R1CvjCqdPtfJL
Ilustracja przedstawia klocki w kształcie różnych cyfr rozłożone na stole.

Stosowanie wyrażeń algebraicznych

Źródło: dostępny w internecie: Flickr.com, domena publiczna.

4. Dodawanie i odejmowanie sum algebraicznych

Po podwórku chodzą gęsi, kaczki i kury. Kur jest o 6 więcej niż kaczek. Gęsi jest o 2 mniej niż kur. Ile wszystkich ptaków chodzi po podwórku?

R1RFlpJnjVkBg
Źródło: dostępny w internecie: Pexels.com / Unsplash.com, licencja: CC BY 3.0.

Z treści zadania nie można wywnioskować, ile kaczek chodzi po podwórku. Oznaczymy więc liczbę kaczek literą k.

Wtedy liczba kur jest równa k+6, a liczba gęsi k+6-2.

R5DOZbT08MmwG
Źródło: dostępny w internecie: Pexels.com / Unsplash.com, licencja: CC BY 3.0.

Liczbę wszystkich ptaków chodzących po podwórku zapisujemy za pomocą wyrażenia algebraicznego:

k+k+6+k+6-2

Wyrażenie to możemy zapisać w prostszej postaci, wykonując redukcję wyrazów podobnych.

k+k+6+k+6-2=k+k+k+6+6-2=3k+10

Wyrażenie, które przekształciliśmy, to suma algebraicznasuma algebraicznasuma algebraiczna.

Sumą algebraiczną nazywamy sumę jednomianów.

Jednomiany, które dodajemy to wyrazy sumy.

Wyrazy podobne występujące w sumie algebraicznej można redukować.

Przykład 1

Tabelka przedstawia sumy algebraiczne i wyrazy tych sum.

Suma algebraiczna

Wyrazy sumy

x+4y-7

x, 4y, -7

5ab+c-dc+1

5ab, c, -dc, 1

m2-5mc+90

m2, -5mc, 90

Odejmowanie można zastąpić dodawaniem liczby przeciwnej, zatem sumą algebraicznąsuma algebraicznasumą algebraiczną jest też różnica jednomianówjednomianjednomianów.

Przykład 2

Zapiszemy w najprostszej postaci wyrażenie W=10+6x-4x+7x-9.

Grupujemy wyrazy podobne i wykonujemy dodawanie.

W=6x-4x+7x+10-9
W=9x+1
Przykład 3

Zapiszemy za pomocą wyrażenia algebraicznego:

  1. sumę czterech kolejnych liczb naturalnych,

  2. sumę czterech kolejnych liczb naturalnych nieparzystych,

  3. sumę czterech kolejnych liczb naturalnych podzielnych przez trzy.

Rozwiązanie:

  1. Oznaczmy przez n najmniejszą z rozważanych liczb naturalnych. Kolejne liczby naturalne różnią się o 1.
    Wtedy:
    n – pierwsza liczba naturalna,
    n+1 – druga liczba naturalna,
    n+2 – trzecia liczba naturalna,
    n+3 – czwarta liczba naturalna.
    Suma liczb:
    n+n+1+n+2+n+3=n+n+n+n+1+2+3=4n+6.

  2. I sposób:
    Oznaczmy przez m najmniejszą z rozważanych liczb nieparzystych naturalnych. Kolejne liczby różnią się o 2.
    Zatem:
    m – pierwsza liczba nieparzysta,
    m+2 – druga liczba nieparzysta,
    m+4 – trzecia liczba nieparzysta,
    m+6 – czwarta liczba nieparzysta.
    Suma liczb:
    m+m+2+m+4+m+6=4m+12.

    II sposób:
    Kolejne liczby nieparzyste to: 1, 3, 5, 7, 9,  Są to liczby, które przy dzieleniu przez 2 dają resztę 1.
    Oznaczmy przez n dowolną liczbę naturalną dodatnią. Wtedy cztery kolejne liczby nieparzyste można zapisać w postaci:
    2n+1, 2n+3, 2n+5, 2n+7.
    Suma liczb:
    2n+1+2n+3+2n+5+2n+7=8n+16.

  3. I sposób:
    Oznaczmy przez m pierwszą z rozważanych liczb podzielnych przez 3. Kolejne liczby podzielne przez 3 różnią się o 3.
    Wtedy:
    m – pierwsza liczba podzielna przez trzy,
    m+3 – druga liczba podzielna przez trzy,
    m+6 – trzecia liczba podzielna przez trzy,
    m+9 – czwarta liczba podzielna przez trzy.
    Suma liczb:
    m+m+3+m+6+m+9=4m+18.

    II sposób:
    Kolejne liczby naturalne podzielne przez trzy to: 0, 3, 6, 9, 12,  Są to kolejne wielokrotności liczby trzy.
    Oznaczmy przez n dowolną liczbę naturalną.
    Wtedy cztery kolejne wielokrotności liczby trzy można zapisać w postaci: 3n, 3n+3, 3n+6, 3n+9.
    Suma liczb:
    3n+3n+3+3n+6+3n+9=12n+18.

