E-materiały do kształcenia zawodowego

Naprawa i ochrona przed korozją pokryć dachowych, obróbek blacharskich, odwodnień połaci dachowych

BUD.03. Wykonywanie robót dekarsko‑blacharskich - dekarz 712101, technik dekarstwa 311221

bg‑green

Uszkodzenia pokryć dachowych

GALERIA ZDJĘĆ

s

Spis treści:

1. Objawy uszkodzenia pokrycia dachowego1. Objawy uszkodzenia pokrycia dachowego

2. Uszkodzenia projektowe, konstrukcyjne i związane z wadliwym wykonawstwem2. Uszkodzenia projektowe, konstrukcyjne i związane z wadliwym wykonawstwem

3. Nieszczelności związane z błędami wykonawcy3. Nieszczelności związane z błędami wykonawcy

4. Uszkodzenia spowodowane czynnikami atmosferycznymi4. Uszkodzenia spowodowane czynnikami atmosferycznymi

5. Uszkodzenia spowodowane korozją5. Uszkodzenia spowodowane korozją

6. Uszkodzenia związane ze starzeniem się materiałów lub niską jakością materiałów6. Uszkodzenia związane ze starzeniem się materiałów lub niską jakością materiałów

7. Uszkodzenia związane z niewłaściwą eksploatacją pokrycia (np. uszkodzenia związane z przemieszczaniem się po dachu)7. Uszkodzenia związane z niewłaściwą eksploatacją pokrycia (np. uszkodzenia związane z przemieszczaniem się po dachu)

1

1. Objawy uszkodzenia pokrycia dachowego

Rh40Xt0Ztsbga
Nagranie tożsame z tekstem poniżej.

Nieszczelność pokrycia dachowego objawia się poprzez pojawienie się przecieków. Woda może się przedostać przez najmniejsze szczeliny, a w zawilgoconych miejscach pojawiają się ciemnie plamy grzyba.

Dach składa się z wielu warstw, dlatego lokalizacja przecieku jest dość trudnym zadaniem.

Widoczne na obudowie z płyt gipsowo‑kartonowych zacieki są konsekwencją zawilgocenia warstwy ocieplenia dachu, do której woda musiała wniknąć przez uszkodzenie membrany. Dlatego w pierwszej kolejności należy się przyjrzeć właśnie warstwie paroizolacji, zwracając uwagę na miejsca jej łączenia.

Na dachach płaskich częstym problemem jest niewłaściwe odwodnienie. Sprzyja to gromadzeniu się wody w miejscach, gdzie nie ma wystarczającego spadku lub podłoże jest nierówne. Często powstają tam dogodne warunki do rozwoju np. mchu, porostów lub roślin. Warstwa uszczelniająca jest wówczas narażona na działanie nie tylko wilgoci, wody i śniegu, ale również oddziaływanie systemu korzeniowego organizmów. Hydroizolacja może wówczas zostać uszkodzona.

R1WOekrRhzk0Q1
Grafika przedstawia objawy uszkodzenia pokrycia dachowego i składa się z czterech zdjęć. Dwie górne fotografie przedstawiają przeciek widoczny na suficie. Dwie dolne natomiast przeciek spowodowany nieszczelnością kosza dachowego. Sufit widoczny na zdjęciach jest pokryty plamami wilgoci lub jego konstrukcja jest dogłębnie naruszona.
Objawy uszkodzenia pokrycia dachowego
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
Rt6ExPXMjST4z1
Grafika przedstawia uszkodzenia dachowe i składa się z czterech zdjęć. Dwie górne fotografie przedstawiają mech i zastoiny wodne na dachu płaskim. Lewe dolne zdjęcie przedstawia porosty wnikające w warstwy papy. Prawa dolna fotografia przedstawia dach płaski porośnięty mchem.
Uszkodzenia dachowe
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

2. Uszkodzenia projektowe, konstrukcyjne i związane z wadliwym wykonawstwem

R1VjEENWNrJDa
Nagranie tożsame z tekstem poniżej.

