bg‑gray2

Czynnik R22

Czynnik ten należy do grupy czynników HCFC. Co istotne, grupa ta została oficjalnie wycofana z użytkowania w najnowszych i najnowocześniejszych instalacjach chłodniczych.

R22 dobrze rozpuszcza się w wodzie, co stanowi wyjątek w stosunku do pozostałych syntetycznych czynników chłodniczych. Ponadto R22 jest płynem charakteryzującym się słabą rozpuszczalnością w olejach mineralnych w ściśle ustalonym zakresie temperatur oraz ciśnień.

Czynnik ten jest zasadniczo substancją niepalną i niewybuchową. Jednak po wymieszaniu z powietrzem może ulec zapłonowi, ale dopiero w temperaturze 632°C.

R22 nie wchodzi w szkodliwe reakcje z większością metali, z których konstruowane są instalacje chłodnicze. Szkodliwe oddziaływanie R22 zaobserwowano jedynie po zetknięciu z magnezem oraz różnymi tworzywami sztucznymi.

Czynnik ten jest również stabilny termicznie. Do jego rozkładu dość może dopiero w temperaturze ok. 550°C przy katalitycznym oddziaływaniu żelaza.

bg‑gray2

Czynnik R134a

Czynnik ten jest jedną z najpopularniejszych substancji wykorzystywanych w niewielkich domowych i handlowych instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych. Bardzo często stosuje się go również w klimatyzatorach samochodowych.

R134a w bardzo niewielkim stopniu tworzy roztwory z olejami mineralnymi oraz alkilobenzenowymi.

Co istotne, czynnik ten reaguje z metalami takimi jak: cynk, magnez, ołów i niektórymi stopami aluminium (zawierającymi w swym składzie chemicznym powyżej 2% magnezu). Nie należy również łączyć R134a z większością tworzyw sztucznych, m.in. z PCV, kauczukiem izoprenowym czy poliamidem.

Czynnik R134a w normalnych warunkach użytkowych jest substancją niepalną i niewybuchową. Jednak w warunkach bardzo wysokiego ciśnienia i stężenia 60% powietrza staje się on mieszaniną wybuchową. Dlatego podczas prób ciśnieniowych dla instalacji chłodniczych wykorzystując ten czynnik, nie stosuje się tlenu ani powietrza.

Warto zauważyć, że R134a charakteryzuje się bardzo dużą przenikalnością, dlatego instalacje wykorzystujące go muszą być bardzo szczelne.

Czynnik ten jest wyjątkowo stabilny termicznie, ponadto nie wykazuje działania szkodliwego dla człowieka. Jednak długotrwałe wdychanie go może powodować arytmię serca, podrażnienie błon śluzowych czy efekty narkotyczne.

bg‑gray2

Czynnik R277

Wykorzystywany jest głównie w urządzeniach chłodniczych charakteryzujących się wysoką temperaturą skraplania, np. w pompach ciepła.

R277 w praktycznie zerowym stopniu tworzy roztwory z olejami mineralnymi oraz alkilobenzenowymi. Nie reaguje również ze zdecydowaną większością metali, poza cynkiem, magnezem, ołowiem oraz niektórymi stopami aluminium (mającymi w swym składzie chemicznym powyżej 2% magnezu).

Czynnik ten jest niepalny i niewybuchowy we wszystkich warunkach stężenia powietrza. Nie jest również toksyczny ani niebezpieczny dla człowieka. Charakteryzuje się jednak znaczną przenikalnością, dlatego instalacje wykorzystujące go muszą być bardzo szczelne.

bg‑gray2

Czynnik R410A

Używany jest głównie w klimatyzatorach domowych, przemysłowych i handlowych oraz w pompach ciepła.

R410A to roztwór dwuskładnikowy (składa się z substancji jednorodnych R32 i R125 w proporcjach pół na pół) i jest zaliczany do roztworów zeotropowych.

Czynnik ten jest substancją niepalną, jednak przy odpowiednich warunkach (podwyższone ciśnienie oraz obecność powietrza) staje się mieszaniną wybuchową. Co istotne, R410A ma zadowalającą zdolność do tworzenia roztworów z olejami poliestrowymi, zaś słabą z olejami mineralnymi.

R410A nie jest toksyczny ani niebezpieczny. Jego dopuszczalna dawka, która może oddziaływać na człowieka, nie powodując uszczerbku na zdrowiu podczas normalnej pracy (pięć dni w tygodniu po osiem godzin) wynosi 1000 pmm. Długotrwałe wdychanie tego czynnika może powodować podrażnienie dróg oddechowych. W bezpośrednim kontakcie z oczami oraz skórą czynnik ten może wywołać stany zapalne.

bg‑gray2

Czynnik R507

Czynnik ten to azeotropowa mieszanina substancji R143a oraz R125. Proporcje tej mieszaniny wynoszą wagowo 50% do 50%. Stosuje się go w najnowocześniejszych instalacjach chłodniczych, m.in. ladach i komorach chłodniczych, urządzeniach klimatyzacyjnych, transporcie chłodniczym czy w automatach do produkcji lodów.

Czynnik R507 nie reaguje ze zdecydowaną większością metali, poza cynkiem, magnezem, ołowiem oraz niektórymi stopami aluminium (mającymi w swym składzie chemicznym powyżej 2% magnezu).

Czynnik R507 ma wydajność chłodniczą objętościową zbliżoną do czynnika R22 oraz niską temperaturę końca sprężania podobną do tej, którą charakteryzuje się czynnik R502.

R507 jest substancją niepalną i niewybuchową. Nie jest również toksyczny i niebezpieczny dla człowieka.

bg‑gray2

Charakterystyka podstawowych własności czynników syntetycznych

Tab. 3. Charakterystyka podstawowych własności najważniejszych czynników syntetycznych

Własności

R22

R134a

R227

R410A

R507

Wzór chemiczny

CHF2Cl

CH2FCF3

CF3CHFCF3

CH2F2/CHF2CF2

CH2F2/CHF2CF2

Masa cząsteczkowa kgkmol

86,5

102,03

170,03

72,6

98,9

Temperatura krytyczna °C

96,0

101,15

101,78

71,8

70,81

Ciśnienie krytyczne [bar]

49,774

40,64

29,3

48,9

37,17

Gęstość krytyczna kgm3

524,764

508,6

582,0

487,0

494,25

Temperatura punktu potrójnego °C

-160,0

-26,4

-16,5

-

-

Normalna temperatura wrzenia °C

-41,08

-101

-131

-51,0

-46,5

Objętościowa wydajność chłodnicza (t0=-15°C, tk=+30°C) kJm3

2096

1240

719,1

3097

2176

Spręż. p0pk (t0=-15°C, tk=+30°C)

4,04

4,66

4,91

3,94

3,87

Wykładnik izentropy pary nasyconej w normalnej temperaturze wrzenia

1,194

1,149

1,100

-

-

Wskaźnik ODP

0,055

0,00

0,00

0,00

0,00

Wskaźnik GWP

1700

1300

3300

1819

3800

Zakres palności w powietrzu (1 bar) %

niepalne i niewybuchowe

Stosunek gęstości pary suchej nasyconej przy ciśnieniu 1 bar do gęstości powietrza ρp=1,2 kgm3

3,89

4,39

6,98

3,40

4,76

Wróć do spisu treściDY3x9e8wGWróć do spisu treści

Powrót do materiału głównegoDuBckBpNKPowrót do materiału głównego