E-materiały do kształcenia zawodowego

Sporządzanie kosztorysów robót wykończeniowych w budownictwie

BUD.25. Organizacja, kontrola i sporządzanie kosztorysów robót wykończeniowych w budownictwie - Technik robót wykończeniowych w budownictwie 311219

bg‑green

Słownik pojęć do e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik zawiera pojęcia ułożone w kolejności alfabetycznej. Pojęcia zawierają odnośniki do elementów składowych e‑materiału, w których zostały zastosowane. Za pomocą wyszukiwarki „Filtruj pojęcie” można wyszukać odpowiednie pojęcie w słowniku.

1
cena kosztorysowa
cena kosztorysowa

Wartość wynikająca z opracowanych kosztorysów. Cena kosztorysu inwestorskiego stanowi podstawę oszacowania wartości zamówienia i ustalana jest na podstawie katalogów cen. W kosztorysie ofertowym Wykonawca ustala cenę w oparciu o katalogi, oferty Podwykonawców lub na bazie doświadczenia. Cena kosztorysu powykonawczego jest adekwatna do rzeczywiście poniesionych wydatków (wartości wystawionych faktur).

dokumentacja projektowa
dokumentacja projektowa

Wymagany odrębnymi przepisami projekt budowlany wraz z opisami i rysunkami niezbędnymi do realizacji robót, w razie potrzeby uzupełniany szczegółowymi projektami, lub opis zawierający określenie rodzaju, zakresu i standardu wykonania robót, wynikający z inwentaryzacji lub protokołu typowania robót.

dziennik budowy
dziennik budowy

Urzędowy dokument przeznaczony do zapisu przebiegu robót i zdarzeń na budowie oraz notowania okoliczności zaistniałych w trakcie realizacji robót. Zapisy w dzienniku budowy należy prowadzić na bieżąco w porządku chronologicznym. Wpisów dokonuje się kolejno, bez pozostawienia pustych miejsc. Przy każdym zapisie umieszcza się datę oraz podpis osoby dokonującej zapisu z podaniem imienia i nazwiska, stanowiska służbowego i nazwy instytucji, którą reprezentuje. Każdy pobyt inspektora nadzoru, jego wskazówki oraz decyzje wymagają odnotowania w dzienniku budowy.

Inwestor
Inwestor

Uczestnik procesu budowlanego, zobligowany do zorganizowania procesu budowy z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Obowiązkiem Inwestora jest wyznaczenie osób o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych w celu opracowania projektu budowlanego oraz w zależności od potrzeb innych projektów, a także planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Inwestor odpowiada również za objęcie kierownictwa budowy przez kierownika budowy oraz wykonanie i odbiór robót budowlanych. W przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi, Inwestor odpowiada za ustanowienie nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych. W celu rozpoczęcia działań zmierzających do inwestycji, Inwestor musi posiadać tytuł prawny do nieruchomości przeznaczonej na cele budowlane (zazwyczaj akt notarialny) i zgodność zamierzenia budowlanego z obowiązującymi przepisami.

inwestycja
inwestycja

Ponoszenie nakładów na czynności mające na celu zwiększenie stanu ilościowego i wartości (lub tylko wartości) posiadanych przez daną jednostkę środków trwałych. Inwestycja może zatem polegać na zakupie środków trwałych w postaci gotowych do eksploatacji obiektów (budynków i budowali), środków transportu i urządzeń technicznych. Inwestycją jest również budowa i montaż nowych oraz ulepszanie już istniejących środków trwałych poprzez ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację.

jednostkowe nakłady rzeczowe
jednostkowe nakłady rzeczowe

Nakłady rzeczowe czynników produkcji: robocizny, materiałów oraz pracy sprzętu i środków transportu technologicznego ujęte w katalogach lub ustalone na podstawie analizy indywidualnej.

jednostka przedmiarowa
jednostka przedmiarowa

Jednostka miary odpowiadająca poszczególnym pozycjom w przedmiarze robót, np. metr bieżący, metr kwadratowy, metr sześcienny, sztuka, kilogram, komplet, roboczogodzina.