Konstrukcja więźby dachowej powinna być odpowiednio zaprojektowana, z uwzględnieniem jej podstawowych funkcji – przenoszenia obciążeń stałych (pokrycia dachowego) oraz czasowych (śniegu, wiatru, deszczu). Przy tym elementy tej konstrukcji nie powinny się za bardzo uginać.

Dlatego projektant musi dopasować klasę drewna i przekroje elementów konstrukcyjnych do kąta nachylenia połaci oraz jej rozpiętości. Nieodpowiednie dobranie tych parametrów może być powodem zbyt mocnego ich ugięcia, które objawia się nierównościami na powierzchni dachu lub jego krawędzi.

Przyczyną zniekształcenia powierzchni pokrycia dachowego może być również zła jakość materiału, z którego została wykonana więźba. Wszystkie elementy drewniane muszą być wolne od zgnilizny, śladów po kornikach oraz sęków. Jednocześnie ilość powstałych w czasie suszenia pęknięć tych elementów powinna być jak najmniejsza, a ich wilgotność nie może przekraczać 23%.

Na jakość i trwałość materiału ma wpływ zastosowanie impregnacji. Zabieg ten zabezpiecza drewno przed szkodnikami oraz ogniem.

Ważne jest także właściwe wykonanie połączeń elementów więźby – nie mogą one osłabiać konstrukcji.

Należy pamiętać, że wszelkie zmiany względem projektu wymagają konsultacji architekta oraz projektanta konstrukcji.

R1HpqY90ACewa1
Grafika przedstawia uszkodzenia projektowe, konstrukcyjne i związane z wadliwym wykonawstwem i składa się z dwóch zdjęć. Zdjęcie po lewej przedstawia ugięcie krokwi narożnej, natomiast fotografia po prawej to ugięcie belek dachowych, czyli elementu nośnego konstrukcji dachowej, spowodowane zastosowaniem zbyt małych przekrojów w stosunku do wymagań obciążeniowych i rozpiętości dachu.
Uszkodzenia projektowe, konstrukcyjne i związane z wadliwym wykonawstwem
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

3. Nieszczelności związane z błędami wykonawcy

R19YNL1IXDm5D
Nagranie tożsame z tekstem poniżej.

Podczas wykonywania obróbek dekarskich mogą zostać popełnione błędy. Nieszczelności występują najczęściej w miejscach łączenia połaci z elementami pionowymi, takimi jak kominy lub lukarny, oraz w miejscach styku połaci o różnym kącie nachylenia – w koszach lub kalenicach. Miejsca te powinny posiadać dodatkowe uszczelnienie oraz odpowiednio wykonaną obróbkę blacharską.

Błędem jest również lekceważenie wentylacji dachu. Przestrzeń pomiędzy pokryciem a folią wstępnego krycia powinna mieć odpowiedni przekrój i zapewnić cyrkulację powietrza między okapem a kalenicą. Dzięki zastosowaniu grzebienia okapu z kratką wentylacyjną zostaje zapewniony wlot powietrza. Właściwe wykonanie wentylacji zapewnia odprowadzenie wody przenikającej przez ewentualne nieszczelności pokrycia oraz wilgoci powstałej w wyniku skraplania się pary wodnej. Ma to ogromny wpływ na trwałość pokrycia dachowego, a także elementów jego konstrukcji.

Wśród błędów powstających podczas wykonywania pokrycia dachowego należy również wymienić nieszczelność folii dachowej. Podczas montażu warstwy wstępnego krycia może dojść do przerwania folii lub do stosowania zbyt małych zakładów w miejscach łączenia. Niestety tego typu zaniedbania prowadzą do przecieków i zawilgocenia termoizolacji oraz elementów konstrukcji dachu.

Innym błędem powstałym podczas układania pokrycia jest złe wymierzenie dachu. Niewłaściwie obliczone odległości skutkują krzywym ułożeniem dachówek.

