Statyka i dynamika okrętu
TWO.05. Organizacja budowy, remontu i modernizacji kadłuba jednostek pływających
– technik budowy jednostek pływających 311942
Stateczność kadłuba jednostek pływających podczas dokowania, wodowania i eksploatacji wraz z rozmieszczeniem podpór podczas wodowania
SYMULATOR

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D7jsnb3G2
Opisowa alternatywa symulatora
Symulator pozwala na zapoznanie się z obciążeniami działającymi na kadłub podczas trzech różnych sposobów wodowania (pochylnia wzdłużna, pochylnia boczna, suchy dok) oraz z siłami działającymi w warunkach morskich na obciążony ładunkiem statek.
Dostępne są cztery sytuacje do wyboru: pochylnia wzdłużna, pochylnia boczna, suchy dok i warunki morskie. Po kliknięciu na daną opcję można wybrać rozmieszczenie podpór (w przypadku wodowania) lub rozmieszczenie ładunku (w przypadku warunków morskich). Do każdej opcji pojawia się stosowny komunikat wyjaśniający sytuację. W symulatorze nie ma zadań, ma on charakter informacyjny. Stąd też alternatywa ma postać opisu.
W przypadku sytuacji z pochylnią lub dokiem na ekranie widoczne są zielone i czerwone kreski w dolnej części kadłuba. Zielony kolor przeznaczony jest dla obciążeń mieszczących się w granicach nieprzekraczających naprężenia dopuszczalne, a czerwony dla tych, które takowe naprężenia przekraczają, a więc mogą spowodować trwałe uszkodzenia kadłuba.
W przypadku sytuacji z warunkami morskimi ukazany jest wpływ ładunku na umiejscowienie siły ciężkości statku w stosunku do siły wyporu.
Pochylnia wzdłużna
Jednostka jest ustawiona do kanału rufą. Pochylnia wzdłużna wyposażona jest w dwa tory spustowe, zespół płóz i podparć. Liczba płóz z podparciami jest dobierana każdorazowo do danej serii jednostek, a zależna od długości statku i jego ciężaru. Kadłub podczas budowy jest montowany na zestawie podpór, które po jego zbudowaniu, a przed wodowaniem są demontowane. Statek zaś przejmuje następny zestaw podpór umieszczonych na płozach, na których po torach zjedzie do stoczniowego kanału.
Dostępne są trzy rozkłady podpór.
Układ optymalny – kadłub spoczywa na osiemnastu płozach, po dziewięć na każdy tor. Przestrzenie między kadłubem wypakowane są klinami drewnianymi, dziób podparty tak zwanym kozłem. Wszystkie podpory oznaczone są na zielono.
Podparcie na co drugiej podporze – na skrajnych dwóch podporach od strony dziobu i rufy dopuszczalne naprężenia zostały przekroczone (kolor czerwony), może w tym rejonie dojść do trwałych odkształceń kadłuba. Wartość obciążeń na pozostałych podporach wzrosła dwukrotnie, co obrazuje wydłużenie wykreślonych linii w kolorze zielonym w porównaniu do stanu układu optymalnego.
Podparcie kadłuba bez zastosowania skrajnych płóz od strony dziobu i rufy – to rozwiązanie również naraża statek i pochylnię na uszkodzenia. W tym przypadku pogarsza się praca układu wodującego, ponieważ skrajne teraz płozy przenoszą zbyt duże naciski na tory pochodzące od wodowanego kadłuba i smar nałożony między płozami a torami może ulec wyciśnięciu, co doprowadzi do awarii. Skrajne podparcia mają bardzo wysokie obciążenia (kolor czerwony), a część środkowa podobne jak w przypadku pierwszym jest podparta prawidłowo (kolor zielony).
Pochylnia poprzeczna
Jednostka, inaczej niż w poprzednim przypadku, jest ustawiona do kanału burtą. Widoczna jest od strony lądu (czyli od drugiej burty).
Układ optymalny – jednostka podparta jest na podbudowie składającej się z szesnastu torów i płóz. Nie ma przekroczeń dopuszczalnych naprężeń. Wszystkie podpory oznaczone są na zielono.
Podparcie na co drugiej podporze – zwiększone odstępy między przenoszącymi obciążenia od statku torami powodują przekroczenie dopuszczalnych naprężeń na każdym z nich, co doprowadziłoby do uszkodzeń poszycia. Wszystkie podpory oznaczone są na czerwono.
Podparcie kadłuba bez zastosowania skrajnych płóz od strony dziobu i rufy – naprężenia nie przekraczają dopuszczalnych, ale i tak nie jest to rozwiązanie bezpieczne. Oba skrajniki (kolor czerwony) po podparciu jednostki w ten sposób zostałyby uszkodzone.
Suchy dok
Wodowanie odbywa się za pośrednictwem zalewania doku wodą, a po złapaniu pływalności odstawiana jest brama dokowa i statek zostaje wyholowany na zewnątrz. Statek stoi na kilblokach.
Układ optymalny – wszystkie kilbloki są w użyciu, układ jest bezpieczny dla poszycia. Naprężenia oznaczone są na zielono.
Podparcie co drugi kilblok – zbyt rzadkie podparcie kadłuba na kilblokach powoduje, zwłaszcza w rejonie skrajników (kolor czerwony), niebezpieczne zwiększenie naprężeń aż do utraty stateczności miejscowej.
Podparcie kadłuba bez zastosowania skrajnych kilbloków od strony dziobu i rufy – z powodu braku skrajnych kilbloków sąsiednie muszą przejąć obciążenia od jednostki. Mają one kolor czerwony. Powstałe od tego siły reakcji mają wysoką wartość i mogą trwale uszkodzić poszycie kadłuba.
Warunki morskie
W czasie pracy na morzu na jednostkę działa wiele sił, powodują one powstawanie chwilowych przegłębień. Do wyboru jest widok na jednostkę od boku i od dziobu.
Widok od boku
Stan równowagi – w stanie równowagi siła ciężkości i siła wyporu równoważą się. Taka sytuacja jest rzadko spotykana z uwagi na oddziaływanie siły wiatru i falowania morza.
Przegłębienie na rufę – w przypadku przegłębienia na rufę zmienia się usytuowanie środka wyporu w stronę rufy. Sprawia to zwiększone w tym rejonie zanurzenie.
Przegłębienie na dziób – w przypadku przegłębienia na dziób zmienia się usytuowanie środka wyporu w stronę dziobu. Sprawia to zwiększone w tym rejonie zanurzenie.
Widok od dziobu
Stan równowagi – w stanie równowagi siła ciężkości i siła wyporu równoważą się.
Przechył na lewą burtę – pod wpływem bocznego wiatru lub fal morskich dochodzi do wychylenia jednostki. Środek wyporu ulega przesunięciu i działa bardziej od strony lewej burty.
Przechył na prawą burtę – pod wpływem bocznego wiatru lub fal morskich dochodzi do wychylenia jednostki. Środek wyporu ulega przesunięciu i działa bardziej od strony prawej burty.




