Symbole państwa polskiego

Symbole narodowe podkreślają charakter i niezależność kraju, do którego należą. Najczęściej wywodzą się z historii danego narodu, co sprawia, że służą budowaniu postaw patriotycznych. Patriotyzm jest postawą zakładającą miłość, oddanie i szacunek dla własnej ojczyzny; patriota jest gotowy do wyrzeczeń i poświęceń na rzecz własnego narodu w czasie, który tego wymaga, ale kultywuje także tradycję i kulturę swojego kraju w czasie pokoju. Do polskich symboli narodowych zaliczamy flagę, godło oraz hymn. Te symbole narodowe są ustalone prawnie przez specjalną ustawę. Niektórzy uważają, że za symbole narodowe można uznać także inne rzeczy - takie jak tradycje, stroje ludowe, legendy, a nawet mundury wojskowe.

Polska ma swoje symbole: godło, flagę i hymn. Godłem jest biały orzeł w złotej koronie umieszczony na czerwonym tle. Kolory te znajdują się też na polskiej fladze biało‑czerwonej. Symbole państwowe umieszczane są w różnych miejscach.

Polska flaga istnieje w dwóch wariantach - pierwszy zawiera tylko barwy Polski, drugi ma dodatkowo polskie godło pośrodku białego pasa.

R1QpfID2v5lKI

Ilustracja przedstawia godło Polski. Wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo. Orzeł ma rozwinięte skrzydła, złoty dziób i szpony. Umieszczony jest w czerwonym polu tarczy.

Hymnem Polski jest Mazurek Dąbrowskiego. Napisał go ponad 200 lat temu w 1797 roku Józef Wybicki. Polscy żołnierze pod dowództwem generała Jana Henryka Dąbrowskiego walczyli wówczas o niepodległość kraju.

Gdyby wymieniać łączące wszystkich Polaków elementy kultury, jako jeden z ważniejszych moglibyśmy wskazać polski hymn narodowy. Śpiewamy go nie tylko w podniosłych i poważnych momentach, ale i w chwilach wielkiej radości, np. podczas sportowych sukcesów Polaków.

RaDRRNW35X4UR

Zdjęcie przedstawia biegaczkę narciarską Justynę Kowalczyk na najwyższym stopniu podium. Ubrana jest w strój sportowy, czarne dresy z koszulką reklamową sponsorów i czerwoną czapkę. W ręku trzyma narty. Trzech mężczyzn składa jej gratulacje. Jeden trzyma bukiet kwiatów, drugi wręcza jej pudełeczko z nagrodą. Justyna szeroko się uśmiecha.

R1BlBGTY0GajI

Zdjęcie przedstawia duży plac, na którym w kolumnach stoją ustawieni żołnierze różnych formacji i policjanci. Na pierwszym planie trzech żołnierzy w zielonych płaszczach i czapkach rogatywkach. Żołnierz pośrodku trzyma zwiniętą flagę państwową. Żołnierze po bokach prezentują broń. Dalej w równych kolumnach stoją żołnierze w takich samych zielonych płaszczach i rogatywkach. Jeden z nich trzyma przed sobą sztandar jednostki. Z boku na baczność, prezentując broń, stoją w szeregach policjanci. Mają na sobie długie, niebieskie płaszcze i niebieskie czapki. Jeden trzyma przed sobą sztandar. W oddali widać zgromadzonych obserwujących uroczystość ludzi.

RZ8BSUIhTZ8eM

Zdjęcie przedstawia reprezentację Polski wraz z wprowadzającymi piłkarzy na boisko dziećmi. Piłkarze i dzieci ubrani są w biało‑czerwone stroje, białe koszulki, czerwone spodenki, białe długie skarpetki. Na koszulkach dzieci nazwa sponsora, na koszulkach piłkarzy godło z orłem. Piłkarze trzymają się za ramiona. Wszyscy śpiewają hymn przed meczem.

