Zadania i funkcje portów i terminali
Obsługa ładunków w portach i terminalach — Technik eksploatacji portów i terminali
Podstawowe dokumenty w eksploatacji portów i terminali
DOKUMENTACJA INTERAKTYWNA
E‑materiał dokumenty interaktywne „Podstawowe dokumenty w eksploatacji portów i terminali” zawiera zbiór najważniejszych dokumentów, służących do obsługi transportu w portach i terminalach. Dokumenty można przeglądać po kolei, zapoznając się jednocześnie z ich opisem. Przykładowy ekran e‑materiału poniżej.
Aby zobaczyć dokument w powiększeniu, należy kliknąć widok dokumentu.
Klikając ikonę lupki (w prawym górnym rogu ekranu powiększenia), można uzyskać przybliżenie, które pozwala zapoznać się ze szczegółami dokumentu.
Aby wyjść z ekranu powiększenia, należy kliknąć krzyżyk w prawym górnym rogu ekranu.
Po zapoznaniu się ze wszystkimi dokumentami można przejść do kolejnego e‑materiału.
Spis treści
Konosament morskiKonosament morski
Konosament żeglugi śródlądowejKonosament żeglugi śródlądowej
AWBAWB
HAWBHAWB
MAWBMAWB
CIMCIM
SMGSSMGS
CMRCMR
FBLFBL
Zlecenie spedycyjneZlecenie spedycyjne
Krajowy list przewozowyKrajowy list przewozowy
Galeria uzupełnionych dokumentówGaleria uzupełnionych dokumentów
Galeria dokumentów w języku angielskimGaleria dokumentów w języku angielskim
Konosament morskiKonosament morski
Konosament żeglugi śródlądowejKonosament żeglugi śródlądowej
AWBAWB
HAWBHAWB
MAWBMAWB
CIMCIM
SMGSSMGS
CMRCMR
FBLFBL
Zlecenie spedycyjneZlecenie spedycyjne
Krajowy list przewozowyKrajowy list przewozowy
Konosament morski
Poniżej zamieszczono Konosament. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D9XYkWtRK
Nagranie
Konosament stosowany jest zarówno w transporcie morskim, jak i żegludze śródlądowej. Istnieje jeden uniwersalny wzór dokumentu, który wypełniany jest w odpowiedni sposób przez uczestników biorących udział w łańcuchu dostaw ładunku. Ze względu na załadowanie towaru wyróżniamy konosament czysty i nieczysty. Konosament czysty nie zawiera żadnych zastrzeżeń co do widocznego stanu ładunku. Z kolei konosament brudny zawiera restrykcyjne zapisy dotyczące uszkodzonego ładunku. Przewoźnik może zamieścić w konosamencie odpowiednią uwagę, jeśli istnieją obiekcje co do stanu ładunku bądź jego opakowania. Umieszczenie zastrzeżeń jest o tyle ważne, że za towar do przewozu uznaje się ten opisany w konosamencie, w takiej ilości i stanie, jak uzupełniono w dokumencie. Jeśli nie ma uwag, zgodnie z prawem uważa się, że ładunek był w dobrym stanie zewnętrznym. W konosamencie „nieczystym” mogą znaleźć się takie wzmianki jak: „załadunek w czasie deszczu”, „nieszczelny kontener”, „uszkodzone skrzynie”.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Konosament żeglugi śródlądowej
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D9XYkWtRK
Nagranie dźwiękowe tożsame z opisem
Konosament żeglugi śródlądowej potwierdza zawarcie umowy przewozowej drogą wodną śródlądową. Dokument ten jest zbywalny wystawiany na konkretną osobę, podpisany przez przewoźnika i przekazywany nadawcy po dostarczeniu przesyłki. Składa się z oryginału, wtórnika i 5 kopii. Oryginał i dwie kopie trafiają do przedsiębiorstwa żeglugowego, wtórnik przekazywany jest do jednostki opłacającej przewóz i po jednej kopii otrzymują nadawca i odbiorca ładunku. Dokument ten nie różni się znacząco od zwykłego konosamentu.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
AWB
Poniżej zamieszczono AWB. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Poniżej zamieszczono AWB w języku angielskim. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D9XYkWtRK
Nagranie dźwiękowe tożsame z opisem.