Przykład 4

Zapiszemy w najprostszej postaci wyrażenie algebraiczne, stanowiące odpowiedź do poniższego zadania.

W sadzie rosną grusze, śliwy, jabłonie i czereśnie. Grusz jest dwa razy więcej niż śliw, jabłoni jest tyle ile grusz i śliw razem. Czereśni rosło początkowo trzy razy tyle ile pozostałych drzew.

Niestety wichura zniszczyła pięć czereśni.

Obliczymy, ile co najmniej wszystkich drzew rośnie teraz w sadzie.

Oznaczymy przez s liczbę śliw rosnących w ogrodzie, przez L liczbę wszystkich drzew rosnących w ogrodzie. Potrzebne dane zamieścimy w tabelce.

Liczba rosnących teraz w ogrodzie:

śliw

grusz

jabłoni

czereśni

s

2s

s+2s

3s+2s+s+2s-5

Aby obliczyć ile wszystkich drzew rośnie w ogrodzie, dodajemy liczbę rosnących tam śliw, grusz, jabłoni i czereśni.

L=s+2s+s+2s+3s+2s+s+2s-5

Redukujemy wyrazy podobne i wykonujemy dodawanie w nawiasie.

L=6s+3·6s-5
L=6s+18s-5=24s-5

Najmniejszą liczbą naturalną dodatnią jest jeden.

24·1-5=24-5=19

Odpowiedź:
W sadzie rośnie co najmniej 19 drzew.

Sumy algebraiczne można dodawać i odejmować. Aby dodać dwie sumy algebraiczne, zapisujemy je w nawiasach, między którymi stawiamy znak plus. Opuszczamy nawiasy i redukujemy wyrazy podobne.

Ważne!

Jeżeli przed nawiasem, w którym zapisana jest suma algebraicznasuma algebraicznasuma algebraiczna stoi znak plus (lub nie ma żadnego znaku), to opuszczając nawias, znaki w nawiasie pozostawiamy bez zmiany.

Przykład 5

Niech W=4x-y+5U=x+2y-5. Zapiszemy w najprostszej postaci wyrażenie W+U

W+U=4x-y+5+x+2y-5

Opuszczamy nawiasy (nie zmieniając znaków!) i redukujemy wyrazy podobne.

W+U=4x-y+5+x+2y-5=5x+y

Odejmując dwie sumy algebraiczne postępujemy podobnie, jak przy dodawaniu sum algebraicznych. Sumy zapisujemy w nawiasach, między którymi stawiamy znak minus. Opuszczając nawias – zmieniamy znaki na przeciwne w sumie, którą odejmujemy.

Ważne!

Odejmując dwie sumy algebraiczne, w sumie, przed którą stoi znak minus, opuszczając nawias, zmieniamy znaki na przeciwne.

Przykład 6

Niech W=3a-4b+cU=-a-4b+2c. Zapiszemy w najprostszej postaci wyrażenie W-U.

W-U=3a-4b+c--a-4b+2c

Opuszczając nawiasy, zmieniamy znaki w wyrażeniu -a-4b+2c na przeciwne.

W-U=3a-4b+c--a--4b-+2c
W-U=3a-4b+c+a+4b-2c

Redukujemy wyrazy podobne.

W-U=4a-c
Przykład 7

Krystian wybrał się rowerem z miejscowości Pojutrze do miejscowości Przedwczoraj, oddalonej o 60 km. Pierwszego dnia przejechał 2a-3 km, drugiego dnia a-8 km, a pozostałą część drogi przebył trzeciego dnia.

Obliczymy, ile kilometrów przejechał Krystian trzeciego dnia.

RYgSYBs4BsT4W
Źródło: dostępny w internecie: Pexels.com, licencja: CC BY 3.0.

Pierwszego i drugiego dnia Krystian przejechał łącznie 2a-3+a-8 km.

Zatem do przejechania zostało mu

60-2a-3+a-8 km.

Zapiszemy otrzymane wyrażenie w najprostszej postaci. Najpierw wykonujemy działania w nawiasie kwadratowym.

60-2a-3+a-8=60-2a-3+a-8=60-3a-11

Przed nawiasem stoi znak minus – opuszczając nawias, zmieniamy znaki w nawiasie na przeciwne.

60-3a-11=60-3a+11=71-3a

Odpowiedź:
Krystian trzeciego dnia przejechał 71-3a km.

Gra edukacyjna

Polecenie 1

Sprawdź swoje umiejętności dodawania i odejmowania wyrażeń algebraicznych. Zagraj w grę i postaraj się wydostać z pułapki. Pamiętaj, aby przed zapisaniem wyniku obliczeń zredukować wyrazy podobne.

1
RqEW375AUlt6D
Gra edukacyjna nawiązująca do treści materiału
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Etap pierwszy:

RjhlmNoiJ6ufL
Ćwiczenie 1
Uzupełnij podane równości wpisując odpowiednie liczby.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Etap drugi:

ROLedtiIuKSGK
Ćwiczenie 2
Uzupełnij równości wpisując odpowiednie liczby.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 2

Zapisz wyrażenie w najprostszej postaci.

