E-materiały do kształcenia zawodowego

Eksploatacja środków transportu drogowego

Eksploatacja środków transportu drogowego – Kierowca mechanik , Technik transportu drogowego .

bg‑turquoise

Obsługa pojazdów oraz zespołów pojazdów oraz układów, zespołów i podzespołów środków transportu drogowego

SYMULATOR

1
11
Instrukcja użytkowania symulatora

Symulator pozwala na zapoznanie się z obsługą pojazdów, zespołów pojazdów oraz układów, zespołów i podzespołów środków transportu drogowego.

Twoim zadaniem będzie wcielenie się w rolę kierowcy i podejmowanie decyzji lub działań w każdej z przedstawionych w symulatorze czynności.

Aby wejść do obszaru zawierającego symulację, kliknij przycisk Dalej.

RaHcOSkuxWB3n
Ekran początkowy symulatora
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zapoznaj się z informacjami wprowadzającymi i ponownie kliknij przycisk Dalej.

RaUQH1ztVpDvb
Ekran pokazujący informacje wprowadzające w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Wykonaj polecenia znajdujące się na ekranie wprowadzającym – wybierz jeden z pojazdów, aby przejść dalej.

RJEUtIh6zF7Of
Ekran wyboru pojazdu w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Po kliknięciu w dany podzespół wyświetlą się szczegółowe informacje na jego temat. Z tego miejsca, klikając przycisk Przejdź do symulacji, znajdujący się w prawym, dolnym rogu, rozpoczniesz właściwą symulację związaną z wybranym podzespołem.

Aby rozwiązać zadania do każdego z podzespołów, wykonaj te same kroki do każdego z nich – kliknij w podzespół, kliknij w przycisk Przejdź do symulacji.

R1F7TSvrpvgQ8
Ekran pokazujący podzespoły pojazdu w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Wykonuj polecenia zamieszczone w symulacji lub klikaj elementy, które pokazują wskaźniki graficzne.

R1MWOGsE8l2OP
Ekran pokazujący wskaźniki graficzne pojazdu w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1OHaPmMyYTEx
Ekran pokazujący działanie przykładowego układu pojazdu w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Możesz też uzupełnić swoją wiedzę po kliknięciu lupki ze znakiem zapytania, jeśli zobaczysz ją w prawym, górnym rogu.

RbDBYYPR1v0ku
Ekran symulatora po kliknięciu w przycisk z lupką
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Obserwuj pracę podzespołów w ruchu.

R1N13DFF4LwKs
Ekran pokazujący pracę podzespołów pojazdu w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Udzielaj odpowiedzi na postawione pytania, które mogą wywołać określone działania symulatora.

RrxskBRdHoXal
Ekran pytania w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RoLGkTqNvpnvZ
Ekran zadania w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Czytaj komentarze do Twoich działań lub odpowiedzi.

Rn0oRHHe7ALlF
Ekran pozytywnej informacji zwrotnej w symulatorze
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W trakcie wykonywania zadań możesz wrócić do planszy wstępnej symulatora zawierającą listę podzespołów; w tym celu kliknij strzałkę znajdującą się w lewym, górnym rogu.

RRNxxYqeEpGsN
Ekran pokazujący przycisk powrotu do planszy początkowej symulatora
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Wykonaj działania dotyczące podzespołów dla obu pojazdów, aby Twoja wiedza była pełna.

R16FWrZbQXe99
Symulator "Obsługa pojazdów oraz zespołów pojazdów oraz układów, zespołów i podzespołów środków transportu drogowego"
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Instrukcja do ćwiczeń

Obsługa pojazdów i zespołów pojazdów oraz układów, zespołów i podzespołów środków transportu drogowego.

Jesteś mechanikiem w firmie transportowej eksploatującej samochody ciężarowe. Twoim zadaniem jest wykonanie obsługi układu napędowego, układu jezdnego, zawieszenia, układu kierowniczego, układu hamulcowego, ramy, nadwozia, kabiny kierowcy oraz wyposażenia dodatkowego i specjalistycznego.
Zapoznaj się z budową poszczególnych pojazdów, a następnie wykonaj ćwiczenia dotyczące obsługi podzespołów.

Ćwiczenia podzielone zostały na działy związane z kolejnymi podzespołami samochodu ciężarowego skrzyniowego oraz ciągnika siodłowego z naczepą. Przed ćwiczeniami dotyczącymi kolejnych podzespołów znajdują się podstawowe informcacje na ich temat.

Rodzaje ćwiczeń:

  1. Pytania jednokrotnego wyboru, w których znajdziesz dwa rodzaje ćwiczeń:

    • pytania z dwoma odpowiedziami,

    • pytania z trzema odpowiedziami,

    • pytania z czterema odpowiedziami.

    W każdym przypadku tylko jedna odpowiedź jest poprawna.

  2. Pytania wielokrotnego wyboru. W każdym przypadku więcej niż jedna odpowiedź jest poprawna.

  3. Porządkowanie elementów. Podane w ćwiczeniu elementy należy ułożyć w odpowiedniej kolejności. Pierwszy element powinien znajdować się na górze.

1. Samochód ciężarowy skrzyniowy
Układ napędowy
Układ napędowy składa się z takich zespołów jak: silnik, sprzęgło, skrzynia biegów, wał napędowy, przekładnia główna oraz półosie napędowe.

R1Qbozwx8zweR
Ćwiczenie 1
Sprawdzenie poziomu oleju silnikowego. Poziom oleju silnikowego mierzony jest za pomocą wskaźnika poziomu oleju. Jaką czynność należy wykonać jeśli poziom oleju znajduje się poniżej wartości minimalnej?
R1NUhXs5OAFm5
Ćwiczenie 2
Kontrola temperatury krzepnięcia płynu chłodniczego. Wybierz przyrząd do pomiaru temperatury krzepnięcia płynu chłodzącego.

Układ jezdny
Układ jezdny odpowiada za połączenie koła z ramą lub nadwoziem. Zaliczamy do niego: koła jezdne, mocowanie i łożyskowanie kół oraz osie kół jezdnych.

RFll3SaeVRD8e
Ćwiczenie 3
Proces wymiany koła. Uporządkuj elementy w odpowiedniej kolejności.
RVMRjOmF1tKrX
Ćwiczenie 4
Kontrola i regulacja ciśnienia powietrza w ogumieniu pojazdu. Wybierz przyrząd do pomiaru ciśnienia powietrza w ogumieniu pojazdu.

Zawieszenie
Układ zawieszenia tworzą elementy sprężyste, prowadzące i tłumiące. Elementami sprężystymi są resory piórowe lub paraboliczne, sprężyny śrubowe, drążki skrętne lub miechy pneumatyczne. Elementami prowadzącymi są wahacze i drążki reakcyjne oraz resory piórowe i paraboliczne. Elementami tłumiącymi są amortyzatory. Do układu zawieszenia zaliczamy też drążki stabilizatorów i ich łączniki.

RXQLLbpnDt39C
Ćwiczenie 5
Zauważyłeś, że z amortyzatora kapie olej. Co zrobić w takiej sytuacji?

Układ kierowniczy
Układ kierowniczy umożliwia sterowanie kołami skrętnymi pojazdu i tym samym pozwala kierowcy reagować na zmienne warunki drogowe. Musi zapewniać skręt kół pod różnymi kątami oraz wzmacniać siłę, jaką przykłada kierowca do obsługi koła kierownicy. Podstawowe elementy tego układu to: kierownica, drążki kierownicze, przekładnia kierownicza, kolumna kierownicy wraz z wałem. W pojazdach, których nacisk na oś kierowaną przekracza 45 kiloniutonów, odpowiednie przepisy wymagają stosowania mechanizmu wspomagającego układ kierowniczy. W samochodzie ciężarowym sprawny mechanizm kierowniczy pełni kluczową funkcję i musi być pod szczególną kontrolą.

R1cIU8UuPWbps
Ćwiczenie 6
Poziom oleju hydraulicznego w zbiorniku powinien znajdować się:

Układ hamulcowy
Najważniejsze elementy tego układu to: sprężarka, filtr powietrza z osuszaczem, regulator ciśnienia, czteroobwodowy zawór zabezpieczający, zbiorniki sprężonego powietrza dla obwodów hamowania kół przednich i tylnych, manometr dwuobwodowy, główny zawór sterujący hamulcami z pedałem hamulca, membranowe siłowniki hamulców kół przednich, membranowo‑sprężynowe siłowniki hamulców kół tylnych, zawór hamulca postojowego.
Siłowniki pneumatyczne uruchamiają hamulce tarczowe lub bębnowe, które są umieszczone przy kołach pojazdu.

R1Fhe6Vga9vnm
Ćwiczenie 7
Zauważyłeś pęknięty przewód pneumatyczny pomiędzy głównym zaworem, a siłownikiem. Co należy zrobić w takiej sytuacji?

