turystycznego lub pilota wycieczekpilot wycieczekpilota wycieczek.

R1dfvYxsuyxzX
wymagania dla przewodnika turystycznego
Źródło: https://unsplash.com/, domena publiczna.
zasada KISS
zasada KISS

Skrót od ang. Keep it short and simple. Koncepcja upraszczania treści, sposób na ułatwienie komunikacji. Może mieć zastosowanie w przewodnictwie turystycznym. Przekaz informacji zawiera fakty i daty, jest prosty i zwięzły i powinien trwać maksymalnie 2 minuty.