bg‑azure

Przewody i kable transmisyjne

Jednym z medium transmisyjnych wykorzystywanym w sieciach lokalnych był kabel koncentryczny zakończony złączem koncentrycznym BNC (ang. Bayonet Neil‑Concelman lub British Naval Connector). Obecnie, z powodu za niskich standardów transferu (do 10 Mbit) – nie jest już stosowany przy zakładaniu nowych sieci.

R13U0MJi3D7G7
Rys. 9.1. Męskie 50 omowe złącze BNC
Źródło: Swift.Hg, licencja: CC BY-SA 3.0.

Jego zaletą, szczególnie w połączenia między budynkami, była długość segmentu sieci, która wynosiła maksymalnie 185 m. Współcześnie wykorzystujemy inny kabel, zwany popularnie skrętką, jako medium transmisyjne, służące do rozprowadzenia sygnałów w lokalnych sieciach w różne miejsca w budynkach, którego długość nie może przekroczyć 100 m.

R1LpJ4ipb7CQo
Rys. 9.2. Kabel koncentryczny typu „Flex” stosowany w systemach automatyki bramowej, umożliwia podłączenie anteny do odbiornika radiowego.
Źródło: FDominec, licencja: CC BY-SA 3.0.

Poza wcześniej wymienionymi, można natrafić na kable koncentryczne typu Outdoor – w powłoce izolacyjnej zabezpieczającej przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi. Ten typ jest przeznaczony do montażu na zewnątrz budynków. Kolejnym typem kabla koncentrycznego jest tzw. „Flex”, nazywany „linką”.

Ważne!

Kable koncentryczne są kablami współosiowymi, natomiast kable typu skrętka są kablami symetrycznymi.

Kabel miedziany czteroparowy – „skrętka”

Współcześnie, powszechnie stosowanym medium w trakcie budowy sieci lokalnych jest kabel miedziany czteroparowy – „skrętka”. Na kabel ten składają się cztery pary przewodów miedzianych. Przewody są skręcone w pary, stąd też popularna nazwa tego przewodu. Aby zmniejszyć wzajemne zakłócenia pomiędzy poszczególnymi parami, skok skręcenia każdej z nich jest nieco inny – to tak zwany „splot norweski”. Skręcone pary przewodów ułożone są równolegle względem siebie (symetrycznie względem osi toru). W przeciwieństwie do kabli współosiowych skrętkę zaliczamy do grupy kabli symetrycznych.

W przeciwieństwie do kabli elektroenergetycznych, w których przekrój liczony jest w mmIndeks górny 2, rozmiar (grubość) kabli sieciowych jest podawany w jednostkach AWG (ang. American Wire Gauge).

Powszechnie stosowanym rozmiarem pojedynczej żyły kabla typu „drut” jest 24 AWG (około 0,2 mmIndeks górny 2), natomiast pojedynczy przewód typu „linka” składać się może np. z siedmiu żył o rozmiarach 32 AWG (0,032 mmIndeks górny 2) każda.

Ze względu na budowę skrętki możemy wyróżnić następujące jej rodzaje:

  • UTP (ang. Unshielded Twisted Pair) – skrętka czteroparowa nieekranowanaskrętka nieekranowanieekranowana – pary przewodów są chronione zwykłą powłoką izolacyjną.

    R1DF5W74ej8QX
    Rys. 9.3.
    Źródło: Age Bosma, licencja: CC BY-SA 4.0.

  • FTP (ang. Foiled Twisted Pair) – skrętka foliowana. Jest to skrętka ekranowana za pomocą folii aluminiowej z przewodem uziemiającym.

RkUn0BYC91bde
Rys. 9.4.
Źródło: Age Bosma, licencja: CC BY-SA 4.0.
  • STP (ang. Shielded Twisted Pair) – skrętka ekranowana. Podobna w budowie do skrętki FTP z tym, że ekran jest wykonany w formie oplotu, spełniając jednocześnie rolę zewnętrznej koszulki ochronnej.

R159kSgR8V9vL
Rys. 9.5.
Źródło: Age Bosma, licencja: CC BY-SA 4.0.

Wyżej zilustrowane sposoby ekranowania mogą występować razem jako:

  • S‑FTP (ang. Shielded Foiled Twisted Pair) – każdą parę przewodów otacza osobny ekran foliowy. Ponadto, wszystkie pary również są otoczone ekranem oplotowym.

Rqq2KsB0y7FeL
Rys. 9.6.
Źródło: Age Bosma, licencja: CC BY-SA 4.0.
  • SF‑FTP – każda z par przewodów otoczona jest osobnym ekranem z folii, a dodatkowo jeszcze – kabel w całości pokrywa folia oraz oplot ekranujący.

