Ilustracja przedstawia salę koncertową. Na zdjęciu znajduje się widownia z parterem zapełnionym krzesłami. Nad parterem wznoszą się balkony rozmieszczone na trzech piętrach. Na pierwszym piętrze siedzi publiczność, pozostałe są puste. Lewa strona kadru fotografii ukazuje fragment sceny. Sala utrzymana jest w stylu barokowym. Tytuł lekcji: Formy muzyki scenicznej – operetka i musical.
Ilustracja przedstawia salę koncertową. Na zdjęciu znajduje się widownia z parterem zapełnionym krzesłami. Nad parterem wznoszą się balkony rozmieszczone na trzech piętrach. Na pierwszym piętrze siedzi publiczność, pozostałe są puste. Lewa strona kadru fotografii ukazuje fragment sceny. Sala utrzymana jest w stylu barokowym. Tytuł lekcji: Formy muzyki scenicznej – operetka i musical.
FORMY MUZYKI SCENICZNEJ – OPERETKA I MUSICAL
Źródło: Marcin Łukasiewicz, cc0.
Ważne daty
1750 – rozpoczęcie działalności teatru Broadway
1858 – Orfeusz w piekle, Jakub Offenbach
1874 – Zemsta nietoperza, Johann Strauss syn
1964 – Skrzypek na dachu, Jerry Bock
1967 – Hair, Galt MacDermont
1999 – Mamma Mia!, Catherine Johnson
1
Scenariusz dla nauczyciela
R1Zf6o33xchDD1
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
I. Indywidualna i zespołowa ekspresja muzyczna. 4. W zakresie słuchania i percepcji muzyki. Uczeń: 1) świadomie słucha wybranych dzieł literatury muzycznej (fragmentów lub/i w całości): A) reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do współczesności), B) muzyki jazzowej i rozrywkowej, 3) rozpoznaje i analizuje utwory muzyczne określając ich elementy, nastrój i charakter, formułuje wypowiedzi, stosując pojęcia charakterystyczne dla języka muzycznego. II. Język i funkcje muzyki, myślenie muzyczne, kreacja i twórcze działania. 4. Uczeń wykazuje się znajomością i dokonuje charakterystyki: 1) muzyki ze względu na jej rodzaj (wokalna, instrumentalna, wokalno‑instrumentalna, artystyczna, rozrywkowa, ludowa oraz do wyboru: sakralna, filmowa, teatralna i inne); 8. Potrafi uzasadnić własne preferencje muzyczne, argumentując swoje wybory. III. Kultura muzyczna, narodowe i światowe dziedzictwo kulturowe. Uczeń: 1) zna repertuar kulturalnego człowieka, orientując się w sztandarowych utworach z dziejów historii muzyki i współczesnej kultury muzycznej oraz wartościowej muzyki popularnej; 2) zna i wymienia instytucje upowszechniające kulturę muzyczną we własnym regionie, kraju i na świecie oraz ich działalność, a także śledzi wydarzenia artystyczne.
Nauczysz się
określać cechy musicalu;
stosować właściwą terminologię muzyczną;
wykazywać cechy operetki;
wykazywać różnice między operą, a operetką.
Od opery do operetki
OperaOperaOpera jest formą sceniczną powstałą we Włoszech. Dzieli się na operę seria (poważną) i buffa (komiczną). Charakteryzuje się występowaniem ariiAriaarii, duetów, chórów i śpiewanych recytatywówRecytatywrecytatywów. Z czasem kompozytorzy pisali dzieła o coraz bardziej lekkiej tematyce i muzyce. Zrezygnowano także częściowo z recytatywów, zastępując je mówionymi dialogami. Doprowadziło to do powstania nowej formy teatralnej, którą nazwano operetką (wł. operetta – mała opera).
REQ9sTYNI29Cb1
Ilustracja porównująca cechy opery i operetki. Na niebieskich prostokątach zapisane są hasła: opera i operetka. Na pomarańczowych prostokątach napisane są cechy obu form. Niektóre połączone są tylko z operą, inne tylko z operetką, jeszcze inne pasują do obu form.
Jako pasujące tylko do opery wymienione są: wszystkie partie są śpiewane i dzieli się na operę seria i buffa.
Jako pasujące tylko do operetki wymienione są: występują partie mówione, napisana jest w komediowej lekkiej tematyce.
Jako wspólne dla obu form wymienione są: poprzedzona jest uwerturą, złożona jest z arii, duetów i chórów oraz posiada libretto.
Opera a operetka, online-skills, CC BY 3.0
Polecenie 1
Wysłuchaj fragmentu arii operowej i operetkowej, zastanów się nad różnicami jakie słyszysz i zapisz swoje spostrzeżenia.
RpBf5ed4GTz6L
Na nagraniu jako przykład arii operetkowej „Aria ze śmiechem” Jakuba Offenbacha. Utwór bardzo lekki w charakterze. Wykonywany przez kobietę o wysokim głosie - sopran z towarzyszeniem orkiestry. Śpiewaczka udaje, że jest w stanie upojenia alkoholowego. Śpiew naśladuje śmiech.
