Lesson plan (Polish)
Temat: Jak walczyć o swoje prawa?
Adresat
Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Analiza i interpretacja historyczna.
Objaśnianie związków przyczynowo‑skutkowych, analizowanie zjawisk i procesów historycznych.
Dostrzeganie potrzeby poznawania przeszłości dla rozumienia procesów zachodzących we współczesności.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XXXVI. Świat po II wojnie światowej. Uczeń:
określa przyczyny, umieszcza w czasie i przestrzeni procesy dekolonizacyjne i ocenia ich następstwa;
wyjaśnia przyczyny oraz lokalizuje w czasie i przestrzeni proces rozpadu ZSRS na przełomie lat 80. i 90., a także wyjaśnia jego następstwa;
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie poznają, czym jest konflikt, jakie są jego rodzaje oraz w jaki sposób można rozwiązywać konflikty społeczne.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
jakie są rodzaje konfliktów;
kim był jeden z najwybitniejszych przedstawicieli XX wieku – Mahatma Gandhi;
jakie są sposoby rozwiązywania konfliktów.
Metody/techniki kształcenia
aktywizujące
dyskusja.
podające
pogadanka.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg lekcji
Faza wstępna
Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Nauczyciel rozpoczyna lekcję, wyświetlając uczniom cytaty Mahatmy Gandhiego: *”Najpierw cię ignorują. Potem śmieją się z ciebie. Później z tobą walczą. Później wygrywasz”*; *”Zwyciężajcie nienawiść miłością, nieprawdę – prawdą, przemoc – cierpieniem”.* Następnie prosi uczniów o ich interpretację tych słów.
Nauczyciel przybliża uczniom postać Mahatmy Gandhiego i jego filozofię walki bez przemocy. Następnie zadaje uczniom pytanie, rozpoczynając dyskusję, czy taka walka ma w ogóle sens i jest możliwa?.
Faza realizacyjna
Nawiązując do lekcji dotyczących sytuacji społecznej w XIX i na początku XX wieku, nauczyciel rozpoczyna dyskusję dotyczącą sytuacji, jakie doprowadzają do konfliktów i protestów. Uczniowie wykonują **Polecenie 1**.
Następnie nauczyciel pyta uczniów, jakie jeszcze konflikty spotykamy w życiu codziennym? Czy możemy je jakoś podzielić, pogrupować? Uczniowie powinni wymienić konflikty międzynarodowe, krajowe, związane z różnicami kulturowymi, religią, ekonomiczne, dotyczące wartości oraz te im najbliższe – koleżeńskie, rodzinne, małżeńskie itp. W razie potrzeby nauczyciel uzupełnia odpowiedzi uczniów.
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy (4‑6 grup) i każdej z grup przydziela jakiś konflikt (np. konflikt wartości; konflikt rodzinny; konflikt ekonomiczny; konflikt międzynarodowy; konflikt kulturowy; konflikt relacji itp.). Może podać uczniom konkretne przykłady konfliktów, np. konflikt między wartościami chrześcijańskimi a poglądami ateistycznymi, lub ogólną nazwę konfliktu. Zadaniem uczniów jest znaleźć przykład konfliktu z grupy, którą wylosowali (lub została im przydzielona), oraz odpowiedzenie na pytania – Jakie są strony konfliktu? Czego chce każda ze stron? Jak można rozwiązać konflikt? Czy możliwe jest rozwiązanie satysfakcjonujące obie/wszystkie strony sporu?.
Po wysłuchaniu odpowiedzi uczniów nauczyciel przedstawia możliwości rozwiązania sporów – **Polecenie 2**. Następnie pyta uczniów, rozpoczynając dyskusję, jaka metoda ich zdaniem ma największą szansę na sukces?.
Nauczyciel pyta uczniów, czym w takim razie jest kompromis i tolerancja? Jakie ich są granice i czy istnieje taki moment, że nie można ustąpić żądaniom drugiej strony? Zadając pytania, pamięta o takim ich formułowaniu, by miały charakter pytań kluczowych. Jako przykład można przytoczyć przemówienia ministra Józefa Becka z maja 1939 roku po zerwaniu przez III Rzeszę paktu o nieagresji z Polską..
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje lekcję i rozmawia z uczniami na temat kilku współczesnych konfliktów obecnych w naszym otoczeniu – politycznych, społecznych, interpersonalnych. Przy każdym z nich pyta uczniów, jaką metodą można by było je rozwiązać. Zaznacza, że wzajemne animozje i brak woli porozumienia mogą prowadzić nawet do wojen. Uczniowie wykonują **Polecenie 3**.
Uczniowie wykonują **Ćwiczenie 1**.
Nauczyciel rozdaje uczniom ankiety ewaluacyjne, w których ocenią własną pracę na lekcji, pracę nauczyciela oraz kolegów i koleżanek.
Praca domowa
Zastanów się nad problemami i konfliktami, które pojawiają się w twojej szkole czy otoczeniu. Ustal ich przyczyny i poszukaj sposobów na ich rozwiązanie.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
Filozof – osoba uprawiająca naukę filozofii, czyli krytycznego rozważania na różne tematy i problemy, w celu ich poznania i zrozumienia świata.
Strajk – forma protestu, najczęściej pracowników wobec pracodawcy, polegająca najczęściej na wstrzymaniu się od wykonywania pracy przez protestujących.
Konflikt – sprzeczność interesów lub poglądów; jeden z procesów społecznych, w którym jednostka lub grupa dąży do zaspokojenia swoich potrzeb i realizacji interesów kosztem innych grup mających te same cele. Jest to zjawisko powszechne.
Mediacja – jedna z metod rozwiązywania konfliktów. Jest to dobrowolna i poufna forma rozwiązywania sporu za pomocą bezstronnej i zaufanej przez obie strony osoby (instytucji) zwanej mediatorem.
Arbitraż – jedna z metod rozwiązywania sporów, polegająca na powierzeniu sporu i jego rozwiązania bezstronnemu specjaliście - arbitrowi. Następnie strony muszą zaakceptować zdanie arbitra, zobowiązując się do przestrzegania wydanego przez niego werdyktu.
Negocjacja – jeden ze sposobów rozwiązywania sporów polegający na dobrowolnym podjęciu rozmów przez strony w celu wypracowania porozumienia i rozwiązania konfliktu.
Teksty i nagrania
How to fight for your rights?
In private and public life, conflict situations often arise. Conflicts are an inseparable part of social life. People do not agree with each other, they want to own the same thing or just have different expectations. There are conflicts not only between employers and employees, but also between politicians, countries and groups of people. Each side wants to get the most out of each other to satisfy their own needs. It is extremely important to be able to formulate your needs in a clear and understandable way, and at the same time try to understand the reasons of the other side. In other words – you should be courteous and tolerant and seek a compromise if possible. This is one of the methods of conflict resolution, others include mediation, or voting.