Scenariusz lekcji chemii

Opracował Krzysztof Błaszczak

Adresat:

Uczeń szkoły podstawowej (klasy 7. i 8.)

Podstawa programowa:

Szkoła podstawowa. Chemia.

III. Opanowanie czynności praktycznych. Uczeń:

1. bezpiecznie posługuje się prostym sprzętem laboratoryjnym i podstawowymi odczynnikami chemicznymi;

4. przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Tytuł abstraktu:

Pracownia chemiczna cz. 2

Link do lekcji:

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/latest/t/student‑canon/m/iIiSm0xKqr

Temat: Jakie zasady pracy obowiązują w laboratorium?

Czas: 45 min

Cel lekcji:

Uczeń uzasadnia konieczność specjalnego oznakowania niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin oraz omawia zasady bezpieczeństwa obowiązujące w pracowni chemicznej

Kryteria sukcesu:

  • podasz znaczenie wskazanego piktogramu

  • rozpoznasz znajdujące się w laboratorium oznaczenia substancji szkodliwych, żrących, wybuchowych, łatwopalnych, rakotwórczych, toksycznych i szkodliwych dla środowiska

  • stosujesz zasady bezpieczeństwa, których należy przestrzegać w pracowni chemicznej

Kompetencje kluczowe:

  • porozumiewanie się w języku ojczystym 

  • porozumiewanie się w językach obcych

  • kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne 

  • kompetencje informatyczne 

  • umiejętność uczenia się 

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑podręczniku i abstrakcie

  • tablica interaktywna/tablica i kreda

  • metodnik lub kartki zielone, żółte i czerwone

  • prezentacja multimedialna

Metody i techniki nauczania:

  • problemowe: dyskusja dydaktyczna

  • podające: elementy wykładu z użyciem prezentacji multimedialnej

  • eksponujące: film

  • programowane: z użyciem komputera, z użyciem podręcznika cyfrowego

  • technika świateł drogowych do samooceny ucznia, a przez to określenia stopnia opanowania omawianego zagadnienia na bieżąco

Formy pracy:

  • praca indywidualna

  • praca w parach

Fazy lekcji:

Wstępna

  1. Nauczyciel rozdaje uczniom metodniki lub kartki w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym do zastosowania w pracy techniką świateł drogowych. Przedstawia cele lekcji sformułowane w języku ucznia na prezentacji multimedialnej oraz omawia kryteria sukcesu (może przesłać uczniom cele lekcji i kryteria sukcesu pocztą mailową lub zamieścić je np. na Facebooku, dzięki czemu uczniowie będą mogli prowadzić ich portfolio).

  2. Prowadzący wspólnie z uczniami ustala – na podstawie wcześniej zaprezentowanych celów lekcji – co będzie jej tematem, po czym zapisuje go na tablicy interaktywnej/tablicy kredowej. Uczniowie przepisują temat do zeszytu.

Realizacyjna

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej zasady bezpieczeństwa obowiązujące w pracowni chemicznej i kolejno je omawia. Może też polecić uczniom odczytanie ich z rozwijanej tabelki w abstrakcie. Wyświetla ilustrację uwzględniającą symbole obowiązkowych zachowań w pracowni chemicznej (abstrakt) i zachęca uczniów do dyskusji.

  2. Nauczyciel przedstawia podstawowe czynności laboratoryjne, które powinny być przeprowadzane zgodnie z zasadami bezpieczeństwa.

  3. Po omówieniu zasad bezpieczeństwa w pracowni chemicznej nauczyciel odwołuje uczniów do abstraktu i prosi o wykonanie indywidualnie ćwiczeń interaktywnych.

  4. Nauczyciel uprzedza uczniów o ewentualnej konieczności zapoznawania się z kartami charakterystyk substancji, które będą na danej lekcji używane do eksperymentów, w celu zachowania środków bezpieczeństwa na lekcji. Przedstawia im kilka takich kart, zwracając uwagę na oznaczenia niektórych substancji piktogramami. Następnie wyświetla prezentację multimedialną najważniejszych piktogramów, omawiając ich znaczenie. Prosi o wykonanie ćwiczenia interaktywnego nr 1 w abstrakcie.

  5. Prowadzący zajęcia omawia zagrożenia wchłaniania się substancji niebezpiecznych do organizmu ludzkiego przez skórę i drogi oddechowe, posiłkując się ilustracją interaktywną z abstraktu.

  6. Nauczyciel odwołuje uczniów do abstraktu, by wykonali pozostałe ćwiczenia interaktywne.

Podsumowująca

  1. W podsumowaniu lekcji nauczyciel wyświetla na prezentacji multimedialnej zdania podsumowujące i prosi uczniów o ich rozwinięcie, np.

  • Co było dla mnie ważne…

  • Czego się nauczyłam/łem…

Może posłużyć się tablicą interaktywną w abstrakcie lub polecić uczniom pracę z nią.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

safety data sheet
safety data sheet
RGUC1jiezmw3d
Nagranie słówka: safety data sheet

karta charakterystyki substancji – dokument zawierający opis zagrożeń, jakie dana substancja może spowodować podczas jej użytkowania

laboratory techniques
laboratory techniques
R1G9jaWyriiv3
Nagranie słówka: laboratory techniques

techniki laboratoryjne – czynności, których opanowanie jest podstawowym warunkiem właściwej pracy eksperymentalnej: ważna jest ich kolejność i dokładność w wykonywaniu

laboratory
laboratory
R1XS7pZq1DXxm
Nagranie słówka: laboratory

laboratorium – pomieszczenie, w którym wykonuje się eksperymenty badawcze

olfactory epithelium
olfactory epithelium
RN9bUIYWS2AhM
Nagranie słówka: olfactory epithelium

nabłonek węchowy – część błony śluzowej jamy nosowej, w której znajdują się zakończenia włókien nerwu odbierającego bodźce węchowe

Teksty i nagrania

R1e3RIfdKiR42
Nagranie abstraktu

Chemistry lab pt 2

How to properly perform basic laboratory activities?

Laboratory techniques are activities the mastery of which is a prerequisite for proper experimental work; the order in which they are performed is not arbitrary and knowledge of the activities is a necessary element for obtaining correct results and ensuring safety in the laboratory.

By conducting experiments in the chemical laboratory, we engage our senses, receiving specific stimuli that provide us with information about the phenomena we are studying. We must be particularly careful to ensure that the sensory organs are properly protected. The risk of dangerous substances being absorbed into the body through the skin, mucous membranes and respiratory tract must always be borne in mind.

Odors and sense of smell

What is commonly referred to as smell is in fact an odor impression, i.e. the ability of a substance to stimulate the olfactory organ. Depending on the experience and individual properties of a person, the description of a smell can be a single word or take the form of a specialist study (e.g. for the perfumery industry).

The proper olfactory organ is the olfactory epithelium located at the top part of the nasal cavity, constituting approximately 2 cmIndeks górny 2 area in each nasal opening. The olfactory cells come into contact with the air through a system of dendrites with cilia in which receptors are located, while the other end of the cell has access to the brain through its elongated part (3‑4 cm long axon). Interestingly, the sense of smell fades with age, but the cells themselves are renewed throughout the body's life.

How do we handle liquid substances in the laboratory?

  • In the chemical laboratory the rules of health and safety must be followed.

  • Use special glassware, dishes and laboratory equipment to perform chemical experiments.

  • When planning an experiment, it is important to remember to use reagents rationally in order to reduce the amount of waste generated.

  • Chemical experiments should be performed on the laboratory table in accordance with laboratory work techniques, bearing in mind the principles of health and safety and order.