Lesson plan (Polish)
Temat: Pierwszy konflikt globalny
Adresat
Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej
Podstawa programowa
Klasa VI szkoły podstawowej.
XII. Europa w XVII i XVIII wieku. Uczeń:
1. charakteryzuje, na przykładzie Francji Ludwika XIV, ustrój monarchii absolutnej oraz wymienia główne cechy monarchii parlamentarnej, wykorzystując informacje o ustroju Anglii.
Uwaga! Lekcja wykraczająca poza podstawę programową – do realizacji na zajęciach dodatkowych, np. kółka historycznego.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie poznają przyczyny, przebieg i skutki wojny siedmioletniej
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
jakie były przyczyny wojny siedmioletniej;
jakie były europejskie i pozaeuropejskie aspekty konfliktu globalnego;
jakie były skutki wojny siedmioletniej.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Nauczyciel prosi o przeczytanie podrozdziału „Amerykańskie początki”.
Faza wstępna
Nauczyciel podaje uczniom temat, cel lekcji oraz kryteria sukcesu.
Nauczyciel wyjaśnia uczniom, gdzie mieściły się główne „teatry” wojny siedmioletniej. Podaje najważniejsze przyczyny wojny siedmioletniej. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 1.
Faza realizacyjna
Uczniowie wykonują Polecenie 1. Słuchając audycji, wynotowują najważniejsze ich zdaniem fakty i opinie. Nauczyciel uzupełnia informacje o polsko‑saskie aspekty wojny siedmioletniej. Uczniowie ponownie zapisują najważniejsze ich zdaniem fakty i opinie.
Nauczyciel prosi o przedstawienie wynotowanych faktów i opinii. Następnie uczniowie – w ramach burzy mózgów, pracując w parach - zapisują pytania do wysłuchanej audycji. Jako przykład nauczyciel wymienia zawczasu pytanie: Jaki wpływ na wynik wojny siedmioletniej miała śmierć carycy Elżbiety w Rosji i przejęcie władzy przez jej następcę, cara Piotra III?.
Uczniowie odczytują swoje propozycje. Wspólnie wybierają 5 najlepszych pytań. Na kartkach notują odpowiedzi, a następnie szeregują je według stopnia ważności albo w układzie przyczynowo‑skutkowym.
Nauczyciel prosi, aby przeanalizowali, na jakie aspekty wojny siedmioletniej najczęściej zwracali uwagę. Jaką wiedzę o świecie / Polsce dzięki nim mogą uzyskać? Jakie pojęcia historyczne dotyczące tematu można uznać za najważniejsze? Zadając pytania, prowadzący pamięta o takim ich formułowaniu, by miały charakter pytań kluczowych.
Faza podsumowująca
Uczniowie wykonują Ćwiczenie 2 oraz Polecenie 2, przyporządkowując strony konfliktu oraz wymieniając postanowienia traktatów pokojowych. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.
nauczyciel może rozdać uczniom przygotowaną przez siebie ankietę ewaluacyjną z oceną lekcji, pracy własnej ucznia oraz pracy klasy.
Praca domowa
Nauczyciel zadaje zadanie domowe (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza) - do wyboru jeden z poniższych wariantów: Wariant 1. Oceń, czy słuszne było stanowisko frakcji magnackich - mających wpływ na rządy w Rzeczypospolitej w czasach saskich – pozostania państwa na uboczu toczących się konfliktów europejskich. Czy oznaczało to oddanie pełnej inicjatywy sąsiadom Polski? Napisz krótki esej Wariant 2. Poszukaj informacji o książce lub filmie „Ostatni Mohikanin”. Jeśli zainteresują Cię, przeczytaj książkę lub obejrzyj film, następnie napisz swoją recenzję.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
„Wojna o ucho Jenkinsa” – konflikt zbrojny, który rozegrał się w Ameryce Północnej pomiędzy Wielką Brytanią a Hiszpanią. Wojna ta była wstępem do wojny siedmioletniej.
Wojna siedmioletnia – wojna toczona w latach 1756–1763 między Prusami , sprzymierzonymi z Wielką Brytanią i kilkoma księstwami niemieckimi, a koalicją, w skład której wchodziły Austria, Francja, Rosja, Saksonia, Szwecja i większość państw Rzeszy Niemieckiej oraz Hiszpania.
Cud domu brandenburskiego – po śmierci cesarzowej rosyjskiej Elżbiety II w 1762 r., nowy car Piotr III, nakazał natychmiastowe przerwanie działań wojennych i zawarł z Prusami pokój.
Teksty i nagrania
The first global conflict
Since 1730, „the War of Jenkins' Ear” was being waged in the colonies, in which English colonists achieved quite spectacular successes in their fight against the French and the Spanish. The Treaty of Aix‑la‑Chapelle of 1748 which ended the parallel European war (for the Austrian succession) deprived the colonists of all their conquests. As in previous decades, however, the most difficult struggle took place in Europe (known as the Seven Years' War, or the Great Northern War). The war that began in North America, whose main fights took place on the battlefields of Europe, also covered Central America (the Caribbean) and South America, Africa and Asia. It was therefore the first global conflict caused by rivalry between the European states.