W=[(2x+4y)(y5x)]
Rk2xxBglCNmar
(Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 3

Zapisz wyrażenie w najprostszej postaci i oblicz wartość wyrażenia dla x=13y=0,25.

W=(xy)(2xy)+2(y2x)
R4lrD62FwfW0i
(Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4

Tadek ma x lat. Mama Tadka jest dwa razy starsza, a tato jest o  4 lata starszy od mamy. Ile lat będą mieli łącznie za dwa lata?

R11SEuRo8MSFW
(Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
1
Zapamiętaj!
  • Jeżeli przed nawiasem, w którym występuje suma algebraiczna, znajduje się znak plus lub nie ma żadnego znaku, to usuwając nawias, nie zmieniamy znaków przed wyrazami sumy.

  • Jeżeli przed nawiasem, w którym występuje suma algebraiczna, znajduje się znak minus, to usuwając nawias, zmieniamy znak każdego z wyrazów sumy na przeciwny.

RhyOekyjOXlRY
Ćwiczenie 1
Tadeusz zapisuje kolejne liczby naturalne, począwszy od liczby 2n+3, gdzie n to pewna liczba naturalna dodatnia.
Czwarta zapisana przez niego czwarta liczba to: Możliwe odpowiedzi: 1. 4, 2. 4n+7, 3. 2n+4, 4. 2n+4
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R1XIO2fF7Ccsb
Ćwiczenie 2
Podstawą prostopadłościanu jest kwadrat o boku długości x. Wysokość prostopadłościanu jest o 1 dłuższa od krawędzi podstawy. Suma wszystkich długości krawędzi tego prostopadłościanu jest równa Możliwe odpowiedzi: 1.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RaIS5pI8NLkys
Ćwiczenie 3
W trapezie równoramiennym ramię jest równe krótszej podstawie. Dłuższa podstawa ma długość 2a+8b, a krótsza podstawa ma długość 3b-2a, gdzie a, b to pewne liczby naturalne dodatnie.
Wskaż każde zdanie prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RUQT1Pgm2UU0l
Ćwiczenie 4
Dane są wyrażenia A=3x-y+6B=-x+y-4.
Połącz każde z wyrażeń z odpowiadającym mu wyrażeniem otrzymanym po wykonaniu wskazanych działań i redukcji wyrazów podobnych. A+B Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 4x-2y+10, 3. -4x+2y-10, 4. 2x+2, 5. 3x-y+6 A-B Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 4x-2y+10, 3. -4x+2y-10, 4. 2x+2, 5. 3x-y+6 B-A Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 4x-2y+10, 3. -4x+2y-10, 4. 2x+2, 5. 3x-y+6 A-B+B-A Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 4x-2y+10, 3. -4x+2y-10, 4. 2x+2, 5. 3x-y+6 --A-B-B Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 4x-2y+10, 3. -4x+2y-10, 4. 2x+2, 5. 3x-y+6
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R1eXMqn1IyOXu
Ćwiczenie 5
Uzupełnij luki, przeciągając odpowiednie wyrażenia. 2ab2-a+1+1. -ab, 2. a-2ab2, 3. -2b2, 4. 1a-2ab2
a2-b2-a2+b2-1. -ab, 2. a-2ab2, 3. -2b2, 4. 1=0
-a2b-ab+a2b-ab+1. -ab, 2. a-2ab2, 3. -2b2, 4. 1=1
ab+ab2+-ab-ab2+ab+1. -ab, 2. a-2ab2, 3. -2b2, 4. 1=0
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R112XfOO0Dtig
Ćwiczenie 6
Łączenie par. Adam miał c cukierków c>10, a Basia miała o cztery więcej. Adam trzy cukierki dał Basi, dwa zjadł. Basia dała Grażynie pięć cukierków i sześć zjadła.

Zaznacz, które stwierdzenie jest prawdziwe, a które fałszywe.. Basia ma teraz c-4 cukierki.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Adam ma teraz co najmniej sześć cukierków.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Adam ma teraz mniej cukierków niż Basia.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Basia i Adam mają teraz razem 2c-12 cukierków.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7

Ewa jest o 2 lata młodsza od Jurka i 4 razy starsza od Pawła, który ma x lat.

  1. Zapisz wyrażenia, które opisuje ile lat mieli razem Ewa, Jurek i Paweł 3 lata temu.

  2. Zapisz wyrażenie, które opisuje, ile lat będą mieli razem Ewa, Jurek i Paweł za 3 lata.

RtM3c3hkPUrH8
(Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 8

Dorota kupiła a kg jabłek w cenie 1,5  za kilogram, b kg gruszek w cenie 6  za kilogram i 2 kilogramy śliwek w cenie 4  za kilogram. Dała kasjerce banknot stuzłotowy. Ile złotych reszty otrzymała?

