Temat: Sarmatyzm

Adresat

Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej

Podstawa programowa

X.Początki Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Uczeń:

1. charakteryzuje stosunki wyznaniowe i narodowościowe w Rzeczypospolitej; wyjaśnia główne założenia konfederacji warszawskiej;

Ogólny cel kształcenia

Uczeń dowie się o sarmatyzmie jako nośniku przywar Polaków.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• czym był sarmatyzm;

• co cechowało polskiego Sarmatę;

• co oznaczają określenia: „spichlerz Europy” oraz „przedmurze chrześcijaństwa”.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebiej zajęć

Faza wstępna

1. Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem.

2. Lekcja przeprowadzana metodą debaty oksfordzkiej nt. We współczesych Polakach można odnaleźć cechy ukształtowane w czasach sarmatyzmu. . Na jednym z poprzedzających spotkań nauczyciel powinien przedstawić uczniom temat, przydzielić im odpowiednie role i w razie potrzeby wyjaśnić metodę. Podczas przygotowania do debaty uczniowie powinni korzystać z informacji zawartych w abstrakcie oraz innych źródeł, a także współpracować podczas przygotowywania argumentacji.

Faza realizacyjna

1. Praca całego zespołu klasowego. Uczniowie ustawiają się w okręgu. Nauczyciel zachęca ich do zabawy: rzuca piłkę lub maskotkę do jednego z uczniów, wypowiadając po angielsku słówko‑pojęcie poznane na lekcji. Uczeń podaje polski odpowiednik, wymienia kolejne słówko po angielsku i rzuca piłką lub maskotką do kolegi lub koleżanki.

2. Analiza ilustracji interaktywnej. Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią przedstawioną na grafice. Następnie nauczyciel omawia z uczniami poznane zagadnienia..

3. Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.

4. Uczniowie analizują galerię ilustracji i wykonują Polecenie 2. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.

5. Uczniowie wykonują Polecenie 3. Swoją odpowiedź przygotowują pisemnie. Nauczyciel kontroluje poprawność wypowiedzi, uzupełniając ją w razie konieczności o dodatkowe wiadomości.

6. Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 1. Nauczyciel sprawdza, czy zadanie zostało prawidłowo wykonane, i udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel zadaje uczniom pytania:

   • Co na zajęciach wydało wam się ważne i ciekawe?

   • Co było łatwe, a co trudne?

   • Jak możecie wykorzystać wiadomości i umiejętności, które dziś zdobyliście?

   Chętni lub wybrani uczniowie podsumowują zajęcia

2. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny.

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

2. Uczniowie rozwiązują ćwiczenia, których nie zrealizowano w toku lekcji.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Sarmatism

In the 17th century and the first half of the 18th century Sarmatism had its heyday. Sarmatism means the lifestyle and the customs of the Polish nobility of that time, and their political ideology.

The old‑Polish Sarmatians claimed that they descend from the ancient Sarmatian people characterized by bravery and courage.

The Polish Sarmatism was characterized by a deep conservatism. According to the Sarmatians the system of „golden freedom” was perfect, and therefore they did not want to change it. They avoided strengthening the royal power at all costs. They were also convinced that the fatherland plays a significant role, firstly, because it was the „granary of Europe” (providing food to Europe), and secondly, because it was „the bulwark of Christianity”: the bulwark of Catholicism, which was threatened by Islam – from Turkey, Orthodoxy – from Russia and Protestantism –from Sweden.

As it was stated before, Sarmatism was also the way of life. For the true gentry Sarmatian, the most important thing was to love his small homeland: living in the countryside in his own manor house.

Sarmatism involves also the concept of xenophobia – dislike, or even hostility to strangers, what later contributed to the fall of the State.