Ilustracja przedstawia kilka partytur, położonych jedna na drugiej. Na środku napis: W XVIII wieku w Wiedniu
Ilustracja przedstawia kilka partytur, położonych jedna na drugiej. Na środku napis: W XVIII wieku w Wiedniu
W XVIII wieku w Wiedniu
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.
Klasycy wiedeńscy
Największy wpływ na powstawanie muzyki klasycystycznej mieli trzej kompozytorzy wiedeńscy: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart i Ludwig van Beethoven, których nazywa się Wielką Trójką Klasyków Wiedeńskich. Nazwa ta wywodzi się od nazwy epoki i miasta, w którym tworzyli kompozytorzy.
Polecenie 1
Obejrzyj film o klasykach wiedeńskich.
ROs6I734TA195
Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Panteon kompozytorów - klasycy wiedeńscy”.
Materiał filmowy do lekcji zatytułowany „Panteon kompozytorów - klasycy wiedeńscy”.
„Panteon kompozytorów - klasycy wiedeńscy”, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Panteon kompozytorów - klasycy wiedeńscy, licencja: CC BY 3.0.
RiKpo9PZ9uzAa
Ćwiczenie 1
Przyporządkuj informacje do kompozytorów.
Przyporządkuj informacje do kompozytorów.
R1elitWztP2Rw
Ćwiczenie 2
Wskaż zdania prawdziwe dotyczące muzyki klasycyzmu.
Joseph Haydn
Joseph Haydn urodził się w 1732 r. w małej wiosce w Austrii. Chłopięce lata spędził w Wiedniu, gdzie śpiewał w chórze katedry św. Stefana. Uczył się śpiewu, gry na fortepianie i skrzypcach, a także zaczął komponować. Nauczał, grywał w zespołach, a przede wszystkim uzupełniał swoje wykształcenie. W roku 1761 rozpoczął służbę na dworze książąt. Prowadził tam orkiestrę i teatr operowy. Służbę na dworze książąt pełnił prawie 30 lat. W 1790 r. Haydn przeniósł się do Wiednia. Odbył dwie długie i pełne sukcesów podróże artystyczne do Londynu. Przez krótki czas był nauczycielem Beethovena. Ostatnie lata swojego życia spędził głównie w Wiedniu, gdzie zmarł w 1809 r.
Twórczość Józefa Haydna
R1EesSeiDLXpU
Ćwiczenie 3
Wysłuchaj fragment Symfonii nr 94 „Niespodzianka” Józefa Haydna oraz zwróć uwagę na charakterystyczne elementy. Wskaż aparat wykonawczy.
R1AoJ01sKESpa
Ćwiczenie 3
Przeczytaj informacje o Symfonii nr 94 „Niespodzianka” Józefa Haydna oraz zwróć uwagę na charakterystyczne elementy. Wskaż aparat wykonawczy.
RZcxS1QTQZ3Sy
Na nagraniu fragment Symfonii nr 94 „Niespodzianka” Józefa Haydna. Utwór wykonywany przez orkiestrę symfoniczną. Utwór zaczyna się delikatnie, cichą melodią, prowadzą instrumenty smyczkowe. Muzyka trochę przypomina skradanie, spacer na paluszkach. Słuchacz zostaje zaskoczony podczas powtórzenia pierwszego tematu. Ostatni akord jest głośny oprócz instrumentów smyczkowych, grają go również kotły. Później muzyka rozwija się, dość często zmienia się jej charakter, są momenty wesołe i smutne, łagodne i groźne. Główne tematy są wykonywane przez różną obsadę instrumentalną: czasami smyczki, czasami flet, czasami obój. Często powraca pierwszy temat, ten przypominający skradanie, spacer na paluszkach.
Na nagraniu fragment Symfonii nr 94 „Niespodzianka” Józefa Haydna. Utwór wykonywany przez orkiestrę symfoniczną. Utwór zaczyna się delikatnie, cichą melodią, prowadzą instrumenty smyczkowe. Muzyka trochę przypomina skradanie, spacer na paluszkach. Słuchacz zostaje zaskoczony podczas powtórzenia pierwszego tematu. Ostatni akord jest głośny oprócz instrumentów smyczkowych, grają go również kotły. Później muzyka rozwija się, dość często zmienia się jej charakter, są momenty wesołe i smutne, łagodne i groźne. Główne tematy są wykonywane przez różną obsadę instrumentalną: czasami smyczki, czasami flet, czasami obój. Często powraca pierwszy temat, ten przypominający skradanie, spacer na paluszkach.
Fragment Symfonii nr 94 „Niespodzianka” Józefa Haydn
Fragment Symfonii nr 94 „Niespodzianka” Józefa Haydn
Na nagraniu fragment Symfonii nr 94 „Niespodzianka” Józefa Haydna. Utwór wykonywany przez orkiestrę symfoniczną. Utwór zaczyna się delikatnie, cichą melodią, prowadzą instrumenty smyczkowe. Muzyka trochę przypomina skradanie, spacer na paluszkach. Słuchacz zostaje zaskoczony podczas powtórzenia pierwszego tematu. Ostatni akord jest głośny oprócz instrumentów smyczkowych, grają go również kotły. Później muzyka rozwija się, dość często zmienia się jej charakter, są momenty wesołe i smutne, łagodne i groźne. Główne tematy są wykonywane przez różną obsadę instrumentalną: czasami smyczki, czasami flet, czasami obój. Często powraca pierwszy temat, ten przypominający skradanie, spacer na paluszkach.
NiespodziankaHaydna polega na nagłym uderzeniu w kocioł. Legenda głosi, że pierwotnie niespodzianki w partyturze nie było, a kompozytor dodał ów zaskakujący akcent już dyrygując premierą utworu, kiedy usłyszał chrapanie dobiegające z pierwszego rzędu widowni. Postawił tym samym znużonego muzyką na równe nogi.
R16RhsXFHeZVs
Na ilustracji interaktywnej portret Josepha Haydna. Na obrazie mężczyzna w średnim wieku, twarz pociągła, wyrazisty nos, wąskie usta, brązowe oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki. Ubrany jest w białą koszulę z żabotem i ciemny surdut. W prawej ręce, pod lewym ramieniem trzyma bogato zdobioną książkę, być może są to nuty. Siedzi na ciemnoczerwono-brązowym fotelu. Tło jest brązowo-czerwone. Światło pada na twarz i lewe ramię mężczyzny. W centrum obrazu znajduje się punkt interaktywny, po jego naciśnięciu wyświetla się napis Joseph Haydn, Symfonia pożegnalna nr 45, Menuet: Allegretto, wykonawca Capella Istropolitana, dyrygent Barry Wordsworth oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu pogodny utwór wykonany przez orkiestrę symfoniczną. Na początku utworu co chwila zmienia się dynamika. Brzmi to mniej więcej tak, jakby muzyka było grana przy zamkniętych i otwartych drzwiach. W dalszej części ważną rolę pełnią rogi. Prowadzą one niejako dialog z resztą orkiestry. Muzyka staje się trochę bardziej tajemnicza i niespokojna.
Na ilustracji interaktywnej portret Josepha Haydna. Na obrazie mężczyzna w średnim wieku, twarz pociągła, wyrazisty nos, wąskie usta, brązowe oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki. Ubrany jest w białą koszulę z żabotem i ciemny surdut. W prawej ręce, pod lewym ramieniem trzyma bogato zdobioną książkę, być może są to nuty. Siedzi na ciemnoczerwono-brązowym fotelu. Tło jest brązowo-czerwone. Światło pada na twarz i lewe ramię mężczyzny. W centrum obrazu znajduje się punkt interaktywny, po jego naciśnięciu wyświetla się napis Joseph Haydn, Symfonia pożegnalna nr 45, Menuet: Allegretto, wykonawca Capella Istropolitana, dyrygent Barry Wordsworth oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu pogodny utwór wykonany przez orkiestrę symfoniczną. Na początku utworu co chwila zmienia się dynamika. Brzmi to mniej więcej tak, jakby muzyka było grana przy zamkniętych i otwartych drzwiach. W dalszej części ważną rolę pełnią rogi. Prowadzą one niejako dialog z resztą orkiestry. Muzyka staje się trochę bardziej tajemnicza i niespokojna.
Joseph Haydn, Symfonia pożegnalna nr 45, Menuet: Allegretto
Źródło: online‑skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=32dz4wMBx0g.
Na ilustracji interaktywnej portret Josepha Haydna. Na obrazie mężczyzna w średnim wieku, twarz pociągła, wyrazisty nos, wąskie usta, brązowe oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki. Ubrany jest w białą koszulę z żabotem i ciemny surdut. W prawej ręce, pod lewym ramieniem trzyma bogato zdobioną książkę, być może są to nuty. Siedzi na ciemnoczerwono-brązowym fotelu. Tło jest brązowo-czerwone. Światło pada na twarz i lewe ramię mężczyzny. W centrum obrazu znajduje się punkt interaktywny, po jego naciśnięciu pojawia się tekst: „Haydn tworzył niemal wszystkie gatunki i formy muzyczne uprawiane w tym czasie. Przełomową rolę odegrał w dziejach muzyki instrumentalnej. Bywa nazywany „ojcem symfonii”, których skomponował 104. Haydn uważany jest także za „ojca kwartetu”. Tworzył także utwory fortepianowe. Twórczość wokalno-instrumentalna to przede wszystkim opery, oratoria, msze i inne utwory religijne.”
Na ilustracji interaktywnej portret Josepha Haydna. Na obrazie mężczyzna w średnim wieku, twarz pociągła, wyrazisty nos, wąskie usta, brązowe oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki. Ubrany jest w białą koszulę z żabotem i ciemny surdut. W prawej ręce, pod lewym ramieniem trzyma bogato zdobioną książkę, być może są to nuty. Siedzi na ciemnoczerwono-brązowym fotelu. Tło jest brązowo-czerwone. Światło pada na twarz i lewe ramię mężczyzny. W centrum obrazu znajduje się punkt interaktywny, po jego naciśnięciu pojawia się tekst: „Haydn tworzył niemal wszystkie gatunki i formy muzyczne uprawiane w tym czasie. Przełomową rolę odegrał w dziejach muzyki instrumentalnej. Bywa nazywany „ojcem symfonii”, których skomponował 104. Haydn uważany jest także za „ojca kwartetu”. Tworzył także utwory fortepianowe. Twórczość wokalno-instrumentalna to przede wszystkim opery, oratoria, msze i inne utwory religijne.”