Na nagraniu jako przykład arii operetkowej „Aria ze śmiechem” Jakuba Offenbacha. Utwór bardzo lekki w charakterze. Wykonywany przez kobietę o wysokim głosie - sopran z towarzyszeniem orkiestry. Śpiewaczka udaje, że jest w stanie upojenia alkoholowego. Śpiew naśladuje śmiech.
M‑026‑OK1
Jakub Offenbach, „La Périchole”, „Aria ze śmiechem”, przykład arii operetkowej, online-skills, CC BY 3.0
Jakub Offenbach, „La Périchole”, „Aria ze śmiechem”, przykład arii operetkowej, online-skills, CC BY 3.0
Na nagraniu jako przykład arii operetkowej „Aria ze śmiechem” Jakuba Offenbacha. Utwór bardzo lekki w charakterze. Wykonywany przez kobietę o wysokim głosie - sopran z towarzyszeniem orkiestry. Śpiewaczka udaje, że jest w stanie upojenia alkoholowego. Śpiew naśladuje śmiech.
RdToXn3B8M6tk
Na nagraniu jako przykład arii operowej „O don fatal” z opery „Don Carlos” Giuseppe Verdiego. Arie wykonuje wysoki głos żeński - sopran, z akompaniamentem fortepianu. Utwór jest bardzo dramatyczny. Pełen zmian charakteru. Śpiewaczka wykonuje bardzo trudne partie, śpiewa w różnej dynamice od piano do fortissimo.
Na nagraniu jako przykład arii operowej „O don fatal” z opery „Don Carlos” Giuseppe Verdiego. Arie wykonuje wysoki głos żeński - sopran, z akompaniamentem fortepianu. Utwór jest bardzo dramatyczny. Pełen zmian charakteru. Śpiewaczka wykonuje bardzo trudne partie, śpiewa w różnej dynamice od piano do fortissimo.
M‑026‑OK2
Giuseppe Verdi, „Don Carlos”, „O don fatal”, przykład arii operowej, online-skills, CC BY 3.0
Giuseppe Verdi, „Don Carlos”, „O don fatal”, przykład arii operowej, online-skills, CC BY 3.0
Na nagraniu jako przykład arii operowej „O don fatal” z opery „Don Carlos” Giuseppe Verdiego. Arie wykonuje wysoki głos żeński - sopran, z akompaniamentem fortepianu. Utwór jest bardzo dramatyczny. Pełen zmian charakteru. Śpiewaczka wykonuje bardzo trudne partie, śpiewa w różnej dynamice od piano do fortissimo.
RcrGjJ6PYqSUX
Odpowiedz na pytanie: czym różnią się opera i operetka?
Najsłynniejsze operetki
Jedną z najsłynniejszych operetek jest Zemsta nietoperza Johanna Straussa (syna). Jej tematem jest bal zorganizowany przez dr Falkę. Przyjęcie ma służyć ośmieszeniu Eisensteina, ponieważ zaproszona jest na nie także jego służba, która przebiera się za inne postacie. Zostaną więc odwrócone role –służąca stanie się damą, a żona Eisensteina będzie udawała węgierską księżną. Jedną z najbardziej znanych arii tej operetki jest Aria Adeli.
RZTNzdDsVIln2
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-białe zdjęcie inscenizacji opery „Zemsta Nietoperza”, autorstwa Johanna Straussa syna. Na pierwszym planie znajdują się tańczące baletnice w białych sukniach oraz tancerze w bufiastych koszulach. Po obu stronach sceny stoją postacie w balowych strojach. Tło scenografii stanowią duże, wijące się schody z balustradami oraz dwie duże kolumny stojące po ich bokach. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Johann Strauss syn, Zemsta nietoperza, Aria Adeli. Można odtworzyć muzykę. Utwór wykonywany jest przez wysoki głos żeński - sopran z akompaniamentem orkiestry. Wesoły utwór, w rytmie szybkiego walca. Prawie każda fraza kończy się śmiechem śpiewaczki: a ha ha ha ha.
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-białe zdjęcie inscenizacji opery „Zemsta Nietoperza”, autorstwa Johanna Straussa syna. Na pierwszym planie znajdują się tańczące baletnice w białych sukniach oraz tancerze w bufiastych koszulach. Po obu stronach sceny stoją postacie w balowych strojach. Tło scenografii stanowią duże, wijące się schody z balustradami oraz dwie duże kolumny stojące po ich bokach. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Johann Strauss syn, Zemsta nietoperza, Aria Adeli. Można odtworzyć muzykę. Utwór wykonywany jest przez wysoki głos żeński - sopran z akompaniamentem orkiestry. Wesoły utwór, w rytmie szybkiego walca. Prawie każda fraza kończy się śmiechem śpiewaczki: a ha ha ha ha.
M‑026‑OK3
Liselotte Strelow (fot.), Scena z operetki „Zemsta nietoperza”, 1954, Archiwum Federalne, Koblenz, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 3.0 (ilustracja); Johann Strauss syn, „Zemsta nietoperza”, „Aria Adeli”, 1874, online-skills, CC BY 3.0
Inną znaną operetką jest Orfeusz w piekle Jakuba Offenbacha. Dzieło to jest parodią często wykorzystywanego w operach mitu o greckim śpiewaku – Orfeuszum23f21156782c7ea1_0000000000007Orfeuszu. Najbardziej znanym utworem z tej operetki jest Piekielny galop – żywiołowy, szaleńczy taniec przypominający kankanaKankankankana.