RTRrE16EY74AF
(Uzupełnij).
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R1SPw5S6Ndq4G
Ćwiczenie 9
Czy nawias został poprawnie usunięty? Możliwe odpowiedzi: 1. -a-b-c=-a-b-c, 2. -a+b+c=-a+b+c, 3. c+a+b=c+a+b, 4. -a+b+c=-a-b+c, 5. c--a+b=c+a+b
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RKYzmMrE2mHOY1
Ćwiczenie 10
Zaznacz, w których przykładach nawias został poprawnie usunięty? Możliwe odpowiedzi: 1. - - a - b + c = a + b - c , 2. - - a - b + c = a + b + c , 3. a+(-b-c)=a-b+c, 4. c - - a + b = c + a - b , 5. a + - b - c = a - b - c
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
ROBImqdpUQv0N
Ćwiczenie 11
Uzupełnij równości zapisami bez użycia nawiasów. Kliknij w lukę aby rozwinąć listę, a następnie wybierz prawidłowe wyrażenie. (a+b)-c= 1. -3a+2b-c-d, 2. 10xy+x+10y-10, 3. 2a-d+b, 4. 10xy+x-10y+10, 5. x-y-z-1, 6. -x-y+z-1, 7. 4+a-2b+4c, 8. a+b-c, 9. -7a-4b+c, 10. xy-y-z+xyz+xz+yz, 11. 4-a+2b+4c, 12. -7a-4b-c
2a+(-d+b)= 1. -3a+2b-c-d, 2. 10xy+x+10y-10, 3. 2a-d+b, 4. 10xy+x-10y+10, 5. x-y-z-1, 6. -x-y+z-1, 7. 4+a-2b+4c, 8. a+b-c, 9. -7a-4b+c, 10. xy-y-z+xyz+xz+yz, 11. 4-a+2b+4c, 12. -7a-4b-c

(-x-y)+(z-1)= 1. -3a+2b-c-d, 2. 10xy+x+10y-10, 3. 2a-d+b, 4. 10xy+x-10y+10, 5. x-y-z-1, 6. -x-y+z-1, 7. 4+a-2b+4c, 8. a+b-c, 9. -7a-4b+c, 10. xy-y-z+xyz+xz+yz, 11. 4-a+2b+4c, 12. -7a-4b-c

-(7a+4b-c)= 1. -3a+2b-c-d, 2. 10xy+x+10y-10, 3. 2a-d+b, 4. 10xy+x-10y+10, 5. x-y-z-1, 6. -x-y+z-1, 7. 4+a-2b+4c, 8. a+b-c, 9. -7a-4b+c, 10. xy-y-z+xyz+xz+yz, 11. 4-a+2b+4c, 12. -7a-4b-c

-(3a-2b)+(-c-d)= 1. -3a+2b-c-d, 2. 10xy+x+10y-10, 3. 2a-d+b, 4. 10xy+x-10y+10, 5. x-y-z-1, 6. -x-y+z-1, 7. 4+a-2b+4c, 8. a+b-c, 9. -7a-4b+c, 10. xy-y-z+xyz+xz+yz, 11. 4-a+2b+4c, 12. -7a-4b-c

4-(-a+2b)+4c= 1. -3a+2b-c-d, 2. 10xy+x+10y-10, 3. 2a-d+b, 4. 10xy+x-10y+10, 5. x-y-z-1, 6. -x-y+z-1, 7. 4+a-2b+4c, 8. a+b-c, 9. -7a-4b+c, 10. xy-y-z+xyz+xz+yz, 11. 4-a+2b+4c, 12. -7a-4b-c

10xy-(-x+10y-10)= 1. -3a+2b-c-d, 2. 10xy+x+10y-10, 3. 2a-d+b, 4. 10xy+x-10y+10, 5. x-y-z-1, 6. -x-y+z-1, 7. 4+a-2b+4c, 8. a+b-c, 9. -7a-4b+c, 10. xy-y-z+xyz+xz+yz, 11. 4-a+2b+4c, 12. -7a-4b-c

(xy-y)+(-z+xyz)-(-xz-yz)= 1. -3a+2b-c-d, 2. 10xy+x+10y-10, 3. 2a-d+b, 4. 10xy+x-10y+10, 5. x-y-z-1, 6. -x-y+z-1, 7. 4+a-2b+4c, 8. a+b-c, 9. -7a-4b+c, 10. xy-y-z+xyz+xz+yz, 11. 4-a+2b+4c, 12. -7a-4b-c

Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R7AFvfXsDxrQW1
Ćwiczenie 12
Połącz w pary takie sumy algebraiczne, które są sobie równe. x+2y-z+w Możliwe odpowiedzi: 1. --x-2y-z+w, 2. -x-2y+-z+w, 3. -x+2y+z+w, 4. x+2y-z-w, 5. -x-2y+-z+w, 6. --x+2y--z-w, 7. x-2y-z-w, 8. -x+2y--z+w -x-2y-z+w Możliwe odpowiedzi: 1. --x-2y-z+w, 2. -x-2y+-z+w, 3. -x+2y+z+w, 4. x+2y-z-w, 5. -x-2y+-z+w, 6. --x+2y--z-w, 7. x-2y-z-w, 8. -x+2y--z+w -x+2y+z+w Możliwe odpowiedzi: 1. --x-2y-z+w, 2. -x-2y+-z+w, 3. -x+2y+z+w, 4. x+2y-z-w, 5. -x-2y+-z+w, 6. --x+2y--z-w, 7. x-2y-z-w, 8. -x+2y--z+w x+2y-z-w Możliwe odpowiedzi: 1. --x-2y-z+w, 2. -x-2y+-z+w, 3. -x+2y+z+w, 4. x+2y-z-w, 5. -x-2y+-z+w, 6. --x+2y--z-w, 7. x-2y-z-w, 8. -x+2y--z+w x-2y-z+w Możliwe odpowiedzi: 1. --x-2y-z+w, 2. -x-2y+-z+w, 3. -x+2y+z+w, 4. x+2y-z-w, 5. -x-2y+-z+w, 6. --x+2y--z-w, 7. x-2y-z-w, 8. -x+2y--z+w -x+2y+z-w Możliwe odpowiedzi: 1. --x-2y-z+w, 2. -x-2y+-z+w, 3. -x+2y+z+w, 4. x+2y-z-w, 5. -x-2y+-z+w, 6. --x+2y--z-w, 7. x-2y-z-w, 8. -x+2y--z+w x-2y+z+w Możliwe odpowiedzi: 1. --x-2y-z+w, 2. -x-2y+-z+w, 3. -x+2y+z+w, 4. x+2y-z-w, 5. -x-2y+-z+w, 6. --x+2y--z-w, 7. x-2y-z-w, 8. -x+2y--z+w -x+2y-z+w Możliwe odpowiedzi: 1. --x-2y-z+w, 2. -x-2y+-z+w, 3. -x+2y+z+w, 4. x+2y-z-w, 5. -x-2y+-z+w, 6. --x+2y--z-w, 7. x-2y-z-w, 8. -x+2y--z+w
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RLzbHZROKGwFv
Ćwiczenie 13
W jakiej postaci można zapisać wyrażenie a-6b--a+3b po usunięciu nawiasów i redukcji wyrazów podobnych? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 2a-9b, 2. 2a+9b, 3. -2a-9b, 4. 2a-3b
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1eSJvheYlG7c1
Ćwiczenie 14
Połącz w pary takie sumy algebraiczne, które są sobie równe. 3a-4b Możliwe odpowiedzi: 1. -5a-2b+-a-b, 2. --3a+b-3b+a, 3. a+b+2a-3b, 4. 10a-7a+b-3b, 5. -2a-3b--a+2b, 6. 2a+-4a+6b+-8b-a, 7. a-3b+-a+3b-a+3b, 8. a+3b--2a-2b 2a-4b Możliwe odpowiedzi: 1. -5a-2b+-a-b, 2. --3a+b-3b+a, 3. a+b+2a-3b, 4. 10a-7a+b-3b, 5. -2a-3b--a+2b, 6. 2a+-4a+6b+-8b-a, 7. a-3b+-a+3b-a+3b, 8. a+3b--2a-2b 3a+5b Możliwe odpowiedzi: 1. -5a-2b+-a-b, 2. --3a+b-3b+a, 3. a+b+2a-3b, 4. 10a-7a+b-3b, 5. -2a-3b--a+2b, 6. 2a+-4a+6b+-8b-a, 7. a-3b+-a+3b-a+3b, 8. a+3b--2a-2b 3a-2b Możliwe odpowiedzi: 1. -5a-2b+-a-b, 2. --3a+b-3b+a, 3. a+b+2a-3b, 4. 10a-7a+b-3b, 5. -2a-3b--a+2b, 6. 2a+-4a+6b+-8b-a, 7. a-3b+-a+3b-a+3b, 8. a+3b--2a-2b -a+b Możliwe odpowiedzi: 1. -5a-2b+-a-b, 2. --3a+b-3b+a, 3. a+b+2a-3b, 4. 10a-7a+b-3b, 5. -2a-3b--a+2b, 6. 2a+-4a+6b+-8b-a, 7. a-3b+-a+3b-a+3b, 8. a+3b--2a-2b -a-3b Możliwe odpowiedzi: 1. -5a-2b+-a-b, 2. --3a+b-3b+a, 3. a+b+2a-3b, 4. 10a-7a+b-3b, 5. -2a-3b--a+2b, 6. 2a+-4a+6b+-8b-a, 7. a-3b+-a+3b-a+3b, 8. a+3b--2a-2b -3a-2b Możliwe odpowiedzi: 1. -5a-2b+-a-b, 2. --3a+b-3b+a, 3. a+b+2a-3b, 4. 10a-7a+b-3b, 5. -2a-3b--a+2b, 6. 2a+-4a+6b+-8b-a, 7. a-3b+-a+3b-a+3b, 8. a+3b--2a-2b -6a-3b Możliwe odpowiedzi: 1. -5a-2b+-a-b, 2. --3a+b-3b+a, 3. a+b+2a-3b, 4. 10a-7a+b-3b, 5. -2a-3b--a+2b, 6. 2a+-4a+6b+-8b-a, 7. a-3b+-a+3b-a+3b, 8. a+3b--2a-2b