Portret Josepha Haydna: ilustracja interaktywna
Źródło: online skills sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Źródło: online skills sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Wolfgang Amadeus Mozart
Wolfgang Amadeus Mozart urodził się 27 stycznia 1756 roku w Salzburgu [czytaj: zalcburgu]. Gdy miał cztery lata rozpoczął u swego ojca naukę muzyki, zaś w rok później zaczął komponować. Dzieciństwo Mozarta upłynęło na ciągłych podróżach koncertowych. W wieku trzynastu lat Mozart został mianowany na pierwszego skrzypka w nadwornej orkiestrze arcybiskupa Hieronymusa von Colloredo [czytaj: hironimusa fon koloredo] w Salzburgu. Kilka lat później opuścił Salzburg i osiedlił się w Wiedniu. W epoce klasycyzmu był to bardzo ryzykowny krok, ponieważ jego sytuacja była zależna od gustów zamożnych arystokratów i mieszczan. Nad życiem Mozarta zawisły czarne chmury – jego sztuka nie budziła już takich zachwytów jak niegdyś, nie był już bowiem „cudownym dzieckiem”, jego występy przestały być sensacją, a prawdziwych miłośników muzyki, zdolnych docenić wielkość talentu kompozytora było niewielu. Skomplikowana sytuacja życiowa nie wpłynęła jednak na osłabienie sił twórczych. Jego muzyka wciąż była pogodna, optymistyczna, pełna harmonii i równowagi. Mozart miał słabe zdrowie, w różnych okresach swojego życia cierpiał m.in. na przewlekłe zapalenie krtani, ospę, zapalenie wątroby, zatrucia pokarmowe, bóle głowy i zębów. Naukowcy cały czas sprzeczają się co do przyczyn śmierci kompozytora. Powstało blisko 120 teorii na ten temat. Choroba, która w 15 dni doprowadziła go do śmierci, objawiała się gorączką, bólem głowy, obfitymi potami, postępującym obrzękiem całego ciała. Nagła śmierć Mozarta stała się przyczyna powstania wielu legend – z nich najbardziej popularna jest teza o otruciu Mozarta przez Salieriego (co stało się kanwą sztuki Petera Shaffera [czytaj: petera szafa], która następnie była podstawą scenariusza filmu biograficznego Miloša Formana czytaj: milosza formana] Amadeusz ). Ciało Mozarta złożono w nie oznaczonym zbiorowym grobie na cmentarzu St. Marxer [czytaj: zant maksa] w Wiedniu.
Twórczość Wolfganga Amadeusza Mozarta.
Pomimo swojego krótkiego życia Mozart napisał ogromną ilość kompozycji. Wiele z nich uważanych jest za arcydzieła muzyki wszechczasów. Kompozytor pisał wiele oper, jedną z nich jest Czarodziejski flet, z którego pochodzą dwie popularne arie – Aria Królowej Nocy z aktu II, oraz Aria Papagena z dzwoneczkami.
R1JlsuIg9oKfF
Na obrazie wyobrażenie Królowej Nocy z opery Czarodziejski flet Mozarta. Postać w granatowej szacie, ze złotymi zdobieniami i w koronie na głowie, stoi na położonym poziomo księżycu. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetli się informacja dodatkowa: Wolfgang Amadeusz Mozart „Aria Królowej nocy” z aktu II oraz pojawi się możliwość odtworzenia muzyki. Arię wykonuje bardzo wysoki głos żeński - sopran koloraturowy. Aria jest bardzo trudna, oszałamiająca, zawiera bardzo trudne do zaśpiewania powtarzające się bardzo wysokie dźwięki. Utwór wykonany jest z akompaniamentem orkiestry. Utwór jest energiczny, pełen zapału, szybki, porywający.
Na obrazie wyobrażenie Królowej Nocy z opery Czarodziejski flet Mozarta. Postać w granatowej szacie, ze złotymi zdobieniami i w koronie na głowie, stoi na położonym poziomo księżycu. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetli się informacja dodatkowa: Wolfgang Amadeusz Mozart „Aria Królowej nocy” z aktu II oraz pojawi się możliwość odtworzenia muzyki. Arię wykonuje bardzo wysoki głos żeński - sopran koloraturowy. Aria jest bardzo trudna, oszałamiająca, zawiera bardzo trudne do zaśpiewania powtarzające się bardzo wysokie dźwięki. Utwór wykonany jest z akompaniamentem orkiestry. Utwór jest energiczny, pełen zapału, szybki, porywający.
Wolfgang Amadeusz Mozart „Aria Królowej nocy”
Źródło: online-skills.
R11fq76EdTqss
Zdjęcie ze spektaklu „Czarodziejski flet". Na scenie znajduje się mężczyzna ubrany w strój ozdobiony barwnymi ptasimi piórami. Ma ze sobą dzwoneczki i fletnię pana. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetla się napis: Wolfgang Amadeusz Mozart, „Aria Papagena z dzwoneczkami” oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagranie rozpoczyna się wesołą melodią, graną na dzwonkach. Później mężczyzna, śpiewający tenorem, wykonuje wesołą pieśń, przeplataną grą na dzwonkach. Mężczyzna śpiewa po niemiecku.
Zdjęcie ze spektaklu „Czarodziejski flet". Na scenie znajduje się mężczyzna ubrany w strój ozdobiony barwnymi ptasimi piórami. Ma ze sobą dzwoneczki i fletnię pana. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetla się napis: Wolfgang Amadeusz Mozart, „Aria Papagena z dzwoneczkami” oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagranie rozpoczyna się wesołą melodią, graną na dzwonkach. Później mężczyzna, śpiewający tenorem, wykonuje wesołą pieśń, przeplataną grą na dzwonkach. Mężczyzna śpiewa po niemiecku.
Wolfgang Amadeusz Mozart, „Aria Papagena z dzwoneczkami”
Źródło: online-skills.
Polecenie 3
Wysłuchaj poniższego utworu oraz zwróć uwagę na charakterystyczne elementy utworu. Spróbuj określić w jakim nastroju jest ten utwór - smutny, wesoły, energiczny, etc.
R16XVoI4pIn97
Polecenie 3
R1ARt6hKKLiNm
Przeczytaj opis plakatu i utworu i napisz jaki głos wykonuje arię Królowej Nocy.
REcJmymKPtekE
Ilustracja interaktywna składająca się z grafiki i punktu interaktywnego. Grafika przedstawia postać Królowej Nocy wg Moritza von Schwinda. Przedstawił on Królową Nocy jako kobietę podobną do greckich bogiń. W zwiewnych, obfitych szatach, przewiązanych tasiemkami, z bardzo długimi włosami i prostą koroną na głowie. Postać znajduje się na tronie w tle widać księżyc. W centralnym punkcie grafiki umieszczono punkt interaktywny. Po jego naciśnięciu można uruchomić nagranie. Na nagraniu "Aria Królowej Nocy z opery Czarodziejski flet" autorstwa Wolfganga Amadeusza Mozarta. Arię wykonuje bardzo wysoki głos żeński - sopran koloraturowy, aria jest bardzo trudna, oszałamiająca, zawiera bardzo trudne do zaśpiewania powtarzające się bardzo wysokie dźwięki. Na tym nagraniu utwór wykonany jest z akompaniamentem fortepianu. Utwór jest energiczny, pełen zapału, szybki, porywający.
Ilustracja interaktywna składająca się z grafiki i punktu interaktywnego. Grafika przedstawia postać Królowej Nocy wg Moritza von Schwinda. Przedstawił on Królową Nocy jako kobietę podobną do greckich bogiń. W zwiewnych, obfitych szatach, przewiązanych tasiemkami, z bardzo długimi włosami i prostą koroną na głowie. Postać znajduje się na tronie w tle widać księżyc. W centralnym punkcie grafiki umieszczono punkt interaktywny. Po jego naciśnięciu można uruchomić nagranie. Na nagraniu "Aria Królowej Nocy z opery Czarodziejski flet" autorstwa Wolfganga Amadeusza Mozarta. Arię wykonuje bardzo wysoki głos żeński - sopran koloraturowy, aria jest bardzo trudna, oszałamiająca, zawiera bardzo trudne do zaśpiewania powtarzające się bardzo wysokie dźwięki. Na tym nagraniu utwór wykonany jest z akompaniamentem fortepianu. Utwór jest energiczny, pełen zapału, szybki, porywający.
Moritz von Schwind, Królowa Nocy, Źródło: zpe.gov.pl
Polecenie 4
Wysłuchaj poniższego utworu. Zwróć uwagę na tempo utworu oraz na instrument, na którym jest wykonany.
RmjrQWsdLUnMN
Nagranie Marsza tureckiego Wolfganga Amadeusza Mozarta. Żywy, radosny, utwór wykonany na fortepianie. Utwór miał naśladować instrumenty i sposób gry głośnych orkiestr wojskowych armii tureckiej - kapel janczarskich. W utworze wiele tematów, melodii powtarza się.
Nagranie Marsza tureckiego Wolfganga Amadeusza Mozarta. Żywy, radosny, utwór wykonany na fortepianie. Utwór miał naśladować instrumenty i sposób gry głośnych orkiestr wojskowych armii tureckiej - kapel janczarskich. W utworze wiele tematów, melodii powtarza się.
Nagranie Marsza tureckiego Wolfganga Amadeusza Mozarta. Żywy, radosny, utwór wykonany na fortepianie. Utwór miał naśladować instrumenty i sposób gry głośnych orkiestr wojskowych armii tureckiej - kapel janczarskich. W utworze wiele tematów, melodii powtarza się.
RmHJHQ84OSYkv
R1V2IR2EFsKqw
Ćwiczenie 4
Wskaż umiarkowane i szybkie określenia tempa.