RbQzFyv3TtstR
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-białą grafikę, ukazującą tańczące postacie. Przy pomocy drobnych linii oraz kontrastowych plam światło-cienia autor zilustrował dynamizm sceny. Na pierwszym planie w obszernych sukniach i wygiętych pozach pląsają kobiety, dalej znajdują się ciemne sylwety mężczyzn z wyciągniętymi do góry rękoma. Tło sceny stanowi portyk klasycznej budowli z tympanonem i dwoma kolumnami. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Jakub Offenbach, Orfeusz w piekle, Piekielny galop. Można uruchomić muzykę. Utwór rozpoczyna się wolnym wstępem. Po którym następuje bardzo dynamiczny taniec wykonywany przez orkiestrę. Temat wykonują instrumenty dęte, towarzyszą im talerze, które akcentują każdą miarę taktu. Utwór można określić jako wesoły, szybki i hałaśliwy.
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-białą grafikę, ukazującą tańczące postacie. Przy pomocy drobnych linii oraz kontrastowych plam światło-cienia autor zilustrował dynamizm sceny. Na pierwszym planie w obszernych sukniach i wygiętych pozach pląsają kobiety, dalej znajdują się ciemne sylwety mężczyzn z wyciągniętymi do góry rękoma. Tło sceny stanowi portyk klasycznej budowli z tympanonem i dwoma kolumnami. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Jakub Offenbach, Orfeusz w piekle, Piekielny galop. Można uruchomić muzykę. Utwór rozpoczyna się wolnym wstępem. Po którym następuje bardzo dynamiczny taniec wykonywany przez orkiestrę. Temat wykonują instrumenty dęte, towarzyszą im talerze, które akcentują każdą miarę taktu. Utwór można określić jako wesoły, szybki i hałaśliwy.
Taniec, Źródło: zpe.gov.pl
Edmond Morin, „Orfeusz w zaświatach”, 1858, Biblioteka w Martigny, Szwajcaria, wikimedia.org, domena publiczna (ilustracja); Jakub Offenbach, „Orfeusz w piekle”, „Piekielny galop”, 1858, online-skills, CC BY 3.0
m23f21156782c7ea1_0000000000007
mitologiczny grecki tracki poeta i pieśniarz, słynny z cudownej mocy swej muzyki; syn muzy Kaliope; swą muzyką czarował nawet rośliny i zwierzęta; dzięki niej zdołał dotrzeć do Hadesu, aby uwolnić ukochaną Eurydykę, zmarłą od ukąszenia węża.
Czym jest musical?
Musical to forma widowiska teatralnego zbliżonego do opery, jednak w odróżnieniu do niej napisany jest w stylu muzyki rozrywkowej. Charakteryzuje się występowaniem partii mówionych oraz bogatą grą aktorską. Wykonawca musicalowy przede wszystkim jest aktorem, dopiero później wokalistą i tancerzem. Musical jest zróżnicowany pod względem tematycznym i muzycznym, nastrój dzieła może być komiczny, bądź poważny, wyrażony w różnych stylach np. jazz, rock, pop. Wokaliści musicalowi w odróżnieniu od śpiewaków operowych posługują się inną techniką wokalną, dlatego teatry musicalowe wykorzystują system nagłośnienia i mikroportyMikroportmikroporty. Tekst musicalu, w odróżnieniu od tekstu opery, najczęściej tłumaczy się z oryginalnego języka na język, którym operują odbiorcy. Jeden z najstarszych i najbardziej prestiżowych teatrów musicalowych, którego działalność sięga 1750 roku, znajduje się na amerykańskim Broadwayu.
R1XiKDKO2sYzd1
Ilustracja porównująca cechy opery i musicalu. Na niebieskich prostokątach zapisane są hasła: opera i musical. Na pomarańczowych prostokątach napisane są cechy obu form. Niektóre połączone są tylko z operą, inne tylko z musicalem, jeszcze inne pasują do obu form.
Jako pasujące tylko do opery wymienione są: wszystkie partie są śpiewane, jest napisana w stylu muzyki klasycznej, poprzedzona jest uwerturą.
Jako pasujące tylko do musicalu wymienione są: występują partie śpiewane i mówione, jest napisana w stylu muzyki rozrywkowej, zazwyczaj nie posiada uwertury.
Jako wspólne dla obu form wymienione są: posiada libretto, posiada różnorodną tematykę, jest formą teatralną.
Opera a musical, online-skills, CC BY 3.0
Najsłynniejsze musicale
Jednym z najbardziej znanych musicali jest Skrzypek na dachu Jerry`ego Bocka. To historia o ludności żydowskiej mieszkającej w rosyjskim miasteczku – Anatewce. Mleczarz Tewje, jeden z głównych bohaterów, chce wydać swoje córki za mąż, dlatego poleca swatce znalezienie dla nich kandydatów na małżonków. Te jednak pragną zawrzeć związki jedynie oparte na prawdziwej miłości. Tymczasem do miasteczka dociera informacja, że wszyscy Żydzi muszą je opuścić. Najsłynniejszą piosenką tego musicalu jest Gdybym był bogaty.
R1Ej1SEKPTHRy
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie inscenizacji operowej „Skrzypek na dachu”, autorstwa Jerry'ego Bocka. Na tle mrocznej scenerii cmentarza żydowskiego ukazana jest biała postać mężczyzny leżącego w pościeli, nad którym wyłania się z grobowca duch kobiety w powłóczystym welonie. Scena utrzymana jest w ciemno-niebieskiej tonacji. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawi się napis: Jerry Bock, Skrzypek na dachu, Gdybym był bogaty. Wykonawcy: Artyści Teatru Powszechnego w Radomiu. Pojawi się też przycisk służący do uruchomienia nagrania. Utwór rozpoczyna się parlandem, czyli mówionym wstępem. Potem rozpoczyna się rytmiczna muzyka. Mężczyzna śpiewa, w żydowskim stylu, pogodną refleksyjną piosenkę. W tekście wymienia co zrobiłby i co miałby gdyby był bogaty.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie inscenizacji operowej „Skrzypek na dachu”, autorstwa Jerry'ego Bocka. Na tle mrocznej scenerii cmentarza żydowskiego ukazana jest biała postać mężczyzny leżącego w pościeli, nad którym wyłania się z grobowca duch kobiety w powłóczystym welonie. Scena utrzymana jest w ciemno-niebieskiej tonacji. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawi się napis: Jerry Bock, Skrzypek na dachu, Gdybym był bogaty. Wykonawcy: Artyści Teatru Powszechnego w Radomiu. Pojawi się też przycisk służący do uruchomienia nagrania. Utwór rozpoczyna się parlandem, czyli mówionym wstępem. Potem rozpoczyna się rytmiczna muzyka. Mężczyzna śpiewa, w żydowskim stylu, pogodną refleksyjną piosenkę. W tekście wymienia co zrobiłby i co miałby gdyby był bogaty.
M‑026‑OK5
Michał Heller (fot.) Scena z musicalu „Skrzypek na dachu”, 2014, Opera i Filharmonia Podlaska, Białystok, wikimedia.org, CC BY 3.0 (ilustracja); Jerry Bock, „Skrzypek na dachu”, „Gdybym był bogaty”, 1964, online-skills, CC BY 3.0
W musicalach korzysta się czasem z piosenek, które oryginalnie nie były przeznaczone do wykonania teatralnego. Przykładem takiego dzieła jest Mamma Mia! Catherine Johnson, którego librettoLibrettolibretto napisane zostało do piosenek szwedzkiego zespołu Abba. Przedstawiona jest w nim historia dziewczyny, która marzy o tym, żeby ojciec, którego nigdy nie poznała poprowadził ją do ślubu. Dziewczyna wyznacza sobie zadanie – chce poznać ojca.
R1MsOXJfbA5yx
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie zespołu ABBA. Na kolorowej fotografii ukazani są członkowie zespołu w charakterystycznych dla lat siedemdziesiątych strojach. Dwie kobiety ubrane są w białe, krótkie, przepasane w biodrach tuniki z niebieskim i pomarańczowym nadrukiem. Na nogach mają białe kozaki. Dwaj mężczyźni mają na sobie bufiaste, żółte i niebieskie koszule oraz białe obcisłe spodnie. Postacie znajdują się na tle żółto różowego napisu-neonu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Catherine Johnson, Mamma Mia! The winner takes it all. Wykonawca: Meryl Streep. Można też włączyć muzykę. Na nagraniu piosenka wykonywana przez kobietę, z akompaniamentem gitary, fortepianu, perkusji i orkiestry smyczkowej. Piosenka jest dynamiczna, w umiarkowanym tempie, pełna emocji.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie zespołu ABBA. Na kolorowej fotografii ukazani są członkowie zespołu w charakterystycznych dla lat siedemdziesiątych strojach. Dwie kobiety ubrane są w białe, krótkie, przepasane w biodrach tuniki z niebieskim i pomarańczowym nadrukiem. Na nogach mają białe kozaki. Dwaj mężczyźni mają na sobie bufiaste, żółte i niebieskie koszule oraz białe obcisłe spodnie. Postacie znajdują się na tle żółto różowego napisu-neonu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Catherine Johnson, Mamma Mia! The winner takes it all. Wykonawca: Meryl Streep. Można też włączyć muzykę. Na nagraniu piosenka wykonywana przez kobietę, z akompaniamentem gitary, fortepianu, perkusji i orkiestry smyczkowej. Piosenka jest dynamiczna, w umiarkowanym tempie, pełna emocji.
M‑026‑OK6
Danny15 (fot.) Figury woskowe zespołu Abba, 2013, Muzeum figur woskowych Madame Tussauds, Wiedeń, Austria, wikimedia.org, CC BY 3.0 (ilustracja); Catherine Johnson, „Mamma Mia!”, „The winner takes it all”, 1999, online-skills, CC BY 3.0
W musicalach wykorzystuje się różne style muzyki rozrywkowej. Przykładem może być Hair Galta MacDermonta, który jest musicalem rockowym, ponieważ jego muzyka napisana jest właśnie w tym stylu. Dzieło jest protestem przeciw działaniom zbrojnym, nierówności klasowym i rasowym. Jednym z najbardziej znanych piosenek z tego musicalu jest Let the Sunshine In.