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1QN1pFbaCLov
Ćwiczenie 15
W jakiej postaci można zapisać wyrażenie --x+xy-2y+x-y--2x+xy po usunięciu nawiasów i redukcji wyrazów podobnych? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 4x-2xy+y, 2. 2x-2xy+y, 3. 4x+y , 4. 4x-2xy+3y
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1akDwYupaEN9
Ćwiczenie 16
Zapisz każdą sumę algebraiczną w najprostszej postaci. Jedno z poniższych wyrażeń jest różne od pozostałych. Zaznacz wszystkie równe sumy. Możliwe odpowiedzi: 1. 2x--x+4, 2. -3x+4+6x, 3. -x--2x+4, 4.  x+2x-1-3
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RFlYRz2Smhejf
Ćwiczenie 17
Zapisz każdą z sum algebraicznych w najprostszej postaci. Jedno z poniższych wyrażeń jest różne od pozostałych. Zaznacz wszystkie równe sumy. Możliwe odpowiedzi: 1. 2x-3y--4x+7y, 2. --3x-9y+3x+y, 3. -6y+7x-x+4y, 4. -x+3y+7x-7y
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R10QSyncYGnre
Ćwiczenie 18
Zapisz każdą z sum algebraicznych w najprostszej postaci. Jedno z poniższych wyrażeń jest różne od pozostałych. Zaznacz wszystkie równe sumy. Możliwe odpowiedzi: 1. --2x2+3+-x2+8, 2. -x2-4+2x2+9, 3. 3x2+1-2x2-4, 4. -4x2-4+5x2+9
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RIoEBcoo7rUDo
Ćwiczenie 19
Rozstrzygnij, czy podana równość jest prawdziwa, czy fałszywa. Możliwe odpowiedzi: 1. a+b+a+b+a+b=3a+3b, 2. x2+y2x2y2=0, 3. a-b+a-b+a-b=3a-3b, 4. 1-x-x+1-1=-1, 5. 1--a+3b+-a+3b=1, 6. -a3+a2+3a2+a3-2a2=2a2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
REvJNRWRMZSbP1
Ćwiczenie 20
Połącz sumę algebraiczną i odpowiadającą jej uproszczoną postać. -a+b+b Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 2a, 3. -2a-b, 4. -a+2b, 5. b a+-a+b Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 2a, 3. -2a-b, 4. -a+2b, 5. b a-b+a+b Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 2a, 3. -2a-b, 4. -a+2b, 5. b -a+b+a-b Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 2a, 3. -2a-b, 4. -a+2b, 5. b -a-b+-a Możliwe odpowiedzi: 1. 0, 2. 2a, 3. -2a-b, 4. -a+2b, 5. b
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1aLjC0a0qRBh1
Ćwiczenie 21
Przeciągnij i upuść. 2x-6a+(-5a-1. 8 x , 2. 3 x , 3. 6 x , 4. 5x, 5. 2x, 6. 7 x )=-11a-6x --8x+3s-(1. 8 x , 2. 3 x , 3. 6 x , 4. 5x, 5. 2x, 6. 7 x +6s)=2x-9s (1. 8 x , 2. 3 x , 3. 6 x , 4. 5x, 5. 2x, 6. 7 x -b)--7x+3b=10x-4b -(12d+1. 8 x , 2. 3 x , 3. 6 x , 4. 5x, 5. 2x, 6. 7 x )+18d-x=6d-8x
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RWXLoi70x0DXC
Ćwiczenie 22
Wybierz właściwy zapis po opuszczeniu nawiasów oraz redukcji wyrazów podobnych. Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz właściwą odpowiedź.
(2a-3b-1)-(-3a-b+12)= 1. 17,6x2y+6xy, 2. -ab+123, 3. 1034k2m+3m+156k2, 4. -2,3x2+6,03x+1,9, 5. -8x+10y-10z, 6. -a-4b-12, 7. 11112k2m+3m+216k2, 8. 23rs+4,5s-0,8r, 9. -8x+9y-11z, 10. 13,4x2y-4xy, 11. x2+12z2, 12. 3rs-9,1s-0,8r, 13. -7x2-8z2, 14. -3ab-613, 15. -2,3x2-0,03x+1,9, 16. 5a-2b-112