R1LGGs18JeXTc
Na ilustracji interaktywnej portret Wolfganga Amadeusza Mozarta. Na obrazie dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy, związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z koronkowym żabotem i czerwony surdut. Tło obrazu: ciemne światło pada na połowę twarzy mężczyzny. W centralnej części obrazu umieszczony jest punkt interaktywny, po jego naciśnięciu wyświetla się napis Wolfgang Amadeusz Mozart, Eine kleine Nachtmusik KV 525, Allegro oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu pogodny utwór, wykonywany przez zespół smyczkowy. Muzyka jest żywa, ale bardzo łagodna i optymistyczna, rozpoczyna się charakterystycznym rozłożonym akordem w wykonanym unisono przez wszystkie instrumenty.
Na ilustracji interaktywnej portret Wolfganga Amadeusza Mozarta. Na obrazie dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy, związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z koronkowym żabotem i czerwony surdut. Tło obrazu: ciemne światło pada na połowę twarzy mężczyzny. W centralnej części obrazu umieszczony jest punkt interaktywny, po jego naciśnięciu wyświetla się napis Wolfgang Amadeusz Mozart, Eine kleine Nachtmusik KV 525, Allegro oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu pogodny utwór, wykonywany przez zespół smyczkowy. Muzyka jest żywa, ale bardzo łagodna i optymistyczna, rozpoczyna się charakterystycznym rozłożonym akordem w wykonanym unisono przez wszystkie instrumenty.
Wskaż aparat wykonawczy, na który został napisana serenada "Eine kleine Nachtmusik".
R1L62fN8yfLvi
Na ilustracji interaktywnej portret Wolfganga Amadeusza Mozarta. Na obrazie dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z koronkowym żabotem i czerwony surdut. Tło obrazu ciemne, światło pada na połowę twarzy mężczyzny. W centralnej części obrazu umieszczony jest punkt interaktywny - po jego naciśnięciu pojawia się tekst: Twórczość Mozarta jest niezwykle bogata, co tłumaczy się rzadką cechą talentu, jaką był obdarzony: przystępując do komponowania utworu miał w wyobraźni obraz całości gotowy w najdrobniejszych szczegółach. Tworzył z niezwykłą łatwością i szybkością, co potwierdzone jest faktem, że w rękopisach Mozarta brak skreśleń i poprawek, tak charakterystycznych dla większości kompozytorów. Komponował przede wszystkim opery, a także utwory religijne, pieśni, arie, symfonie, koncerty."
Na ilustracji interaktywnej portret Wolfganga Amadeusza Mozarta. Na obrazie dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z koronkowym żabotem i czerwony surdut. Tło obrazu ciemne, światło pada na połowę twarzy mężczyzny. W centralnej części obrazu umieszczony jest punkt interaktywny - po jego naciśnięciu pojawia się tekst: Twórczość Mozarta jest niezwykle bogata, co tłumaczy się rzadką cechą talentu, jaką był obdarzony: przystępując do komponowania utworu miał w wyobraźni obraz całości gotowy w najdrobniejszych szczegółach. Tworzył z niezwykłą łatwością i szybkością, co potwierdzone jest faktem, że w rękopisach Mozarta brak skreśleń i poprawek, tak charakterystycznych dla większości kompozytorów. Komponował przede wszystkim opery, a także utwory religijne, pieśni, arie, symfonie, koncerty."
Portret Wolfganga Amadeusza Mozarta: ilustracja interaktywna
Źródło: online skills sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ludwig van Beethoven
Ludwig van Beethoven urodził się w Bonn w 1770 roku. Pierwszym muzykiem w rodzinie Beethovenów był dziadek kompozytora, który zdobył posadę nadwornego muzyka w pałacu arcybiskupa. Ojciec Beethovena był także nadwornym muzykiem i to właśnie on zaczął uczyć muzyki utalentowanego syna. Pierwszy publiczny koncert Beethoven wykonał w wieku ośmiu lat. W późniejszym czasie przeprowadził się do Wiednia – największego ośrodka muzycznego ówczesnych czasów. W wieku 27 lat dokonał przerażającego odkrycia – jego słuch zaczął słabnąć. Lekarze nie potrafili mu pomóc. Do tej pory towarzyski, ograniczył kontakty z ludźmi, stopniowo zaczął wycofywać się z czynnego życia koncertowego. Narastająca głuchota pozwalała kompozytorowi tylko na ograniczony kontakt z otoczeniem za pomocą tzw. zeszytów konwersacyjnych, służących do zapisywania pytań i odpowiedzi. Umarł mając lat 56.
Twórczość Ludwiga van Beethovena
Sonata jest formą muzyczną charakterystyczną dla klasycyzmu. Beethoven zatem, będąc jednym z Wielkiej Trójki klasyków Wiedeńskich, napisał ich sporo . Najbardziej znaną jest Sonata quasi una fantasia [czytaj: sonata kłazi una fantazija] cis‑moll op. 27/2, często nazywana Sonatą Księżycową, a motyw pierwszej części jest kojarzony z tym kompozytorem.
R1Mc1jF2WbQqg
Ilustracja interaktywna przedstawia zapis nutowy. Nad podwójną pięciolinią z nutami umieszczony jest napis „Adagio sostenuto”. Na górnej pięciolinii - przeznaczonej dla prawej ręki pianisty, znajdują się połączone trójkami rozłożone akordy. Na dolnej pięciolinii - przeznaczonej dla lewej ręki - znajdują się długie podwójne dźwięki.
Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Ludwig van Beethoven „Sonata quasi una fantasia” cis-moll op. 27/2 oraz będzie możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór to druga część sonaty fortepianowej. Utwór jest bardzo smutny, spokojny, w większości przygnębiający, czasami pojawiają się bardziej optymistyczne tony. Można to porównać do tego jakby przez „ciemne chmury przedzierały się promienie światła."
Ilustracja interaktywna przedstawia zapis nutowy. Nad podwójną pięciolinią z nutami umieszczony jest napis „Adagio sostenuto”. Na górnej pięciolinii - przeznaczonej dla prawej ręki pianisty, znajdują się połączone trójkami rozłożone akordy. Na dolnej pięciolinii - przeznaczonej dla lewej ręki - znajdują się długie podwójne dźwięki.
Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Ludwig van Beethoven „Sonata quasi una fantasia” cis-moll op. 27/2 oraz będzie możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór to druga część sonaty fortepianowej. Utwór jest bardzo smutny, spokojny, w większości przygnębiający, czasami pojawiają się bardziej optymistyczne tony. Można to porównać do tego jakby przez „ciemne chmury przedzierały się promienie światła."
V symfonia c‑moll op. 67 Ludwiga van Beethovena nazywana jest inaczej Symfonią Losu. Tytuł ten związany jest z anegdotą z życia kompozytora – jego biograf i sekretarz, Anton Schindler [czytaj: anton szindla] podobno zadał kiedyś pytanie, w jaki sposób interpretować ten słynny motyw, który otwiera kompozycję i przewija się przez wszystkie jej części. Beethoven miał na to odpowiedzieć: Tak oto Los puka do drzwi. Historia ta prawdopodobnie nigdy nie miała miejsca, ponieważ podważa się wiarygodność Schindlera, jednak anegdota tak zakorzeniła się w świadomości melomanów, że pomimo tego, kompozycja nadal nazywana jest Symfonią Losu.
Rg8H1KqJBhw6d
Ilustracja interaktywna przedstawia pięciolinię z zapisem nutowym. Po kluczu wiolinowym narysowane są trzy bemole: b, es, as i określone metrum 2/4. Później znajduje się zapis nutowy: dwa motywy, każdy składający się z trzech krótkich nut i jednej długiej. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawi się napis: Ludwig van Beethoven „V symfonia c-moll” op. 67 oraz przycisk służący do odtwarzania muzyki.
Utwór jest żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu. Wykonuje go orkiestra symfoniczna. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi". Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Ilustracja interaktywna przedstawia pięciolinię z zapisem nutowym. Po kluczu wiolinowym narysowane są trzy bemole: b, es, as i określone metrum 2/4. Później znajduje się zapis nutowy: dwa motywy, każdy składający się z trzech krótkich nut i jednej długiej. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawi się napis: Ludwig van Beethoven „V symfonia c-moll” op. 67 oraz przycisk służący do odtwarzania muzyki.
Utwór jest żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu. Wykonuje go orkiestra symfoniczna. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi". Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Wysłuchaj poniższego utworu i zwróć uwagę na obsadę wykonawczą, tempo i charakter prezentowanego utworu.
Rc0xfvsQo5fDC
Nagranie fragmentu V Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena. Żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu utwór wykonywany przez orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi”. Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Nagranie fragmentu V Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena. Żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu utwór wykonywany przez orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi”. Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
Nagranie fragmentu V Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena
Nagranie fragmentu V Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena
Nagranie fragmentu V Symfonii c‑moll Ludwiga van Beethovena. Żarliwy, pełen grozy i dramatyzmu utwór wykonywany przez orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się tzw. motywem losu, czyli schematem „trzy krótkie dźwięki i jeden długi”. Motyw ten powraca wielokrotnie w utworze.
R1DfTQFoBwYrE
R1POglDoQZbmz
Ćwiczenie 5
Wskaż, jak nazywany jest motyw V symfonii Ludwiga van Beethovena.
Polecenie 6
RgDf1GOSeF5AS
Ilustracja interaktywna przedstawia „Portret Ludwiga van Beethovena”, autorstwa Josepha Karla Stielera. Na olejnym obrazie ukazany jest mężczyzna w ciemnym stroju z widocznym, białym kołnierzem koszuli oraz zawiązanym pod nim, czerwonym halsztukiem (chusta). Kompozytor ma siwe, falowane włosy, w lewej dłoni trzyma zeszyt nutowy. Prawa ręka, trzymająca ołówek, zawieszona jest nad stroną zeszytu. Twarz Beethovena wyraża skupienie, usta są zaciśnięte, oczy spoglądają w dal. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetli się napis Ludwig van Beethoven „Oda do radości” oraz pojawi się możliwość uruchomienia muzyki. Nagranie rozpoczyna się od przedstawienia tematu - melodii, na której będzie opierać się cała część utworu. Melodię te wykonują kontrabasy i wiolonczele. Później ta melodia jest wielokrotnie powtarzana przez różne obsady instrumentalne. W pewnym momencie pojawia się wersja tej melodii, przypominająca muzykę militarną. Później zaczyna śpiewać męski wysoki głos - tenor, na chwilę towarzyszy mu chór. Później muzyka instrumentalna staje się bardzo dynamiczna i szybka, ta część kończy się czymś w rodzaju fanfary, po której muzyka na chwilę cichnie. Delikatnie pojawia się główny temat, by za chwilę wybuchnąć w pełnej obsadzie: słychać tu chór mieszany i orkiestrę symfoniczną. Chór i orkiestra głośno i dobitnie wyśpiewują po niemiecku tekst „Ody do radości”.