R1eBFX7eHq4AV
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie obsady musicalu „Hair” wykonane w Red Bank w New Jersey we wrześniu 2006 roku. Na fotografii ukazana jest duża grupa, uśmiechniętych, kolorowo ubranych ludzi. Z przodu znajduje się siedzący po turecku, ubrany w ciemną kamizelkę oraz jasną koszulę i spodnie Michael Butler, natomiast zza niego wychyla się James Rado w czarnej bluzce. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Galt MacDermont, Hair. Można też włączyć muzykę. Nagranie rozpoczyna się dyskusją dwóch mężczyzn. Później pojawiają się bębny i gitary elektryczne. Kiedy mężczyzna śpiewa zwrotkę, pojawiają się też instrumenty dęte - big band. Zwrotkę wykonuję na zmianę kilka osób: mężczyźni i kobiety. Ich głosy można określić jako rockowe. Śpiewają dynamicznie, z mocą. Refren wykonany jest przez zespół wokalny. Utwór jest dość szybki, porywający. Tekst jest po angielsku.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie obsady musicalu „Hair” wykonane w Red Bank w New Jersey we wrześniu 2006 roku. Na fotografii ukazana jest duża grupa, uśmiechniętych, kolorowo ubranych ludzi. Z przodu znajduje się siedzący po turecku, ubrany w ciemną kamizelkę oraz jasną koszulę i spodnie Michael Butler, natomiast zza niego wychyla się James Rado w czarnej bluzce. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Galt MacDermont, Hair. Można też włączyć muzykę. Nagranie rozpoczyna się dyskusją dwóch mężczyzn. Później pojawiają się bębny i gitary elektryczne. Kiedy mężczyzna śpiewa zwrotkę, pojawiają się też instrumenty dęte - big band. Zwrotkę wykonuję na zmianę kilka osób: mężczyźni i kobiety. Ich głosy można określić jako rockowe. Śpiewają dynamicznie, z mocą. Refren wykonany jest przez zespół wokalny. Utwór jest dość szybki, porywający. Tekst jest po angielsku.
M‑026‑OK7
Anthony D'Amato (fot.), Aktorzy grający w musicalu Hair, 2018, New Jersey, Stany Zjednoczone, wikimedia.org, CC BY 3.0 (ilustracja); Galt MacDermont, „Hair”, 1967, online-skills, CC BY 3.0
Zadanie
RGwLS3QSItLPo
Ćwiczenie 1
Wskaż zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Najsłynniejszym teatrem musicalowym jest Broadway, 2. Operetka nie posiada partii mówionych, 3. Operetka pisana jest w stylu muzyki rozrywkowej, 4. W spektaklach musicalowych używa się mikroportów.
RB8gEOgMLpQwl
Utwór bardzo lekki w charakterze. Wykonywany przez kobietę o wysokim głosie - sopran z towarzyszeniem orkiestry. Śpiewaczka udaje, że jest w stanie upojenia alkoholowego. Śpiew naśladuje śmiech.
Utwór bardzo lekki w charakterze. Wykonywany przez kobietę o wysokim głosie - sopran z towarzyszeniem orkiestry. Śpiewaczka udaje, że jest w stanie upojenia alkoholowego. Śpiew naśladuje śmiech.
Utwór bardzo lekki w charakterze. Wykonywany przez kobietę o wysokim głosie - sopran z towarzyszeniem orkiestry. Śpiewaczka udaje, że jest w stanie upojenia alkoholowego. Śpiew naśladuje śmiech.
RpkMGxM8q8HAR
Ćwiczenie 2
Wskaż, który z wymienionych utworów pochodzi z operetki. Możliwe odpowiedzi: Aria ze śmiechem, The winner takes it all, Gdybym był bogaty.
R12tn22zifbjs
Ćwiczenie 3
Wskaż nazwę operetki, w której jedną z postaci jest dr Falke. Możliwe odpowiedzi: 1. La Périchole, 2. Orfeusz w piekle, 3. Wesoła wdówka, 4. Zemsta nietoperza
RJX8AaoO6FU6p
Ćwiczenie 4
Wskaż cechy musicalu. Możliwe odpowiedzi: 1. Napisany jest w stylu muzyki rozrywkowej, 2. Posiada tylko partie śpiewane, 3. Zazwyczaj wykonywany jest w języku odbiorców, 4. Wykonywany jest tylko w języku oryginalnym, 5. Posiada partie mówione.
Wskaż cechy musicalu.
Napisany jest w stylu muzyki rozrywkowej.
Posiada tylko partie śpiewane.
Zazwyczaj wykonywany jest w języku odbiorców.
Wykonywany jest tylko w języku oryginalnym.
Posiada partie mówione.
RBOliSENtdUcB
Ćwiczenie 5
Wskaż nazwę musicalu, w którym wykorzystano muzykę zespołu Abba. Możliwe odpowiedzi: 1. Hair, 2. Mamma Mia!, 3. Skrzypek na dachu
R1MjAiLVkfULH
Mężczyzna śpiewa, w żydowskim stylu, pogodną refleksyjną piosenkę. W tekście wymienia co zrobiłby i co miałby gdyby był bogaty.
Mężczyzna śpiewa, w żydowskim stylu, pogodną refleksyjną piosenkę. W tekście wymienia co zrobiłby i co miałby gdyby był bogaty.
