Temat: Błękitna planeta Ziemia

Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.

Adresat

Uczeń szkoły podstawowej (geografia).

Podstawa programowa

III. Lądy i oceany na Ziemi: rozmieszczenie lądów i oceanów, pierwsze wyprawy geograficzne. Uczeń:

2) wymienia nazwy kontynentów i oceanów oraz wskazuje ich położenie na globusie i mapie świata oraz określa ich położenie względem równika i południka zerowego;

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie nazywają oceany, określają ich położenie na globusie oraz wyjaśniają zjawisko pływów.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • wskazywać na mapie oceany;

  • wyjaśniać, co to jest morze;

  • omawiać zjawisko przypływu i odpływu.

Metody/techniki kształcenia

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • podające

    • pogadanka.

  • eksponujące

    • film.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery;

  • arkusze niebieskiego papieru, kontury kontynentów, klej.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

  • Prowadzący lekcję określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  • Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat. Pyta uczniów:

    • Co wiecie o…?

    • Czy kiedykolwiek spotkaliście się z…?

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi uczniów, żeby przeczytali wskazany fragment abstraktu i postarali się zapamiętać jego treść. Następnie uczestnicy zajęć, pracując w parach, wzajemnie odpytują się ze znajomości fragmentu.

  • Nauczyciel wyświetla uczniom rozmieszczenie kontynentów na świecie. Uczniowie korzystając z szablonów kontynentów przyklejają je na niebieskim arkuszu papieru. Następnie korzystając z abstraktu podpisują oceany. Uczniowie prezentują swoją pracę, porównują poprawność wykonania.

  • Uczniowie, pracując indywidualnie lub w parach, wykonują ćwiczenia interaktywne sprawdzające i utrwalające wiadomości poznane w czasie lekcji. Wybrane osoby omawiają prawidłowe rozwiązania ćwiczeń interaktywnych. Prowadzący uzupełnia lub prostuje wypowiedzi podopiecznych.

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby wyjaśnili, dlaczego Ziemia jest nazywana błękitną planetą?.

  • Prowadzący lekcję zapowiada film. Poleca podopiecznym, żeby w formularzu zamieszczonym w abstrakcie zapisali pytanie badawcze i hipotezę. Następnie wyświetla film, a uczniowie odnotowują swoje obserwacje i wnioski. Nauczyciel wskazuje osobę, która dzieli się swoimi spostrzeżeniami i wyjaśnia zasadność zanotowanych przez siebie wniosków.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel metodą losową wybiera jednego ucznia i prosi go, by swoimi słowami przedstawił znaczenie danego słowa lub pojęcia poznanego na lekcji.

  • Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

  • Na zakończenie zajęć nauczyciel zadaje uczniom pytania:

    • Co na zajęciach wydało wam się ważne i ciekawe?

    • Co było łatwe, a co trudne?

    • Jak możecie wykorzystać wiadomości i umiejętności, które dziś zdobyliście?

    Chętni lub wybrani uczniowie podsumowują zajęcia

Praca domowa

  • Opracuj lap book z zagadnieniami poznanymi na lekcji i przynieś swoją pracę na następne zajęcia.

  • Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

archipelago
archipelago
RCNrCCA9V2uMM
nagranie słówka: archipelago

archipelag – grupa wysp położonych blisko siebie, najczęściej zbudowanych z podobnych skał

strait
strait
R1eZ9D3lIllD1
nagranie słówka: strait

cieśnina – zwężenie obszaru wodnego łączące dwa oceany, morza lub jeziora; rozdziela dwa lądy

sea
sea
R1HbbkEHzpJ5j
nagranie słówka: sea

morze – naturalna część oceanu oddzielona od otaczających ją wód brzegami lądów, wyspami, półwyspami albo w inny sposób powodujący, że wody tego morza różnią się od sąsiednich

ocean
ocean
RoDoHUE1T34wE
nagranie słówka: ocean

ocean – część wszechoceanu ograniczona przez sąsiadujące kontynenty, wyspy i ich archipelagi lub wydzielone z powodu róznic w zasoleniu i temperaturze wody

tides
tides
RoUxnfEq5ruaP
nagranie słówka: tides

pływy – cykliczne zmiany poziomu wody w morzu lub oceanie; podniesienie poziomu nazywamy przypływem, a obniżenie – odpływem

World Ocean
World Ocean
RhSxrTyu94M0x
nagranie słówka: World Ocean

wszechocean – ogół wód pokrywających kulę ziemską (poza wodami śródlądowymi) składający się z oceanów i mórz; oceany i morza wszechoceanu są połączone ze sobą

bay
bay
RLUa125DvPLZC
nagranie słówka: bay

zatoka – część większego obszaru wodnego (oceanu, morza, jeziora) otoczona z trzech stron lądem

Teksty i nagrania

R1Civv2OXyvDL
nagranie abstraktu

Blue planet Earth

It seems that rivers and lakes contain a lot of water, but it is only a small part of what we will find in the oceans. Fresh water accounts for merely 3.5% of the water on the Earth (glaciers, surface and underground water on land). The rest is salt water contained in seas and oceans. All oceans are interconnected, forming a huge body of water called the World Ocean or Global Ocean.
An ocean is a very vast area covered by saline water, partly separated from other bodies of water. Distinct boundaries of oceans occur only where they border on continents or archipelagoes or are established arbitrarily (e.g. they are established in places where there are significant differences in temperature and water salinity). Today, we divide the World Ocean into 4 oceans.

  • The Pacific Ocean, also called the Pacific, is the largest – it accounts for almost a half of the Earth's volume of saline water. It extends from the eastern coastal areas of Asia and Australia to the western coastal areas of both Americas, and in the south it is bounded by Antarctica.

  • The Atlantic Ocean lies between the western shores of Europe and Africa and the eastern coasts of both Americas.

  • The Indian Ocean lies between eastern Africa, southern Asia, western Australia and Antarctica.

  • The Arctic Ocean lies around the North Pole and is almost completely surrounded by the northern shores of Asia, Europe and North America. It has a well‑developed coastline with numerous bays.

Some parts of the oceans differ from the neighbouring water bodies in terms of their physical, chemical or biological properties. We call these areas seas. They are at least partially separated by continental shores, clusters of islands (archipelagos), peninsulas or underwater sea‑bottom elevations. A fragment of the sea surrounded by land on three sides is called a bay.

Poland has access to one sea – the Baltic Sea, which is a part of the Atlantic Ocean. The Baltic Sea is enclosed by land on all sides and only a few straits connect it with the North Sea. The Baltic Sea is shallower than most other seas and its salinity is much lower.

The water of the World Ocean is in constant motion. Tides are the alternate rising (high tide) and falling (low tide) of the water level in the seas and oceans. The tides are mainly caused by the gravitational forces exerted by the Moon. As a result, in sea areas that are closer to the Moon in a given moment, and on the opposite side of the globe, the water level rises, i.e. a high tide occurs, while in other areas the water level falls, that is a low tide is observed. Due to the rotation of the Earth around its own axis, high tide and low tide alternate approximately every 12.5 hours. Therefore, it is possible to calculate the time of high tide and low tide in a given place, which is very important, for example, in port cities.

  • Most of the Earth's surface is covered by the Global Ocean.

  • At present, we distinguish 4 oceans: Pacific Ocean, Atlantic Ocean, Indian Ocean and Arctic Ocean.

  • Some parts of the oceans, separated for example by straits and islands, are called seas.

  • The alternate rising and falling of the water level in seas and oceans is called tides.

ocean, sea, the Pacific, high tide, low tide