RzSmSebGFzBTK1
Grafika przedstawia nieszczelności związane z błędami wykonawcy i składa się z czterech zdjęć. Prawa górna fotografia ukazuje niewłaściwe uszczelnienie połączenia komina z połacią dachu, lewa górna natomiast niewłaściwe wykonanie kosza dachowego. Lewe dolne zdjęcie to niewłaściwie wykonany okap – brak wlotu do kanału wentylacyjnego. Prawe dolne to uszkodzenie membrany dachowej.
Nieszczelności związane z błędami wykonawcy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

4. Uszkodzenia spowodowane czynnikami atmosferycznymi

R5i4fK6KsRwRb
Nagranie tożsame z tekstem poniżej.

Podczas nawałnic prędkość wiatru dochodzi do 100 km/h. Na dach działają wówczas dwie siły – napierająca i ssąca, które mogą go zerwać. Zazwyczaj dobrze wykonana konstrukcja jest odporna na takie działanie natury, jednak gdy elementy konstrukcyjne nie są dobrze zamocowane, dochodzi do uszkodzeń.

Aby zapobiec destrukcyjnemu działaniu silnego wiatru, należy zadbać o solidne zamocowanie poszycia. Każda deska powinna być przytwierdzona przynajmniej dwoma gwoździami lub wkrętami, a szczególnej uwagi wymagają obrzeża, narożniki, kosze, grzbiety, obróbki kominów, wyłazów i okien dachowych.

Silny wiatr może również doprowadzić do łamania drzew i gałęzi, które z kolei mogą uszkodzić pokrycie dachowe.

R15moZXIizbqN1
Grafika przedstawia uszkodzenia spowodowane czynnikami atmosferycznymi i składa się z czterech fotografii. Górne zdjęcie ukazuje dach zerwany pod wpływem silnego wiatru. Dwa zdjęcia w kolejnym rzędzie przedstawiają dachówki zerwane przez silny wiatr, natomiast zdjęcie na samym dole ukazuje dach uszkodzony przez połamane drzewo.
Uszkodzenia spowodowane czynnikami atmosferycznymi
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

5. Uszkodzenia spowodowane korozją

RZXPYmEJUFFo2
Nagranie tożsame z tekstem poniżej.

Blachodachówka składa się z podstawowej warstwy blachy, której grubość powinna wynosić przynajmniej 0,5 mm. Warstwa ta pokryta jest z dwóch stron powłokami cynku mającymi chronić ją przed korozją. Zewnętrzną stronę blachodachówki pokrywa jeszcze lakier i posypka. Jeśli materiał pokryciowy został wykonany według obowiązujących standardów, powinien posiadać certyfikat i deklarację zgodności z aprobatą techniczną. Wówczas producent daje gwarancję na trwałość pokrycia. W przypadku gdy powłoki ochronne zostały wykonane niewłaściwie, może dojść do łuszczenia się lakieru i narażenia pokrycia na destrukcyjne działanie wilgoci.

Pokrycia wykonane z blachy należy poddawać regularnym przeglądom oraz myciu. Dzięki temu możliwe jest wykrycie niewielkich ognisk korozji, co pozwala na zabezpieczenie tych miejsc przed dalszym jej rozwojem.

Również elementy drewniane mogą ulegać korozji. Zjawisko to nosi nazwę korozji biologicznej. Korozja drewna jest procesem niszczenia drewna przez mikroorganizmy lub grzyby. Proces ten powoduje osłabienie struktury drewna i może prowadzić do jego całkowitego zniszczenia.

Podatność drewna na korozję biologiczną jest związana z jego naturalną zdolnością do oporu wobec czynników destrukcyjnych, takich jak owady, pleśnie, grzyby i wilgoć. Drewno iglaste, takie jak sosna i modrzew, może być umiarkowanie podatne na korozję, ale często wymaga impregnacji, szczególnie jeśli jest używane na zewnątrz. Drewno liściaste, takie jak dąb i jesion, jest zazwyczaj bardziej odporne na korozję biologiczną dzięki swoim naturalnym właściwościom trwałości. Wszelkie drewno, które jest narażone na działanie wilgoci i mikroorganizmów, może jednak podlegać procesom degradacji, dlatego konserwacja i odpowiednia ochrona są istotne dla zachowania trwałości drewna.

