E-materiały do kształcenia zawodowego

Organizacja procesów technologicznych przemysłu chemicznego

CHM.06. Organizacja i kontrolowanie procesów technologicznych w przemyśle chemicznym - Technik technologii chemicznej 311603

Słownik pojęć dla e‑materiału

Wpisz do poniższego okna słowo lub frazę, w celu ich wyszukania w poniższym słowniku.

1

Poniżej zamieszczono słownik pojęć, występujących w lekcji „Organizacja procesów technologicznych przemysłu chemicznego”. Pojęcia zostały uszeregowane w kolejności alfabetycznej. Dodatkowo na koniec każdej definicji zamieszczono podświetloną na niebiesko nazwę multimedium, z której pochodzi pojęcie. Kliknięcie na nazwę multimedium umożliwia przeniesienie do odpowiedniego materiału.

Amoniak
Amoniak

Związek chemiczny o wzorze NH₃, składający się z jednej cząsteczki azotu i trzech cząsteczek wodoru. Amoniak jest ważnym surowcem do produkcji nawozów sztucznych, w tym saletry amonowejSaletra amonowasaletry amonowej .

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Benzyna
Benzyna

Mieszanina lotnych węglowodorów, uzyskiwana z rektyfikacjiRektyfikacjarektyfikacji ropy naftowejRopa naftowaropy naftowej. Stanowi istotny składnik paliwa silnikowego wewnętrznego spalania oraz surowiec w procesach reformingu i krakingu.

Materiał multimedialny: Program do projektowaniaDuqJbARNeProgram do projektowania: Organizacyjne i techniczne przygotowanie produkcji.

Dyspergowanie
Dyspergowanie

Proces rozprowadzania drobnych cząstek substancji w płynie lub gazie. Stosowane w celu uzyskania jednorodnych mieszanin oraz poprawy właściwości reaktywnych substancji.

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.

Frakcja właściwa
Frakcja właściwa

Wyrażenie stosowane w kontekście granulacjiGranulacjagranulacji i separacji, oznaczające frakcję ziaren o właściwych rozmiarach.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Granulacja
Granulacja

Proces formowania małych kulek (granulek) z materiału sypkiego, poprzez ich zwilżanie, formowanie i suszenie. Stosowana w produkcji nawozów, leków i innych wyrobów.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Homogenizacja
Homogenizacja

Proces mieszania substancji w celu uzyskania jednorodnej mieszaniny, eliminujący warstwy i skupienia. Często używana w produkcji takich materiałów jak silikony i tynki elewacyjne, ale również żywności i kosmetyków.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Hydrorafinacja
Hydrorafinacja

Proces chemiczny polegający na odwodnieniu i oczyszczaniu oleju napędowego lub ropy naftowejRopa naftowaropy naftowej z zanieczyszczeń siarkowych poprzez reakcję z wodorem w obecności katalizatora.

RR4pEU1rU1spf

Materiał multimedialny: Program do projektowaniaDuqJbARNeProgram do projektowania: Organizacyjne i techniczne przygotowanie produkcji.

Kolumna rektyfikacyjna
Kolumna rektyfikacyjna

Aparat służący do oddzielania cieczy na frakcje o różnym składzie, opierając się na różnicach w temperaturach wrzenia poszczególnych składników. Wykorzystywany w procesie rektyfikacjiRektyfikacjarektyfikacji.

R1R3dlYKWUjGS

Materiał multimedialny: Program do projektowaniaDuqJbARNeProgram do projektowania: Organizacyjne i techniczne przygotowanie produkcji.

Konfekcjonowanie
Konfekcjonowanie

Etap wprowadzania surowców lub produktów w gotowe opakowania lub jednostki sprzedażowe. Wymaga precyzji i higienicznych warunków.

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.

Kondycjonowanie
Kondycjonowanie

Proces poprawiający właściwości fizyczne lub chemiczne materiału poprzez kontrolowane zmiany warunków otoczenia, takie jak wilgotność i temperatura.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Kraking
Kraking

Chemiczny proces rozszczepiania dłuższych łańcuchów węglowodorów na krótsze, bardziej wartościowe cząsteczki. Przyczynia się do produkcji benzynyBenzynabenzyny i innych produktów.

RWbC2Ua4z7UbS

Materiał multimedialny: Program do projektowaniaDuqJbARNeProgram do projektowania: Organizacyjne i techniczne przygotowanie produkcji.

Liczba oktanowa
Liczba oktanowa

Wskaźnik jakości paliwa, określający zdolność paliwa do wytrzymywania sprężania bez niekontrolowanego zapłonu (stukania). Im wyższa liczba oktanowa, tym paliwo wykazuje większą odporność na samozapłon.

Materiał multimedialny: Program do projektowaniaDuqJbARNeProgram do projektowania: Organizacyjne i techniczne przygotowanie produkcji.

Linia konfekcjonowania
Linia konfekcjonowania

Sekwencja maszyn i stanowisk używanych do pakowania i przygotowywania produktów do wysyłki lub sprzedaży.

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.

Mieszalnik planetarny
Mieszalnik planetarny

Urządzenie służące do mieszania i wymieszania różnych substancji w trójwymiarowy sposób za pomocą ruchów obrotowych i obiegowych.

