Tytuł: Jakie zagadki kryje w sobie język?

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć

Jakie zagadki kryje w sobie język? Komunikowanie się. Funkcje języka

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VII szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

II. Kształcenie językowe.

1. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

1) zna sposoby wzbogacania słownictwa;

2) rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje styl potoczny, urzędowy, artystyczny, naukowy, publicystyczny.

III. Tworzenie wypowiedzi.

2. Elementy retoryki. Uczeń:

3) funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę;

4) rozpoznaje i rozróżnia środki perswazji i manipulacji w tekstach reklamowych, określa ich funkcję;

IV. Samokształcenie. Uczeń:

9) rzetelnie, z poszanowaniem praw autorskich, korzysta z informacji.

Ogólny cel kształcenia

Zapoznanie uczniów z funkcją komunikacyjną języka.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• czyta i słucha w sposób uważny;

• dostrzega różnorodność polszczyzny mówionej i pisanej;

• umiejętnie korzysta ze słowników;

• rozpoznaje różne sposoby komunikowania się;

• wykorzystuje i przetwarza informacje;

• tworzy spójne wypowiedzi ustne;

• stosuje zdobytą wiedzę.

Metody/techniki kształcenia

• podająca: wyjaśnienie;

• aktywizujące: dyskusja;

• eksponująca: prezentacja;

• programowana: z użyciem komputera.

Formy pracy

• zbiorowa jednolita,

• grupowa zróżnicowana i jednolita,

• praca w parach.

Przebieg zajęć

Przed lekcją

Uczniowie wykonują pisemnie polecenie zamieszczone w części „Przed lekcją” w abstrakcie “The secrets of language”: Ułóż krótką notatkę stanowiącą uzupełnienie poniższego tekstu:

Język jest najlepszym sposobem komunikowania się. Za pomocą języka ludzie wyrażają swoje myśli, wypowiadają je lub zapisują. Ale nie tylko! Dzięki językowi można…

(e‑podręcznik).

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć, a następnie zapoznaje młodzież z celami lekcji.

2. Wybrani przez nauczyciela uczniowie prezentują na forum klasy przygotowane w domu odpowiedzi na polecenie zamieszczone w części „Przed lekcją”.

3. Prowadzący inicjuje rozmowę kontrolowaną na temat roli i funkcji języka jako narzędzia komunikacji, a także pyta młodzież o różnorodne sposoby komunikowania się ludzi zarówno w czasach minionych, jak i współcześnie.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel i uczniowie uruchamiają abstrakt “Secrets of language”. Uczniowie odtwarzają pierwszą część nagrania o funkcjach języka. Po wysłuchaniu tekstu młodzież samodzielnie czyta tekst, wyodrębniając ważne i ciekawe dla nich informacje, a potem tworzy własną notatkę w zeszycie, odpowiadając na pytania zawarte pod tekstem.

2. Uczniowie ćwiczą słownictwo związane z nazywaniem emocji i uczuć: ćwiczenie interaktywne oraz ćwiczenie z formularzem.

3. Nauczyciel informuje uczniów, czym jest perswazyjna funkcja języka. Uczniowie oglądają wskazane w abstrakcie reklamy i rozmawiają o perswazyjnej funkcji języka.

4. Uczniowie w parach układają własne hasła reklamowe dla akcji: czytanie książek oraz adopcja zwierząt ze schroniska.

5. Następnie uczniowie zapoznają się z tekstem Jerzego Bralczyka w lekcji „Jakie zagadki kryje w sobie język” na stronie epodreczniki.pl. Po lekturze tekstu uczniowie rozważają zasadność stosowania w sloganach reklamowych środków stylistycznych.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie grają w parach w kalambury. Zadaniem jest narysowanie i odgadnięcie związku frazeologicznego dotyczącego języka, np. mieć długi język.

2. Nauczyciel podsumowuje lekcję, oceniając wkład i zaangażowanie uczniów. Może wykorzystać ankiety skierowane do uczniów w celu ewaluacji.

Praca domowa

Wymyśl kampanię reklamową dla wybranej akcji charytatywnej.

Opracuj hasła, tekst reklamowy, a także, jeśli chcesz, przygotuj plakat lub krótki film.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

The secrets of language

Arrange a short note that supplements the following text:

Language is the best way to communicate. With the help of the language, people express their thoughts, say them or write them down. But not only! Thanks to the language you can...

Language is a code – a set of symbols which can be meaningfully combined by means of grammar. To be a competent language user, you need to be capable of deciphering these symbols and using them to create meaningful combinations. These symbols correspond to phones in speech and letters in writing. Being a multi‑purpose tool, language enables establishing and maintaining contact with various people, providing information, describing the world, expressing emotions (euphemisms, hyperboles) and influencing others (e.g. slogans and advertising taglines).

Sometimes language is also called an “archive” of customs, social change and linguistic remnants of the past. This results from the fact that many of the words and grammatical forms used today are evidence of language history. You can find detailed information on old word forms and the origin of words in etymological dictionaries or old texts. By using various expressions to describe the surrounding reality, people develop a linguistic image of the world. A great deal of societies’ cultural and spiritual wealth is locked up in proverbs, set phrases and idioms. They also reflect a community's common knowledge about the world, and even stereotypes. Language is also an artistic medium and serves a magical purpose – it helps create new worlds.

You have already learned that words often serve people to express emotions and feelings.

Language can also be used to persuade someone to do something. Then we are talking about the persuasive function of language.

Such advertising phrases have their name. These are slogans. Some of them are transferred to colloquial language and function in it as sayings.

In order for the slogan to be remembered, its creators use various linguistic means. They often come up with rhymed slogans, they also use comparisons and metaphors.

We have discussed only some language functions. In the future you will learn more about them, and now play a game that will help you to remember language phrases.