-(ab+4)+(-5ab-13)-(2-3ab)= 1. 17,6x2y+6xy, 2. -ab+123, 3. 1034k2m+3m+156k2, 4. -2,3x2+6,03x+1,9, 5. -8x+10y-10z, 6. -a-4b-12, 7. 11112k2m+3m+216k2, 8. 23rs+4,5s-0,8r, 9. -8x+9y-11z, 10. 13,4x2y-4xy, 11. x2+12z2, 12. 3rs-9,1s-0,8r, 13. -7x2-8z2, 14. -3ab-613, 15. -2,3x2-0,03x+1,9, 16. 5a-2b-112

(-x2+3x)+(-1,3x2-3,03x+1,9)= 1. 17,6x2y+6xy, 2. -ab+123, 3. 1034k2m+3m+156k2, 4. -2,3x2+6,03x+1,9, 5. -8x+10y-10z, 6. -a-4b-12, 7. 11112k2m+3m+216k2, 8. 23rs+4,5s-0,8r, 9. -8x+9y-11z, 10. 13,4x2y-4xy, 11. x2+12z2, 12. 3rs-9,1s-0,8r, 13. -7x2-8z2, 14. -3ab-613, 15. -2,3x2-0,03x+1,9, 16. 5a-2b-112

16x2y-(-xy+1,6x2y)+(-5xy-yx2)= 1. 17,6x2y+6xy, 2. -ab+123, 3. 1034k2m+3m+156k2, 4. -2,3x2+6,03x+1,9, 5. -8x+10y-10z, 6. -a-4b-12, 7. 11112k2m+3m+216k2, 8. 23rs+4,5s-0,8r, 9. -8x+9y-11z, 10. 13,4x2y-4xy, 11. x2+12z2, 12. 3rs-9,1s-0,8r, 13. -7x2-8z2, 14. -3ab-613, 15. -2,3x2-0,03x+1,9, 16. 5a-2b-112

1213k2m+(m+2k2)-(114k2m-2m-16k2)= 1. 17,6x2y+6xy, 2. -ab+123, 3. 1034k2m+3m+156k2, 4. -2,3x2+6,03x+1,9, 5. -8x+10y-10z, 6. -a-4b-12, 7. 11112k2m+3m+216k2, 8. 23rs+4,5s-0,8r, 9. -8x+9y-11z, 10. 13,4x2y-4xy, 11. x2+12z2, 12. 3rs-9,1s-0,8r, 13. -7x2-8z2, 14. -3ab-613, 15. -2,3x2-0,03x+1,9, 16. 5a-2b-112

2x2+3z2-(5x2+z2-(-4x2-10z2))= 1. 17,6x2y+6xy, 2. -ab+123, 3. 1034k2m+3m+156k2, 4. -2,3x2+6,03x+1,9, 5. -8x+10y-10z, 6. -a-4b-12, 7. 11112k2m+3m+216k2, 8. 23rs+4,5s-0,8r, 9. -8x+9y-11z, 10. 13,4x2y-4xy, 11. x2+12z2, 12. 3rs-9,1s-0,8r, 13. -7x2-8z2, 14. -3ab-613, 15. -2,3x2-0,03x+1,9, 16. 5a-2b-112

13rs-(-2s+r)-6,8s+(-10rs-4,3s+0,2r)= 1. 17,6x2y+6xy, 2. -ab+123, 3. 1034k2m+3m+156k2, 4. -2,3x2+6,03x+1,9, 5. -8x+10y-10z, 6. -a-4b-12, 7. 11112k2m+3m+216k2, 8. 23rs+4,5s-0,8r, 9. -8x+9y-11z, 10. 13,4x2y-4xy, 11. x2+12z2, 12. 3rs-9,1s-0,8r, 13. -7x2-8z2, 14. -3ab-613, 15. -2,3x2-0,03x+1,9, 16. 5a-2b-112

-(12x-8y+6z)+x+y+z-(-2x-3y+5z)+(-y+z)+(x-y-z)= 1. 17,6x2y+6xy, 2. -ab+123, 3. 1034k2m+3m+156k2, 4. -2,3x2+6,03x+1,9, 5. -8x+10y-10z, 6. -a-4b-12, 7. 11112k2m+3m+216k2, 8. 23rs+4,5s-0,8r, 9. -8x+9y-11z, 10. 13,4x2y-4xy, 11. x2+12z2, 12. 3rs-9,1s-0,8r, 13. -7x2-8z2, 14. -3ab-613, 15. -2,3x2-0,03x+1,9, 16. 5a-2b-112

Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RYbmSLcXvkmEb1
Ćwiczenie 23
Uzupełnij poniższe równości odpowiednimi jednomianami. Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz poprawną odpowiedź w każdej równości. 3x+6a-(-5a+1. 9 x, 2. - 8 g, 3. - 17 a, 4. - 8 x, 5. 4 r, 6. - 9 g, 7. 8 x, 8. 6 r , 9. - 6 r, 10. - 9 x, 11. - 5 a, 12. 17 a, 13. 8 g, 14. - 8 x, 15. 9 g , 16. 5 a)=11a-6x --7r+3s-(1. 9 x, 2. - 8 g, 3. - 17 a, 4. - 8 x, 5. 4 r, 6. - 9 g, 7. 8 x, 8. 6 r , 9. - 6 r, 10. - 9 x, 11. - 5 a, 12. 17 a, 13. 8 g, 14. - 8 x, 15. 9 g , 16. 5 a+6s)=r-9s (1. 9 x, 2. - 8 g, 3. - 17 a, 4. - 8 x, 5. 4 r, 6. - 9 g, 7. 8 x, 8. 6 r , 9. - 6 r, 10. - 9 x, 11. - 5 a, 12. 17 a, 13. 8 g, 14. - 8 x, 15. 9 g , 16. 5 a+b)+-7a+3b=-2a+4b -(3d+1. 9 x, 2. - 8 g, 3. - 17 a, 4. - 8 x, 5. 4 r, 6. - 9 g, 7. 8 x, 8. 6 r , 9. - 6 r, 10. - 9 x, 11. - 5 a, 12. 17 a, 13. 8 g, 14. - 8 x, 15. 9 g , 16. 5 a )+7d=4d-8g
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R2Zg3XSR3lhLH
Ćwiczenie 24
Niech A=x2-3x+1, B=-4x2-3, C=6x+12D=-3x2-5x+2. Uzupełnij poniższe zdania odpowiednimi wyrażeniami algebraicznymi tak, aby były one zdaniami prawdziwymi. Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz właściwą odpowiedź. Wartość wyrażenia A+B+C wynosi 1. -2x2-14x-9, 2. -3x2+3x+10, 3. -2x+4, 4. -5x2+9x+8, 5. -2x2+8x-6.Wartość wyrażenia B-D-A wynosi 1. -2x2-14x-9, 2. -3x2+3x+10, 3. -2x+4, 4. -5x2+9x+8, 5. -2x2+8x-6.Wartość wyrażenia A-C+D wynosi 1. -2x2-14x-9, 2. -3x2+3x+10, 3. -2x+4, 4. -5x2+9x+8, 5. -2x2+8x-6.Wartość wyrażenia D-A-B wynosi 1. -2x2-14x-9, 2. -3x2+3x+10, 3. -2x+4, 4. -5x2+9x+8, 5. -2x2+8x-6.Wartość wyrażenia C+B-A wynosi 1. -2x2-14x-9, 2. -3x2+3x+10, 3. -2x+4, 4. -5x2+9x+8, 5. -2x2+8x-6.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Rua8JbEHm1u2b
Ćwiczenie 25
Zapisz treść poniższych zdań w postaci wyrażeń algebraicznych. Dokonaj redukcji wyrazów podobnych. Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz właściwą odpowiedź.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1TQ49oz5yjXN
Ćwiczenie 26
1. {}
2. {}
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RRixryMAip70T
Ćwiczenie 27
1. {}
2. {}
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 28

Podaj przykład dwóch wyrażeń algebraicznych, których suma jest równa

  1. -y3-3y2+1,2y-0,3

  2. 0,6a2-0,2a-3b

RFT6USj7lSTtY
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 29

Podaj przykład dwóch wyrażeń algebraicznych, których różnica jest równa

  1. 10x2-x-25

  2. 2a2b+ab+7ab2+3b

RVYjKCjX20Vjp
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RxtU0RNHeX1bj
Ćwiczenie 30
Uzupełnij poniższe równości odpowiednimi wyrażeniami algebraicznymi w najprostszej postaci. Kliknij w lukę aby rozwinąć listę i wybierz właściwą odpowiedź.
-x--x-x--x+1-1= 1. 6x-2, 2. -4x+2, 3. 9x2+2, 4. -4x-2, 5. 5x2-2x-2, 6. 4x+2, 7. -6x-2, 8. 4x-2, 9. 7x2+2

4x+--2x-1--2x+1+2-4= 1. 6x-2, 2. -4x+2, 3. 9x2+2, 4. -4x-2, 5. 5x2-2x-2, 6. 4x+2, 7. -6x-2, 8. 4x-2, 9. 7x2+2

7x2---x2+x+1+-x2-x+1-2x2+2x+2= 1. 6x-2, 2. -4x+2, 3. 9x2+2, 4. -4x-2, 5. 5x2-2x-2, 6. 4x+2, 7. -6x-2, 8. 4x-2, 9. 7x2+2

Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 31

Dane są wyrażenia algebraiczne.

A=a3+2a2+2a

B=-2a2-4a

C=-2a3+6a+1

D=a3+2a-3

Wstaw nawiasy w wyrażeniach, tak aby była prawdziwa równość:

  1. A+B-C-D=4a3-6a-4

  2. -A-B-C-D=-2a3+10a-2

  3. -D+A-B-C=-4a3+6a+4

RZXRygdA59OxG
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 32

Podaj przykład takich sum algebraicznych AB, aby prawdziwa była równość

  1. A+B=x2B-A=-4

  2. A+B=10x2A-B=2x2+6x-2

  3. A+B=x3+1A-B=15x3-12x-13

RWPwT49CCIzPn
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 33

Uzasadnij, że wartość liczbowa wyrażenia
x4--x3--x2--x+1+x2+x+2x-x3-x2+-x2-5 
dla każdej liczby ujemnej jest liczbą dodatnią.

R1CxI4OmTFlJO
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Słownik

suma algebraiczna
suma algebraiczna

sumą algebraiczną nazywamy sumę jednomianów.

jednomian
jednomian

wyrażenie będące iloczynem liczb i liter (może być też sama liczba lub sama litera).

Notatnik

Możesz skorzystać z poniższego pola tekstowego do zapisania swoich notatek, rozwiązań zadań i innych informacji, które uważasz za potrzebne.

R1b8OvSPUG8s3
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.