Ilustracja interaktywna przedstawia „Portret Ludwiga van Beethovena”, autorstwa Josepha Karla Stielera. Na olejnym obrazie ukazany jest mężczyzna w ciemnym stroju z widocznym, białym kołnierzem koszuli oraz zawiązanym pod nim, czerwonym halsztukiem (chusta). Kompozytor ma siwe, falowane włosy, w lewej dłoni trzyma zeszyt nutowy. Prawa ręka, trzymająca ołówek, zawieszona jest nad stroną zeszytu. Twarz Beethovena wyraża skupienie, usta są zaciśnięte, oczy spoglądają w dal. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetli się napis Ludwig van Beethoven „Oda do radości” oraz pojawi się możliwość uruchomienia muzyki. Nagranie rozpoczyna się od przedstawienia tematu - melodii, na której będzie opierać się cała część utworu. Melodię te wykonują kontrabasy i wiolonczele. Później ta melodia jest wielokrotnie powtarzana przez różne obsady instrumentalne. W pewnym momencie pojawia się wersja tej melodii, przypominająca muzykę militarną. Później zaczyna śpiewać męski wysoki głos - tenor, na chwilę towarzyszy mu chór. Później muzyka instrumentalna staje się bardzo dynamiczna i szybka, ta część kończy się czymś w rodzaju fanfary, po której muzyka na chwilę cichnie. Delikatnie pojawia się główny temat, by za chwilę wybuchnąć w pełnej obsadzie: słychać tu chór mieszany i orkiestrę symfoniczną. Chór i orkiestra głośno i dobitnie wyśpiewują po niemiecku tekst „Ody do radości”.
„Portret Ludwiga van Beethovena” autorstwa Josepha Karla Stielera
Beethoven nazywany jest nowatorskim klasykiem, ponieważ wprowadzał wiele nowych nieoczywistych elementów do typowej muzyki klasycznej. W IX symfonii wprowadził głosy ludzkie - solistów i chór. Wysłuchaj fragmentu tej symfonii i określ jaką rolę pełni we współczesnych czasach finałowa melodia?
R9w9s32pnRPnG
Ilustracja interaktywna przedstawia „Portret Ludwiga van Beethovena”, autorstwa Josepha Karla Stielera. Na olejnym obrazie ukazany jest mężczyzna w ciemnym stroju z widocznym, białym kołnierzem koszuli oraz zawiązanym pod nim, czerwonym halsztukiem (chusta). Kompozytor ma siwe, falowane włosy, w lewej dłoni trzyma zeszyt nutowy. Prawa ręka, trzymająca ołówek, zawieszona jest nad stroną zeszytu. Twarz Beethovena wyraża skupienie, usta są zaciśnięte, oczy spoglądają w dal. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetli się napis Ludwig van Beethoven „Oda do radości” oraz pojawi się możliwość uruchomienia muzyki. Nagranie rozpoczyna się od przedstawienia tematu - melodii, na której będzie opierać się cała część utworu. Melodię te wykonują kontrabasy i wiolonczele. Później ta melodia jest wielokrotnie powtarzana przez różne obsady instrumentalne. W pewnym momencie pojawia się wersja tej melodii, przypominająca muzykę militarną. Później zaczyna śpiewać męski wysoki głos - tenor, na chwilę towarzyszy mu chór. Później muzyka instrumentalna staje się bardzo dynamiczna i szybka, ta część kończy się czymś w rodzaju fanfary, po której muzyka na chwilę cichnie. Delikatnie pojawia się główny temat, by za chwilę wybuchnąć w pełnej obsadzie: słychać tu chór mieszany i orkiestrę symfoniczną. Chór i orkiestra głośno i dobitnie wyśpiewują po niemiecku tekst „Ody do radości”.
Ilustracja interaktywna przedstawia „Portret Ludwiga van Beethovena”, autorstwa Josepha Karla Stielera. Na olejnym obrazie ukazany jest mężczyzna w ciemnym stroju z widocznym, białym kołnierzem koszuli oraz zawiązanym pod nim, czerwonym halsztukiem (chusta). Kompozytor ma siwe, falowane włosy, w lewej dłoni trzyma zeszyt nutowy. Prawa ręka, trzymająca ołówek, zawieszona jest nad stroną zeszytu. Twarz Beethovena wyraża skupienie, usta są zaciśnięte, oczy spoglądają w dal. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetli się napis Ludwig van Beethoven „Oda do radości” oraz pojawi się możliwość uruchomienia muzyki. Nagranie rozpoczyna się od przedstawienia tematu - melodii, na której będzie opierać się cała część utworu. Melodię te wykonują kontrabasy i wiolonczele. Później ta melodia jest wielokrotnie powtarzana przez różne obsady instrumentalne. W pewnym momencie pojawia się wersja tej melodii, przypominająca muzykę militarną. Później zaczyna śpiewać męski wysoki głos - tenor, na chwilę towarzyszy mu chór. Później muzyka instrumentalna staje się bardzo dynamiczna i szybka, ta część kończy się czymś w rodzaju fanfary, po której muzyka na chwilę cichnie. Delikatnie pojawia się główny temat, by za chwilę wybuchnąć w pełnej obsadzie: słychać tu chór mieszany i orkiestrę symfoniczną. Chór i orkiestra głośno i dobitnie wyśpiewują po niemiecku tekst „Ody do radości”.
„Portret Ludwiga van Beethovena”, autorstwa Josepha Karla Stielera
Beethoven nazywany jest nowatorskim klasykiem, ponieważ wprowadzał wiele nowych nieoczywistych elementów do typowej muzyki klasycznej. W IX symfonii wprowadził głosy ludzkie - solistów i chór. Określ jaką rolę pełni we współczesnych czasach finałowa melodia - Oda do radości?
RXlhrhc7qXpsa
Na ilustracji interaktywnej portret Ludwiga van Beethovena. Na obrazie starszy mężczyzna, twarz raczej kwadratowa, wyraźnie zarysowana szczęka, wysokie czoło, ciemne, brązowe oczy są skierowane ku górze, smutne usta. Włosy siwe, średniej długości. Pod szyją biała apaszka, widoczne są też żółta kamizelka i brązowy surdut. Tło jasnobrązowe. W centralnej części obrazu umieszczono punkt interaktywny, po jego naciśnięciu pojawia się tekst: Szczególną pozycję w twórczości Beethovena zajmuje muzyka symfoniczna (dziewięć symfonii, uwertury, koncerty), fortepianowa (sonaty, ronda, wariacje) i kameralna.
Na ilustracji interaktywnej portret Ludwiga van Beethovena. Na obrazie starszy mężczyzna, twarz raczej kwadratowa, wyraźnie zarysowana szczęka, wysokie czoło, ciemne, brązowe oczy są skierowane ku górze, smutne usta. Włosy siwe, średniej długości. Pod szyją biała apaszka, widoczne są też żółta kamizelka i brązowy surdut. Tło jasnobrązowe. W centralnej części obrazu umieszczono punkt interaktywny, po jego naciśnięciu pojawia się tekst: Szczególną pozycję w twórczości Beethovena zajmuje muzyka symfoniczna (dziewięć symfonii, uwertury, koncerty), fortepianowa (sonaty, ronda, wariacje) i kameralna.
Portret Ludwiga van Beethovena
Źródło: online skills sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RB4EyGN1aNlp2
Ćwiczenie 5
Dopasuj imię do nazwiska kompozytora. A. Haydn. Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz 2. Joseph 3. Ludwig B. Mozart Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz 2. Joseph 3. Ludwig C. van Beethoven. Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz 2. Joseph 3. Ludwig
Dopasuj imię do nazwiska kompozytora. A. Haydn. Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz 2. Joseph 3. Ludwig B. Mozart Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz 2. Joseph 3. Ludwig C. van Beethoven. Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz 2. Joseph 3. Ludwig
R1GFDmwppvRVs
Ćwiczenie 5
Wskaż kompozytorów, którzy zaliczani są do Wielkiej Trójki Klasyków Wiedeńskich. Możliwe odpowiedzi: 1. Jan Sebastian Bach, 2. Wolfgang Amadeusz Mozart, 3. Ludwig van Beethoven, 4. Fryderyk Chopin, 5. Joseph Haydn
Największe przeboje Klasyków Wiedeńskich
Joseph Haydn
Joseph Haydn znany jest m.in. z trzech symfonii. Każda z nich odpowiada innej porze dnia; są to: Symfonia No. 6 D‑dur Le matin [czytaj: lu matą] (Poranek), Symfonia No. 7 C‑dur Le mid [czytaj: lu mid] (Południe), Symfonia No. 8 G‑dur Le soir [czytaj: lu słar] (Wieczór).
Polecenie 7
Ryy2oa1ZfQRgh
Posłuchaj fragmentów trzech symfonii Haydna. Napisz jaki aparat wykonawczy realizuje te utwory. Wypowiedz się na temat środków muzycznych jakich użył kompozytor dla zilustrowania pór dnia w każdym przykładzie.
R1MNpuNMTkXNd
Na nagraniu fragment szóstej Symfonii Le matin (Poranek) Josepha Haydna. Utwór rozpoczyna się bardzo cichutko delikatną grą smyczków. Później muzyka narasta przez kilka taktów, można by to porównać do wschodzącego słońca. Następnie instrumenty dęte drewniane i smyczki wykonują żwawy, pośpieszny temat. Można doszukać się w dźwiękach granych przez instrumenty dęte drewniane - odgłosów ptaków.
Na nagraniu fragment szóstej Symfonii Le matin (Poranek) Josepha Haydna. Utwór rozpoczyna się bardzo cichutko delikatną grą smyczków. Później muzyka narasta przez kilka taktów, można by to porównać do wschodzącego słońca. Następnie instrumenty dęte drewniane i smyczki wykonują żwawy, pośpieszny temat. Można doszukać się w dźwiękach granych przez instrumenty dęte drewniane - odgłosów ptaków.
