Lesson plan (Polish)
Temat: Konfederacja targowicka
Adresat
Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej
Podstawa programowa
Klasa VI szkoły podstawowej
XVI. Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. Uczeń:
4) wyjaśnia okoliczności zawiązania konfederacji targowickiej i przedstawia jej następstwa.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie zapoznają się z okolicznościami zawiązania konfederacji targowickiej i jej następstwami
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
wyjaśniać okoliczności zawiązania konfederacji targowickiej;
charakteryzować najważniejsze postaci wśród tzw. malkontentów;
opisywać następstwa konfederacji targowickiej oraz związane z tym decyzje króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Nauczyciel prosi o zapoznanie się z historią “Poloneza Kościuszki”.
Faza wstępna
Nauczyciel podaje uczniom temat, cel lekcji oraz kryteria sukcesu.
Nauczyciel przybliża uczniom dzieje ostatniego roku działania Sejmu Wielkiego. Uczniowie analizują Statut Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji. W tym celu wykonują Ćwiczenie 1 (uzupełniają tabelę fragmentami ze Statutu), oglądają galerię zdjęć w Poleceniu 1 i wskazują współautorów Konstytucji 3 maja (Ćwiczenie 2). Nauczyciel udziela informacji zwrotnej i sprawdza poprawność wykonanych zadań. .
Faza realizacyjna
Nauczyciel opisuje uczniom okoliczności zawiązania konfederacji targowickiej. W jakiej sytuacji międzynarodowej Rosji przeciwnicy konstytucji zwrócili się po pomoc do Katarzyny II?.
Uczniowie szukają w Internecie informacji na temat okoliczności, w jakich doszło do wybuchu wojny w obronie Konstytucji w 1792 roku. Następnie wykonują Polecenie 2. Jego celem jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób Tadeusz Kościuszko ocalił polską armię i uzyskał najwyższe polskie odznaczenie militarne: order „Virtuti Militari”, ustanowiony w 1792 roku. Audycji słuchają, obserwując wyświetloną na tablicy mapę „Wojna polsko‑rosyjska w 1792 r.”, starają się odnaleźć na niej miejsca wymienione w audycji.
Uczniowie wykonują Polecenie 3. Następnie, po zebraniu koniecznych informacji, wykorzystują szablon drzewa decyzyjnego i rozpisują (pracując w grupach, ustalonych przez siebie lub nauczyciela) argumenty odpowiadające na pytanie: Jakie stanowisko wobec Targowicy mógł zająć Stanisław August Poniatowski? Efekty pracy prezentują na forum klasy. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca
Uczniowie w ramach pracy nad sztuką argumentowania wykonują Ćwiczenie 3.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Przekazuje uczniom informację zwrotną dotyczącą ich pracy.
Praca domowa
Nauczyciel zadaje zadanie domowe (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza): Uczniowie wykonują Polecenie 1 z e‑podręcznika. Analizują fragment Poloneza Kościuszki. Ddpowiadają na pytanie, zasięgając w razie wątpliwości opinii rodziców/opiekunów.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
„Fiat Lux” – łacińska sentencja „niech się stanie światłość”
aukcja – w Rzeczypospolitej szlacheckiej podniesienie liczebności wojsk.
gildia – zgromadzenia kupców, którzy razem organizowali i zbierali się na przewozy swoich towarów przez miasta
Malkontenci – negatywne, potoczne określenie środowisk opozycyjnych w stosunku do dworu królewskiego, używane w XVII–XVIII w.; dosłownie: niezadowoleni
order „Virtuti Militari” – najwyższe i jedyne polskie odznaczenie militarne, przyznawane od początku jego ustanowienia do dzisiaj.
Targowica – potoczne określenie konfederacji zawiązanej w Petersburgu, a ogłoszonej oficjalnie w Targowicy w 1792; w polskim słowniku politycznym synonim zdrady.
Teksty i nagrania
The Targowica Confederation
Opponents of the reforms and the Constitution of the 3rd of May: Szczęsny Potocki, Ksawery Branicki and Seweryn Rzewuski decided to turn to Catherine II with a proposal to set up a confederation which would oppose the reforms. The Confederation set up in St. Petersburg and officially proclaimed in 1792 in Targowica led to a war between the proponents and opponents of the constitution. The imbalance in strength was evident, as Russian troops arrived to assist the supporters of Targowica. The King, aiming to preserve any small elements of reform, decided to seek an agreement with Catherine. She immediately demanded to be admitted to the Targowica Confederation, which Poniatowski consented to on July 23rd, 1792. The monarch's hopes of saving the last remnants of progress proved to be an illusion and Catherine, together with King Frederick II of Prussia, carried out the Second Partition of Poland.