katalog nakładów rzeczowych (KNR)
katalog nakładów rzeczowych (KNR)

Usystematyzowany zbiór norm ilościowych, określający specyfikację i ilości nakładów rzeczowych koniecznych do wykonania elementów lub robót. KNR stanowi podstawę sporządzania kosztorysów szczegółowych.

kosztorys dodatkowy
kosztorys dodatkowy

Kosztorys stanowiący podstawę do ustalenia zmiany ceny ustalonej w umowie. Jest przygotowywany przez Wykonawcę przed wykonaniem robót jako propozycja zmian kosztorysu ofertowego z uwagi na konieczność osiągnięcia efektu (gotowego do użytkowania lub eksploatacji dzieła), gdy dokumentacja projektowa i przedmiar robót nie zawierały danych prac lub jeśli Zamawiający rozszerzył zakres rzeczowy robót. W trakcie wykonywania robót okazuje się niekiedy, że konieczne jest wykonanie robót dodatkowych niewyszczególnionych w dokumentacji projektowej.

kosztorys inwestorski
kosztorys inwestorski

Kosztorys powstający w stadium projektu technicznego. Kosztorys ten jest sporządzany przez Zamawiającego w celu oszacowania kosztu wykonania określonych robót inwestycyjnych lub remontowych. Jeżeli inwestycja jest finansowana ze środków publicznych, Inwestor ma obowiązek dysponować nim przed ogłoszeniem przetargu na wykonanie robót. Kosztorys inwestorski w przypadku zamówień publicznych sporządza się na podstawie zasad określonych w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 20 grudnia 2021 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno‑użytkowym i stanowi on część składową dokumentacji przetargowej.

kosztorys ofertowy
kosztorys ofertowy

Kosztorys powstający w fazie wyboru Wykonawcy robót. Sporządza go Wykonawca robót, gdy bierze udział w przetargu lub otrzymał od Inwestora propozycję złożenia oferty na realizację robót. Dokument służy do uzgodnienia ceny obiektu lub robót budowlano‑montażowych i remontowych. Określa przewidywane koszty Wykonawcy w określonych warunkach realizacji inwestycji i wskazuje cenę, za którą Wykonawca jest skłonny wykonać przedmiot zamówienia. Wybrany, sprawdzony oraz zatwierdzony przez Zamawiającego kosztorys ofertowy stanowi integralną część umowy o realizację inwestycji lub robót budowlanych.

kosztorys powykonawczy
kosztorys powykonawczy

Kosztorys sporządzany przez Wykonawcę po zrealizowaniu robót, jeżeli, ze względu na brak możliwości dokładnego ustalenia zakresu rzeczowego robót i warunków ich wykonywania na etapie podpisywania umowy, uwzględnia ona taką formę rozliczeń. Najczęściej dotyczy to robót remontowych, modernizacyjnych, awaryjnych i podziemnych.

kosztorys zamienny
kosztorys zamienny

Dokument stanowiący podstawę do ustalenia wynagrodzenia Wykonawcy za wykonane roboty w przypadku zmiany sposobu (rodzaju) ich wykonania w stosunku do zapisów w dokumentacji projektowej i kosztorysu ofertowego.

koszty bezpośrednie
koszty bezpośrednie

Koszty działalności operacyjnej mające bezpośredni związek z wytwarzanym produktem, np. koszty materiałów bezpośrednich, koszty wynagrodzeń bezpośrednich, świadczenia na rzecz pracowników, koszty usług obcych bezpośrednich, zużycie narzędzi i oprzyrządowania specjalnego potrzebnego do bezpośredniej produkcji.

koszty ogólne budowy
koszty ogólne budowy

obejmują płace i narzuty na płace stałego personelu kierowniczego, technicznego i administracyjnego budowy oraz koszty zatrudnienia pracowników zamiejscowych, koszty zużycia zaplecza budowy i utrzymania budowy (energii elektrycznej, wody, ogrzewania, ochrony itp.), koszty narzędzi i drobnego sprzętu, koszty bezpieczeństwa i higieny pracy (odzieży i obuwia ochronnego, środków higienicznych, sanitarnych, leczniczych), koszty magazynowania i badań jakości materiałów, koszty obsługi geodezyjnej, opłaty za tymczasową organizację ruchu oraz zajęcie chodników, pasów drogowych i innych terenów na cele budowy, koszty odbiorów technologicznych i innych mogących wystąpić podczas wykonywania robót.

