Temat: Środowisko przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe Białorusi

Adresat

Uczeń klasy VI szkoły podstawowej

Podstawa programowa

VIII Sąsiedzi Polski: przemiany przemysłu w Niemczech; dziedzictwo kulturowe Litwy i Białorusi; środowisko przyrodnicze i atrakcje turystyczne Czech i Słowacji; problemy polityczne, społeczne i gospodarcze Ukrainy; zróżnicowanie przyrodnicze i społeczno‑gospodarcze Ukrainy; zróżnicowanie przyrodnicze i społeczno‑gospodarcze Rosji; relacje Polski z sąsiadami.

Uczeń:

2) projektuje trasę wycieczki po Litwie i Białorusi uwzględniającej wybrane walory środowiska przyrodniczego i kulturowego

7) rozumie potrzebę kształtowania dobrych relacji Polski z sąsiadami.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń omówi środowisko przyrodnicze oraz zaplanuje wycieczkę po najciekawszych miejscach Białorusi.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• Omawiać położenie Białorusi na mapie Europy;

• Charakteryzować środowisko przyrodnicze Białorusi;

• Omawiać aktualną sytuacje polityczna Białorusi;

• Pozna dziedzictwo kulturowe Białorusi;

• Zaplanuje wycieczkę na Białoruś.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• tablica interaktywna, tablety/komputery;

• mapa fizyczna Europy;

• roczniki statystyczne;

• atlasy geograficzne.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

• Nauczyciel podaje uczniom temat oraz cele lekcji .

• Nauczyciel uruchamia na tablicy multimedialnej planszę interaktywną z abstraktu i prosi uczniów o zapisanie skojarzeń związanych z Białorusią. Dyskusja.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel na lekcji wcześniejszej prosił uczniów o zapoznanie się z materiałem źródłowym dotyczącym sytuacji politycznej Białorusi. Uczniowie przygotowują wiadomości w domu. Dzięki temu jest możliwa dyskusja na temat wydarzeń na Białorusi i ich wpływu na obecną sytuację polityczną.

• Praca całego zespołu klasowego. Uczniowie określają położenie geograficzne Białorusi. Wskazują państwa graniczące.

• Praca w parach. Charakterystyka warunków naturalnych Białorusi: ukształtowanie pionowe, sieć rzeczną, lasy oraz klimat. Uczniowie pracują z atlasami geograficznymi i podręcznikiem do nauczania geografii oraz e‑podręcznikiem.

• Wskazane osoby omawiają opracowane zagadnienie. Korzystają z mapy Białoruś – mapa hipsometryczna z e‑podręcznika wyświetlonej na tablicy interaktywnej.

• Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej mapę z e‑podręcznika Rozmieszczenie ludności Białorusi. Prosi uczniów o odczytanie miast z największą liczbą ludności. Następnie prosi o wyszukanie w internecie informacji dotyczącej liczebności populacji Białorusi. Uczniowie samodzielnie formułują wnioski.

• Praca w grupach. Nauczyciel dzieli klasę na 4 zespoły. Uczniowie w każdej grupie opracowują trasę wycieczki po Białorusi, biorąc pod uwagę walory środowiska przyrodniczego i kulturowego. Każda grupa otrzymuje arkusz papieru A1, mazaki. Uczniowie korzystają z materiałów źródłowych (podręcznik do nauczania geografii, zasoby internetu, e‑podręcznik). Za pomocą gadającej ściany uczniowie przedstawiają swoje propozycje.

• Nauczyciel wykorzystuje film z serwisu YouTube prezentujący występ białoruskiego zespołu ludowego. Inicjuje dyskusje na temat kultury Białorusi.

Faza podsumowująca

• Na zakończenie zajęć nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miałaby odbyć się kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

• Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenia interaktywne.

