Planowanie i organizowanie prac wykonywanych w uprawach roślinnych sadowniczych
OGR.02. Planowanie i organizacja prac ogrodniczych – technik ogrodnik 314205
Gospodarstwo szkółkarskie i sadownicze - planowanie i organizowanie prac
WYCIECZKA WIRTUALNA

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D7yfhp2k0
Wycieczka wirtualna prezentuje wyprawę do sadzu jabłoniowego, położonego w Lutyni pod Wrocławiem. Wycieczka podzielona jest na trzynaście sektorów. Każdy z sektorów przedstawia inne miejsce. Dodatkowo, na ekranie znajdują się informacje uzupełniające lub punkty interaktywne, których treść jest tożsama z nagraniem dźwiękowym (plikiem audio).
Sektor pierwszy. Widoczne jest rozgałęzienie drogi. Po lewej stronie znajduje się wejście do sadu, a po prawej wejście do magazynów. Poniżej znajdują się informacje:
Zapraszamy Cię do odbycia wirtualnej wycieczki po Maciejowym Sadzie – sadzie jabłoniowym położonym w Lutyni pod Wrocławiem. Uprawiane tu odmiany jabłek to m.in. Gala, Red Delicious, Golden Delicious, Reinders Jonagold, Szampion i Idared Mutsu, a także Szara Reneta czy Gloster. Uprawa została poszerzona także o inne owoce, m.in. śliwki, wiśnie, gruszki, brzoskwinie, maliny.
Sektor drugi. Widoczny jest zewnętrzny magazyn. Jest to duży plac przed budynkiem. Widoczny jest wózek widłowy oraz skrzynie z jabłkami. Na planszy znajdują się punkty interaktywne z informacjami:
1. Wózek widłowy. Sprzęt ten znacząco ułatwia pracę w przechowalnictwie owoców. Przy wyborze wózka odpowiedniego do sadu trzeba wziąć pod uwagę m.in. takie czynniki, jak miejsce użytkowania (np. magazyny, chłodnie), wysokość składowania (nisko położone palety lub skrzynie ustawione jedna na drugiej), możliwość dokupienia specjalistycznego osprzętu, np. ogrzewanej kabiny do prac na zewnątrz, zamiatarki do hali.
2. Skrzynie z jabłkami. Istotne jest, by przed wstawieniem do schłodzonego pomieszczenia zebrane owoce zdążyły się schłodzić w nocy powietrzem atmosferycznym. Nie powinno się wstawiać owoców prosto z pola do przechowalni.
3. Elektroniczna waga platformowa. W małych i średnich sadach najczęściej stosuje się wagi paletowe w kształcie litery „U” (tzw. podkowy). Są one stosunkowo lekkie i mobilne. W gospodarstwach handlowych i prowadzących punkt skupu najlepiej sprawdzają się wagi platformowe (zwane też pomostowymi).
Sektor trzeci. Widoczne jest pomieszczenie magazynowe. Jest to ciemne miejsce, w którym są skrzynie oraz inne niezbędne sprzęty. Na planszy znajduje się punkt interaktywny z informacjami:
1. Przechowywanie w warunkach kontrolowanej atmosfery. Zautomatyzowany system monitorowania temperatury, wilgotności względnej i składu gazowego atmosfery przechowalniczej w pomieszczeniu magazynowym oraz sterowania tymi czynnikami. Odpowiednie warunki podczas przechowywania pozwalają uniknąć chorób grzybowych i utraty jędrności owoców.
Sektor czwarty. Widoczna jest dalsza część zewnętrznego magazynu, w której umieszczone są skrzynie z jabłkami. Na planszy znajdują się punkty interaktywne z informacjami:
1. Jabłka przechowywane w drewnianych skrzyniach. Najlepiej, by skrzynie na owoce miały pojemność do 15 kg. Aby utrzymać odpowiednią temperaturę i właściwy skład gazowy w magazynie, należy również zadbać o odpowiednią cyrkulację powietrza, którą zapewnia zachowanie równych odległości między rzędami skrzyń oraz między skrzyniami a ścianami.
2. Sad jabłoniowy – jabłonie odmiany Rubinstar. Rubinstar to niemiecki mutant odmiany Jonagold, o późnym okresie dojrzewania (na przełomie września i października), mało odporny na mróz. Drzewo rośnie silnie i tworzy dużą, rozłożystą, średnio zagęszczoną koronę. Owoce są duże, bardziej stożkowate niż Jonagold, o gładkiej, błyszczącej, czerwonokarminowej skórce. Można je przechowywać w chłodni 5–6 miesięcy. Są podatne na gorzką plamistość podskórną.
3. Studnia głębinowa. Zaletą wód głębinowych jest to, że nie wysychają tak łatwo jak wody powierzchniowe (np. stawy). Systemy nawadniające w sadzie można wykorzystać nie tylko do podlewania, ale też do fertygacji (w przypadku mikrozraszania i nawadniania kropelkowego) czy ochrony przeciwprzymrozkowej (w przypadku deszczowania).
Sektor piąty. Widoczne jest wejście do sadu, do którego prowadzi asfaltowa droga.