koszty pośrednie
koszty pośrednie

Składnik kalkulacyjny ceny kosztorysowej uwzględniający nieujęte w kosztach bezpośrednich koszty zaliczane zgodnie z odrębnymi przepisami do kosztów uzyskania przychodów, w szczególności koszty ogólne budowy oraz koszty zarządu.

koszty zarządu
koszty zarządu

obejmują płace i narzuty na płace pracowników zarządu, delegacje i przejazdy, eksploatacja służbowych samochodów osobowych, koszty biurowe i utrzymania obiektów ogólnego przeznaczenia, amortyzacja i remonty środków trwałych, czynsze i ubezpieczenia

książka obmiarów
książka obmiarów

Dokument służący do rejestrowania ilości faktycznie wykonanych robót. Stanowi podstawowy dokument do obliczania wartości rozliczanych w kosztorysie robót. Jej prowadzenie należy do obowiązków kierownika budowy. Zakłada się ją oddzielnie dla każdego kosztorysu częściowego. Zawiera dane ogólne (obiekt, roboty, określenie kosztorysu) oraz arkusze do opisu i obmiaru ilości robót. Układ treści arkusza książki obmiarów tożsamy z formularzem do sporządzania przedmiaru.

metoda szczegółowa
metoda szczegółowa

Polega ona na określeniu wartości poszczególnych jednostkowych nakładów rzeczowych (kosztów bezpośrednich) oraz doliczeniu narzutów kosztów pośrednich i zysku.

metoda uproszczona
metoda uproszczona

Metoda służąca do oszacowania przybliżonych kosztów planowanej inwestycji. Kalkulacja polega na obliczeniu wartości kosztorysowej robót objętych przedmiarem robót jako sumy iloczynów liczby jednostek przedmiarowych robót podstawowych i cen jednostkowych robót podstawowych bez podatku od towarów i usług.

metoda wskaźnikowa
metoda wskaźnikowa

Metoda służąca do obliczenia planowanych kosztów robót budowlanych, jako sumy iloczynów wskaźnika cenowego i liczby jednostek odniesienia.

normy czynnościowe
normy czynnościowe

Normy jakościowe określające jednolite metody przeprowadzania badań kontroli jakości materiałów i wyrobów masowych.

normy materiałów
normy materiałów

Normy ilościowe. Określają rodzaj i ilość materiałów niezbędnych do wykonania jednostki produkcji. W procesie produkcji występują nakłady materiałowe, natomiast podczas robót rozbiórkowych powstają normowane odzyski. Normy materiałów można zatem podzielić na: normy zużycia oraz normy odzysku.

normy pracy ludzi, tj. pracy ręcznej
normy pracy ludzi, tj. pracy ręcznej

Norma pracy ludzi czyli norma nakładów pracy – określa nakład pracy zespołu robotników lub pojedynczego robotnika o przeciętnych umiejętnościach i przy normalnym wysiłku potrzebny do wykonania jednostki produkcji ściśle określonego zadania, w przeciętnych warunkach według ustalonej metody pracy i zgodnie z określonymi wymogami jakościowymi. W budownictwie wielkość nakładów pracy podaje się w postaci łącznego nakładu czasu pracy wszystkich robotników wykonujących określone zadanie. Jednostką, za pomocą, której mierzy się nakłady pracy jest godzina pracy pojedynczego robotnika czyli roboczogodzina(r‑h).

normy pracy maszyn
normy pracy maszyn

Normy ilościowe. Przyjmują formę norm czasu i norm wydajności. Normy czasu pracy maszyn są wielkością nakładów czasu pracy maszyny na wykonanie jednostki produkcji lub usługi. Określane są w maszynogodzinach (m‑g). Normy wydajności maszyny to liczba jednostek produkcji wykonanych przez maszynę w jednostce czasu

normy przedmiotowe
normy przedmiotowe

Normy jakościowe określające cechy i wymagania techniczne w odniesieniu do materiałów i wyrobów, jak np. wymiary, gatunki, a nawet sposób wykonywania i transportu.

normy znaczeniowe i klasyfikacyjne
normy znaczeniowe i klasyfikacyjne

Normy jakościowe ustalające słownictwo i nazewnictwo, jednostki techniczne, oznaczenia literowe i symbole graficzne wyrobów, a także definiujące pojęcia techniczne.

obmiar robót
obmiar robót

Podstawa do sporządzenia kosztorysu powykonawczego i niekiedy zamiennego; dokonywany po wykonaniu robót (dot. stanu rzeczywistego po wykonaniu robót), na podstawie zapisów w książce obmiarów prowadzonej na budowie. Zapisy te prowadzone są sukcesywnie po zakończeniu wykonania robót każdego elementu. W niektórych przypadkach obmiar robót jest wykonywany poprzez fizyczny pomiar istniejących elementów (w przypadku kosztorysów robót remontowych) – stanowi on wówczas podstawę sporządzenia kosztorysu inwestorskiego.

ogólna charakterystyka obiektu
ogólna charakterystyka obiektu

lub robót, zawierająca krótki opis techniczny wraz z istotnymi parametrami, które określają wielkość obiektu, czyli powierzchnia całkowita i użytkowa oraz wymiary liniowe, kubatura, liczba kondygnacji, a także istotne informacje charakteryzujące obiekt, a mające wpływ na kalkulacje kosztorysu inwestorskiego.

protokół danych wyjściowych do kosztorysowania
protokół danych wyjściowych do kosztorysowania

jest to dokument sporządzany jednostronnie przez wykonawcę (oferenta) robót przed sporządzeniem kosztorysu ofertowego lub wykonawcę robót w uzgodnieniu z zamawiającym w przypadku rozliczania robót kosztorysem powykonawczym, na podstawie dokumentacji wykonawczej, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót, umowy o wykonanie robót (kosztorys powykonawczy i dodatkowy), uzgodnień między stronami lub decyzji wykonawcy robót (kosztorysanta) gdy brak ustaleń w wymienionych wyżej opracowaniach. Zawiera on założenia dotyczące sposobu sporządzenia kosztorysu czyli dane dotyczące: Zawiera on założenia dotyczące sposobu sporządzenia kosztorysu czyli dane dotyczące:

  1. Przedmiotu kalkulacji tzn. lokalizacja, powierzchnia zabudowy, powierzchnia użytkowa, kubatura

  2. Robót ziemnych określające rodzaj gruntu, głębokość wykopów, sposób usunięcia humusu, rodzaj koparki, sposób składowania urobku i zasypania wykopów, dane o poziomie wód gruntowych, konstrukcji i technologii wykonania obiektu budowlanego.

  3. Materiałów określające sposób dostawy, jakość materiałów itp.

  4. Organizacji robót i zagospodarowania placu budowy:

  5. Parku maszynowego, urządzeń oraz transportu

  6. Wykonania kosztorysu

protokół typowania robót remontowych
protokół typowania robót remontowych

jest to dokument sporządzany przed zleceniem robót remontowo budowlanych, które nie wymagają pozwolenia na budowę i nie jest konieczne sporządzanie dla nich dokumentacji projektowej w skład, której może wchodzić przedmiar robót.

przedmiar robót
przedmiar robót

Podstawa do sporządzenia kosztorysu inwestorskiego i ofertowego; wykonywany przed przystąpieniem do prac na podstawie dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót oraz założeń wyjściowych do kosztorysowania. Zawiera liczbę robót do wykonania wraz ze sposobem technologicznego ich wykonania. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 20 grudnia 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno‑użytkowego przedmiar robót składa się z następujących elementów: strony tytułowej przedmiaru robót; spisu działów przedmiaru robót; tabeli przedmiaru robót.

roboty wykończeniowe
roboty wykończeniowe

Prace obejmujące:

  • tynki i gładzie, sztablatury i okładziny wewnętrzne,

  • tynki, gładzie i okładziny zewnętrzne,

  • stolarkę okienną i drzwiową,

  • roboty malarskie,

  • podłogi i posadzki.