RPkrVSgtWso0t

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.

Nadziarno
Nadziarno

Termin stosowany w kontekście granulacjiGranulacjagranulacji i separacji, oznaczający frakcję ziaren o niewłaściwych (zbyt dużych) rozmiarach.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Para technologiczna
Para technologiczna

Para wodna wytwarzana w procesach technologicznych jako produkt uboczny. Może być wykorzystywana np. do ogrzewania lub napędu turbin.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Podziarno
Podziarno

Wyrażenie stosowane w kontekście granulacjiGranulacjagranulacji i separacji, oznaczające frakcję ziaren o niewłaściwych (zbyt małych) rozmiarach.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Potok asynchroniczny
Potok asynchroniczny

Rodzaj produkcji potokowejProdukcja potokowaprodukcji potokowej, strumień procesowy, w którym różne fazy lub procesy zachodzą w różnym czasie i nie są zsynchronizowane.

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.

Potok synchroniczny
Potok synchroniczny

Rodzaj produkcji potokowejProdukcja potokowaprodukcji potokowej, strumień procesowy, w którym różne fazy lub procesy zachodzą jednocześnie lub w ściśle zsynchronizowany sposób.

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.

Produkcja potokowa
Produkcja potokowa

Sposób organizacji procesów produkcyjnych, w którym surowce przechodzą przez serię etapów produkcyjnych w sposób ciągły i zautomatyzowany.

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.

Reforming
Reforming

Proces przekształcania węglowodorów o łańcuchach prostych w węglowodory o rozgałęzionych łańcuchach lub pierścieniach. Jest to reakcja powszechnie mająca na celu otrzymanie z lekkich frakcji ropy naftowej lub produktów krakingu, paliwa o wysokiej liczbie oktanowejLiczba oktanowaliczbie oktanowej.

R7afbASZkgbIX

Materiał multimedialny: Program do projektowaniaDuqJbARNeProgram do projektowania: Organizacyjne i techniczne przygotowanie produkcji.

Reakcja neutralizacji
Reakcja neutralizacji

Proces chemiczny polegający na zmniejszeniu lub wyeliminowaniu działania kwasów lub zasad poprzez ich wzajemne reagowanie i tworzenie soli i wody.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Rektyfikacja
Rektyfikacja

Metoda separacji składników cieczy oparta na różnicach w temperaturach wrzenia, polegająca na wielokrotnym przeprowadzeniu destylacji w kolumnie rektyfikacyjnejKolumna rektyfikacyjnakolumnie rektyfikacyjnej.

Materiał multimedialny: Program do projektowaniaDuqJbARNeProgram do projektowania: Organizacyjne i techniczne przygotowanie produkcji.

Ropa naftowa
Ropa naftowa

Naturalna mieszanina węglowodorów płynnych, pozyskiwana w procesie wydobycia ropy naftowej. Stanowi ważny surowiec energetyczny oraz surowiec do produkcji różnych produktów petrochemicznych.

Materiał multimedialny: Program do projektowaniaDuqJbARNeProgram do projektowania: Organizacyjne i techniczne przygotowanie produkcji.

Saletra amonowa
Saletra amonowa

Chemiczny związek stosowany jako nawóz sztuczny. Jest wynikiem reakcji amoniaku i kwasu azotowego, zawiera azot w formie dostępnej dla roślin.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Silikon
Silikon

Organiczny związek chemiczny należący do grupy polimerów. Jego podstawową jednostką strukturalną jest siloksan, który składa się z krzemionki (krzemu i tlenu) oraz grup organicznych. Silikon charakteryzuje się elastycznością, odpornością na temperaturę, chemikalia oraz promieniowanie, co sprawia, że jest szeroko wykorzystywany w różnych dziedzinach, takich jak przemysł, medycyna, elektronika, kosmetyka, rzemiosło i wiele innych. Dzięki swoim właściwościom jest używany do tworzenia produktów elastycznych, uszczelek, izolacji, implantów medycznych, produktów do pielęgnacji skóry, izolacji elektrycznej oraz wielu innych zastosowań.

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.

Środek antyzbrylający
Środek antyzbrylający

Substancja dodawana do produktów w celu zapobiegania tworzeniu się zbryleń lub sklejek. Stosowany m.in. w produkcji nawozów i materiałów sypkich.

Materiał multimedialny: Film instruktażowyD14MaiGjHFilm instruktażowy: Formy organizacji procesu produkcyjnego.

Tynk elewacyjny
Tynk elewacyjny

Materiał budowlany stosowany do pokrywania i wykańczania elewacji budynków. Chroni ściany przed warunkami atmosferycznymi i nadaje im estetyczny wygląd.

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.

Zbiorniki buforowe
Zbiorniki buforowe

Pojemniki stosowane do tymczasowego gromadzenia substancji lub energii w celu równoważenia różnic w przepływach lub dostępie w procesach technologicznych.

Materiał multimedialny: Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learningD12WELJ3gInteraktywne narzędzie typu scenario‑based learning: Strategiczne rozwiązywanie problemów organizacyjnych i technologicznych.