Na nagraniu fragment szóstej Symfonii Le matin (Poranek) Josepha Haydna. Utwór rozpoczyna się bardzo cichutko delikatną grą smyczków. Później muzyka narasta przez kilka taktów, można by to porównać do wschodzącego słońca. Następnie instrumenty dęte drewniane i smyczki wykonują żwawy, pośpieszny temat. Można doszukać się w dźwiękach granych przez instrumenty dęte drewniane - odgłosów ptaków.
R17hKANE0pEp3
Na nagraniu fragment siódmej Symfonii Le mid (Południe) Josepha Haydna. Początek to kilkukrotne powtórzenie motywu: głośny akord i kilka dźwięków w rytmie spokojnych kroków. Początek utworu utrzymany jest w tempie umiarkowanym. Później utwór ożywia się, skrzypce prowadzą dialog z instrumentami dętymi drewnianymi.
Na nagraniu fragment siódmej Symfonii Le mid (Południe) Josepha Haydna. Początek to kilkukrotne powtórzenie motywu: głośny akord i kilka dźwięków w rytmie spokojnych kroków. Początek utworu utrzymany jest w tempie umiarkowanym. Później utwór ożywia się, skrzypce prowadzą dialog z instrumentami dętymi drewnianymi.
Na nagraniu fragment siódmej Symfonii Le mid (Południe) Josepha Haydna. Początek to kilkukrotne powtórzenie motywu: głośny akord i kilka dźwięków w rytmie spokojnych kroków. Początek utworu utrzymany jest w tempie umiarkowanym. Później utwór ożywia się, skrzypce prowadzą dialog z instrumentami dętymi drewnianymi.
R9tPC7vzTB5eU
Na nagraniu fragment ósmej Symfonii Le soir (Wieczór) Josepha Haydna. Muzyka wykonywana przez orkiestrę symfoniczną jest żywa, radosna, optymistyczna. Kolejno na pierwszy plan wychodzą różne instrumenty smyczkowe, dęte drewniane, a także rogi.
Na nagraniu fragment ósmej Symfonii Le soir (Wieczór) Josepha Haydna. Muzyka wykonywana przez orkiestrę symfoniczną jest żywa, radosna, optymistyczna. Kolejno na pierwszy plan wychodzą różne instrumenty smyczkowe, dęte drewniane, a także rogi.
Na nagraniu fragment ósmej Symfonii Le soir (Wieczór) Josepha Haydna. Muzyka wykonywana przez orkiestrę symfoniczną jest żywa, radosna, optymistyczna. Kolejno na pierwszy plan wychodzą różne instrumenty smyczkowe, dęte drewniane, a także rogi.
R4pFNeVjBsunG
Ćwiczenie 6
Wskaż symfonie Haydna.
Wolfgang Amadeus Mozart
Wolfgang Amadeus Mozart uważany jest za jednego z największych kompozytorów wszechczasów. Pomimo krótkiego, bo tylko trzydziestosześcioletniego życia, napisał około 600 utworów. Najsłynniejszym z nich jest Requiem [czytaj: rekwijem], którego nie ukończył, gdyż zmarł w trakcie pisania, a dzieło dokończyli jego uczniowie. Requiem to specjalna msza w liturgii katolickiej, odprawiana za dusze zmarłych, zwłaszcza tuż po ich śmierci lub w ich rocznicę. Słowo „requiem” pochodzi z łaciny i oznacza „spoczywanie” lub „odpoczynek”. Requiem to również nazwa utworu muzycznego, będącego mszą w formie koncertowej, napisanego zazwyczaj na chór, solistów i orkiestrę. W muzyce klasycznej Requiem często stanowi monumentalne dzieło, które nierzadko nawiązuje do dramaturgii liturgicznej.
RqfWaO5jUVFFQ
Na nagraniu część Requiem d‑moll Wolfganga Amadeusza Mozarta - Dies irae. Ta część wykonywana jest bardzo szybko, bardzo głośno, dynamicznie i ogniście. Chór śpiewa forte, dobitnie łaciński tekst. Orkiestra wykonuje bardzo szybki, motoryczny, ognisty akompaniament.
Na nagraniu część Requiem d‑moll Wolfganga Amadeusza Mozarta - Dies irae. Ta część wykonywana jest bardzo szybko, bardzo głośno, dynamicznie i ogniście. Chór śpiewa forte, dobitnie łaciński tekst. Orkiestra wykonuje bardzo szybki, motoryczny, ognisty akompaniament.
Na nagraniu część Requiem d‑moll Wolfganga Amadeusza Mozarta - Dies irae. Ta część wykonywana jest bardzo szybko, bardzo głośno, dynamicznie i ogniście. Chór śpiewa forte, dobitnie łaciński tekst. Orkiestra wykonuje bardzo szybki, motoryczny, ognisty akompaniament.
RzZn9VW36a2iO
Ćwiczenie 6
Wskaż definicję "requiem".
Mozart był także twórcą wielu popularnych dzieł operowych. Do najsłynniejszych należą: Czarodziejski flet, Uprowadzenie z Seraju, Wesele Figara, Don Giovanni[czytaj: don dżiowanni]. Wykonywane są do dzisiaj w wielu teatrach operowych na świecie. Aria Królowej Nocy z Czarodziejskiego fletu jest jedną z najpopularniejszych arii operowych.
ROyLv13FkQF8U
Na nagraniu „Aria Królowej Nocy z opery Czarodziejski flet" autorstwa Wolfganga Amadeusza Mozarta. Arię wykonuje bardzo wysoki głos żeński - sopran koloraturowy, aria jest bardzo trudna, oszałamiająca, zawiera bardzo trudne do zaśpiewania, powtarzające się bardzo wysokie dźwięki. Utwór wykonany jest z akompaniamentem orkiestry. Utwór jest energiczny, pełen zapału, szybki, porywający.
Na nagraniu „Aria Królowej Nocy z opery Czarodziejski flet" autorstwa Wolfganga Amadeusza Mozarta. Arię wykonuje bardzo wysoki głos żeński - sopran koloraturowy, aria jest bardzo trudna, oszałamiająca, zawiera bardzo trudne do zaśpiewania, powtarzające się bardzo wysokie dźwięki. Utwór wykonany jest z akompaniamentem orkiestry. Utwór jest energiczny, pełen zapału, szybki, porywający.
W. A. Mozart „Aria Królowej Nocy z opery Czarodziejski flet"
Na nagraniu „Aria Królowej Nocy z opery Czarodziejski flet" autorstwa Wolfganga Amadeusza Mozarta. Arię wykonuje bardzo wysoki głos żeński - sopran koloraturowy, aria jest bardzo trudna, oszałamiająca, zawiera bardzo trudne do zaśpiewania, powtarzające się bardzo wysokie dźwięki. Utwór wykonany jest z akompaniamentem orkiestry. Utwór jest energiczny, pełen zapału, szybki, porywający.
R19UithkA6BqI
Ćwiczenie 7
Wskaż operę, z której pochodzi aria Królowej Nocy.
Ludwig van Beethoven
Ludwig van Beethoven jest ostatnim kompozytorem klasycystycznym. Określa się go prekursorem romantyzmu, ponieważ jego twórczość charakteryzują cechy obu epok. Jego słynną kompozycją jest Sonata Księżycowa. Pisał także wiele symfonii, które grane są przez największe filharmonie na świecie. Znanym utworem jest Dla Elizy, który prawdopodobnie został napisany dla jednej z wybranek kompozytora.
Polecenie 8
Wysłuchaj dwóch części Sonaty KsiężycowejLudwiga van Beethovena, pierwszej – powolnej oraz trzeciej – szybkiej. Zauważ różnice pomiędzy nimi. Podziel się przemyśleniami dotyczącymi kontrastu tempa w cyklu sonatowym i zapisz je poniżej.
RU4eicgk2P4GA
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
Polecenie 8
R18SRN9M2TJMK
Zapoznaj się z opisem alternatywnym filmu o Sonacie Księżycowej Beethovena. Opisz jakie tempo mają poszczególne części sonaty.
Informacje znajdziesz w opisie utworu.
Pierwsza część Sonaty Księżycowej Ludwiga van Beethovena zachowana jest w tempie Adagio sostenuto (powoli, powściągliwie) i jest częścią otwierającą cykl sonatowy. Trzecia reprezentacyjna część Sonaty Księżycowej zachowana jest w bardzo szybkim tempie - Presto agitato (szybko, niespokojnie) i zamyka cykl sonatowy.
R10SCBAFoxwj0
Film przedstawia dwie części Sonaty księżycowej Ludwiga van Beethovena wraz z ich zapisem nutowym. Na początku pojawia się plansza z napisem: Pierwsza część Sonaty Księżycowej Ludwiga van Beethovena zachowana jest w tempie Adagio sostenuto (powoli, powściągliwie) i jest częścią otwierającą cykl sonatowy. Słychać spokojną, bardzo smutną muzykę. Pojawia się zapis nutowy widać, że w lewej ręce pojawiają się półnuty a w prawej rozłożone akordy. Po pięciu taktach pojawia się w głosie górnym smutna, lakoniczna melodia. W zapisie widać wiele znaków chromatycznych, co świadczy o dość skomplikowanej harmonii utworu. Muzyka jest smutna, melancholijna, tylko czasami przebijają się bardziej optymistyczne tony, jakby za ciemnych chmur wyglądało na chwilę słońce. Na końcu pierwszej części melodia pojawia się w dolnym głosie. W połowie filmu pojawia się druga plansza z napisem: Trzecia reprezentacyjna część Sonaty Księżycowej zachowana jest w bardzo szybkim tempie - Presto agitato (szybko, niespokojnie) i zamyka cykl sonatowy. Słyszymy bardzo szybką i burzliwą muzykę. Pojawia się “bardzo gęsty” zapis nutowy. W zapisie prawej ręki widzimy dużo szesnastek, czasami ósemki wykonywane staccato, w lewej ręce motoryczny akompaniament składający się w większości z ósemek. Później prawa ręka wykonuje melodię a lewa akompaniament w rytmie szesnastek. Cała część powtarza się dwa razy.
