1783 – Wolfgang Amadeusz Mozart, Sonata fortepianowa A‑dur KV 331
1831‑1833 – Fryderyk Chopin, Mazurek e‑moll op. 41
1924‑1925 – Karol Szymanowski, Mazurek op. 50 No. 1 Molto rubato
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela
RBtuJLkNF3L9P
II. Analiza i interpretacja dzieł muzycznych. Uczeń:
1. zna podstawowe terminy i pojęcia właściwe dla opisu i zrozumienia wybranych dzieł muzycznych;
2. nazywa i porządkuje główne nurty, gatunki i style muzyczne, wskazuje formy wypowiedzi artystycznej spoza tradycyjnej klasyfikacji, uzasadniając swoją wypowiedź;
4. dokonuje analizy percepcyjnej, uwzględniając:
a) elementy muzyki,
b) podstawowe techniki kompozytorskie,
c) cechy stylów muzycznych,
d) strukturę gatunków i form muzycznych, ich zmiany i rozwój,
e) funkcje: np. religijna, społeczna, użytkowa, artystyczna i in..
III. Tworzenie wypowiedzi związanych z historią i kulturą muzyczną. Uczeń:
1. wypowiada się w formie ustnej (np. dyskusja, prezentacja, debata) i/lub pisemnej (np. esej, referat) o dziełach muzycznych w oparciu o podstawową terminologię;
4. formułuje logiczną wypowiedź na temat dzieł, form, gatunków, stylów, technik i twórców muzycznych, uwzględniając zależności między nimi w kontekście: genezy, przeobrażeń, porównań.
Nauczysz się
wskazywać wpływ wykonawcy na odbiór dzieła;
analizować dzieło muzyczne;
stosować właściwą terminologię muzyczną;
rozpoznawać autorów dzieł.
Jak analizować dzieło muzyczne?
Każde dzieło muzyczne złożone jest z elementów łączących się w jedną całość. Umiejętność analizowania utworów pozwala na wyodrębnienie ich i opisanie, dzięki czemu określić można charakterystyczny styl kompozytora oraz środki jakie stosuje. Ułatwia ona także interpretację.
RIHIo71vRmWMv1
Podczas analizy uwzględnić powinno się: epokę, panujący wówczas styl, miejsce powstania, genezę utworu, pozostałą twórczości kompozytora, znaczenie dzieła w dziejach muzyki.
Analiza formalna Koncertu na klawesyn i orkiestrę d‑moll BWV 1052, cz. I Johanna Sebastiana Bacha. 1
RlNs9QA4ZuAJu1
RwbLFvpy38c0T
Analiza muzyczna Ronda Alla turcaSonaty fortepianowej A‑dur KV 331, część III z XI Sonaty fortepianowej Wolfganga Amadeusza Mozarta. 1
R1AkTMSVpiYgm
1
R1ImzQCahA8RC
R1KrXE1MJ2Ybn
RiMN7QtE1Oe6j
Polecenie 1
Dokonaj analizy Fugi g‑moll BWV 578 Johanna Sebastiana Bacha, Mazurka e‑moll op. 17 No. 2 Fryderyka Chopina, Mazurka Op.50 No.1 Karola Szymanowskiego.
R1W5otfmuMVPx
ROovMNZdl0iwM
R1eeTD5f2Q473
RbMj0Kd0iXv2k
R1TKYPVcNX4kX
RDfLDeI6mfORV
R1aFBhr7HL3V5
Inna wersja zadania
Wyjaśnij pojęcie andante.
Wpływ aparatu wykonawczego na odbiór muzyki
Muzyka pisana jest zależnie od epoki i pomysłu kompozytora, na różnorodny aparat wykonawczy. Może nim być np. solista, duet lub orkiestra kameralna, orkiestra symfoniczna, chór, zespół rockowy, big band. W zależności od doboru instrumentów, kompozycja może wzbudzać różnorodne emocje i wyzwalać różną energię.
Polecenie 2
Wysłuchaj dwóch nagrań fragmentu Obrazków z wystawy Modesta Musorgskiego. Pierwsze jest wykonane na fortepianie, a drugie prezentuje orkiestrację dokonaną przez Maurice`a Ravela. Wskaż różnice w odbiorze dwóch wersji, zapisz swoje przemyślenia.
R1UYFXc5ZyvXb
RIn5jGmLfbjO9
R1e69ChDPlD2o
W następnych epokach muzyka się rozwijała, jednak nadal czerpała wzorce z klasycznych utworów. W zależności od zastosowanego aparatu wykonawczego muzyka wyzwala różnorodne emocje i energię, mające bezpośredni związek z dynamikąDynamikadynamiką i agogiką. Zastosowanie piano i odpowiednio wolnego tempa pozwoli słuchaczowi odprężyć się, da poczucie spokoju, natomiast przy użyciu forte, częstych sforzato i szybkiego tempa wprowadzić może go w niepokój, albo zachwyt.
Polecenie 3
Wysłuchaj dwóch nagrań dźwiękowych. Zapisz, co według Ciebie jest czynnikiem decydującym o emocjach jakie wywołują.
R1CCUOjoVVhzP
RR7YJPer10h3W
R1aPGTmSiAbun
Inna wersja zadania
Wyjaśnij pojęcie epizod.
Inna wersja zadania
Wyjaśnij pojęcie forte.
R9pi0OvNo7e3A
Ćwiczenie 1
RzWKKoUaroJIS
RKwPgRQVspvWq
Ćwiczenie 2
Inna wersja zadania
Wyjaśnij pojęcie piano.
