E-materiały do kształcenia zawodowego

Naprawianie i przerabianie wyrobów złotniczych i jubilerskich

MEP.05. Wykonywanie i naprawa wyrobów złotniczych i jubilerskich - Złotnik – Jubiler 731305

bg‑blue

Naprawa oraz renowacja wyrobów złotniczych i jubilerskich

E‑BOOK

1

Spis treści

3

Wyposażenie stanowiska pracy

Stół jubilerski powinien być wyposażony w narzędzia do wykonania naprawy demontażu i wymiany oprawy w pierścionku złotym pod nowy kamień.

Do tego celu niezbędnymi elementami będą:

  • Piłka do metalu z ramką/oprawą.

Piłka do metalu z ramką - przyrząd służy do precyzyjnego wycinania szlachetnych oraz twardych metali, np. starej oprawy z pierścionka. Składa się z brzeszczota i ramki, w której pierwszy element jest mocowany zębami do dołu. Zastosowanie piłki do metalu pozwala nadawać materiałom pożądany kształt i właściwe wykończenie. Istnieje wiele grubości piłek z podziałem zarówno na szerokość cięcia, jak i ilość zębów na ich długości. Podczas pracy (rytmiczne ruchy wykonywane pionowo w dół) należy dostosować odpowiednią grubość narzędzia do miejsca wycięcia.

RkEc4Minn6w2w
Piłka do metalu
Źródło: dostępny w internecie: RODENT Narzędzia Złotnicze, https://rodentsklep.pl/pilki-antilope-2-0,id260.html, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1TXVQ1keHFIZ
Ramka do piłki
Źródło: dostępny w internecie: RODENT Narzędzia Złotnicze, https://rodentsklep.pl/ramka-do-pilek-z-naciagiem-60-mm,id245.html, licencja: CC BY-SA 3.0.

Rodzaje zapięć w kolczykach:

1. Zapięcie sztyftowe (z zatyczką)

RrM4A7ri778Iu
Zapięcie sztyftowe
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0.

2. Zapięcie typu bigiel angielski wiszący lub na stałe

R3OgFLEpCQ4hE
Zapięcie typu bigiel angielski wiszący lub na stałe
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0.

3. Zapięcie typu bigiel zamknięty.

RlJJ47xxegaIa
Zapięcie typu bigiel zamknięty.
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0.

4. Zapięcie na zatrzask

RfVdydtYHi1yl
Zapięcie sztyftowe
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0.

W zależności od upodobań klienta i kształtu kolczyka można zastosować różne zapięcia. Zapięcie dobiera się również do kształtu głowy, wielkości ucha, długości szyi.

  • Zestaw kleszczy (płaskich, okrągłych, itp.)

Kleszczami jesteśmy w stanie nagiąć, wyprofilować szynę pierścionka celem lepszego dopasowania jej pod nową oprawę.

R7HIfpaRAtJJG
Kleszcze okrągłe
Źródło: dostępny w internecie: RODENT Narzędzia Złotnicze, https://rodentsklep.pl/kleszcze-antilope-okraglo-okragle,id433.html, licencja: CC BY-SA 3.0.
RznqlW8a9GhRX
Kleszcze płaskie
Źródło: dostępny w internecie: RODENT Narzędzia Złotnicze, https://rodentsklep.pl/kleszcze-antilope-plaskie-gladkie,id429.html, licencja: CC BY-SA 3.0.
  • Pilniki

Różnego rodzaju pilniki będą potrzebne do przygotowania powierzchni do dolutowania oprawy czy kształtowania końcowego oprawy. Mogą być to zarówno pilniki płaskie jaki i półokrągłe oraz iglaki, czyli o zmniejszonej wielkości.

Za pomocą pilnika możemy wygładzić powierzchnie obrabianego materiału. Możemy nadać jej kształt, wyrównać krawędzie, spiłować nadmiar materiału oraz wypiłować wzór. Podczas tego procesu materiał poddaje się gradacji pilnika i w podstacji opiłków spada do szuflady w stole jubilerskim.

Występują różne rodzaje pilników do metalu i można je podzielić z uwagi na kształt, wielkość i gradację.

Kształt:

  • Płaskie

  • Okrągłe

  • Półokrągłe

  • Trójkątne

  • Kwadratowe

  • Soczewkowe

Wielkość określa się w długości powierzchni tartej pilnika. Dodatkową grupą są tak zwane iglaki. Są to pilniki o bardzo małych wymiarach, służące do bardziej precyzyjnych prac.

Gradacja określa się ja wypustkami na powierzchni pilnika, ich wielkością i ilości występowania. Dzięki takiej różnorodności możemy poddawać wyrób obróbce zgrubnej aż do wygładzenia powierzchni przed użyciem papieru ściernego.

  • Pęseta

Służy do korygowania lub przytrzymania oprawy podczas lutowanie jej do szyny pierścionka.

R6fTbYuHGkddj
Pęseta ostra
Źródło: dostępny w internecie: RODENT Narzędzia Złotnicze, https://rodentsklep.pl/peseta-ostra-aa-130-mm-z-otworami,id724.html, licencja: CC BY-SA 3.0.
  • Palnik jubilerski

Palnik gazowy w pracowni jubilerskiej służy do obróbki cieplnej metalu. Za jego pomocą możemy, z użyciem odpowiednio dużej dyszy topić złoto lub srebro, które następnie wlewając do odpowiednich wlewaków ukształtować, wytwarzać dodatki stopowe, luty, itp.

Przy zastosowaniu mniejszych dysz możemy lutować wyroby, podgrzewać celem rozhartowania, aby ich dalsza obróbka plastyczna była możliwa i łatwiejsza oraz dokonywać takich napraw jak łączenie łańcuszków, lutowanie oprawek, zmniejszanie pierścionków i wiele innych.

Do zasilania palnika gazowego stosuje się mieszankę gazu propan‑butan oraz powietrza, które jest podawane przez otwory w dyszach.

Innymi palnikami stosowanymi w jubilerstwie są palniki acetylenowo- tlenowe

  • Przyrząd do zmniejszania i powiększania obrączek.

R1GHgFD5TGad2
Przyrząd do zmniejszania i powiększania obrączek.
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0.
  • Rygle o różnych kształtach.

Mogą być to rygle okrągłe, owalne, kwadratowe, prostokątne, ze ściętymi narożnikami i inne.

R1WxjcyIknfMu
Rygle
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0.
  • Trzpień miarowy

RPfUNnGkhX5fa
Trzpień miarowy
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0.

Trzpień miarowy – przyrząd wykorzystywany w pracowni jubilerskiej do zadań pomiarowych. Dzięki niemu w łatwy i szybki sposób możliwe jest określenie rozmiaru pierścionków bądź obrączek. Pozwala na zmierzenie już noszonej biżuterii i odpowiednie wykonanie nowej. Na trzpieniu miarowym umieszczona jest skala. Na wagę i wytrzymałości narzędzia wpływa z kolei typ materiału, z którego zostało wytworzone.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane materiały multimedialne