  • montowania systemów suchej zabudowy;

  • wykonywania robót malarskich;

  • wykonywania robót tapeciarskich;

  • wykonywania robót posadzkarskich;

  • wykonywania robót okładzinowych.

specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych
specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych

Opracowanie zawierające informacje niezbędne do sporządzenia prawidłowego kosztorysu, tj. wymagania w zakresie sposobu wykonania robót budowlanych, standardy i wymagania jakościowe oraz sposoby obmiaru i odbioru robót. W zakres specyfikacji technicznych wchodzą:

  • ogólna charakterystyka techniczna obiektu,

  • dane dotyczące warunków lokalnych na placu budowy, w szczególności:

    • położenie, schemat i dostępność placu budowy,

    • opis warunków geotechnicznych,

    • opis infrastruktury istniejącej na placu budowy,

    • szczególne wymagania dotyczące urządzenia placu budowy,

    • szczególne wymagania dotyczące środowiska naturalnego i komfortu publicznego,

  • szczegółowe specyfikacje techniczne odnoszące się do poszczególnych rodzajów robót, w tym:

    • zakres stosowania danej specyfikacji (określenie rodzaju robót, których dotyczy) z krótkim opisem poszczególnych asortymentów robót,

    • szczegółowe wymagania techniczne w zakresie własności materiałów i surowców,

    • szczegółowe wymagania techniczne w zakresie jakości oraz metod wykonania poszczególnych asortymentów robót,

  • szczegółowe wymagania dotyczące zakresu badań kontrolnych, których wyniki należy przedstawić wraz ze zgłoszeniem gotowości robót do odbioru,

  • opis sposobu obliczenia wynagrodzenia za wykonanie danego asortymentu robót ze wskazaniem jednostki obmiarowej, zasad obmiaru oraz zakresu robót pomocniczych, które powinny być ujęte w cenie danego rodzaju roboty.

  • E‑book „Kosztorysy robót wykończeniowych w budownictwie”DG7XfgZFNE‑book „Kosztorysy robót wykończeniowych w budownictwie”

tabela wartości elementów scalonych
tabela wartości elementów scalonych

Tabela zawierająca zestawienie wartości poszczególnych elementów obiektu i rodzajów robót z wyszczególnieniem składników kalkulacyjnych (R, M, K, S, Kp Z). W następstwie tego oblicza się w tej tabeli wartość kosztorysową dla całego obiektu. Jest to skrótowe przedstawienie całego kosztorysu.

wykonawca
wykonawca

Osoba fizyczna, prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, oferująca wykonanie robót budowlanych lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub świadczenia usług lub ubiegająca się o udzielenie zamówienia, która złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego (art. 7 pkt 30 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych, Dz.U. 2019 poz. 2019).

założenia wyjściowe do kosztorysowania
założenia wyjściowe do kosztorysowania

Ustalone przez Zamawiającego dane techniczne, technologiczne i organizacyjne nieokreślone w dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych, a mające wpływ na wysokość ceny kosztorysowej oraz ustalone przez Zamawiającego wymagania dotyczące metod i podstaw opracowania kosztorysu, w szczególności w zakresie formuły kalkulacyjnej oraz podstaw ustalania cen jednostkowych lub jednostkowych nakładów rzeczowych i podstaw cenowych.

zamawiający
zamawiający

Osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, zobowiązana na podstawie ustawy prawo zamówień publicznych do jej stosowania (art. 7 pkt 31 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych, Dz.U. 2019 poz. 2019). Zgodnie z treścią art. 37 Prawa zamówień publicznych Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia i przeprowadza konkurs.

zysk kalkulacyjny (Z)
zysk kalkulacyjny (Z)

jest to kwotowo, lub procentowo doliczana wartość do wartości robót, czyli do robocizny, pracy sprzętu i kosztów pośrednich (R+S+Kp - dawniej nazywane kosztami przerobu). (Żadne przepisy nie regulują wielkości i sposobu naliczania zysku).