Film przedstawia dwie części Sonaty księżycowej Ludwiga van Beethovena wraz z ich zapisem nutowym. Na początku pojawia się plansza z napisem: Pierwsza część Sonaty Księżycowej Ludwiga van Beethovena zachowana jest w tempie Adagio sostenuto (powoli, powściągliwie) i jest częścią otwierającą cykl sonatowy. Słychać spokojną, bardzo smutną muzykę. Pojawia się zapis nutowy widać, że w lewej ręce pojawiają się półnuty a w prawej rozłożone akordy. Po pięciu taktach pojawia się w głosie górnym smutna, lakoniczna melodia. W zapisie widać wiele znaków chromatycznych, co świadczy o dość skomplikowanej harmonii utworu. Muzyka jest smutna, melancholijna, tylko czasami przebijają się bardziej optymistyczne tony, jakby za ciemnych chmur wyglądało na chwilę słońce. Na końcu pierwszej części melodia pojawia się w dolnym głosie. W połowie filmu pojawia się druga plansza z napisem: Trzecia reprezentacyjna część Sonaty Księżycowej zachowana jest w bardzo szybkim tempie - Presto agitato (szybko, niespokojnie) i zamyka cykl sonatowy. Słyszymy bardzo szybką i burzliwą muzykę. Pojawia się “bardzo gęsty” zapis nutowy. W zapisie prawej ręki widzimy dużo szesnastek, czasami ósemki wykonywane staccato, w lewej ręce motoryczny akompaniament składający się w większości z ósemek. Później prawa ręka wykonuje melodię a lewa akompaniament w rytmie szesnastek. Cała część powtarza się dwa razy.
Film przedstawiający dwie części Sonaty księżycowej Ludwiga van Beethovena wraz z ich zapisem nutowym
Film przedstawiający dwie części Sonaty księżycowej Ludwiga van Beethovena wraz z ich zapisem nutowym
Źródło: online-skills.
Film przedstawia dwie części Sonaty księżycowej Ludwiga van Beethovena wraz z ich zapisem nutowym. Na początku pojawia się plansza z napisem: Pierwsza część Sonaty Księżycowej Ludwiga van Beethovena zachowana jest w tempie Adagio sostenuto (powoli, powściągliwie) i jest częścią otwierającą cykl sonatowy. Słychać spokojną, bardzo smutną muzykę. Pojawia się zapis nutowy widać, że w lewej ręce pojawiają się półnuty a w prawej rozłożone akordy. Po pięciu taktach pojawia się w głosie górnym smutna, lakoniczna melodia. W zapisie widać wiele znaków chromatycznych, co świadczy o dość skomplikowanej harmonii utworu. Muzyka jest smutna, melancholijna, tylko czasami przebijają się bardziej optymistyczne tony, jakby za ciemnych chmur wyglądało na chwilę słońce. Na końcu pierwszej części melodia pojawia się w dolnym głosie. W połowie filmu pojawia się druga plansza z napisem: Trzecia reprezentacyjna część Sonaty Księżycowej zachowana jest w bardzo szybkim tempie - Presto agitato (szybko, niespokojnie) i zamyka cykl sonatowy. Słyszymy bardzo szybką i burzliwą muzykę. Pojawia się “bardzo gęsty” zapis nutowy. W zapisie prawej ręki widzimy dużo szesnastek, czasami ósemki wykonywane staccato, w lewej ręce motoryczny akompaniament składający się w większości z ósemek. Później prawa ręka wykonuje melodię a lewa akompaniament w rytmie szesnastek. Cała część powtarza się dwa razy.
Polecenie 9
Jednym z dzieł kompozytora wykonywanym współcześnie bardzo często ale w zmodyfikowanej postaci jest finał IX symfonii. W finale tym Beethoven wykorzystał fragmenty tekstu poematu znanego niemieckiego poety Fryderyka Schillera [czytaj: szillera]. Jest to Oda do radości, która obecnie w wersji instrumentalnej pełni rolę hymnu Unii Europejskiej. Posłuchaj w oryginale finału IX symfonii i postaraj się rozpoznać nie tylko główna melodię ale również motywy, które są związane z melodią współczesnego hymnu.
RDmDIklPaGROb
Ilustracja interaktywna przedstawia flagę Unii Europejskiej. Grafika ukazuje dwanaście złotych, pięcioramiennych gwiazd ułożonych w okręgu na lazurowym tle. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawi się napis: Ludwig van Beethoven „IX Symfonia d-moll” op. 125, hymn „Oda do radości” oraz pojawi się możliwość uruchomienia muzyki. Nagranie rozpoczyna się przedstawienia melodii, na której będzie opierać się cała część utworu. Melodię te wykonują kontrabasy i wiolonczele. Później ta melodia jest wielokrotnie powtarzana przez różne obsady instrumentalne. W pewnym momencie pojawia się wersja tej melodii przypominająca muzykę militarną. Później zaczyna śpiewać męski wysoki głos - tenor, na chwilę towarzyszy mu chór. Później muzyka instrumentalna staje się bardzo dynamiczna i szybka, ta część kończy się czymś w rodzaju fanfary po której muzyka na chwilę cichnie. Delikatnie pojawia się główny temat by za chwilę wybuchnąć w pełnej obsadzie chóru mieszanego i orkiestry symfonicznej. Chór i orkiestra głośno i dobitnie wyśpiewują po niemiecku tekst „Ody do radości”.
Ilustracja interaktywna przedstawia flagę Unii Europejskiej. Grafika ukazuje dwanaście złotych, pięcioramiennych gwiazd ułożonych w okręgu na lazurowym tle. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawi się napis: Ludwig van Beethoven „IX Symfonia d-moll” op. 125, hymn „Oda do radości” oraz pojawi się możliwość uruchomienia muzyki. Nagranie rozpoczyna się przedstawienia melodii, na której będzie opierać się cała część utworu. Melodię te wykonują kontrabasy i wiolonczele. Później ta melodia jest wielokrotnie powtarzana przez różne obsady instrumentalne. W pewnym momencie pojawia się wersja tej melodii przypominająca muzykę militarną. Później zaczyna śpiewać męski wysoki głos - tenor, na chwilę towarzyszy mu chór. Później muzyka instrumentalna staje się bardzo dynamiczna i szybka, ta część kończy się czymś w rodzaju fanfary po której muzyka na chwilę cichnie. Delikatnie pojawia się główny temat by za chwilę wybuchnąć w pełnej obsadzie chóru mieszanego i orkiestry symfonicznej. Chór i orkiestra głośno i dobitnie wyśpiewują po niemiecku tekst „Ody do radości”.
Ilustracja interaktywna przedstawia flagę Unii Europejskiej
Jednym z dzieł kompozytora wykonywanym współcześnie bardzo często ale w zmodyfikowanej postaci jest finał IX symfonii. W finale tym Beethoven wykorzystał fragmenty tekstu poematu znanego niemieckiego poety Fryderyka Schillera. Jest to Oda do radości, która obecnie w wersji instrumentalnej pełni rolę hymnu Unii Europejskiej. Uzasadnij dlaczego hymn Unii Europejskiej jest wykonywany instrumentalnie skoro tekst Schillera można przetłumaczyć na każdy język?
RPU05yYQRQDwJ
Ilustracja interaktywna przedstawia „Portret Ludwiga van Beethovena”, autorstwa Josepha Karla Stielera. Na olejnym obrazie ukazany jest mężczyzna w ciemnym stroju z widocznym, białym kołnierzem koszuli oraz zawiązanym pod nim, czerwonym halsztukiem (chusta). Kompozytor ma siwe, falowane włosy, w lewej dłoni trzyma zeszyt nutowy. Prawa ręka, trzymająca ołówek, zawieszona jest nad stroną zeszytu. Twarz Beethovena wyraża skupienie, usta są zaciśnięte, oczy spoglądają w dal. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawi się napis: Ludwig van Beethoven „Dla Elizy" oraz przycisk służący do uruchamiania muzyki. Utwór to miniatura fortepianowa. Jest bardzo pogodny i szybki. Rozpoczyna się szybkim powtarzaniem dwóch sąsiadujących dźwięków, to bardzo znany motyw muzyczny. Utwór ma budowę ronda. Najbardziej znana część jest refrenem - to najbardziej pogodny i radosny fragment. Pomiędzy refrenami wykonywane są zmieniające się części, które są bardziej smutne i dramatyczne.
Ilustracja interaktywna przedstawia „Portret Ludwiga van Beethovena”, autorstwa Josepha Karla Stielera. Na olejnym obrazie ukazany jest mężczyzna w ciemnym stroju z widocznym, białym kołnierzem koszuli oraz zawiązanym pod nim, czerwonym halsztukiem (chusta). Kompozytor ma siwe, falowane włosy, w lewej dłoni trzyma zeszyt nutowy. Prawa ręka, trzymająca ołówek, zawieszona jest nad stroną zeszytu. Twarz Beethovena wyraża skupienie, usta są zaciśnięte, oczy spoglądają w dal. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawi się napis: Ludwig van Beethoven „Dla Elizy" oraz przycisk służący do uruchamiania muzyki. Utwór to miniatura fortepianowa. Jest bardzo pogodny i szybki. Rozpoczyna się szybkim powtarzaniem dwóch sąsiadujących dźwięków, to bardzo znany motyw muzyczny. Utwór ma budowę ronda. Najbardziej znana część jest refrenem - to najbardziej pogodny i radosny fragment. Pomiędzy refrenami wykonywane są zmieniające się części, które są bardziej smutne i dramatyczne.
„Portret Ludwiga van Beethovena”, autorstwa Josepha Karla Stielera
Jedną z najbardziej znanych miniatur fortepianowych Beethovena jest utwór pt. "Dla Elizy". Wyszukaj informacje na temat tego kim była tytułowa Eliza.
Polecenie 10
R8tXUPzAdgIGW
Jedną z najbardziej znanych miniatur fortepianowych Beethovena jest utwór pt. "Dla Elizy". Wyszukaj informacje na temat tego kim była tytułowa Eliza.
W jaki sposób zagrać Dla Elizy?