Mężczyzna śpiewa, w żydowskim stylu, pogodną refleksyjną piosenkę. W tekście wymienia co zrobiłby i co miałby gdyby był bogaty.
R1NOlc57AfOGA
Ćwiczenie 6
Wskaż imię i nazwisko autora dzieła przedstawionego na nagraniu. Możliwe odpowiedzi: 1. Jakub Offenbach, 2. Johann Strauss, 3. Giuseppe Verdi, 4. Jerry Bock.
RXAUggUD1rwzl
Ćwiczenie 7
W którym roku rozpoczął działalność Teatr Broadway? Możliwe odpowiedzi: 1. 1932, 2. 1750, 3. 1850, 4. 1845 roku.
W którym roku rozpoczął działalność Teatr Broadway? Możliwe odpowiedzi: 1. 1932, 2. 1750, 3. 1850, 4. 1845 roku.
Uzupełnij zdanie. Teatr Broadway rozpoczął działalność w [#4] roku.
1850, 1750, 1845, 1932
Teatr Broadway rozpoczął działalność w ............ roku.
Słownik pojęć
Aria
Aria
pieśń solowa z akompaniamentem instrumentalnym wchodząca w skład opery, oratorium, operetki lub kantaty.
Kankan
Kankan
taniec francuski polegający na wysokich wymachach nóg i potrząsaniu uniesionymi spódnicami; też: muzyka do tego tańca.
Libretto
Libretto
tekst słowny opery, operetki; też: literacko opracowana treść baletu lub pantomimy.
Mikroport
Mikroport
mikrofon bezprzewodowy.
Opera
Opera
sceniczny dramat muzyczny.
Recytatyw
Recytatyw
śpiew w operach, oratoriach i kantatach, zbliżony do deklamacji.
Źródła:
encyklopedia.pwn.pl
sjp.pwn.pl
Biblioteka muzyczna
RpBf5ed4GTz6L
Na nagraniu jako przykład arii operetkowej „Aria ze śmiechem” Jakuba Offenbacha. Utwór bardzo lekki w charakterze. Wykonywany przez kobietę o wysokim głosie - sopran z towarzyszeniem orkiestry. Śpiewaczka udaje, że jest w stanie upojenia alkoholowego. Śpiew naśladuje śmiech.
Na nagraniu jako przykład arii operetkowej „Aria ze śmiechem” Jakuba Offenbacha. Utwór bardzo lekki w charakterze. Wykonywany przez kobietę o wysokim głosie - sopran z towarzyszeniem orkiestry. Śpiewaczka udaje, że jest w stanie upojenia alkoholowego. Śpiew naśladuje śmiech.
M‑026‑OK1
Jakub Offenbach, „La Périchole”, „Aria ze śmiechem”, przykład arii operetkowej, online-skills, CC BY 3.0
Jakub Offenbach, „La Périchole”, „Aria ze śmiechem”, przykład arii operetkowej, online-skills, CC BY 3.0
Na nagraniu jako przykład arii operetkowej „Aria ze śmiechem” Jakuba Offenbacha. Utwór bardzo lekki w charakterze. Wykonywany przez kobietę o wysokim głosie - sopran z towarzyszeniem orkiestry. Śpiewaczka udaje, że jest w stanie upojenia alkoholowego. Śpiew naśladuje śmiech.
RdToXn3B8M6tk
Na nagraniu jako przykład arii operowej „O don fatal” z opery „Don Carlos” Giuseppe Verdiego. Arie wykonuje wysoki głos żeński - sopran, z akompaniamentem fortepianu. Utwór jest bardzo dramatyczny. Pełen zmian charakteru. Śpiewaczka wykonuje bardzo trudne partie, śpiewa w różnej dynamice od piano do fortissimo.
Na nagraniu jako przykład arii operowej „O don fatal” z opery „Don Carlos” Giuseppe Verdiego. Arie wykonuje wysoki głos żeński - sopran, z akompaniamentem fortepianu. Utwór jest bardzo dramatyczny. Pełen zmian charakteru. Śpiewaczka wykonuje bardzo trudne partie, śpiewa w różnej dynamice od piano do fortissimo.
M‑026‑OK2
Giuseppe Verdi, „Don Carlos”, „O don fatal”, przykład arii operowej, online-skills, CC BY 3.0
Giuseppe Verdi, „Don Carlos”, „O don fatal”, przykład arii operowej, online-skills, CC BY 3.0
Na nagraniu jako przykład arii operowej „O don fatal” z opery „Don Carlos” Giuseppe Verdiego. Arie wykonuje wysoki głos żeński - sopran, z akompaniamentem fortepianu. Utwór jest bardzo dramatyczny. Pełen zmian charakteru. Śpiewaczka wykonuje bardzo trudne partie, śpiewa w różnej dynamice od piano do fortissimo.
RZTNzdDsVIln2
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-białe zdjęcie inscenizacji opery „Zemsta Nietoperza”, autorstwa Johanna Straussa syna. Na pierwszym planie znajdują się tańczące baletnice w białych sukniach oraz tancerze w bufiastych koszulach. Po obu stronach sceny stoją postacie w balowych strojach. Tło scenografii stanowią duże, wijące się schody z balustradami oraz dwie duże kolumny stojące po ich bokach. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Johann Strauss syn, Zemsta nietoperza, Aria Adeli. Można odtworzyć muzykę. Utwór wykonywany jest przez wysoki głos żeński - sopran z akompaniamentem orkiestry. Wesoły utwór, w rytmie szybkiego walca. Prawie każda fraza kończy się śmiechem śpiewaczki: a ha ha ha ha.
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-białe zdjęcie inscenizacji opery „Zemsta Nietoperza”, autorstwa Johanna Straussa syna. Na pierwszym planie znajdują się tańczące baletnice w białych sukniach oraz tancerze w bufiastych koszulach. Po obu stronach sceny stoją postacie w balowych strojach. Tło scenografii stanowią duże, wijące się schody z balustradami oraz dwie duże kolumny stojące po ich bokach. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Johann Strauss syn, Zemsta nietoperza, Aria Adeli. Można odtworzyć muzykę. Utwór wykonywany jest przez wysoki głos żeński - sopran z akompaniamentem orkiestry. Wesoły utwór, w rytmie szybkiego walca. Prawie każda fraza kończy się śmiechem śpiewaczki: a ha ha ha ha.
M‑026‑OK3
Liselotte Strelow (fot.), Scena z operetki „Zemsta nietoperza”, 1954, Archiwum Federalne, Koblenz, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 3.0 (ilustracja); Johann Strauss syn, „Zemsta nietoperza”, „Aria Adeli”, 1874, online-skills, CC BY 3.0
RbQzFyv3TtstR
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-białą grafikę, ukazującą tańczące postacie. Przy pomocy drobnych linii oraz kontrastowych plam światło-cienia autor zilustrował dynamizm sceny. Na pierwszym planie w obszernych sukniach i wygiętych pozach pląsają kobiety, dalej znajdują się ciemne sylwety mężczyzn z wyciągniętymi do góry rękoma. Tło sceny stanowi portyk klasycznej budowli z tympanonem i dwoma kolumnami. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Jakub Offenbach, Orfeusz w piekle, Piekielny galop. Można uruchomić muzykę. Utwór rozpoczyna się wolnym wstępem. Po którym następuje bardzo dynamiczny taniec wykonywany przez orkiestrę. Temat wykonują instrumenty dęte, towarzyszą im talerze, które akcentują każdą miarę taktu. Utwór można określić jako wesoły, szybki i hałaśliwy.
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno-białą grafikę, ukazującą tańczące postacie. Przy pomocy drobnych linii oraz kontrastowych plam światło-cienia autor zilustrował dynamizm sceny. Na pierwszym planie w obszernych sukniach i wygiętych pozach pląsają kobiety, dalej znajdują się ciemne sylwety mężczyzn z wyciągniętymi do góry rękoma. Tło sceny stanowi portyk klasycznej budowli z tympanonem i dwoma kolumnami. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Jakub Offenbach, Orfeusz w piekle, Piekielny galop. Można uruchomić muzykę. Utwór rozpoczyna się wolnym wstępem. Po którym następuje bardzo dynamiczny taniec wykonywany przez orkiestrę. Temat wykonują instrumenty dęte, towarzyszą im talerze, które akcentują każdą miarę taktu. Utwór można określić jako wesoły, szybki i hałaśliwy.
Taniec, Źródło: zpe.gov.pl
Edmond Morin, „Orfeusz w zaświatach”, 1858, Biblioteka w Martigny, Szwajcaria, wikimedia.org, domena publiczna (ilustracja); Jakub Offenbach, „Orfeusz w piekle”, „Piekielny galop”, 1858, online-skills, CC BY 3.0
R1Ej1SEKPTHRy
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie inscenizacji operowej „Skrzypek na dachu”, autorstwa Jerry'ego Bocka. Na tle mrocznej scenerii cmentarza żydowskiego ukazana jest biała postać mężczyzny leżącego w pościeli, nad którym wyłania się z grobowca duch kobiety w powłóczystym welonie. Scena utrzymana jest w ciemno-niebieskiej tonacji. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawi się napis: Jerry Bock, Skrzypek na dachu, Gdybym był bogaty. Wykonawcy: Artyści Teatru Powszechnego w Radomiu. Pojawi się też przycisk służący do uruchomienia nagrania. Utwór rozpoczyna się parlandem, czyli mówionym wstępem. Potem rozpoczyna się rytmiczna muzyka. Mężczyzna śpiewa, w żydowskim stylu, pogodną refleksyjną piosenkę. W tekście wymienia co zrobiłby i co miałby gdyby był bogaty.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie inscenizacji operowej „Skrzypek na dachu”, autorstwa Jerry'ego Bocka. Na tle mrocznej scenerii cmentarza żydowskiego ukazana jest biała postać mężczyzny leżącego w pościeli, nad którym wyłania się z grobowca duch kobiety w powłóczystym welonie. Scena utrzymana jest w ciemno-niebieskiej tonacji. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawi się napis: Jerry Bock, Skrzypek na dachu, Gdybym był bogaty. Wykonawcy: Artyści Teatru Powszechnego w Radomiu. Pojawi się też przycisk służący do uruchomienia nagrania. Utwór rozpoczyna się parlandem, czyli mówionym wstępem. Potem rozpoczyna się rytmiczna muzyka. Mężczyzna śpiewa, w żydowskim stylu, pogodną refleksyjną piosenkę. W tekście wymienia co zrobiłby i co miałby gdyby był bogaty.
M‑026‑OK5
Michał Heller (fot.) Scena z musicalu „Skrzypek na dachu”, 2014, Opera i Filharmonia Podlaska, Białystok, wikimedia.org, CC BY 3.0 (ilustracja); Jerry Bock, „Skrzypek na dachu”, „Gdybym był bogaty”, 1964, online-skills, CC BY 3.0
R1MsOXJfbA5yx
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie zespołu ABBA. Na kolorowej fotografii ukazani są członkowie zespołu w charakterystycznych dla lat siedemdziesiątych strojach. Dwie kobiety ubrane są w białe, krótkie, przepasane w biodrach tuniki z niebieskim i pomarańczowym nadrukiem. Na nogach mają białe kozaki. Dwaj mężczyźni mają na sobie bufiaste, żółte i niebieskie koszule oraz białe obcisłe spodnie. Postacie znajdują się na tle żółto różowego napisu-neonu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Catherine Johnson, Mamma Mia! The winner takes it all. Wykonawca: Meryl Streep. Można też włączyć muzykę. Na nagraniu piosenka wykonywana przez kobietę, z akompaniamentem gitary, fortepianu, perkusji i orkiestry smyczkowej. Piosenka jest dynamiczna, w umiarkowanym tempie, pełna emocji.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie zespołu ABBA. Na kolorowej fotografii ukazani są członkowie zespołu w charakterystycznych dla lat siedemdziesiątych strojach. Dwie kobiety ubrane są w białe, krótkie, przepasane w biodrach tuniki z niebieskim i pomarańczowym nadrukiem. Na nogach mają białe kozaki. Dwaj mężczyźni mają na sobie bufiaste, żółte i niebieskie koszule oraz białe obcisłe spodnie. Postacie znajdują się na tle żółto różowego napisu-neonu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Catherine Johnson, Mamma Mia! The winner takes it all. Wykonawca: Meryl Streep. Można też włączyć muzykę. Na nagraniu piosenka wykonywana przez kobietę, z akompaniamentem gitary, fortepianu, perkusji i orkiestry smyczkowej. Piosenka jest dynamiczna, w umiarkowanym tempie, pełna emocji.
M‑026‑OK6
Danny15 (fot.) Figury woskowe zespołu Abba, 2013, Muzeum figur woskowych Madame Tussauds, Wiedeń, Austria, wikimedia.org, CC BY 3.0 (ilustracja); Catherine Johnson, „Mamma Mia!”, „The winner takes it all”, 1999, online-skills, CC BY 3.0
R1eBFX7eHq4AV
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie obsady musicalu „Hair” wykonane w Red Bank w New Jersey we wrześniu 2006 roku. Na fotografii ukazana jest duża grupa, uśmiechniętych, kolorowo ubranych ludzi. Z przodu znajduje się siedzący po turecku, ubrany w ciemną kamizelkę oraz jasną koszulę i spodnie Michael Butler, natomiast zza niego wychyla się James Rado w czarnej bluzce. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Galt MacDermont, Hair. Można też włączyć muzykę. Nagranie rozpoczyna się dyskusją dwóch mężczyzn. Później pojawiają się bębny i gitary elektryczne. Kiedy mężczyzna śpiewa zwrotkę, pojawiają się też instrumenty dęte - big band. Zwrotkę wykonuję na zmianę kilka osób: mężczyźni i kobiety. Ich głosy można określić jako rockowe. Śpiewają dynamicznie, z mocą. Refren wykonany jest przez zespół wokalny. Utwór jest dość szybki, porywający. Tekst jest po angielsku.
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie obsady musicalu „Hair” wykonane w Red Bank w New Jersey we wrześniu 2006 roku. Na fotografii ukazana jest duża grupa, uśmiechniętych, kolorowo ubranych ludzi. Z przodu znajduje się siedzący po turecku, ubrany w ciemną kamizelkę oraz jasną koszulę i spodnie Michael Butler, natomiast zza niego wychyla się James Rado w czarnej bluzce. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Galt MacDermont, Hair. Można też włączyć muzykę. Nagranie rozpoczyna się dyskusją dwóch mężczyzn. Później pojawiają się bębny i gitary elektryczne. Kiedy mężczyzna śpiewa zwrotkę, pojawiają się też instrumenty dęte - big band. Zwrotkę wykonuję na zmianę kilka osób: mężczyźni i kobiety. Ich głosy można określić jako rockowe. Śpiewają dynamicznie, z mocą. Refren wykonany jest przez zespół wokalny. Utwór jest dość szybki, porywający. Tekst jest po angielsku.
M‑026‑OK7
Anthony D'Amato (fot.), Aktorzy grający w musicalu Hair, 2018, New Jersey, Stany Zjednoczone, wikimedia.org, CC BY 3.0 (ilustracja); Galt MacDermont, „Hair”, 1967, online-skills, CC BY 3.0
Bibliografia
J. Chomiński, K. Wilkowska‑Chomińska, Historia muzyki cz. I, PWM, Kraków 1990