RmYQBfuFxlGJo
Rys. 9.7.
Źródło: Age Bosma, licencja: CC BY-SA 4.0.

W celu określenia parametrów przewodów skrętki stosuje się kategorie usystematyzowane przez dwa stowarzyszenia ISO (International Organization for Standardization) oraz TIA (Telecommunications Industry Association). Poniżej zestawienie najczęściej stosowanych. W praktyce można używać przewodów różnych kategorii, należy jednak pamiętać, że system będzie ograniczony do parametrów kategorii/klasy najniższego elementu.

1

Standard TIA/EIA 568A

ISO 11801 EN50173

Rodzaj stosowanego złącza

Realizowane usługi (przeznaczenie) i wykorzystywane pasmo przenoszenia

Cat 1

Klasa A

block terminal

Usługi telefoniczne z pasmem częstotliwości do 100 kHz

Cat 2

Klasa B

block terminal

Usługi głosowe i usługi terminalowe z pasmem częstotliwości najczęściej do 4 MHz

Cat 3

Klasa C

RJ11, RJ12, RJ45

Sieci Ethernet wykorzystujące pasmo częstotliwości do 16 MHz

Cat 4

Brak

RJ45

Sieci Ethernet wykorzystujące pasmo częstotliwości do 20 MHz

Cat 5e

Klasa D

RJ45

Sieci FastEthernet i GigabitEthenert wykorzystujące pasmo częstotliwości do 100 MHz

Cat 6

Klasa E

RJ45

Sieci GigabitEthenert wykorzystujące pasmo częstotliwości do 250 MHz

Cat 6A

Klasa E

RJ45

Sieci GigabitEthenert i 10‑GigabitEthernet wykorzystujące pasmo częstotliwości do 500 MHz

Cat 7

Klasa F

GG45
TERA

Sieci 10‑GigabitEthernet wykorzystujące pasmo częstotliwości do 600 MHz

Cat 7A

Klasa F

GG45
TERA

Sieci 10‑GigabitEthernet wykorzystujące pasmo częstotliwości do 1000 MHz (transmisja telewizji cyfrowej)

Cat 8.1

Klasa I

brak danych

W trakcie rozwoju (opisana w ANSI/TIA‑568‑C‑2‑1, ISO/IEC 11801 3rd Ed.), zakłada wykorzystywanie pasma 1600‑2000 MHz i prędkości transmisji ponad 40 Gbit/s

Cat 8.2

Klasa II

brak danych

Opisana w ISO/IEC 11801 3rd Ed., wykorzystująca pasmo częstotliwości 1600‑2000 MHz

Indeks górny Tab. 9.1. Podstawowe parametry poszczególnych kategorii i klas skrętki komputerowej. Indeks górny koniec

Skrętkę miedzianą produkuje się w dwóch odmianach – linki lub drutu. W kablu typu „linka” pojedyncza żyła składa się z kilku (na przykład 7) cienkich drucików. Kable typu „drut” mają lepsze parametry transmisyjne – stosuje się je do układania głównych ciągów kablowych. W kablu typu „drut” pojedyncza żyła zbudowana jest z jednego drutu miedzianego.

RixnRXwXUrWBQ
Rys. 9.8. Kabel zewnętrzny, skrętka teleinformatyczna 8‑żyłowa UTP typu Outdoor. U dołu zdjęcia – linka nośna służącą do podwieszania kabla między budynkami.

Cechą kabla nazywanego „linką” jest mniejsza podatność na oddziaływanie mechaniczne, np. zginanie. Dlatego ten typ kabla stosuje się do połączeń oraz jako kable krosowe w szafach dystrybucyjnych. Ze względu na niższe parametry transmisyjne „linki” nie należy jej stosować na dystansach dłuższych niż 3 metry.

Elementy pasywne sieci tworzą system okablowania strukturalnego. Jest on zbudowany z następujących segmentów:

  • okablowanie poziome (łączy punkty abonenckie, czyli gniazda sieciowe),

  • okablowanie pionowe (łączy kondygnacje w budynku),

  • okablowanie międzybudynkowe,

  • punkty dystrybucyjne (rozdzielcze) – zbiega się w nich okablowanie z segmentu sieci,

  • punkty abonenckie, czyli miejsca podłączenia końcowego.

skrętka nieekranowana

Przejdź do wizualizacji 3DD1Dtpms2APrzejdź do wizualizacji 3D

Wróć do spisu treściD19MCOS02Wróć do spisu treści