Sektor szósty. Widoczny jest sad w środku. Znajdują się tam jabłonie rosnące w rzędach. Na planszy znajduje się punkt interaktywny z informacjami:
1. Niskie korony drzew. Mała wysokość drzewa, uzyskana dzięki odpowiedniemu formowaniu, pozwala na zbiór owoców oraz zabiegi pielęgnacyjne bez użycia drabiny. Należy pamiętać, że maksymalny zasięg, z jakiej powinno się zrywać owoce, równy jest zasięgowi ramion osoby prowadzącej zbiór, pomniejszonemu o ok. 10–15 cm. Dzięki temu możliwe jest stosowanie właściwej techniki zrywania jabłek.
Sektor siódmy. Widoczne jest przejście wgłąb sadu. Po lewej i prawej stronie zlokalizowane są skrzynie do zbierania jabłek. Na planszy znajduje się punkt interaktywny z informacjami:
1. Jabłka zbierane do skrzyń. Podczas zbierania jabłek zerwany owoc należy od razu odłożyć do fruboksa (specjalnego pojemnika do zbioru owoców), który następnie opróżniamy w skrzyni. Skrzynię napełniać trzeba równomiernie, aby zapobiec staczaniu się jabłek z usypanej „piramidy” i uniknąć ich obicia.
Sektor ósmy. Widoczna jest dalsza część sadu. Po lewej stronie zlokalizowane są rosnące drzewa, a po prawej drewniana szopa. Na planszy znajduje się punkt interaktywny z informacjami:
1. Utrzymanie gleby z wykorzystaniem murawy. Trawa utwardza podłoże oraz wzbogaca ziemię w próchnicę, utrzymuje jej gruzełkowatą strukturę i zapobiega erozji. Sprzyjając gromadzeniu się śniegu, zmniejsza ryzyko przemarznięcia i wpływa na zwiększenie zapasów wody w glebie na wiosnę. Przy wysianiu murawą całego sadu konieczne jest stosowanie większych dawek azotu. Niezbędne jest również koszenie trawy, by zmniejszyć transpirację i tym samym pobieranie wody z gleby. Najpopularniejszy system utrzymania gleby w sadzie to pozostawienie murawy w międzyrzędziach oraz eliminacja roślinności spod drzew z użyciem herbicydów (tzw. pas herbicydowy). Zabieg ten ma na celu ograniczenie liczby gatunków roślin konkurujących o wodę i składniki pokarmowe.
Sektor dziewiąty. Widoczna jest dalsza część sadu, ujęcie w środku rosnących drzew. Drzewa ustawione są w równych odległościach i rzędach. Oddzielają je pasy zieleni. Na planszy znajduje się punkt interaktywny z informacjami:
1. Nawadnianie kropelkowe. Jest to najpowszechniej stosowana metoda nawadniania. Polega na wykorzystaniu taśm lub linii kroplujących, które dostarczają wodę i nawozy bezpośrednio do strefy korzeniowej, nawilżając glebę punktowo w pobliżu poszczególnych roślin. Przewód nawadniający zazwyczaj układany jest na ziemi wzdłuż roślin. Niekiedy umieszczany jest pod powierzchnią gleby, jednak wiąże się to z ryzykiem zapychania się. Przewody można również podwieszać pod koronami drzew (zmniejsza to prawdopodobieństwo uszkodzeń wyrządzanych przez ptaki).
Sektor dziesiąty. Widoczna jest boczna część sadu, przez którą prowadzi droga.
Sektor jedenasty. Widoczna jest dalsza część sadu. Na planszy znajdują się punkty interaktywne z informacjami:
1. Sad jabłoniowy – jabłonie odmiany Gala.
Odmiana Gala pochodzi z Nowej Zelandii. Jabłoń ta plonuje obficie, jest odporna na mróz i większość chorób. Tworzy korony szeroko stożkowate, początkowo średnio zagęszczające się, z licznymi krótkopędami. Ma tendencję do nadmiernego owocowania, dlatego zaleca się przerzedzanie zawiązków. Termin zbioru owoców przypada zazwyczaj na koniec września. Jabłka można przechowywać aż do stycznia. Są średniej wielkości, o żółto‑czerwonej, gładkiej, półmatowej skórce.
2. Korony osiowe jabłoni. Korona osiowa ma kształt kolumny. Składa się z krótkiego (ok. 0,5 m) pnia, który przechodzi w długi (3–4 m), silny przewodnik. Na nim są gęsto osadzone 1–3‑letnie gałązki owoconośne. Ten kształt korony stosuje się u jabłoni, zwłaszcza owocujących na pędach jednorocznych.
Sektor dwunasty. Widoczna jest dalsza część sadu. Na drodze stoi ciągnik, do którego zamontowana jest przyczepka ze skrzynią. Na planszy znajduje się punkt interaktywny z informacjami:
1. Ciągnik. Ciągnik to istotny sprzęt w pracy sadownika. Do sadu wybierane są ciągniki o niewielkiej szerokości i silniku o mniejszej mocy w porównaniu z maszynami do prac polowych.
Sektor trzynasty. Widoczna jest dalsza część sadu, ujęcie w środku rosnących drzew.