Ważne daty
1962 – rozpoczęcie kariery zawodowej przez Eltona Johna
1967 – Procol Harum, A Whiter Shade of Pale
1996 – założenie grupy Gregorian
1997 – Coolio, C U When You Get There
Scenariusz lekcji dla nauczyciela.
II. Analiza i interpretacja dzieł muzycznych. Uczeń:
1) zna podstawowe terminy i pojęcia właściwe dla opisu i zrozumienia wybranych dzieł muzycznych;
3) zna konteksty kulturowe i naukowe powstawania muzyki;
4) dokonuje analizy percepcyjnej, uwzględniając:
a) elementy muzyki,
c) cechy stylów muzycznych,
e) funkcje: np. religijna, społeczna, użytkowa, artystyczna i in.;
5) rozpoznaje cechy stylistyczne utworu reprezentującego określoną epokę muzyczną;
6) potrafi odnaleźć konotacje między dziełami dawnymi a obecnymi we współczesnej kulturze popularnej, np.:
a) śpiew gregoriański – zespół Gregorian,
b) H. Purcell Dydona i Eneasz (basso ostinato) – Elton John Sorry, Seems to be the Hardest word,
c) J. Pachelbel Kanon D‑dur – Coolio C U When You Get There,
d) J.S. Bach Preludium C‑dur (DWK) - Ch. Gounod Ave Maria,
e) J.S. Bach Aria na strunie G z III Suity Orkiestrowej G‑dur – Procol Harum A Whiter Shade of Pale,
III. Tworzenie wypowiedzi związanych z historią i kulturą muzyczną. Uczeń:
1) wypowiada się w formie ustnej (np. dyskusja, prezentacja, debata itp.) i/lub pisemnej (np. esej, referat itp.) o dziełach muzycznych w oparciu o podstawową terminologię;
2) przybliża twórczość i działalność przedstawicieli różnych obszarów kultury muzycznej, np. dyrygent, leader zespołu, koncertmistrz, reżyser spektaklu muzyczno‑teatralnego, kompozytor, wykonawca, wirtuoz, primadonna, primabalerina, performer, klezmer, muzykant, pieśniarz itp.;
3) interpretuje i odczytuje w kontekście dokonań epoki wybrane dzieła muzyczne;
4) formułuje logiczną wypowiedź na temat dzieł, form, gatunków, stylów, technik i twórców muzycznych, uwzględniając zależności między nimi w kontekście: genezy, przeobrażeń, porównań.
wykazywać inspiracje muzyką dawną we współczesnych utworach popularnych;
porównywać utwory klasyczne i rozrywkowe;
określać, na czym polega inspiracja muzyką dawną w utworach popularnych;
przedstawiać informacje na temat cech utworów muzycznych.
Średniowieczny chorał we współczesnym projekcie muzycznym
Gregorian już swoją nazwą wskazuje na powiązania z wczesnośredniowiecznym śpiewem liturgicznym. Na powstały w 1996 roku za sprawą producenta Franka Petersona projekt muzyczny składa się dwunastu wokalistów oraz występujących gościnnie: Amelii Brightman, Sary Brightman i Susany Espellety. W swoim repertuarze grupa łączy chorał gregoriańskichorał gregoriański ze współczesną muzyką popowąpopową i rockowąrockową. Zgodnie ze średniowieczną wykonawcy podporządkowują utwory technice śpiewu jednogłosowego i stosują siedem tonów. Do najbardziej znanych płyt zespołu należą: Master Of Chant I - IV oraz The Dark Side.
Barok źródłem inspiracji dla wykonawców muzyki rozrywkowej
Elton John jest uznanym angielskim artystą, zdobywcą wielu nagród, w tym: sześciu Grammy, czterech Brit Awards, Oscara, Złotego Globu, Nagrody Tony. Czasopismo muzyczne Rolling Stone zakwalifikowało go w 2004 roku wśród 100 najlepszych artystów wszech czasów na miejscu 49. Popularny muzyk w swoim Sorry, Seems to be the Hardest word czerpał inspirację z operyopery narodowej Dydona i Eneasz, reprezentacyjnego angielskiego kompozytora Henry`ego Purcella. To nawiązanie szczególnie uwidacznia się w konotacji między basem ostinatobasem ostinato opery, a linią basową piosenki.