Rama
Rama samochodu ciężarowego zbudowana jest z dwóch belek o przekroju ceowym lub zamkniętym nazywanych podłużnicami, połączonych ze sobą poprzeczkami o przekroju ceowym lub zamkniętym. Pełni ona wiele istotnych funkcji. Jest to konstrukcja nośna, która stanowi podstawę całego pojazdu i jest odpowiedzialna za przenoszenie ciężaru pojazdu oraz wszelkich obciążeń podczas jazdy.

RFuJjuqsAqIdD
Ćwiczenie 8
Przeprowadzasz oględziny ramy i zauważasz, że jedna z podłużnic posiada pęknięcie. Czy można dalej eksploatować pojazd z takim uszkodzeniem ramy?

Nadwozie
Nadwozie w samochodach ciężarowych skrzyniowych jest zwartym, nierozłącznym zespołem. Składa się z dwóch jednostek – kabiny oraz części ładunkowej.

R15ufpWEOHjF8
Ćwiczenie 9
Burty tylna oraz boczna są elementami:

Kabina kierowcy
Kabina samochodu ciężarowego to część nadwozia, która jest wyposażona w urządzenia i przyrządy niezbędne do kierowania samochodem.
Kabina kierowcy samochodu ciężarowego powinna być wyposażona w:

  • urządzenia zapewniające przewietrzanie i ogrzewanie wnętrza,;

  • drzwi zaopatrzone w zamki uniemożliwiające samoczynne lub niezamierzone ich otwarcie się; zawiasy tych drzwi powinny być umieszczone na ich przedniej krawędzi.

R1Asq0FV301eW
Ćwiczenie 10
W kabinie znajduje się również tachograf. Do czego służy to urządzenie?

Wyposażenie dodatkowe i specjalistyczne
Do dodatkowego wyposażenia samochodu ciężarowego skrzyniowego należy układ przechylania skrzyni ładunkowej. , który wykorzystywany jest do szybszego rozładunku materiałów sypkich.

ROE3r8jOIULN3
Ćwiczenie 11
Układ przechylania skrzyni ładunkowej jest stosowany:

2. Ciągnik siodłowy z naczepą
Układ napędowy
Ważnym elementem układu napędowego jest sprzęgło. Pozwala ono na łączenie i rozłączanie mocy pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów. Dzięki temu kierowca może zmieniać biegi bez przerwania ciągłości mocy, co jest niezbędne do płynnej jazdy.
Sprzęgło pozwala również na łagodne i płynne rozpoczynanie jazdy, co jest kluczowe, aby uniknąć uszkodzenia silnika lub skrzyni biegów.

Rt0UMpjipgo02
Ćwiczenie 12
Wciśnięcie pedału sprzęgła nie powoduje rozłączenia sprzęgła. Czy zbyt niski poziom płynu w jego układzie hydrulicznym może spowodować tę usterkę?
RdsvMH8SRT1AY
Ćwiczenie 13
Który z materiałów eksploatacyjnych wybierzesz, aby uzupełnić płyn w hydraulicznym układzie sterowania sprzęgłem?

Układ jezdny
Układ jezdny odpowiada za połączenie koła z ramą lub nadwoziem.
Koło wraz z oponą jako element układu jezdnego muszą być odpowiednio przygotowane do jazdy. Ciśnienie opony powinno osiągać od 7 do 8 barów.

R18Fj4niyhCP5
Ćwiczenie 14
Sprawdzając poziom ciśnienia w oponach, zauważyłeś, że wskaźnik manometru wskazuje 2 bary. Co należy zrobić w tej sytuacji?

Zawieszenie
Naczepa ciężarowa może mieć różne rodzaje zawieszenia, w zależności od jej przeznaczenia i wymagań transportowych.
Popularnym rodzajem zawieszenia jest zawieszenie na poduszce powietrznej, które zapewnia lepszą amortyzację drgań i wstrząsów podczas jazdy. Zawieszenie na poduszce powietrznej jest stosowane w naczepach, które transportują ładunki o dużej wadze i wymagają lepszej izolacji od drgań.

R1NkA9lkC6A2o
Ćwiczenie 15
Zastanów się jak będzie pracowało zawieszenie po obciążeniu naczepy ładunkiem o masie 10 ton. Zaznacz prawidłową odpowiedź.

