Temat: Zmiany na mapie politycznej świata

Adresat

Uczeń II klasy liceum ogólnokształcącego i technikum

Podstawa programowa

VII. Podział polityczny i zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego świata: mapa podziału politycznego, system kolonialny i jego rozpad, procesy integracyjne i dezintegracyjne na świecie, konflikty zbrojne i terroryzm, podstawowe wskaźniki rozwoju.

Uczeń:

1. posługuje się mapą podziału politycznego świata do analizy procesów społeczno‑ekonomicznych;

2. wskazuje na mapie obszary kolonialne krajów europejskich w połowie XX w. i podaje przyczyny rozpadu systemu kolonialnego;

3. przedstawia przyczyny oraz pozytywne i negatywne skutki integracji politycznej i gospodarczej na świecie, ze szczególnym uwzględnieniem Unii Europejskiej oraz procesów dezintegracyjnych na wybranych przykładach.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń wskaże przykłady najmłodszych państw na mapie świata oraz wyjaśni przyczyny zaistniałych zmian.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• omówisz wybrane spory terytorialne oraz wyjaśniać przyczyny ich powstania;

• podasz przykłady terytoriów zależnych na mapie świata;

• wskażesz nowe państwa, które powstały na obszarze pozaeuropejskim.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

• Nauczyciel rozpoczyna zajęcia od podania tematu i celów lekcji .

• Prosi uczniów o przypomnienie kryteriów, które powinno spełniać państwo, aby było uznane przez inne państwa. Dyskusja.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel prosi uczniów o wyszukanie w internecie liczby państw świata. Następnie uczniowie wyszukują państwa nieuznane na arenie międzynarodowej, np. Republika Abchazji, Turecka Republika Cypru Północnego, Republika Górskiego Karabachu, Republika Kosowa, Naddniestrzańska Republika Mołdawska, Republika Osetii Południowej, Palestyna, Saharyjska Arabska Republika Demokratyczna, Republika Somalilandu, Tajwan – Republika Chińska. Wskazują je na mapie.

• Praca w parach. Zadaniem uczniów jest wyszukanie informacji na temat przydzielonego im państwa: położenie, przyczyny sporu, konfliktu oraz przyczyny nieuznania przez inne państwa świata. Uczniowie korzystają z różnych źródeł: internet, e‑podręcznik itp.

• Chętne osoby odczytują przygotowane informacje i wskazują państwo na mapie świata.

• Nauczyciel wyjaśnia, że pod koniec XIX wieku najpotężniejsze państwa świata na kongresie berlińskim dokonały końcowego podziału terytoriów. Wyświetla na tablicy interaktywnej mapę z e‑podręcznika: Afryka – dekolonizacja. Uczniowie wspólnie analizują, kiedy państwa odzyskały niepodległość i dyskutują nad konsekwencjami dla ludności tych krajów.

• Nauczyciel wyświetla mapy z e‑podręcznika: Położenie Republiki Palau oraz Timor Wschodni. Uczniowie określają położenie geograficzne oraz wyszukują informacje o tych terytoriach w internecie oraz innych materiałach źródłowych. Dyskusja.

• Nauczyciel wyjaśnia pojęcie „ruch separatystyczny”, wskazuje wielość tych ruchów na przykładzie schematu interaktywnego z e‑podręcznika: Wybrane przykłady ruchów separatystycznych w Afryce, oraz na przykładzie Europy.

• Uczniowie przypominają pojęcie wprowadzone na wcześniejszej lekcji: terytorium zależne. Nauczyciel wykorzystuje mapę z e‑podręcznika: Terytoria zależne na świecie. Wspólna analiza i zakwalifikowanie obszarów, które należą do Australii, Danii, Francji, Holandii, Norwegii, Nowej Zelandii, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii.

Faza podsumowująca

• Na podsumowanie zajęć uczniowie wykonują na tablicy interaktywnej ćwiczenia odnoszące się do tematu lekcji.

Praca domowa

• Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Changes on the political map of the world

By the end of the 19th century, the most powerful nations of the world had made a final division of the land (Berlin Congress), hence the geometric borders of Africa.

There were significant border shifts as a result of two World Wars, particularly in Europe. In the 1960's and 1970's independence was declared in many colonies in Africa, Asia, the Caribbean and the Pacific. By the 1980's very few of these remained.

In 1994, in the western Pacific, the Republic of Palau was created – an island nation of 25 000 people. It was the final area administered by the United States as a United Nations Trust Territory.

The political history of East Timor is far more dramatic. The eastern part of the island of Timor was colonised by the Portuguese, who imposed their language and religion. After they left in 1975, the entire island was occupied by Indonesia and the battle for Timorese independence began. A referendum was held in 1999, and the country declared its sovereignty three years later.

The world's political map will never stop changing. Here are some examples of separatist movements in Africa:

In 1974, the majority of people living in the islands of the Comoros Archipelago were in favour of independence. At present, following 40 years of independence, GDP per capita is about 9 times lower than in Mayotte, which remained part of France. French Martinique still has GDP per capita more than double that of its neighbour, the independent St Lucia and Dominica. There are similar disproportions in South American Guyana, Suriname and French Guiana.