Praca domowa

• Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

• Wykonaj w domu notatkę z lekcji metodą sketchnotingu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

The natural environment and cultural heritage of Belarus

Belarus is a medium‑sized country in Eastern Europe. It has an area of more than 207 thousand kmIndeks górny 2², which corresponds to 2/3 of the area of Poland. The capital of the country is Minsk.
Belarus is the largest landlocked European country. It is surrounded on all sides by neighboring countries – Russian Federation in the east, Ukraine in the south, Poland in the west, Lithuania in the northwest, and Latvia in the north. The length of our border with Belarus is 418 km, but its borders with Russia and Ukraine are more than twice as long. The border of Belarus with Poland, Lithuania, and Latvia is simultaneously the external border of the European Union, which is very difficult for Belarusians to cross.

Belarus is a lowland country situated entirely in the west of the East European Plain. The surface of the land is mostly flat, although there are some variations. In the central part, there are small hills of the Belarusian Ridge with the highest point of the country, the Dzyarzhynskaya Hara, with an altitude of 345 m above sea level. In the north, there is the slightly undulating Belarusian Lake District with the largest lake – Lake Narach – which has an area of 80 kmIndeks górny 2² (slightly larger than our Łebsko Lake).

Many large rivers of a typically lowland character flow through the flat terrain of Belarus. Most of them – the Dnieper, Daugava, Neman, Pripyat – are cross‑border rivers. The Belarusian Ridge is the watershed of the catchment areas of the Baltic Sea and the Black Sea. The catchment area of the Baltic Sea includes the river basins of the Daugava, Neman, and Vistula (the Bug, the Narew), while the catchment area of the Black Sea – the river basin of the Dnieper.
The climate in Belarus is temperate, warm, and transitional, but with a predominance of continental effects. Marine effects are clearly limited due to the considerable distance from the sea and the ocean.  
The natural vegetation of today’s areas of Belarus used to be mixed forests. Their substrate produced low‑fertility podsolic and lessive soils, and, in some places, slightly better brown soils.
Belarus is a rather densely forested country – forests cover almost 40% of the area. One of the most valuable forest complexes is the Białowieża Primeval Forest, most of which is located on the Belarusian side. Other well‑known forest areas are the Grodno Forest and the Naliboki Forest. There are also many bogs, marshes, and peatbogs. As a result, many wildlife areas have been preserved in the territory of our eastern neighbors.

Belarus currently has about 9.5 million inhabitants. This is less than in the Czech Republic, for example, which is more than 2 times smaller. As a result, the population density in Belarus is almost three times lower – only 45 people per 1 kmIndeks górny 2² (in the Czech Republic it is 133 people). The low population density of Belarus is mainly due to significant forestation and relatively large areas occupied by wetlands that are difficult to access. Only about a quarter of the population lives in the countryside. This is also due to the model of Belarusian agriculture, which is based mainly on large state‑owned farms (kolkhozes, sovkhozes), where relatively fewer people are needed to work than on small private farms.
3/4 of the population of Belarus are inhabitants of cities, but there are not many cities. The capital city – Minsk – is home to nearly 2 million people, which is 1/5 of the total population. The remaining cities are much smaller – the largest of them is Gomel, which has fewer than 500 thousand inhabitants, and the next four (Mogilev, Vitebsk, Grodno, and Brest) have about 300 thousand each.

Nearly 80% of the country’s inhabitants are Belarusians. The most numerous national minority are the Russians, who account for about 15% of the population. Interestingly, Russian is still commonly used and remains the second official language alongside Belarusian, which is a proof of the strong social and cultural links between the two countries.
The number of Poles in Belarus is estimated at about 400 thousand, i.e., 4% of the country’s population. They live mainly in border areas, especially Grodno and its vicinity. The Union of Poles in Belarus operates there but, in 2005, there was a split in it. One part of the union remains loyal to the state authorities, and the other openly opposes them, demanding that these authorities respect fundamental rights of the Polish national minority, such as the right to use the Polish language or to travel more freely across our border.

Tourist attractions of Belarus.