Coolio jest amerykańskim raperem, mającym w swoim dorobku artystycznym wiele płyt oraz filmów z jego udziałem. W utworze C U When U Get słychać wyraźną inspirację kanonem D‑dur Johanna Pachelbela; artysta zapożyczył linię melodycznąmelodyczną i harmonięharmonię utworu, na których podstawie stworzył podkład do rapowanych przez niego słów.
Procol Harum to grupa muzyczna związana z nurtem rythm and bluesrythm and blues, założona przez Gary`ego Brookera we wczesnych latach sześćdziesiątych. A Whiter Shade of Pale okazał się utworem przełomowym w ich karierze, a zainspirowany był Arią na strunie G Johanna Sebastiana Bacha. Już od pierwszego taktu słychać zapożyczoną linię melodyczną i harmonię z dzieła barokowego mistrza.
Zadania
Wysłuchaj nagrań dzieł muzyki dawnej i przyporządkuj do nich odpowiedni tytuł i autora.
Autor nieznany, Pater Noster | |
Johann Sebastian Bach, Aria na strunie G | |
Johann Pachelbel, Kanon D-Dur | |
Henry Purcell, Dydona i Eneasz |
Zadanie posiada plik audio, który można odsłuchać w wersji online podręcznika.
Wysłuchaj nagrań muzyki współczesnej i przyporządkuj im tytuły.
A Whiter Shade of Pale | |
The sound of silence | |
C U When You Get There |
Zadanie posiada plik audio, który można odsłuchać w wersji online podręcznika.
Dopasuj utwory muzyki współczesnej do dzieł muzyki dawnej, którymi były inspirowane.
Autor nieznany, Pater Noster, Johann Pachelbel, Kanon D-dur, Johann Sebastian Bach, <i>Aria na strunie G</i> z <i>III Suity Orkiestrowej G-dur</i>
Procol Harum, A Whiter Shade of Pale | |
Coolio, C U When You Get There | |
Gregorian, The sound of silence |
Do terminów dobierz właściwe definicje.
Jednogłosowe śpiewy liturgiczne Kościoła rzymskokatolickiego, ukształtowane na początku VIII w., a przekazane w rękopisach z IX w., Jeden z głównych elementów dzieła muzycznego; następstwo dźwięków różnej wysokości, zwykle porządkowanych według określonych zasad tonalnych, rytmiczno-metrycznych i formalnych., Kierunek we współczesnej muzyce popularnej, powstały na początku XX w. w Stanach Zjednoczonych, łączący elementy jazzu i muzyki rozrywkowej.
Rythm and blues | |
Chorał gregoriański | |
Melodia |
Na podstawie trzech wybranych zestawień muzyki klasycznej i rozrywkowej uzasadnij tezę o ponadczasowej wartości twórczości dawnych mistrzów.
Słownik pojęć
typ instrumentalnego towarzyszenia, stanowiącego harmoniczną podstawę utworu, stosowany we wszystkich gatunkach muzyki 1600 - ok. 1750.
jednogłosowe śpiewy liturgiczne Kościoła rzymskokatolickiego, ukształtowane na początku VIII w., a przekazane w rękopisach z IX w.
całokształt problemów związanych z konstrukcją współbrzmień w utworach danej epoki, danego kompozytora itp.
jeden z głównych elementów dzieła muzycznego; następstwo dźwięków różnej wysokości, zwykle porządkowanych według określonych zasad tonalnych, rytmiczno‑metrycznych i formalnych.
dramatyczno‑muzyczny, wokalno‑instrumentalny, z akcją dramatyczną, monologami i dialogami ujętymi w libretcie, przeznaczony do wykonania na scenie (z odpowiednią scenografią), zwykle w specjalnie do tego celu zbudowanym teatrze operowym, również zwanym operą.
muzyka popularna, utożsamiana z rozrywkową.
rodzaj szybkiej piosenki rhythm and bluesowej.
kierunek we współczesnej muzyce popularnej, powstały na początku XX w. w Stanach Zjednoczonych, łączący elementy jazzu i muzyki rozrywkowej.
Źródło:
encyklopedia.pwn.pl
Biblioteka muzyczna
Bibliografia
J. Chomioski, K. Wilkowska‑Chomioska, Historia muzyki, cz. 1, PWM 1989
W. Weiss, Wielka Rock Encyklopedia t.1, t. 2, t. 3, Wydawnictwo Iskry, 2007