Tytuł: Co to jest teatr?

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć:
Co to jest teatr? Słownictwo związane z teatrem. Jak zachowywać się w teatrze?

Grupa docelowa

Uczniowie klasy IV szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

1) omawia elementy świata przedstawionego, wyodrębnia obrazy poetyckie w poezji;

7) opowiada o wydarzeniach fabuły oraz ustala kolejność zdarzeń i rozumie ich wzajemną zależność;

12) określa tematykę oraz problematykę utworu;

14) nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst;

16) określa doświadczenia bohaterów literackich i porównuje je z własnymi;

18) wykorzystuje w interpretacji tekstów doświadczenia własne oraz elementy wiedzy o kulturze;

20) wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

3) określa temat i główną myśl tekstu;

5) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych;

6) odróżnia informacje o faktach od opinii;

8) rozumie swoistość tekstów kultury przynależnych do: literatury, teatru, filmu, muzyki, sztuk plastycznych i audiowizualnych;

9) wyodrębnia elementy składające się na spektakl teatralny (gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty, muzyka); wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego (scenariusz, reżyseria, ujęcie, gra aktorska, muzyka); wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych (filmu, programu informacyjnego, programu rozrywkowego);

12) dokonuje odczytania tekstów poprzez przekład intersemiotyczny (np. rysunek, drama, spektakl teatralny).

Ogólny cel kształcenia

Przygotowanie uczniów do uczestnictwa w życiu kulturalnym.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie;

• świadomość i ekspresja kulturalna.

Cele operacyjne

Uczeń:

• rozumie specyfikę teatru jako miejsca, gdzie wystawia się sztuki teatralne;

• potrafi nazwać poszczególne elementy sceny teatralnej i jej otoczenia;

• zna i stosuje słownictwo związane z teatrem;

• wyszukuje w tekście argumenty uzasadniające jego wypowiedź;

• poprawnie redaguje i zapisuje zdania z bezokolicznikami;

• wie, jak należy się zachować w teatrze;

• potrafi zredagować zasady zachowania się w teatrze;

• porównuje doświadczenia bohaterów fragmentu literackiego z własnymi.

Metody/techniki kształcenia

• problemowe: aktywizujące, rozmowa, dyskusja;

• eksponujące: ekspozycja, nagranie dźwiękowe;

• programowane: z użyciem komputera, z użyciem e‑podręcznika;

• praktyczne: przewodniego tekstu, ćwiczenia przedmiotowe.

Formy pracy

• aktywność indywidualna jednolita;

• aktywność w parach i grupach;

• aktywność zbiorowa.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć, którym jest poznanie słownictwa związanego z teatrem oraz zapoznanie się z fragmentem powieści Tove Jansson. Podaje uczniom kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel pyta uczniów, czy byli kiedyś w teatrze. Prosi ich, by opowiedzieli o swoich wrażeniach z tego miejsca oraz o jego budowie. Chętny uczeń może narysować schemat sceny teatralnej na tablicy.

3. Nauczyciel przekazuje uczniom, że będą dzisiaj „zwiedzać” teatr – porozmawiają o tym, jak rozumieją to pojęcie i skonfrontują swoje spostrzeżenia z Emmą, która teatr zna tak dobrze, jak swój dom.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel oraz uczniowie uruchamiają lekcję “What is Theatre”. Uczniowie odsłuchują pierwszej części nagrania (łącznie z poleceniem odsłuchania nagrania fragmentu “Lata Muminków”). Następnie uczniowie przechodzą do lekcji na portalu epodreczniki.pl „Co to jest teatr?” i odsłuchują nagrania z ćwiczenia 4. Zamiast odsłuchiwania tekstu, można go również przeczytać. Jeśli zależy nam na skupieniu się na ćwiczeniach podczas lekcji, możemy zadać uczniom lekturę tego tekstu w domu, przed zajęciami.

2. Uczniowie wykonują zadanie 2 w abstrakcie i na głos odpowiadają na pytania dotyczące wysłuchanego/przeczytanego tekstu (Kim jest Emma? W jakim jest nastroju? itd.). Nauczyciel może zadać dodatkowe pytania, np. o przedstawienie innych bohaterów tekstu, opis elementów świata przedstawionego, omówienie struktury omawianego fragmentu lub języka. Ważnym elementem rozmowy na tym etapie lekcji jest konfrontacja opowieści Emmy z doświadczeniami uczniów. Chętny lub wyznaczony uczeń może narysować na tablicy teatr według relacji bohaterki fragmentu „Lata Muminków” (i porównać go z pierwszym rysunkiem).

3. Po udzieleniu odpowiedzi przez uczniów i omówieniu tekstu nauczyciel wprowadza ich do zadania 4 w abstrakcie, dzięki któremu zapoznają się z nazwami elementów sceny teatralnej i ich funkcjami.

4. Nauczyciel pyta uczniów, na ile wizja teatru Emmy różni się od przedstawionego w podręczniku zdjęcia. Dlaczego tak jest? Uczniowie odpowiadają zgodnie ze swoimi przypuszczeniami, nauczyciel nie krytykuje żadnego podejścia.

5. Następnie uczniowie wykonują, z pomocą nauczyciela, zadanie 4, które podsumowuje tę część lekcji i poszerza słownictwo związane z teatrem.

6. Uczniowie odsłuchują dalszą część nagrania: “How to behave in a theatre?”. Nauczyciel pyta ich, czy wiedzą jak powinno się zachowywać w teatrze, co wolno, a czego nie wolno (nie wypada) robić. Dyskusja na temat poprawnego zachowywania się w teatrze. Prezentacja teatralnego savoir‑vivre’u (zadanie 5); tworzenie kodeksu właściwego zachowania w teatrze (zadanie 6). Omówienie wybranych przykładów na forum klasy.

7. Uczniowie odsłuchują ostatnią część nagrania. Oglądanie i czytanie plakatów teatralnych (lub wyszukiwanie ich przykładów w internecie) oraz rozmowa ukierunkowana pytaniami, np. Jakie informacje przekazują?, O czym zawiadamiają? Czego dotyczą?

Faza podsumowująca

Nauczyciel wyświetla na ekranie lub pisze na tablicy trzy niedokończone zdania:

• Dziś dowiedziałem się…

• Zrozumiałem, że…

• Zaskoczyło mnie…

Uczniowie przepisują je do zeszytów i odpowiadają na nie.

Praca domowa

Zadanie 7 w abstrakcie: przygotuj w domu afisz teatralny do sztuki, którą widziałeś lub którą chciałbyś zobaczyć.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

What is theatre?

Have you ever been to a theatre? If yes, do you remember the title of the play? Did you like it in the theatre? Did you know how to behave there?

Not all items from the Moomins story are mentioned here. Why do you think that is?

You already know the most important places in a theatre. Make sure you know all theatre‑related words.

Theatre is a public place where people go to experience art. I am sure you know how to behave in a theatre to avoid disturbing other people enjoying the play and to show respect to artists.

You already know the theatre‑related vocabulary and know how to behave during the performance; you are now ready to go to a theatre! Where can you find information about current theatre shows in your city? Have you seen posters about the shows staged currently? What can you learn from them?