Temat: Dwa państwa niemieckie

Adresat

Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XXXVI. Świat po II wojnie światowej. Uczeń:

opisuje okoliczności powstania NRD i RFN;

Ogólny cel kształcenia

Uczeń dowie się o specyfice funkcjonowania, podobieństwach oraz różnicach pomiędzy dwoma Państwami niemieckimi NRD/RFN.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • jak doszło do powstania dwóch państw niemieckich po wojnie.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

  1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  2. Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem.

Faza realizacyjna

  1. Lektura treści abstraktu. Nauczyciel wykorzystuje tekst do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.

  2. Omówienie informacji przedstawionych na osi czasu. Następnie nauczyciel dzieli klasę na grupy - tyle, ile jest wydarzeń na osi. Każdy zespół opracowuje jedno przydzielone zagadnienie, pogłębiając informacje zawarte w abstrakcie. Następnie uczniowie prezentują swoje omówienia.

  3. Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.

  4. Uczniowie analizują ilustrację i wykonują Polecenie 2. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.

  5. Uczniowie analizują galerię ilustracji i wykonują Polecenie 3. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.

  6. Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 1. Nauczyciel sprawdza, czy zadanie zostało prawidłowo wykonane, i udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca

  1. Nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miała się odbyć kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

  2. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji.

Praca domowa

  1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

  2. Przygotuj pięć pytań dotyczących omawianego obszaru, które mogłyby się znaleźć na kartkówce z lekcji.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Allied Control Council for Germany
Allied Control Council for Germany
R1HJpvi5NB9w9
nagranie słówka: Allied Control Council for Germany

Sojusznicza Rada Kontroli – urząd powołany do życia po kapitulacji Niemiec w maju 1945 r., w skład którego wchodzili przedstawiciele zwycięskich mocarstw – Wielkiej Brytanii, USA, ZSRS oraz Francji. Był najwyższym organem prawodawczym i administracyjnym działającym na terenie okupowanych Niemiec. Jego powołanie przewidziano na konferencji w Jałcie w lutym 1945 r.

Nationalisation
Nationalisation
R1d8Z22OqGMCg
nagranie słówka: Nationalisation

Nacjonalizacja – inaczej upaństwowienie, przejęcie przez państwo majątków, przedsiębiorstw i kapitału prywatnego.

Democracy
Democracy
RXCiLkFl8AKvh
nagranie słówka: Democracy

Demokracja – ustrój polityczny i system sprawowania władzy, w którym jej źródło stanowi wola większości obywateli wyrażona w niezależnych wyborach.

Marshall Plan
Marshall Plan
RVVFooJez8t5Y
nagranie słówka: Marshall Plan

Plan Marshalla – program odbudowy gospodarek Europy po II wojnie światowej zaproponowany przez Stany Zjednoczone w 1947 roku. Jego celem była pomoc materialna (surowce, żywność), finansowa i inwestycyjna dla zniszczonej wojną Europy. W wyniku nacisków rosyjskich, nie przystąpiły do niego kraje będące pod wpływem ZSRS.

Propaganda
Propaganda
RKeDgKtsAGP3L
nagranie słówka: Propaganda

Propaganda – celowe działania, które mają doprowadzić do określonych zachowań i poglądów. Służy ona do upowszechnienia dogodnych informacji dla nadawcy. W języku potocznym synonim kłamstwa i manipulacji.

Censorship
Censorship
RJWjdfAlrmJrW
nagranie słówka: Censorship

Cenzura – kontrola i ograniczanie wolności słowa polegające na weryfikacji i przekazywaniu tylko zgodnych z punktem widzenia władzy informacji. Występuje najczęściej w krajach niedemokratycznych i czasie konfliktu zbrojnego.

Planned economy
Planned economy
RSN5yvidsgxjX
nagranie słówka: Planned economy

Gospodarka planowana – system gospodarczy, w którym decyzje dotyczące produkcji i inwestycji podejmowane są przez władze centralne w postaci planów gospodarczych. Najczęściej występuje w okresie wojny oraz w krajach socjalistycznych. Jest przeciwieństwem wolnego rynku.

Council for Mutual Economic Assistance (CMEA)
Council for Mutual Economic Assistance (CMEA)
R6kVjMkyrsp5d
nagranie słówka: Council for Mutual Economic Assistance (CMEA)

Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG) – międzynarodowa organizacja gospodarcza państw socjalistycznych istniejąca w latach 1949–1991.

