Film dostępny pod adresem /preview/resource/R92ycPWkkFleB

Film: Sposoby wydobywania dźwięków: artykulacja. Akcja filmu odbywa się w sali, w której znajduje się kilka instrumentów. Prowadzący mężczyzna rozpoczyna mówiąc: Witam wszystkich bardzo serdecznie. W dzisiejszej audycji powiemy o różnych sposobach wykonywania dźwięków. Dźwięki wydobywane są za pomocą instrumentów, które można podzielić na różne grupy biorąc pod uwagę ich budowę i sposób wydobycia dźwięku. Rozróżniamy trzy podstawowe grupy instrumentów. dęte, strunowe, perkusyjne. Wydobywanie dźwięków nazywane jest artykulacją i może odbywać się na różne sposoby. Mężczyzna rozpoczyna wymienianie różnych rodzajów artykulacji: Legato, oznacza łącząc, dźwięki połączone są ze sobą. Posłuchajcie jak to brzmi: Tu rozlega się gama wykonana na pianinie w górę i w dół zagrana legato. Mężczyzna kontynuuje: Innym rodzajem artykulacji jest staccato. Oznacza odrywanie dźwięków. Są one krótkie, ostro oddzielane od siebie. Słychać nagranie jest to (Gama wykonana na pianinie w górę i w dół zagrana staccato). Prowadzący opowiada o kolejnym rodzaju artykulacji: Sposobem pośrednim pomiędzy staccato i legato jest portato tzn. „przenosząc”. Tu słychać gamę wykonaną na pianinie w górę i w dół zagraną portato. Mężczyzna prowadzi dalszą prezentację, trzymając w dłoniach flet. Teraz opowiem o innych rodzajach artykulacji, które są specyficzne dla poszczególnych instrumentów. Dobrym przykładem może być technika frullato wykorzystywana w grze na flecie. Z włoskiego frullato oznacza brzęcząc. W czasie wydmuchiwania powietrza wymawia się głoskę trrrrrrr, umożliwia to uzyskanie drgającego dźwięku. Tu słychać gamę zagraną na flecie wykonaną frullato. W kolejnej scenie mężczyzna ma w rękach skrzypce. Dla instrumentów smyczkowych charakterystyczne jest z kolei m.in. wydobywanie dźwięku za pomocą szarpania strun palcami. Tego typu artykulacja nazywana jest pizzicato. Pizzicato z włoskiego oznacza szarpiąc. Teraz usłyszycie jak brzmi. Słychać grę pizzicato. Mężczyzna wyjaśnia: Przeciwieństwem pizzicato jest arco, które polega na graniu smyczkiem. Posłuchajcie. Zostaje odtworzona gama zagrana arco. Przewodnik kontynuuje: Smyczek umożliwia wydobycie dźwięku nie tylko poprzez pocieranie strun włosiem, ale także za pomocą uderzania strun drzewcem smyczka. Taką technikę nazywamy z włoskiego con legno. Brzmi ona tak. Tutaj słychać ciche dźwięki zagrane con legno. Kolejnym sposób artykulacji, jaki wykonać można na instrumentach smyczkowych, polega na zmianie wysokości i barwy dźwięku przez lekkie dotknięcie struny w odpowiednim miejscu. Słychać flażolety, które są cichutkie, bardzo wysokie, a ich brzmienie trochę przypomina brzmienie skrzypiec, a trochę brzmienie fletu. Przewodnik dodaje: Flażolety można także osiągnąć na instrumentach dętych drewnianych za pomocą przedęcia, oraz na gitarze i harfie. Mężczyzna wymienia kolejne rodzaje artykulacji: Jeszcze inną techniką jest arpeggio, typowe w grze na harfie. Arpeggio polega na szybkim zagraniu kolejnych dźwięków w dół lub w górę, przez co akord nie brzmi równocześnie. Arpeggio wykonalne jest również np. na fortepianie, skrzypcach i gitarze. Słychać dźwięk harfy. Bardzo szybko zagrana jest seria dźwięków. W kolejnej scenie mężczyzna ma w dłoniach puzon. Opowiada o technikach typowych dla tego instrumentu. Inną artykulacją jest z kolei con sordino stosowane m.in w grze na skrzypcach, fortepianie oraz instrumentach dętych blaszanych. Należy do nich np. puzon, którego brzmienie będziemy zaraz słyszeć. Inną artykulacją jest z kolei con sordino stosowane m.in w grze na skrzypcach, fortepianie oraz instrumentach dętych blaszanych. Należy do nich np. puzon, którego brzmienie będziemy zaraz słyszeć. Usłyszymy za moment puzon bez tłumika, co w muzyce określa się jako senza sordino. Posłuchajcie jak brzmi. Tu słychać gamę zagraną bez tłumika. Mężczyzna porównuje: Z kolei technika Con sordino polega na grze z użyciem tłumika, którego zastosowanie pozwala na zmianę barwy dźwięku. Posłuchajcie jaka jest różnica w brzmieniu. Możemy usłyszeć gamę zagraną z tłumikiem. Mężczyzna wymienia kolejny rodzaj artykulacji: Usłyszymy dzisiaj także glissando - z włoskiego „ślizgając się”. Oznacza płynne przejście z jednej wysokości dźwięku do innej. Szczególnie efektowne, możliwe jest do uzyskania właśnie w grze na puzonie. Zwróćcie uwagę na płynne ruchy suwaka, które umożliwiają łagodne zmiany wysokości dźwięku. Tu pojawia się nagranie prezentujące glissando wykonane na puzonie. Przewodnik przedstawia ostatni rodzaj artykulacji: Na instrumentach perkusyjnych, klawiszowych i smyczkowych jeden lub kilka dźwięków może być powtarzanych w szybkim tempie. Taka artykulacja nazywana jest tremolo. Posłuchajmy jej w wykonaniu na werblu. Słychać ostatnie nagranie, po którym mężczyzna żegna się: To już wszystkie utwory w różnych artykulacjach, jakie dziś usłyszeliśmy. Dziękuję za uwagę!