R1H2RHdzN4RjI1
Uszkodzenia spowodowane korozją atmosferyczną
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
Rkk73KF3uhaf81
Uszkodzenia spowodowane korozją biologiczną konstrukcji drewnianej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

6

6. Uszkodzenia związane ze starzeniem się materiałów lub niską jakością materiałów

RDGKR2LxUa0XN
Nagranie tożsame z tekstem poniżej.

Pękanie papy

Trwałość dachu zależy nie tylko od jakości samego pokrycia, ale również od jakości wszystkich warstw dachu oraz właściwej współpracy wszystkich jego elementów, a także właściwego doboru materiałów przy właściwym ich montażu.

Pokrycie wykonane z papy bitumicznej wymaga regularnej kontroli. Pod wpływem działania promieni UV oraz skrajnych zmian temperatury może pękać i rozwarstwiać się.

Pękanie dachówek

Czynniki atmosferyczne, takie jak zmiany temperatury i silny wiatr, mogą być przyczyną powstawania rys i pęknięć na dachówce. Jednak uszkodzenia tego rodzaju mogą również być konsekwencją zaniedbań na etapie montażu dachu. Czasem pęknięcia nie są widoczne gołym okiem, można je dopiero zauważyć po jakimś czasie użytkowania.

Pęknięte dachówki należy bezwzględnie wymienić.

Odpadanie powłoki dekoracyjnej z blach powlekanych

Przyczyną tego typu uszkodzeń może być niska jakość materiałów, które nie spełniają podstawowych wymogów norm.

Z czasem do uszkodzenia może dojść również w innych warstwach dachu. Drewniana konstrukcja więźby może być narażona na działanie wilgoci dostającej się przez nieszczelne warstwy oraz czynników biotycznych (żerowanie larw owadów). Osłabienie więźby stanowi bezpośrednie zagrożenie i wymaga wymiany uszkodzonych elementów.

RO6SSNww1MeJv1
Grafika przedstawia uszkodzenia związane ze starzeniem się materiałów lub niską jakością materiałów i składa się z trzech zdjęć. Zdjęcie po lewej ukazuje pękanie papy na dachu płaskim. Górne zdjęcie po prawej przedstawia pękniętą dachówkę. Dolne zdjęcie po prawej ukazuje blachodachówkę, z której odchodzi powłoka lakieru.
Uszkodzenia związane ze starzeniem się materiałów lub niską jakością materiałów
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

7

7. Uszkodzenia związane z niewłaściwą eksploatacją pokrycia (np. uszkodzenia związane z przemieszczaniem się po dachu)

RcP6qrkAU1vqY
Nagranie tożsame z tekstem poniżej.

Do poruszania się po dachu stromym przeznaczone są specjalne stopnie i ławy kominiarskie. Montuje się je zazwyczaj wokół komina, do którego można się dostać przez wyłaz dachowy. Natomiast do wykonywania wszelkich napraw pokrycia dachowego dekarz powinien używać drabiny dachowej ułatwiającej poruszanie się po dachu.

Powodem uszkodzeń dachu może być nieumiejętne przemieszczanie się po nim.

Na przykład podczas odśnieżania połaci może dojść do połamania dachówek i uszkodzenia rynien.

Chodzenie po dachu pokrytym blachodachówką lub innym rodzajem blachy w obuwiu o twardej podeszwie grozi wgnieceniami i pęknięciami powłoki ochronnej.

R3WFD35008Fig1
Grafika przedstawia uszkodzenia związane z niewłaściwą eksploatacją pokrycia i składa się z dwóch zdjęć. Fotografia po lewej ukazuje połamane dachówki, a zdjęcie po prawej przedstawia uszkodzenia pokrycia z blachy. Blacha na dachu jest zardzewiała i wygięta.
Uszkodzenia związane z niewłaściwą eksploatacją pokrycia
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia: