Lesson plan (Polish)
Temat: Początki faszyzmu w Niemczech i we Włoszech
Adresat
Uczniowie klasy VII szkoły podstawowej
Podstawa programowa
XXVII. Europa i świat po I wojnie światowej. Uczeń:
charakteryzuje oblicza totalitaryzmu (włoskiego faszyzmu, niemieckiego narodowego socjalizmu, systemu sowieckiego): ideologię i praktykę.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie zapoznają się z początkami faszyzmu w Niemczech i we Włoszech.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
charakteryzować początki faszyzmu we Włoszech;
omawiać faszystowską strukturę państwa Mussoliniego;
wskazywać podobieństwa i różnice między faszyzmem włoskim i hitlerowskim (niemieckim narodowym socjalizmem);
wyjaśniać pojęcie: pucz monachijski.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Uczniowie, korzystając z zasobów internetu i innych materiałów źródłowych, gromadzą ogólne informacje i ciekawostki dotyczące zakresu tematycznego zaplanowanej lekcji.
Faza wstępna
Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Nauczyciel przybliża uczniom wojenne doświadczenia Benito Mussoliniego i Adolfa Hitlera.
Faza realizacyjna
Nauczyciel wyjaśnia uczniom, że celem tej części lekcji będzie sporządzenie mapy mentalnej zjawiska, jakim był faszyzm. W czasie wykonywania ćwiczeń uczniowie sporządzają notatki.
Uczniowie w parach wykonują przydzielone przez nauczyciela zadania w kolejności zaproponowanej przez niego (można przygotować ich spis zawczasu): Polecenie 1 (zapoznają się z ilustracją interaktywną)**, Ćwiczenie 1 (wyjaśniają symbolikę znaku włoskiego faszyzmu), odpowiadają na pytanie z Polecenia 2; następnie zaznaczają poglądy Hitlera na temat czystości rasy i układają podane wydarzenia we właściwej kolejności (Ćwiczenia 2- 3). Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.
Nauczyciel uzupełnia wiedzę zdobytą przez uczniów krótką pogadanką na temat struktury państwa faszystowskiego (Włochy) oraz nieudanego puczu monachijskiego (Hitler).
Jeśli starczy czasu, nauczyciel opowiada uczniom o konferencji w Locarno i jej wpływie na nastroje w Niemczech połowy lat 20. XX wieku (a także na karierę Hitlera).
Następnie na jednym arkuszu papieru uczniowie w parach rozrysowują mapę mentalną. Wykorzystują przyniesione z domu ilustracje, zdjęcia, rysunki, symbole, wycinki z prasy – odpowiednio osadzając je na wykonywanej mapie, szukając dla nich odpowiedniego kontekstu. Nauczyciel dba o udzielanie uczniom informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca
Nauczyciel ocenia pracę uczniowskich par, zwracając uwagę na takie elementy, jak wartość merytoryczna pracy i jej oryginalność. Walory plastyczne nie podlegają ocenie.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny.
Praca domowa
Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych: Napisz krótki artykuł pt. Geneza włoskiego i niemieckiego faszyzmu – studium porównawcze. Uwzględnij, kiedy faszyzm zaczął się kształtować, jakie były jego pierwsze formy organizacyjne, kiedy faszyści próbowali przejąć władzę i jakie były tego konsekwencje, kto stanowił bazę rekrutacyjną, jakie poglądy pozwoliły im zdobyć zwolenników.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
afirmacja – uznanie, potwierdzenie
Arditi - założony w 1917 r. włoski korpus do zadań specjalnych, nie cofający się przed ryzykiem śmierci.
Fasci di Combattimento – organizacja Benito Mussoliniego skupiająca w początkach istnienia przede wszystkim weteranów wojennych, jednak jej program objął stopniowo plan budowy silnego państwa „Wielkich Włoch”, w znawiązaniu do tradycji rzymskiego imperium
Faszyzm - masowy ruch polityczny, a także ideologia o skrajnie nacjonalistycznym charakterze, totalitarny reżim polityczny we Włoszech po wyeliminowaniu opozycji parlamentarnej w połowie lat 20. XX w.
Korporacje zawodowe – organizacje w faszystowskim państwie włoskim, łączące pracodawców i pracowników konkretnych branż; miały przeciwdziałać powstawaniu konfliktów między robotnikami a przedsiębiorcami.
Marsz na Rzym – wyprawa około 40 tysięcy „czarnych koszul” z różnych części kraju, podjęta w październiku 1922 roku przez Mussoliniego; w jej efekcie król Wiktor Emanuel III, dla uspokojenia sytyacji, powierzył Mussoliniemu funkcję premiera; Duce utworzył rząd, w którym faszyści objęli najważniejsze ministerstwa.
Naprzód, Gwardio - faszystowska organizacja młodzieżowa we Włoszech Mussoliniego
Narodowa Partia Faszystowska – organizacja powołana przez Mussoliniego w 1921, na bazie ruchu kombatanckiego
Nazizm – (narodowy socjalizm) – ideologia skrajnego nacjonalizmu i rasizmu stworzona przez Hitlera, niemiecka odmiana faszyzmu.
NSDAP – Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników, niemiecka partia faszystowska, od pierwszego słowa jej nazwy powstały terminy: narodowy socjalizm, nazizm
Opera Nazionale Balilla – faszystowska organizacja dziecięca we Włoszech Mussoliniego
Pucz monachijski – nieudana próba przeprowadzenia puczu przeciwko władzom Republiki Weimarskiej z 8/9 listopada 1923 r. przez bojówki (SA) partii narodowosocjalistycznej (NSDAP). Na jego czele stali Adolf Hitler i gen. Erich Ludendorff.
Totalitaryzm - system rządów (także: wspierająca go ideologia) charakterystyczny dla XX‑wiecznych państw, w których splotły się procesy modernizacyjne, kryzys lub niedostatek demokracji i ambicje mocarstwowe; cechuje go oficjalna, obowiązująca wszystkich radykalna ideologia, cenzura i centralnie kierowana propaganda; rządy monopartii; terror na ogromną skalę przy pomocy tajnej policji; wyraźnie zdefiniowany wróg wewnętrzny i zewnętrzny; sterowane poparcie społeczne; monumentalizm w sztuce, nihilistyczny lub bardzo wybiórczy stosunek do tradycji.
Wielka Rada Faszystowska – organ doradczy rządu, powołany po objęciu przez Mussoliniego funkcji premiera, szybko stała się miejscem podejmowania wszystkich decyzji; w ten sposób szef włoskich faszystów umocnił swoją władzę w państwie.
Teksty i nagrania
The origins of Fascism in Germany and Italy
After World War I there was increasing social dissatisfaction in Italy. Significant losses from the war, high unemployment and small acquisitions of territory led to a radicalised mood. The Fascists, led by Benito Mussolini, began to gain more and more popularity. In 1922 they seized power following on from the Black Shirts March on Rome. A similar situation occurred in Germany. The country had plunged into an economic and social crisis. In 1921, Adolf Hitler became the leader of the National Socialist German Workers' Party (NSDAP). Under Hitler's leadership, the party began to use catchy demagogic slogans, with a mixture of nationalist and socialist opinions. The myth of the invincible German army was spread. The Treaty of Versailles was ignored and criticised, and a national boycott called for. In 1923, Hitler attempted to seize power (the Munich Putsch). This ended with him being arrested and imprisoned. During that time he wrote his book „Mein Kampf”. He stated his views in it, which would later become the basis for the ideology of the Third Reich, known as National Socialism(Nazism).