RHVtIhUOSVvjQ
Ćwiczenie 3
R3dBAZe5pCr6m
Ćwiczenie 4
R1JEDjNuS0MUV
Ćwiczenie 5
Przyporządkuj pojęcia do właściwych definicji. coda Możliwe odpowiedzi: 1. Podniosłe zakończenie utworu. 2. Powracające odcinki tutti w concerto grosso. 3. Fragment muzyczny oparty na innym materiale motywicznym niż temat lub refren. ritornel. Możliwe odpowiedzi: 1. Podniosłe zakończenie utworu. 2. Powracające odcinki tutti w concerto grosso. 3. Fragment muzyczny oparty na innym materiale motywicznym niż temat lub refren. epizod. Możliwe odpowiedzi: 1. Podniosłe zakończenie utworu. 2. Powracające odcinki tutti w concerto grosso. 3. Fragment muzyczny oparty na innym materiale motywicznym niż temat lub refren.
Przyporządkuj pojęcia do właściwych definicji. coda Możliwe odpowiedzi: 1. Podniosłe zakończenie utworu. 2. Powracające odcinki tutti w concerto grosso. 3. Fragment muzyczny oparty na innym materiale motywicznym niż temat lub refren. ritornel. Możliwe odpowiedzi: 1. Podniosłe zakończenie utworu. 2. Powracające odcinki tutti w concerto grosso. 3. Fragment muzyczny oparty na innym materiale motywicznym niż temat lub refren. epizod. Możliwe odpowiedzi: 1. Podniosłe zakończenie utworu. 2. Powracające odcinki tutti w concerto grosso. 3. Fragment muzyczny oparty na innym materiale motywicznym niż temat lub refren.
Przyporządkuj pojęcia do właściwych definicji.
Powracające odcinki tutti w concerto grosso., Fragment muzyczny oparty na innym materiale motywicznym niż temat lub refren., Podniosłe zakończenie utworu.
coda
ritornel
epizod
R147PLceNUE2U
Ćwiczenie 6
Ćwiczenie 7
RKiCfjIW4xMBg
Rl9DfGTfiyB1J
Inna wersja zadania
Wyjaśnij pojęcie alegretto.
RfK6qfgF0oNMw
Ćwiczenie 8
Przyporządkuj definicje do odpowiednich terminów. Sforzato. Możliwe odpowiedzi: 1. Dział muzyki zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku, 2. muz. nasilając, akcentując, 3. Fragment utworu muzycznego wykonywany głośno, mocno. Forte Możliwe odpowiedzi: 1. Dział muzyki zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku, 2. muz. nasilając, akcentując, 3. Fragment utworu muzycznego wykonywany głośno, mocno. Dynamika. Możliwe odpowiedzi: 1. Dział muzyki zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku, 2. muz. nasilając, akcentując, 3. Fragment utworu muzycznego wykonywany głośno, mocno.
Przyporządkuj definicje do odpowiednich terminów. Sforzato. Możliwe odpowiedzi: 1. Dział muzyki zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku, 2. muz. nasilając, akcentując, 3. Fragment utworu muzycznego wykonywany głośno, mocno. Forte Możliwe odpowiedzi: 1. Dział muzyki zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku, 2. muz. nasilając, akcentując, 3. Fragment utworu muzycznego wykonywany głośno, mocno. Dynamika. Możliwe odpowiedzi: 1. Dział muzyki zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku, 2. muz. nasilając, akcentując, 3. Fragment utworu muzycznego wykonywany głośno, mocno.
Przyporządkuj definicje do odpowiednich terminów.
Dział muzyki zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku, Fragment utworu muzycznego wykonywany głośno, mocno, muz. nasilając, akcentując
Sforzato
Forte
Dynamika
Słownik pojeć
Allegretto
Allegretto
tempo umiarkowane, wolniejsze niż allegro.
Coda
Coda
podniosłe zakończenie utworu.
Dynamika
Dynamika
dział muzyki zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku.
Epizod
Epizod
fragment muzyczny oparty na innym materiale motywicznym niż temat lub refren.
Forte
Forte
fragment utworu muzycznego wykonywany głośno, mocno.
Piano
Piano
określenie wykonawcze: cicho, delikatnie.
Ritornel
Ritornel
powracające odcinki tutti w concerto grosso.
Sforzato
Sforzato
muz. nasilając, akcentując.
Biblioteka muzyczna
R1UYFXc5ZyvXb
RIn5jGmLfbjO9
R1AkTMSVpiYgm
Utwór muzyczny: Wolfgang Amadeusz Mozart, Sonata A-dur KV 331, część III Alla turca allegretto (Marsz turecki). Wykonawca: Christoph Eschenbach. Źródło: Mozart, W.A.: Piano Sonatas Alla turca; Sonata facile; Fantasie & Sonata in C minor. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
ROovMNZdl0iwM
Utwór muzyczny: Johann Sebastian Bach Fuga g-moll BWV 578 1707. Wykonawca: Evgeniy E. Moshkin. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się hymnicznym charakterem.
RbMj0Kd0iXv2k
Utwór muzyczny: Fryderyk Chopin Mazurek e-moll 1831-1833 Wykonawca: Christoph Zbinden. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
RDfLDeI6mfORV
Utwór muzyczny: Karol Szymanowski Mazurek Op.50 No.1 Molto rubato 1924–1925. Wykonawca: Anna Kijanowska. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się żywiołowym charakterem.
R1CCUOjoVVhzP
Utwór muzyczny: Gheorghe Zamfir, „The Lonely Shepherd”. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
RR7YJPer10h3W
Utwór muzyczny: Richard Wagner, „Walkiria, Cwał Walkirii”. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Przewiń
Głośność
Bibliografia
M. Drobner, Instrumentoznawstwo i akustyka, Warszawa 1960
J. Chomiński, K. Wilkowska‑Chomińska, Historia muzyki,Warszawa 1989.