Mazurek Dąbrowskiego

Mazurek Dąbrowskiego (początkowo nazywany Pieśnią Legionów Polskich we Włoszech) został stworzony (w formie tekstowej) przez Józefa Wybickiego. Melodia jest nieznanego autorstwa; opiera się na motywie ludowego mazura. Pieśń powstała we Włoszech w 1797 roku i bardzo szybko zyskała olbrzymią popularność; początkowo wśród żołnierzy Legionów Polskich, a następnie na terenach polskich we wszystkich zaborach. Mazurek Dąbrowskiego był śpiewany podczas wielu istotnych dla Polski wydarzeń w XIX i XX wieku, takich jak powstania i obie Wojny Światowe. Tekst został przetłumaczony przez zagranicznych poetów na inne języki i był znany oraz śpiewany przez osoby solidarne z Polską. Mazurek Dąbrowskiego od początku pełnił rolę nieformalnego hymnu Polski (oficjalnie stał się hymnem w 1927 roku), a dodatkowo wpłynął na powstanie hymnów oraz pieśni patriotycznych innych państw oraz narodów, takich jak Chorwacja (Jeszcze Chorwacja nie umarła) czy Ukraina (Jeszcze nie umarła Ukraina).

Oryginalny tekst Józefa Wybickiego z 1797 roku zawierał sześć zwrotek; po każdej z nich następował refren. Obecnie śpiewa się cztery zwrotki, a ich kolejność została lekko zmieniona. Tekst zawiera liczne patriotyczne odniesienia oraz wiarę, iż Polska pod wodzą generała Dąbrowskiego odzyska niepodległość. Został on również zmodyfikowany, gdyż od czasu powstania polski język uległ pewnym zmianom.

RG3XFr39Zuz6I

Grafika przedstawia partyturę hymnu Polski – „Mazurka Dąbrowskiego” ze słowami autorstwa Józefa Wybickiego. Utwór jest napisany w metrum trzy czwarte, w tonacji F‑dur. Partytura ma jedną stronę, na której zapisano szesnaście taktów. Melodię zapisano w kluczu wiolinowym, a pod nutami zanotowano tekst, łącznie cztery zwrotki. Wszystkie dźwięki należą do oktaw razkreślnej lub dwukreślnej. Pierwsze dwie linijki, czyli takty od pierwszego do ósmego to zwrotka utworu. W pierwszym takcie w pierwszej linijce na pierwszą miarę śpiewana jest ósemka z kropką a, po której zapisano szesnastkę b. Na miary drugą oraz trzecią śpiewane są dwie ćwierćnuty c. Nad taktem zapisano akord F‑dur. W takcie drugim na pierwszą miarę śpiewana jest ósemka z kropką c, a następnie szesnastka a. Na drugą miarę zapisano ósemki d oraz c, a na miarę trzecią ósemki b oraz a. Nad taktem zapisano akord F‑dur. W trzecim takcie na pierwszą miarę śpiewana jest ósemka z kropką g oraz szesnastka g; na drugą miarę wykonywana jest ćwierćnuta z kropką c, a pod koniec taktu śpiewana jest jeszcze ósemka b. Nad taktem zapisano akord C‑dur. W czwartym takcie na pierwszą miarę śpiewana jest ćwierćnuta b, na miarę drugą ćwierćnuta a, natomiast na trzecią miarę zapisano pauzę ćwierćnutową. Nad taktem zapisano akord F‑dur. W takcie piątym na pierwszą miarę śpiewana jest ósemka z kropką a, po której zapisano szesnastkę b. Na miary drugą oraz trzecią śpiewane są dwie ćwierćnuty c. Nad taktem zapisano akord F‑dur. W takcie szóstym na pierwszą miarę śpiewana jest ósemka z kropką c, a następnie szesnastka a. Na drugą miarę zapisano ósemki d oraz c, a na miarę trzecią ósemki b oraz a. Nad taktem zapisano akord F‑dur. W siódmym takcie na pierwszą miarę śpiewana jest ósemka z kropką g oraz szesnastka g; na drugą miarę wykonywana jest ćwierćnuta z kropką c, a pod koniec taktu śpiewana jest jeszcze ósemka e. Nad taktem zapisano akord C‑dur. W czwartym takcie na pierwszą miarę śpiewana jest ćwierćnuta g, na miarę drugą ćwierćnuta f, natomiast na trzecią miarę zapisano pauzę ćwierćnutową. Nad taktem zapisano akord F‑dur. W linijkach trzeciej oraz czwartej, czyli taktach od dziewiątego do szesnastego zapisano refren utworu. W takcie dziewiątym na pierwszą miarę śpiewana jest ćwierćnuta g, na miarę drugą ćwierćnuta z kropką g, a następnie ósemka b. Nad taktem zapisano akord C‑dur, a przed taktem zaznaczono początek repetycji. W dziesiątym takcie na pierwszą miarę śpiewana jest ćwierćnuta b, a na drugą i trzecią miarę półnuta a. Nad taktem zapisano akord F‑dur. W takcie jedenastym na pierwszą miarę śpiewana jest ósemka z kropką b, następnie szesnastka b; na drugą miarę wykonywana jest ćwierćnuta b, a na miarę trzecią ósemki: b oraz d. Nad taktem zapisano akord B‑dur. W takcie dwunastym na pierwszą miarę śpiewana jest ćwierćnuta d, a na miary drugą oraz trzecią półnuta c. Nad taktem zapisano akord F‑dur. W trzynastym takcie na pierwszą miarę śpiewane są ósemki: a oraz c, na miarę drugą ćwierćnuta z kropką f, a dalej ósemka c. Nad taktem zapisano akord F‑dur. W czternastym takcie na pierwszą miarę wykonywana jest ćwierćnuta e, natomiast na miary drugą oraz trzecią półnuta d. Nad taktem zapisano akord B‑dur. W takcie piętnastym na pierwszą miarę śpiewane są dwie ósemki c, na miarę drugą ćwierćnuta z kropką b, a następnie ósemka e. Nad taktem zapisano akord C‑dur. W ostatnim, szesnastym takcie utworu na pierwszą miarę śpiewana jest ćwierćnuta g, a na miarę drugą ćwierćnuta f. Na miarę trzecią zapisano pauzę ćwierćnutową. Nad taktem zapisano akord F‑dur, a pod koniec taktu zaznaczono koniec repetycji.