Lotniczy list przewozowy (Air Waybill – AWB) to dokument potwierdzający istnienie umowy o przewóz lotniczy w obrocie międzynarodowym. Zobowiązuje przewoźnika do dostarczenia danego ładunku we wskazane miejsce przez zleceniodawcę, a także stanowi nośnik informacji dla przewoźnika, służb lotniczych, celnych i kontroli granicznych. W związku z tym jest niezbędny do nadania i odbioru przesyłki oraz przy odprawie celnej. Wypełniany jest w języku angielskim. Przewoźnik wystawia zazwyczaj 3 oryginały i 6 kopii dokumentu. Każdy list przewozowy posiada swój numer identyfikacyjny składający się z 11 cyfr, z czego pierwsze 3 informują o przewoźniku np. 080 – LOT.
Każda z kopii ma swój odpowiedni kolor:
Zielony – oryginał przewoźnika,
Różowy – oryginał odbiorcy,
Niebieski – oryginał nadawcy,
Brązowy – potwierdzenie dostawy lub pokwitowanie odbioru,
Biały – reszta kopii.
Wyróżniamy dwa rodzaje Air Waybill:
HAWB,
MAWB.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
HAWB
Poniżej zamieszczono HAWB. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D9XYkWtRK
Nagranie
HAWB, czyli House Air Waybill to spedytorski list przewozowy zawierający kompletny spis skonsolidowanych przesyłek i cenę przewozu. Spedytor wydaje dokument klientowi jako dowód, że towary zostały odebrane. Wydawany jest na zwykłym szablonie lotniczego listu przewozowego. Na HAWB znajdują się dwa numery referencyjne, jeden w lewym górnym rogu z jedenastoma cyframi to główny lotniczy list przewozowy, a drugi w prawym górnym rogu to numer HAWB. Numer HAWB zawsze różni się u każdego spedytora. Klient może używać tego numeru w celu śledzenia przesyłki u spedytora. HAWB podpisywany jest przez spedytora bez wyraźnego wskazania przewoźnika.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
MAWB
Poniżej zamieszczono MAWB. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D9XYkWtRK
Nagranie
MAWB – Master Air Waybill to list przewozowy dla lotniczych zbiorowych przesyłek. Wystawcą listu jest przewoźnik, nadawcą ładunku staje się spedytor, który może przewozić kilka przesyłek do jednego celu, natomiast odbiorcą jest firma, która odbierze ładunek w porcie przeznaczenia. Dokument ten podpisuje przewoźnik lub agent przewoźnika. Numer MAWB znajduje się w dolnym prawym rogu dokumentu. MAWB zawsze podlega przepisom IATA i jednej z międzynarodowych konwencji lotniczych.
W transporcie kolejowym wyróżniamy dwa międzynarodowe listy przewozowe: CIM i SMGS. Różnią się one przede wszystkim obszarem, na którym obowiązują.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
CIM
Poniżej zamieszczono CIM. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D9XYkWtRK
Nagranie
Międzynarodowy kolejowy list przewozowy CIM to dokument zawierający umowę przewozu ładunku z przedsiębiorstwem kolejowym. Obowiązuje we wszystkich krajach, które przyjęły konwencję CIM:
Państwa członkowskie UE: Austria, Litwa, Belgia, Luksemburg, Bułgaria, Łotwa, Chorwacja, Niemcy, Czechy, Polska, Dania, Portugalia, Estonia, Rumunia, Finlandia, Słowacja, Francja, Słowenia, Grecja, Szwecja, Hiszpania, Węgry, Holandia, Włochy, Irlandia (Malta i Cypr nie posiadają systemu kolejowego)
Wielka Brytania
Ukraina
Turcja
Algieria
Maroko
Tunezja
Pakistan
Afganistan
Iran
Azerbejdżan
Gruzja
Armenia
Serbia
Albania
Czarnogóra
Kosowo
Północna Macedonia
Bośnia i Hercegowina
Szwajcaria
Norwegia
List ten sporządzany jest w dwóch językach:
w języku kraju nadania,
Francuskim, włoskim lub niemieckim.
Międzynarodowy list wystawiany jest w pięciu egzemplarzach:
Oryginał – dla odbiorcy – razem z przesyłką
Ceduła – dla stacji przeznaczenia – razem z przesyłką
Poświadczenie odbioru – do stacji przeznaczenia – razem z przesyłką
Duplikat – dla nadawcy – dowód nadania wymagany przy rozliczeniach finansowych
Pierwopis ceduły – dla stacji nadania
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
SMGS
Poniżej zamieszczono SMGS. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D9XYkWtRK
Nagranie
Międzynarodowy kolejowy list przewozowy SMGS to dokument będący potwierdzeniem zawarcia umowy transportowej z firmą kolejową. Stosowany w transporcie towarów do państw, które nie ratyfikowały konwencji COTIF i nie używają dokumentu CIM. Przypadek ten dotyczy krajów byłego ZSRR i socjalistycznych krajów Dalekiego Wschodu. Wypełniany jest w języku kraju nadania oraz chińskim lub rosyjskim. Nadawca i przewoźnik wypełniają go w pięciu egzemplarzach:
Oryginał – dla odbiorcy – razem z przesyłką
Ceduła – dla stacji przeznaczenia – razem z przesyłką
Poświadczenie odbioru – dla przewoźników kolejowych – podstawa do rozliczenia – razem z przesyłką
Duplikat – dla nadawcy – dowód nadania wymagany przy rozliczeniach finansowych
Zawiadomienie o przybyciu przesyłki – dla odbiorcy
SMGS to dokument imienny i nieprzenośny, to znaczy, że towar wysyłany jest do wskazanego w liście odbiorcy, który musi odebrać go osobiście lub upoważnić do odbioru inną osobę.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
CMR
Poniżej zamieszczono CMR. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Poniżej zamieszczono CMR w języku angielskim. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D9XYkWtRK
Nagranie
Międzynarodowy List Przewozowy CMR jest podstawowym dokumentem, na podstawie którego realizowany jest drogowy transport ładunku. Potwierdza on zawarcie umowy o przewóz ładunku w obrocie międzynarodowym. Dla zlecającego stanowi informacje o zobowiązaniu realizacji umowy transportu, natomiast przewoźnikowi wskazuje jak właściwie je zrealizować. Obecnie jest on uznawany przez wszystkie państwa Unii Europejskiej.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
FBL
Poniżej zamieszczono FBL. Najpierw zapoznaj się ze wzorem dokumentu, następnie wypełnij pusty dokument, wpisując odpowiednie informacje we właściwe pola.
Wzór:
Do wypełnienia:
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D9XYkWtRK
Nagranie
FBL, czyli Negotiable FIATA Multimodal Transport Bill of Lading to zbywalny multimodalny konosament FIATA (Międzynarodowa Federacja Zrzeszeń Spedytorów). Pozwala spedytorowi występować w roli przewoźnika morskiego w relacji port‑port oraz w roli operatora multimodalnego. Dokument ten gwarantuje zleceniodawcy zwrot szkód powstałych w transporcie i przeładunków w kwocie i warunkach ustalonych w klauzulach konosamentowych.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Zlecenie spedycyjne
Zlecenie spedycyjne to dokument, w którym zawiera się następujące informacje:
Numer i data złożenia zlecenia.
Nazwa, NIP, adres, dane kontaktowe zleceniodawcy.
Nazwa, NIP, adres, dane kontaktowe zleceniobiorcy.
Informacje o przewożonych ładunkach: opakowania, ilość, opis.
Informacje o załadunku: kiedy ma się odbyć, lokalizacja załadunku, uwagi.
Informacje o rozładunku: kiedy ma się odbyć, lokalizacja rozładunku, uwagi.
Typ i numer rejestracyjny pojazdu.
Imię i nazwisko kierowcy, dane kontaktowe, prawo jazdy.
Uwagi do przewozu ładunku.
Kwota i termin wykonania płatności netto.
Warunki:
Treść zlecenia transportowego jest poufna.
Termin płatności liczony jest od dostarczenia oryginalnej faktury VAT.
Brak pisemnej odmowy przyjęcia zlecenia w ciągu trzydziestu minut od otrzymania, jest równoznaczny z przyjęciem zlecenia oraz akceptacją wszystkich jego warunków.
Niepodstawienie pojazdu przez Zleceniobiorcę w miejscu załadunku powoduje naliczenie kary umownej w wysokości 100% frachtu.
Zakaz przelewu wierzytelności na podmioty trzecie.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Krajowy list przewozowy
List przewozowy, oznaczony odpowiednim numerem, to dokument, w którym zawiera się następujące informacje:
Dane nadawcy: nazwa i adres.
Dane odbiorcy: nazwa i adres.
Miejsce przeznaczenia ładunku: nazwa i adres.
Data i godzina załadunku.
Lista załączonych dokumentów.
Rodzaj towaru, ilość sztuk, sposób pakowania.
Waga brutto towaru.
Objętość towaru.
Miejsce i data wystawienia dokumentu.
Data i godzina załadunku.
Podpis i stempel nadawcy.
Podpis i stempel przewoźnika.
Podpis i stempel odbiorcy.
Dane przewoźnika: nazwa i adres.
Numer rejestracyjny samochodu.
Imię i nazwisko kierowcy.
Zastrzeżenia przewoźnika.
Uwagi.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Galeria uzupełnionych dokumentów