Układ kierowniczy
Układ kierowniczy umożliwia utrzymywanie stałego kierunku jazdy lub jego zmianę, zgodnie z zamiarem kierowcy. Jest on ważny dla bezpiecznego poruszania się pojazdu samochodowego. Składa się z dwóch mechanizmów: – zwrotniczego, – kierowniczego.
Mechanizm zwrotniczy to układ połączonych ze sobą przegubowo dźwigni i drążków łączących koła kierowane, który zapewnia właściwe ustawienie tych kół podczas jazdy na wprost i skrętu.
Mechanizm kierowniczy zapewnia przeniesienie siły i ruchu z koła kierowniczego do mechanizmu zwrotniczego.
Mechanizm zwrotniczy tworzą: ramię zwrotnicy, dźwignie zwrotnic, drążek poprzeczny, drążek podłużny, zwrotnice i czopy zwrotnic.
Mechanizm kierowniczy składa się z przekładni kierowniczej wraz z ramieniem, wału kierownicy i koła kierownicy.

R1eo1tuIGJgqm
Ćwiczenie 16
Wskaż elementy układu kierowniczego, których niesprawność może być przyczyną powstania luzu w układzie kierowniczym:

Układ hamulcowy
W samochodach ciężarowych i ciągnikach siodłowych są stosowane pneumatyczne mechanizmy uruchamiania hamulców, ponieważ konieczne są tam znaczne siły hamowania oraz istnieje potrzeba łączenia pojazdu z przyczepami lub naczepą. W układach hamulcowych tych pojazdów kierowca używa minimalnej siły, naciskając na pedał hamulca, który uruchamia główny zawór sterujący. Sprężone powietrze kierowane jest wówczas do elementów wykonawczych rozpierających szczęki hamulcowe lub dociskających klocki hamulcowe. Przygotowując ciągnik siodłowy do eksploatacji w okresie zimowym, należy pamiętać o odwodnieniu zbiorników sprężonego powietrza, jest to bardzo ważne, ponieważ woda w instalacji pneumatycznej mogłaby zamarznąć w niskiej temperaturze, co spowoduje, że hamulce pojazdu nie będą działać.

R1PVvwNf9CM5U
Ćwiczenie 17
Odwodnienie zbiorników sprężonego powietrza w ciągniku siodłowym należy wykonywać.

Rama
Rama podłużnicowa to element pojazdu, który składa się z dwóch podłużnych belek ( podłużnic) oraz takiej samej liczby poprzecznych belek ( poprzeczek), połączonych wzajemnie ze sobą. Odpowiedni kształt poprzeczek ułatwia mocowanie części podwozia i nadwozia. Zaletą ramy podłużnicowej jest prosta i tania konstrukcja.
Rama naczepy wykonana jest zazwyczaj z wysokiej jakości stali, dzięki czemu jest wytrzymała i odporna na obciążenia oraz uszkodzenia mechaniczne. Rama naczepy musi być wytrzymała, aby zapewnić bezpieczne przewożenie ładunków o różnych kształtach, wagach i wymiarach.

Rd7brptwv5XnF
Ćwiczenie 18
Zamontuj zbiornik paliwa do ramy ciągnika siodłowego. Wskaż czynności w odpowiedniej kolejności.

Nadwozie
Ciągnik siodłowy z naczepą to rodzaj pojazdu ciężarowego składającego się z dwóch głównych elementów: ciągnika siodłowego i naczepy. Nadwozie w tym przypadku może się różnić w zależności od rodzaju sprzęgniętej naczepy.
W tym przypadku do czynienia mamy pojazdem składającym się z ciągnika siodłowego z naczepą typu plandeka.

RzDusPUluJjkC
Ćwiczenie 19
Zwiń plandekę boczną naczepy. Wskaż czynności w odpowiedniej kolejności.

Kabina kierowcy
Kabina kierowcy w ciągniku siodłowym to specjalnie zaprojektowane i wyposażone pomieszczenie, w którym kierowca przebywa podczas prowadzenia pojazdu. Współczesne kabiny kierowcy są zwykle zaprojektowane z myślą o wygodzie i bezpieczeństwie kierowcy, z uwzględnieniem ergonomicznych foteli, regulacji klimatyzacji, oświetlenia i wielu innych funkcji.

RL6weHz76aohJ
Ćwiczenie 20
Przed rozpoczęciem jazdy jedną z czynności, którą należy wykonać jest:

Siodło
Siodło jest to element łączący ciągnik z naczepą.

RnUzTRPimbqd3
Ćwiczenie 21
Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi. Aby poprawnie przeprowadzić sprzęgnięcie ciągnika siodłowego z naczepą. Musisz pamiętać o:

Powiązane ćwiczenia