Temat: Królestwo Wschodnich i Zachodnich Franków

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej

Podstawa programowa

III. Średniowieczna Europa. Uczeń:

1. umiejscawia w czasie i przestrzeni państwo Franków;

2. umiejscawia w czasie i przestrzeni nowe państwa w Europie.

Ogólny cel kształcenia

Dowiesz się, w jaki sposób doszło do powstania zalążków współczesnych Niemiec i Francji.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• wyjaśniać dlaczego rozpadło się cesarstwo Karola Wielkiego;

• opisywać losy dynastii Karolingów po śmierci Karola Wielkiego;

• wskazywać jakie znaczenie dla historii i kształtu Europy miał traktat z Verdun;

• charakteryzować jak doszło do powstania zalążków współczesnych państw – Niemiec, Francji i Włoch.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Uczniowie przypominają sobie, jak doszło do odnowienia Cesarstwa oraz czym charakteryzowały się rządy Karola Wielkiego. Informacje te zawarte są m.in. w temacie Europa Karola Wielkiego z e‑podręcznika.

Faza wstępna

1. Nauczyciel, nawiązując do zadania domowego, pyta uczniów, czego dokonał Karol Wielki. Uczniowie powinni wymienić reformy Karola Wielkiego oraz próby odbudowania przez niego Cesarstwa. Następnie podaje uczniom temat, cele lekcji i wspólnie z nimi opracowuje kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel przypomina uczniom, że imperium zbudowane przez Karola Wielkiego było mieszaniną różnych nacji, ludów, kultury i ziem. To, co je łączyło, to osoba patrymonialnego władcy. Cesarz wiedział, że nie jest to czynnik trwały i spójny, dlatego jego koronacja i oparcie się na zasadach wspólnej religii i tradycji rzymskich nadawały państwu wymiar uniwersalny – cesarstwa chrześcijańskiego.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel przybliża uczniom kryzys imperium Karolingów, jaki nastąpił po śmierci Karola Wielkiego w 814 roku. Pokazuje, że mimo starań władcy nie udało się osiągnąć jedności państwa, a jego spójność opierała się na sile jego autorytetu. Następnie przedstawia postać Ludwika Pobożnego, którego polityka i słabość przyczyniły się do buntów i podziałów, a następnie rozpadu cesarstwa. Przedstawia jego uzależnienie od Kościoła oraz brak autorytetu. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 1.

2. Przełomowym wydarzeniem kończącym jedność Cesarstwa Karolingów był traktat z Verdun z 843 r. Nauczyciel wyjaśnia jego przełomowe znaczenie dla historii Europy. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 2 i Ćwiczenie 3 oraz Polecenie 1. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane i udziela informacji zwrotnej.

3. Następnie nauczyciel przybliża losy państw frankijskich po traktacie w Verdun. Pokazuje ich nietrwałość oraz szybkie rozdrobnienie po śmierci synów Ludwika Pobożnego. Wymienia i omawia z uczniami przyczyny podziałów (słabość władzy, najazdy sąsiadów, np. Węgrów i Normanów, brak autorytetu i charyzmy u władców itp.). Uczniowie wykonują Ćwiczenie 4. Prowadzący zwraca uwagę, że podział imperium Karola Wielkiego na trzy państwa okazał się nad wyraz trwały i stał się w przyszłości zalążkiem powstania współczesnych państw – Francji, Niemiec i Włoch. Uczniowie wykonują Polecenie 2.

Faza podsumowująca

1. Podsumowując lekcję nauczyciel rozpoczyna dyskusję pytając uczniów dlaczego dzieło Karola Wielkiego - stworzone przez niego cesarstwo - tak szybko się rozpadło? Co o tym zdecydowało i dlaczego doszło do jego podziału?.

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

2. Wykonaj w domu notatkę z lekcji, np. metodą sketchnotingu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Kingdoms of the Eastern and Western Franks

After the death of Emperor Charles the Great in 814, his successor became his son - Louis the Pious who unsuccessfully undertook actions aimed at maintaining the unity of the state and stopping the excessive ambitions of his sons. To strengthen his position, Louis the Pious worked closely with the church hierarchy. This led to an increase in the importance of the clergy and loss of the emperor's authority and completely changed the perception of the position of the ruler by the Church. From now on it was not the Church was part of the Christian monarchy, but itself started managing the monarchy. This way the emperor could no longer interfere in the affairs of the clergy, but he could even be assessed for morality. The results of this change have become visible very quickly. Statements of relatives, rebellions of his own sons led to total fall of the emperor's authority. The long lasting wars were finally ended by the Treaty in Verdun, adopted after the death of Louis the Pious in 843. He led to the irreversible division of the empire between his sons Lothair, Charles the Bald and Louis the German. Their lands became the origin of modern states: West Francia of Charles the Bald – France; East Francia of Louis the German – Germany; Middle Francia of Lothair – Italy. The imperial title, being only honorary leadership, was retained by the oldest of the sons - Lothair. His kingdom included the most developed and richest provinces of the Carolingian Empire. Unfortunately, their political and ethnic diversity quickly led to the disintegration of the kingdom. The former empire of Charles the Great was united for a short time in the second half of the ninth century by Charles the Fat, son of Louis the German. However also his reign did not last long. After only a few years, he was forced to abdicate and the state was finally divided. The position of the king in West Francia has been very week since the beginning and the ruling Carolingian dynasty could not keep the authority of the rulers. This was due to the weakness of the state in reactions for invasions of enemies what led to its disintegration into many independent counties and principalities. Finally, after the death of the last ruler of the Carolingian dynasty, the king of the Franks became Hugo Kapet from the line of Robertians. It initiated the reign of the new dynasty with future kings of France for over 300 years.

Eastern Frankish monarchy, whose founder was Louis the German, in the first decades of its existence, thanks to maintaining elements of the state organization from the time of Charles the Great and subordination of the powerful and clergy to royal authorities, avoided a deep crisis. However, in the 10th century, it fell into chaos and disintegrated into four duchies – Frankonia, Saxony, Bavaria and Swabia where princes became the rulers. Conrad I, the prince of Franconia, tried to save the broken country, however, realizing the weakness of his position and his own dynasty (The Conradines), he appointed the strongest Reich prince - Henry, the Saxon prince - as his successor. It was a breakthrough decision, because for the first time the authorities over the Franks was in the hands of a ruler not originating from this people. After taking the authorities in 919 as the king of Eastern Franks, he initiated a new period in history, giving origin to a later called German state.

empire, Verdun, treaty, patrimonialism, Reich, succession,