Warsaw Pact
Warsaw Pact
RbL6Ej5a23TMB
nagranie słówka: Warsaw Pact

Układ Warszawski – sojusz polityczno‑wojskowy utworzony w 1955 r. przez blok wschodni. Dominującą rolę odgrywał w nim ZSRS. Oficjalnie miał charakter obronny, w rzeczywistością był odpowiedzią na rozszerzenie NATO o RFN i przeciwwagą dla zagrożenia ze strony Paktu. Istniał do 1991 r.

Chancellor
Chancellor
R15wRs14DdAb9
nagranie słówka: Chancellor

Kanclerz – nazwa stanowiska premiera w Niemczech oraz Austrii.

Iron Curtain
Iron Curtain
R143sRwUvhHBK
nagranie słówka: Iron Curtain

Żelazna kurtyna – określenie zastosowane przez Winstona Churchilla, a następnie spopularyzowane, określające kształt powojennego świata i jego podział na strefę wpływów państw demokratycznych (na Zachodzie) i ZSRS (na Wschodzie).

Berlin Blockade
Berlin Blockade
R1egnMD0JGVxl
nagranie słówka: Berlin Blockade

Blokada Berlina – jeden z pierwszych poważnych kryzysów powojennych z lat 1948–1949, do którego doprowadziła blokada zachodnich sektorów podzielonego Berlina przez wojska radzieckie. Zaopatrzenie do alianckich części miasta dostarczano utworzonym mostem powietrznym.

Teksty i nagrania

ROue8YWWe6SuB
Nagranie abstraktu

Two German states

After lost war, the German state was divided by the allies into French, British, American and Soviet occupation zones. They were controlled by the Allied Control Council for Germany (1945) – the highest legislative and administrative body of Germany. However, it soon appeared that there are many disputable issues between the Western States and the USSR concerning the future of Germany.

In the Soviet zone, changes were implemented according to the ones in the Soviet Union – the industry, commerce and banks were nationalised, and the agricultural reform was carried out. The Western States found these steps to violate the agreement and started the process of unification of the German lands under their supervision. In 1947, the British and the American zones were combined together (Bizone), and in 1949 the French zone joined them (Trizone), which was followed by democratic elections to the parliament. In 1949, with the consent of the powers, the parliament announced the establishment of the Federal Republic of Germany (FRG). Its first chancellor became Konrad Adenauer. In response to this development, the German Democratic Republic (GDR) was created of the Soviet zone in October 1949. It was fully subordinate to the will of Stalin and to his decisions.

In 1955, the FRG, which so far had been supervised by the allied states, was recognised as a sovereign state, the same becoming eligible to join NATO and the Council of Europe. In response to the accession of Western Germany to the military alliance, the Warsaw Pact was created 1955. Its official task was to defend the socialist countries against the threat posed by the American imperialism.

The paths of development of the FRG and the GDR were completely different. Thanks to the financial support (i.a. the Marshall Plan, West Germany (FRG) quickly became a competitive economy, which resulted in high standard of living of its citizens. On the other hand, dependent on the Soviet Union, relying on the Soviet model of planned economy, and deprived of democracy and freedoms GDR remained a poor and economically underdeveloped state, similar to other Eastern Bloc states. A major problem for this state was posed by the escapes of its residents to the FRG, especially in divided Berlin. To remedy this situation, a wall was built that divided the two parts of the city in just one night of 15/16 August 1961.

In 1966, Chancellor Willy Brandt started a new policy. Direct relations were established with the eastern neighbour, the Eastern Bloc States, and then the USSR. The result was the admission of both German States to the UN. Also the borders of Poland on the Oder and the Lusatian Neisse Rivers were recognised. For his political achievements, the German Chancellor received the Nobel Peace Prize in 1971.

The breakthrough for the two states was the takeover of power by Mikhail Gorbachev in the USSR and the transformation in Poland in 1989. These events led to the fall of the communism in Europe and the disintegration of the old divisions of the World. In the result conditions were created for the reunification of Germany. Its godfather was the Chancellor of FRG, Helmut Kohl, who finally led to the establishment of a single German state on 3 October 1990.