R1LBUTeJ2IFae

Zdjęcie przedstawia dzieci, śpiewające hymn. Grupa dziewczynek w czarnych spódniczkach i białych bluzeczkach, do których przypięte mają biało‑czerwone kotyliony. Wszystkie mają włosy zaczesane w kucyki lub zaplecione warkoczyki. Ręce trzymają z tyłu. Za nimi granatowe tło z białymi listkami.

Jak to często z pieśniami bywa, powstają w trudnych czasach: wtedy, gdy ich autorom jest źle, gdy cierpią i tęsknią. Powstają ku pokrzepieniu serc, po to, by podnieść słuchaczy (i samego autora) na duchu, tchnąć w nich nadzieję i wiarę w lepsze jutro. Nie inaczej było z „Mazurkiem Dąbrowskiego”. Ale po kolei.

Jak dowiecie się z lekcji historii, losy naszego kraju toczyły się różnie. Był okres świetności, ale też i taki, gdy Polska przestała istnieć na mapie Europy. Stało się to w XVIII wieku, kiedy nasi dawni sąsiedzi, Rosja, Prusy i Austria, postanowili zagarnąć polskie ziemie i podzielić je między siebie. Dokonali tego w trzech rozbiorach.
Po ostatnim, w 1795 roku, do Polski nie należała już ani jedna najmniejsza wieś.

Polacy nie pogodzili się jednak z utratą państwa. Ich serca nigdy nie przestały być polskie: waleczne i pełne oddania utraconej ojczyźnie. Wielu Polaków wyjechało wtedy do Francji, Włoch i innych krajów Europy. Tam zaczęli organizować własną armię. Jej główny obóz powstał we Włoszech, w Reggio nell’Emilia [czyt. redżdżio nel emilia], a na jej czele stanął generał Jan Henryk Dąbrowski.

Pewnego dnia polski obóz w Reggio nell’Emilia odwiedził Józef Wybicki, polityk i współpracownik generała Dąbrowskiego, wielbiciel muzyki. Wzruszony niezłomną wiarą żołnierzy w odzyskanie kraju, stworzył dla nich pieśń. Melodię wypełniały słowa otuchy, że oto jeszcze Polska nie zginęła, choć zniknęła z mapy. I że wszystko jest możliwe, bo nadzieja umiera ostatnia.
Po 123 latach niewoli Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku.

Historia

Slajd 1 z 5

Slajd 1 z 5

Slajd 1 z 5

Slajd 1 z 5

Slajd 1 z 5

Slajd 1 z 5

Slajd 1 z 5

R1LMWeHte19vx

Rysunek zatytułowany Pieśń Legionów przedstawia żołnierzy pieszo i na koniach. Żołnierze mają różne mundury, niektórzy są w chłopskich sukmanach, niosą zatknięte na sztorc kosy. Żołnierze mają broń (długie karabiny) i sztandary z orłem. Inni unoszą do góry szable. Są radośni. W tle widać kościół i fragmenty Zamku Królewskiego w Warszawie.

R1BNG3s1cdssg

Rysunek przedstawia generała Dąbrowskiego na koniu, z uniesioną w górę szablą. Generał to młody przystojny mężczyzna, ubrany w wojskową kurtkę, wąskie spodnie, przepasane szerokim pasem. Na głowie ma wysoką czapkę ułańską. Wokół maszerują i pozdrawiają go żołnierze w mundurach, z bronią na ramieniu. Obok adiutant w mundurze wojsk napoleońskich i charakterystycznym kapeluszu w kształcie "pieroga". W tle widoczne szczyty górskie i niewielkie włoskie miasteczko. Pod rysunkiem znajduje się napis: "Marsz, marsz Dąbrowski z ziemi włoskiej do Polski!".

RVvpeMozFCe7M

Rysunek przedstawia polskich żołnierzy na koniach. Ubrani w mundury z okresu napoleońskiego. Jadą przez pole bitwy, ale szable maja już opuszczone, jeden z nich trąbi na wojskowej trąbce. W głębi widać Napoleona w charakterystycznym kapeluszu. Gestem dłoni przywołuje jakiegoś żołnierza. Za nim widać niesiony przez kogoś ogromny krzyż. Na pierwszym planie stoi rozbita armata i leżą martwi wrogowie. Pełno także porzuconych części umundurowania i broni. Pod rysunkiem podpis: "Dał nam przykład Bonaparte, jak zwyciężać mamy".

R1CM09yeaj1NE

Rysunek przedstawia hetmana Czarnieckiego na koniu, w otoczeniu wojska. Hetman jest mężczyzną w średnim wieku, z długą brodą. Ma na sobie płaszcz ze skóry niedźwiedzia, futrzaną czapkę z piórkiem, w ręku trzyma buławę. Koń wyróżnia się umaszczeniem, jest biały w czarne plamki. Hetman dumnie rozgląda się wokół. Otaczają go mieszczanie, pozdrawiający go uniesionymi czapkami. Za hetmanem jadą żołnierze na czarnych koniach. Przed nim widać liczne polskie chorągwie, niesione przez wojsko. W oddali widoczne wieże i mury dwóch kościołów. Pod rysunkiem podpis: "Jak Czarniecki do Poznania po szwedzkim zaborze, dla ojczyzny ratowania przejdziemy przez morze".

Rvzn7b6RS2juT

Rysunek przedstawia maszerujących żołnierzy. Ubrani są w mundury z czasów napoleońskich - kurtki z wysokim kołnierzem, wąskie, białe spodnie, wysokie buty. Przepasani są białymi wstęgami. Na przedzie idą dobosze z bębnami. Dalej widać wojsko na koniach, ze sztandarami i lancami. Na ganku niewielkiego dworku stoi stary, zapłakany człowiek oraz uśmiechnięta, radosna dziewczyna. Dworek jest kryty strzechą. Na ganek prowadzi kilka schodków. Przed gankiem bawią się wesoło dwa psy. Nastrój sielanki i spokoju. Pod rysunkiem podpis: "Mówi ojciec do swej Basi cały zapłakany: Słuchaj jeno, pono nasi biją w tarabany".

Słownik pojęć