R6CEKNE5UVZ2X
Film instruktażowy przedstawiający proste opracowanie utworu Dla Elizy Ludwiga van Beethovena na fortepian. Na początku pojawia się plansza z napisem: Przyjrzyj się zaprezentowanemu materiałowi filmowemu. Dzięki niemu nauczysz się, w jaki sposób wykonać melodię „Dla Elizy" napisaną przez Ludwiga van Beethovena. Później pojawia się klawiatura fortepianu i czarne pole ponad nią. Na czarnym polu pojawiają się prostokąciki, opadające na klawiaturę. Partia prawej ręki zapisana jest za pomocą zielonych prostokącików, partia lewej ręki za pomocą niebieskich prostokącików. Kiedy prostokącik opada na klawiaturę, klawisze których należy użyć zapalają się na zielono i na niebiesko. W ten sposób zapisany jest fragment utworu „Dla Elizy” Ludwiga van Beethovena.
Film instruktażowy przedstawiający proste opracowanie utworu Dla Elizy Ludwiga van Beethovena na fortepian. Na początku pojawia się plansza z napisem: Przyjrzyj się zaprezentowanemu materiałowi filmowemu. Dzięki niemu nauczysz się, w jaki sposób wykonać melodię „Dla Elizy" napisaną przez Ludwiga van Beethovena. Później pojawia się klawiatura fortepianu i czarne pole ponad nią. Na czarnym polu pojawiają się prostokąciki, opadające na klawiaturę. Partia prawej ręki zapisana jest za pomocą zielonych prostokącików, partia lewej ręki za pomocą niebieskich prostokącików. Kiedy prostokącik opada na klawiaturę, klawisze których należy użyć zapalają się na zielono i na niebiesko. W ten sposób zapisany jest fragment utworu „Dla Elizy” Ludwiga van Beethovena.
Film instruktażowy przedstawiający opracowanie utworu Dla Elizy Ludwiga van Beethovena
Film instruktażowy przedstawiający opracowanie utworu Dla Elizy Ludwiga van Beethovena
Źródło: online-skills.
Film instruktażowy przedstawiający proste opracowanie utworu Dla Elizy Ludwiga van Beethovena na fortepian. Na początku pojawia się plansza z napisem: Przyjrzyj się zaprezentowanemu materiałowi filmowemu. Dzięki niemu nauczysz się, w jaki sposób wykonać melodię „Dla Elizy" napisaną przez Ludwiga van Beethovena. Później pojawia się klawiatura fortepianu i czarne pole ponad nią. Na czarnym polu pojawiają się prostokąciki, opadające na klawiaturę. Partia prawej ręki zapisana jest za pomocą zielonych prostokącików, partia lewej ręki za pomocą niebieskich prostokącików. Kiedy prostokącik opada na klawiaturę, klawisze których należy użyć zapalają się na zielono i na niebiesko. W ten sposób zapisany jest fragment utworu „Dla Elizy” Ludwiga van Beethovena.
m5228cff5e014ebe8_0000000000144
Wkład Klasyków Wiedeńskich w rozwój muzyki klasycystycznej
Dzięki Wielkiej Trójce Klasyków Wiedeńskich ukształtowała się i rozwinęła sonata, która była najpopularniejszą formą muzyczną klasycyzmu. Składa się z czterech części o kontrastującym tempie: pierwsza najczęściej była szybka (allegro), druga – powolna (np. adagio), trzecia była stylizowanym tańcem (np. menuet, scherzo), a ostatnia, popisowa utrzymana była w szybkim tempie i niekiedy przyjmowała formę ronda.
Czy wiesz że?
Sonata Księżycowa nie ma klasycznej budowy, która powinna rozpoczynać się częścią szybką. Kompozytor zrezygnował z niej i rozpoczął dzieło częścią powolną, która w budowie klasycznej powinna znaleźć się na drugim miejscu.
R6F6OB1OV8QS9
Ćwiczenie 8
Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
RAxHAc5wyPCOl
Ćwiczenie 8
Wskaż utwór, który pełni rolę hymnu Unii Europejskiej.
RW8m9Ezjwg1gp
Ćwiczenie 9
Wskaż zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz Mozart był twórcą wielu słynnych oper, np. Czarodziejskiego fletu. 2. Joseph Haydn był prekursorem romantyzmu. 3. Najsłynniejszą formą muzyczną klasycyzmu była sonata. 4. Ludwig van Beethoven napisał trzy symfonie, które odpowiadały różnym porom dnia.
Rxi4TDdJerwqr
Ćwiczenie 10
Cykl sonatowy składa się z czterech, kontrastujących ze sobą części. Uporządkuj je zgodnie z właściwą kolejnością. Elementy do uszeregowania: 1. Część szybka, 2. Część wolna, 3. Część stylizowana tańcem, 4. Część bardzo szybka.
Cykl sonatowy składa się z czterech, kontrastujących ze sobą części. Uporządkuj je zgodnie z właściwą kolejnością. Elementy do uszeregowania: 1. Część szybka, 2. Część wolna, 3. Część stylizowana tańcem, 4. Część bardzo szybka.
Cykl sonatowy składa się z czterech kontrastujących ze sobą części. Uporządkuj je zgodnie z właściwą kolejnością.
Część stylizowana tańcem
Część wolna
Część szybka
Część bardzo szybka
Ćwiczenie 11
RnZqZWkppRloX
Na nagraniu część Requiem d‑moll Wolfganga Amadeusza Mozarta - Dies irae. Ta część wykonywana jest bardzo szybko, bardzo głośno, dynamicznie i ogniście. Chór śpiewa forte, dobitnie łaciński tekst. Orkiestra wykonuje bardzo szybki, motoryczny, ognisty akompaniament.
Na nagraniu część Requiem d‑moll Wolfganga Amadeusza Mozarta - Dies irae. Ta część wykonywana jest bardzo szybko, bardzo głośno, dynamicznie i ogniście. Chór śpiewa forte, dobitnie łaciński tekst. Orkiestra wykonuje bardzo szybki, motoryczny, ognisty akompaniament.
Na nagraniu część Requiem d‑moll Wolfganga Amadeusza Mozarta - Dies irae. Ta część wykonywana jest bardzo szybko, bardzo głośno, dynamicznie i ogniście. Chór śpiewa forte, dobitnie łaciński tekst. Orkiestra wykonuje bardzo szybki, motoryczny, ognisty akompaniament.
R10Y5HFW79hYl
Podaj co najmniej dwa tytuły dzieł Wolfganga Amadeusza Mozarta.
Podaj co najmniej dwa tytuły dzieł Wolfganga Amadeusza Mozarta.
Wysłuchaj nagrania. Wpisz nazwisko kompozytora.
............
R1UjQzCSKhT7a
Ćwiczenie 11
Wskaż kompozytora, który nie zdołał ukończyć "Requiem".
RYoaYGUsN9P2W
Ćwiczenie 12
Wskaż, ile utworów napisał Wolfgang Amadeusz Mozart. Możliwe odpowiedzi: 1. ok. 600, 2. ok. 300, 3. ok. 100.
RNMIO11OmovhZ
Ćwiczenie 13
Wskaż w jakiej epoce żył i tworzył Wolfgang Amadeusz Mozart. Możliwe odpowiedzi: A. renesans B. barok C. klasycyzm D. romantyzm.
Wskaż w jakiej epoce żył i tworzył Wolfgang Amadeusz Mozart. Możliwe odpowiedzi: A. renesans B. barok C. klasycyzm D. romantyzm.
RY92sI8Mu7KW8
Ćwiczenie 13
Wskaż najstarszego kompozytora spośród wiedeńskich klasyków.
R1UBXYrw9X7iP
Ćwiczenie 14
Zapoznaj się z opisem arii. Wskaż jej tytuł. Możliwe odpowiedzi: 1. Aria Papagena z dzwoneczkami, 2. Aria Królowej Nocy, 3. Eine Kleine Nachtmusik
Zapoznaj się z opisem arii. Wskaż jej tytuł. Możliwe odpowiedzi: 1. Aria Papagena z dzwoneczkami, 2. Aria Królowej Nocy, 3. Eine Kleine Nachtmusik
ROFYX5Npuq5ON
Ćwiczenie 14
Wskaż utwór, którego nie napisał Mozart.
RKK01zlJzHhja
Ćwiczenie 15
Wskaż zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz Mozart był kompozytorem papieskim., 2. Wolfgang Amadeusz Mozart zmarł podczas pisania Requiem., 3. Wolfgang Amadeusz Mozart został otruty przez Salieriego.
RB2iayeK8326p
Ćwiczenie 16
Odgadnij hasła do krzyżówki. 1. Ciąg następujących po sobie dźwięków, uporządkowanych według zasad tonalnych, rytmicznych i formalnych, tworzących pewną całość, (7 liter) 2. Postać z Czarodziejskiego Fletu Wolfganga Amadeusza Mozarta, znana z Arii z dzwoneczkami. (8 liter) 3. Sekwencja dwóch lub więcej motywów muzycznych, stanowiących całość w obrębie utworu. (5 liter) 4. Pieśń solowa z akompaniamentem instrumentalnym wchodząca w skład opery. (4 litery) 5. Czynnik regulujący czas trwania dźwięków w utworze muzycznym i wyznaczający ich następstwo w czasie. (4 litery) 6. Stopień szybkości wykonywania utworu muzycznego.(5 liter).
Odgadnij hasła do krzyżówki. 1. Ciąg następujących po sobie dźwięków, uporządkowanych według zasad tonalnych, rytmicznych i formalnych, tworzących pewną całość, (7 liter) 2. Postać z Czarodziejskiego Fletu Wolfganga Amadeusza Mozarta, znana z Arii z dzwoneczkami. (8 liter) 3. Sekwencja dwóch lub więcej motywów muzycznych, stanowiących całość w obrębie utworu. (5 liter) 4. Pieśń solowa z akompaniamentem instrumentalnym wchodząca w skład opery. (4 litery) 5. Czynnik regulujący czas trwania dźwięków w utworze muzycznym i wyznaczający ich następstwo w czasie. (4 litery) 6. Stopień szybkości wykonywania utworu muzycznego.(5 liter).
Rozwiąż krzyżówkę.
Ciąg następujących po sobie dźwięków, uporządkowanych według zasad tonalnych, rytmicznych i formalnych, tworzących pewną całość
Postać z Czarodziejskiego Fletu Wolfganga Amadeusza Mozarta, znana z Arii z dzwoneczkami.
Sekwencja dwóch lub więcej motywów muzycznych, stanowiących całość w obrębie utworu.
Pieśń solowa z akompaniamentem instrumentalnym wchodząca w skład opery.
Czynnik regulujący czas trwania dźwięków w utworze muzycznym i wyznaczający ich następstwo w czasie.
Stopień szybkości wykonywania utworu muzycznego.
1
2
3
4
5
6
RvUDPPRYRkSf7
Ćwiczenie 17
Wskaż miejscowość w której urodził się Ludwig van Beethoven. Możliwe odpowiedzi: 1. Bonn, 2. Wiedeń, 3. Berlin, 4. Ulm.
RHCkPx287e3Wl
Ćwiczenie 18
Wskaż zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Ludwig van Beethoven nazywany jest prekursorem romantyzmu, 2. Ludwig van Beethoven był przedstawicielem Klasyków Wiedeńskich, 3. Najsłynniejsza sonata Beethovena nosi tytuł Sonata Słoneczna.
R1Vb7dy6nf4fE
Ćwiczenie 19
W jakim utworze Beethovena występuje motyw losu? Możliwości: A. IX Symfonia, B. Sonata quasi una fantasia cis-moll, C. V symfonia c-moll.
W jakim utworze Beethovena występuje motyw losu? Możliwości: A. IX Symfonia, B. Sonata quasi una fantasia cis-moll, C. V symfonia c-moll.
RZnjimULq8OgK
Ćwiczenie 19
Wskaż nr symfonii, z której pochodzi tzw. Motyw Losu
m5228cff5e014ebe8_0000000000162
R9cS4hWoDa2uW1
Ćwiczenie 20
Do opisu biograficznego dopasuj kompozytora. 1. Urodził się w 1732 r. w małej wiosce w Austrii. Uczył się śpiewu, gry na fortepianie i skrzypcach, a także zaczął komponować. Przez prawie 30 lat pełnił służbę na dworze książąt Esterhazy, gdzie orkiestrę i teatr operowy. Odbył dwie długie i pełne sukcesów podróże artystyczne do Londynu. Ostatnie lata swojego życia spędził głównie w Wiedniu, gdzie zmarł w 1809 r. Bywa nazywany ojcem symfonii - skomponował ich 104. Uważany jest także za ojca kwartetu. W tej grupie utworów wokalno-instrumentalnych wyróżnić należy przede wszystkim opery, oratoria, msze i inne utwory religijne. 2. Pochodził z Salzburga. Był wyjątkowo zdolnym dzieckiem. Uczenie się krótkich utworów fortepianowych było zajęciem łatwym i przyjemnym. Jako trzynastoletni chłopiec otrzymał stanowisko pierwszego skrzypka w nadwornej orkiestrze arcybiskupa w rodzinnym mieście. Wyjechał do Wiednia i zaczął życie niezależnego artysty. – jego sztuka nie budziła już takich zachwytów jak niegdyś, nie był już bowiem cudownym dzieckiem, jego występy przestały być sensacją, a prawdziwych miłośników muzyki, zdolnych docenić wielkość talentu kompozytora było niewielu. Był słabego zdrowia. Zmarł nagle, jego ciało złożono w nieoznaczonym zbiorowym grobie na cmentarzu St. Marxer w Wiedniu. Jego twórczość jest niezwykle bogata. Tworzył z niezwykłą łatwością i szybkością. Był mistrzem zarówno muzyki wokalnej i instrumentalnej. Komponował opery, utwory religijne, pieśni, arie, symfonie, koncerty. 3. Niemiecki kompozytor i pianista, najmłodszy z trzech wielkich klasyków wiedeńskich. Urodził się w Bonn w 1770 roku. Naukę rozpoczął u ojca, który miał nadzieję, że szybko uczyni z syna przynoszące dochody cudowne dziecko.
Od czasu, gdy w wieku 8 lat debiutował publicznie jako pianista uczynił takie postępy w grze, że już po dwóch latach pobytu w Wiedniu zdobył sławę jako wirtuoz fortepianu. Gdy sława i popularność Beethovena zaczęły wykraczać poza kręgi wiedeńskie, wystąpiły u niego pierwsze symptomy głuchoty. W trudnych dla niego momentach pociechę znajdował w muzyce. Szczególną pozycję w twórczości kompozytora zajmuje muzyka symfoniczna – dziewięć symfonii.
Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz Mozart, 2. Józef Haydn, 3. Ludwig van Beethoven
Do opisu biograficznego dopasuj kompozytora. 1. Urodził się w 1732 r. w małej wiosce w Austrii. Uczył się śpiewu, gry na fortepianie i skrzypcach, a także zaczął komponować. Przez prawie 30 lat pełnił służbę na dworze książąt Esterhazy, gdzie orkiestrę i teatr operowy. Odbył dwie długie i pełne sukcesów podróże artystyczne do Londynu. Ostatnie lata swojego życia spędził głównie w Wiedniu, gdzie zmarł w 1809 r. Bywa nazywany ojcem symfonii - skomponował ich 104. Uważany jest także za ojca kwartetu. W tej grupie utworów wokalno-instrumentalnych wyróżnić należy przede wszystkim opery, oratoria, msze i inne utwory religijne. 2. Pochodził z Salzburga. Był wyjątkowo zdolnym dzieckiem. Uczenie się krótkich utworów fortepianowych było zajęciem łatwym i przyjemnym. Jako trzynastoletni chłopiec otrzymał stanowisko pierwszego skrzypka w nadwornej orkiestrze arcybiskupa w rodzinnym mieście. Wyjechał do Wiednia i zaczął życie niezależnego artysty. – jego sztuka nie budziła już takich zachwytów jak niegdyś, nie był już bowiem cudownym dzieckiem, jego występy przestały być sensacją, a prawdziwych miłośników muzyki, zdolnych docenić wielkość talentu kompozytora było niewielu. Był słabego zdrowia. Zmarł nagle, jego ciało złożono w nieoznaczonym zbiorowym grobie na cmentarzu St. Marxer w Wiedniu. Jego twórczość jest niezwykle bogata. Tworzył z niezwykłą łatwością i szybkością. Był mistrzem zarówno muzyki wokalnej i instrumentalnej. Komponował opery, utwory religijne, pieśni, arie, symfonie, koncerty. 3. Niemiecki kompozytor i pianista, najmłodszy z trzech wielkich klasyków wiedeńskich. Urodził się w Bonn w 1770 roku. Naukę rozpoczął u ojca, który miał nadzieję, że szybko uczyni z syna przynoszące dochody cudowne dziecko.
Od czasu, gdy w wieku 8 lat debiutował publicznie jako pianista uczynił takie postępy w grze, że już po dwóch latach pobytu w Wiedniu zdobył sławę jako wirtuoz fortepianu. Gdy sława i popularność Beethovena zaczęły wykraczać poza kręgi wiedeńskie, wystąpiły u niego pierwsze symptomy głuchoty. W trudnych dla niego momentach pociechę znajdował w muzyce. Szczególną pozycję w twórczości kompozytora zajmuje muzyka symfoniczna – dziewięć symfonii.
Możliwe odpowiedzi: 1. Wolfgang Amadeusz Mozart, 2. Józef Haydn, 3. Ludwig van Beethoven
Słownik pojęć
Aria
Aria
pieśń solowa z akompaniamentem instrumentalnym, wchodząca w skład opery, kantaty, oratorium i mszy, różniąca się od poprzedzającego ją często recytatywu rozwiniętą kantyleną, śpiewnością, stanowiąca wyodrębniony, samodzielny fragment
Kompozytor
Kompozytor
twórca utworów muzycznych
Koncert
Koncert
instrumentalny utwór muzyczny przeznaczony do wykonania przez solistę i orkiestrę symfoniczną
Meloman
Meloman
miłośnik muzyki
Menuet
Menuet
dawny francuski taniec dworski, pochodzenia ludowego, w metrum trójdzielnym, tempie umiarkowanym, tańczony parami (z charakterystycznymi drobnymi krokami tańczących, posuwistymi ruchami, ukłonami)
Motyw
Motyw
najmniejszy składnik formy utworu
Opera
Opera
utwór dramatyczno‑muzyczny, wokalno‑instrumentalny, z akcją dramatyczną, monologami i dialogami ujętymi w libretcie, przeznaczony do wykonania na scenie (z odpowiednią scenografią), zwykle w specjalnie do tego celu zbudowanym teatrze operowym, również zwanym operą
Prekursor
Prekursor
człowiek wyprzedzający swoje czasy, zapoczątkowujący jakąś ideę, jakiś kierunek
Rondo
Rondo
początkowo (XIII–XV w.) pieśń, zw. rondeau, jednogłosowa (rondellus) lub wielogłosowa, uprawiana przez truwerów i kompozytorów epoki średniowiecza; od XVIII w. instrumentalna forma muz., występująca bądź samodzielnie, bądź jako część (z reguły ostatnia) większych form, jak sonata, symfonia, koncert
Scherzo
Scherzo
w okresie klasycyzmu trzyczęściowa forma instrumentalna (scherzo–trio–scherzo) wprowadzona przez L. van Beethovena do sonaty i symfonii w miejsce menueta
Sonata
Sonata
cykliczna forma muzyki instrumentalnej, składająca się najczęściej z 4 odrębnych, stanowiących zamkniętą całość części, zestawionych w odpowiedniej kolejności na zasadzie kontrastu agogicznego (kontrastu tempa), kontrastu wyrazowego i wspólnoty lub pokrewieństwa tonacji; także utwór muz. mający taką formę
Symfonia
Symfonia
cykliczna forma orkiestrowa, zazwyczaj 4‑częściowa, zbudowana zgodnie z zasadami cyklu sonatowego
Symfonia
Symfonia
cykliczna forma orkiestrowa, zazwyczaj 4‑częściowa, zbudowana zgodnie z zasadami cyklu sonatowego
Tempo
Tempo
szybkość wykonania utworu muz., zaplanowana przez kompozytora lub realizowana podczas wykonania, uznawana za jeden z elementów utworu
