Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

1. Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej 311930. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – celów kształcenia: oceny oddziaływania urządzeń i systemów energetyki odnawialnej na środowisko.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia

ELE.11.2. Podstawy energetyki

Uczeń:

ELE.11.2.4. charakteryzuje źródła energii odnawialnej i nieodnawialnej.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwią uczącemu się przyswojenie wiedzy. Zasób „Energia odnawialna i nieodnawialna”DYp5jCua4„Energia odnawialna i nieodnawialna” to film edukacyjny przedstawiający różne rodzaje źródeł energii odnawialnej i nieodnawialnej, oraz urządzenia i systemy przetwarzające energię. Zasób „Źródła energii odnawialnej i nieodnawialnej”DkM1VlJGM„Źródła energii odnawialnej i nieodnawialnej” to infografika, która przedstawia dane na temat rodzajów źródeł energii odnawialnej i nieodnawialnej oraz urządzeń pozyskujących energię. „Zasoby energii w Polsce”D1BXkMA63„Zasoby energii w Polsce” to mapa interaktywna, która przedstawia informacje na temat występowania zasobów energii na terenie Polski.

Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceD17wBQA5wInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić poziom opanowania wiedzy i umiejętności. Można je potraktować jako pracę domową – utrwali to wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień i przygotuje do pytań na pisemnym egzaminie zawodowym.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDEE1tdTAGSłownik pojęć dla e‑materiału objaśnia specjalistyczne słownictwo używane w e‑materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaDPVlnr4hPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDbeI0Tz0uPrzewodnik dla uczącego się wskazuje i instruuje, w jaki sposób wykorzystać e‑materiał do samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaD17DPmHm5Netografia i bibliografia to wykaz źródeł, na bazie których został opracowany e‑materiał i z których można korzystać, przygotowując się do egzaminu zawodowego.

• Instrukcja użytkowaniaD1CgZDn4nInstrukcja użytkowania wyjaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną, wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie podstawowych informacji z zakresu rodzajów źródeł energii odnawialnej i nieodnawialnej.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Film edukacyjny „Energia odnawialna i nieodnawialna”

Praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego

Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści. Mogą one odnosić się do poszczególnych rodzajów energii odnawialnej i nieodnawialnej (energia promieniowania słonecznego, energia geotermalna, energia wiatru, energia wody, surowce kopalne). Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie uczniowie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają sobie wzajemnie pytania sformułowane podczas pracy z animacją i odpowiadają na nie.

Uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, które pytania były dla nich trudne, na które nie udało im się odpowiedzieć. Zespół klasowy wspólnie formułuje na nie odpowiedzi.

Infografika „Źródła energii odnawialnej i nieodnawialnej”

Praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego

Uczniowie pracują indywidualnie. Każdy uczeń przygotowuje sześć pytań quizowych na podstawie treści zawartych w infografice. Następnie uczniowie łączą się w pary i wybierają spośród swoich 12 propozycji sześć najlepszych pytań. W dalszej kolejności łączą się w czwórki, ósemki itd., aż cała klasa wybierze sześć najlepszych pytań metodą kuli śniegowej. Uczniowie, których pytania zostały wybrane, otrzymują pozytywne oceny za aktywność.

Mapa interaktywna „Zasoby energii w Polsce”

Praca indywidualna, praca w grupach

Uczniowie przed lekcją zapoznają się z treścią mapy interaktywnej, tak aby znali informacje zawarte w multimedium. Podczas zajęć dobierają się w grupy, nauczyciel zapowiada uczniom, że będą pracować metodą burzy mózgów, a efektem ich pracy ma być notatka graficzna prezentująca rodzaje energii odnawialnej i odnawialnej znajdujące się na terenie Polski. Chętni uczniowie prezentują efekty swojej pracy na forum zespołu klasowego.

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzające to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może je wykorzystać także w pracy w parach lub wprowadzić elementy oceny koleżeńskiej (np. po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki). Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

Film edukacyjny „Energia odnawialna i nieodnawialna”

Praca w grupach

Uczniowie przygotowują lekcję odwróconą. Zespół klasowy zostaje podzielony na grupy, które przygotowują prezentacje multimedialne na temat poszczególnych rodzajów energii odnawialnej i nieodnawialnej.

Prezentacje mogą powstawać zdalnie na dostępnych platformach internetowych. Powinny zawierać ilustracje, rysunki, schematy, a czas ich trwania nie powinien przekroczyć 3 minut. Prelegenci mogą też przygotować pytania pobudzające do aktywnego słuchania.

Prezentacje mogą być oceniane wg następujących kryteriów:

• poprawność merytoryczna;

• trafny wybór egzemplifikacji wizualnej;

• estetyka wykonania.

Infografika „Źródła energii odnawialnej i nieodnawialnej”

Praca w parach

Po zapoznaniu się z informacjami z infografiki pary wybierają po jednym źródle energii odnawialnej i nieodnawialnej i przygotowują ich charakterystykę metodą sketchnotingu (prezentowanie informacji w formie wizualnej, z użyciem rysunków, schematów, szkiców, symboli). Następnie zapisują je w formacie pdf lub jpg i udostępniają pozostałym uczniom na platformie ZPE. Notatki mogą służyć jako pomoc w przygotowaniu się do lekcji powtórkowej.

Mapa interaktywna „Zasoby energii w Polsce”

Praca samodzielna

Uczniowie samodzielnie w domu analizują multimedium, sporządzają notatki w wybranej przez siebie formie.

Indywidualizacja pracy z uczniem, w tym z uczniem ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotne nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Film edukacyjny, infografika i mapa interaktywna:

• uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;

• podczas pracy uczniów w grupach należy wziąć pod uwagę fakt, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu) w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;

• uczniom ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się należy zapewnić więcej czasu na wykonanie zadań, należy również pamiętać o udzielaniu im wsparcia i pozytywnej motywacji;

• uczniowie z dysleksją nie powinni być obarczani zadaniami polegającymi na zapisywaniu długich fragmentów tekstu, należy im raczej wyznaczyć zadania polegające na rysowaniu;

• uczniowie z zaburzeniami zachowania i zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zbieraćrać przygotowane do quizu pytania, co pozwoli im rozładować napięcie, a także skupić się na zadaniu; poza tym mogą wejść w skład komisji wybierajacej najciekawsze pytania, dzięki czemu będą skupieni na wypowiedziach innych osób, ale nie będą zmuszeni do samodzielnego wystąpienia;

• podczas pracy w grupach uczniowie ze spektrum autyzmu powinni mieć jasno określone zadania, tak aby nie doprowadzić do elementów chaosu;

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści