Temat: Organy ścigania – prokuratura, policja

Autorka: Anna Rabiega

Adresat

uczeń liceum ogólnokształcącego i technikum

Podstawa programowa:

• stara podstawa programowa:

poziom podstawowy:

3. Bezpieczeństwo.

Uczeń:

1) charakteryzuje najważniejsze zadania prokuratury i policji;

2) przedstawia uprawnienia policjantów i innych służb porządkowych; rozpoznaje przejawy ich naruszania.

• nowa podstawa programowa

poziom podstawowy:

III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

11) przedstawia kompetencje Najwyższej Izby Kontroli, Trybunału Konstytucyjnego, Trybunału Stanu i prokuratury w Rzeczypospolitej Polskiej; uzasadnia znaczenie tych instytucji dla funkcjonowania państwa prawa.

poziom rozszerzony:

XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

23) podaje przykłady przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego i prywatnego w Rzeczypospolitej Polskiej; wyjaśnia rolę prokuratora i oskarżyciela posiłkowego; pisze akt oskarżenia prywatnego.

Ogólny cel kształcenia:

Uczeń charakteryzuje instytucje polskiego systemu prawnego.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje najważniejsze zadania policji i prokuratury.

• wyjaśnia prawa ofiary w postępowaniu przygotowawczym w procesie karnym.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• porozumiewanie się w języku obcym,

• kompetencje informatyczne,

• umiejętność uczenia się,

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Metody nauczania:

• lekcja odwrócona,

• dyskusja,

• analiza materiałów źródłowych,

• wykład interaktywny.

Formy pracy:

• grupowa,

• zbiorowa.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑podręczniku,

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:

1. Nauczyciel przedstawia cel zajęć: Dowiecie się, jakie są zadania policji i prokuratury.

2. Zajęcia przeprowadzane metodą odwróconej lekcji. Podczas jednego z poprzedzających spotkań nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy, których zadaniem jest przygotowanie prezentacji multimedialnych na temat:

I. Struktura i zadania prokuratury.

II. Struktura, zadania i uprawnienia policji.

III. Prawa ofiar przestępstwa.

Podczas przygotowywania prezentacji uczniowie wykorzystują materiały z abstraktu, m.in. infografiki i schematy interaktywne, oraz inne źródła internetowe. Zadanie uczniów polega na znalezieniu (lub opracowaniu) i uwzględnieniu w swojej prezentacji przede wszystkim materiałów wizualnych (krótkich filmów, fotografii, schematów). Prezentacje powinny zawierać jak najmniej tekstu. Każda prezentacja może trwać nie więcej niż 10 minut.

Faza realizacyjna:

1. Grupy przedstawiają swoje prezentacje – komentują materiały wizualne zawarte w prezentacji. Mogą też zachęcać pozostałych uczniów do odgadnięcia, jakie treści kryją się pod zamieszczonymi w prezentacji materiałami wizualnymi (np. jakie prawo ofiary przestępstwa przedstawia wybrane zdjęcie).

2. Po każdej prezentacji nauczyciel inicjuje krótką dyskusję, odpowiednio:

I. Czy waszym zdaniem struktura i sposób działania prokuratury umożliwia skuteczne ściganie przestępstw w Polsce? Czy coś należałoby zmienić w tej kwestii?

II. Czy uprawnienia policji wydają się wam wystarczające do realizacji jej zadań? A może trzeba je ograniczyć?

III. Czy prawa ofiar przestępstwa wydają się wam odpowiednio uregulowane? Czy z którychś z nich należałoby waszym zdaniem zrezygnować? Czy uważacie, że trzeba dodać jakieś prawa?

3. Po każdej prezentacji nauczyciel prosi uczniów, którzy byli jej odbiorcami o skomentowanie pracy kolegów i koleżanek: co w prezentacji im się podobało, a co można było przedstawić inaczej?

Faza podsumowująca:

1. Na zakończenie zajęć nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Jak sądzicie, czego jeszcze musicie się nauczyć na temat działań organów ścigania, żeby być zadowolonym ze swojej wiedzy i umiejętności?

Chętni/wybrani uczniowie udzielają odpowiedzi.

2. Propozycja zadania domowego:

a. Wybierz najważniejsze twoim zdaniem prawa ofiar przestępstw. Odpowiedź uzasadnij.

b. Znajdź w internecie informacje (artykuły prasowe) dotyczące rzekomego naruszenia przez policję swoich uprawnień. Opisz, jakiej sytuacji to dotyczyło i oceń, czy twoim zdaniem doszło do naruszenia uprawnień przez policję, czy też postępowanie policjantów było uzasadnione. Pamiętaj o przedstawieniu odpowiedniej argumentacji.

c. Odsłuchaj nagranie abstraktu, aby powtórzyć materiał i utrwalić nowe słówka. Następnie wykonaj ćwiczenie słownikowe na końcu rozdziału.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Investigative bodies – the police and the public prosecutor’s office

The public prosecutor’s office consists of the Public Prosecutor General, the National Public Prosecutor, the Public Prosecutor General’s other deputies, and public prosecutors of universal prosecutorial bodies, as well as public prosecutors of the Institute of National Remembrance – Commission for the Prosecution of Crimes against the Polish Nation.

The Public Prosecutor General is the chief prosecutorial body. The office of the Public Prosecutor General is held by the Minister of Justice.

Public prosecutors of universal prosecutorial bodies include public prosecutors of the National Public Prosecutor’s Office, provincial public prosecutor’s offices, regional public prosecutor’s offices and district public prosecutor’s offices.

The public prosecutor’s office executes tasks related to prosecuting crimes, and maintains law and order.

A public prosecutor is obliged to administer the acts specified by laws in compliance with the principle of impartiality and equal treatment of all citizens.

The police is a uniformed and armed force serving the society and aiming at the protection of people’s safety and the maintenance of public safety and order.

The police consists of the following services:

• criminal service,

• prevention service

• the service providing support for the police activities in the field of organisation, logistics and technology.

Within the scope of their duties, the police carries out the following activities in order to identify, prevent and detect crimes and petty offences: preliminary investigation, criminal investigation and administration and order‑keeping activities. The police also carries out tasks on instruction of the court, prosecutor, state administration and local government authorities.

In the course of performing official duties, police officers shall be obliged to respect human dignity, as well as observe and protect human rights.

Police officers performing activates have the right to, among others:

• request identity cards from people in order to ascertain their identity,

• detain people,

• search persons and premises,

• perform personal checks as well as search through baggage and inspect cargo in ports and stations, as well as in means of land, air and water transport, in case of justified suspicion that a forbidden act subject to the penalty has been committed,

• observe and record events in public places.

A policeman who requests an identity card of a person must provide his rank, name and surname in a way that makes it possible to record these data, as well as the legal basis and the reason for taking action. The identity of a person can be established on the basis of an ID card, passport, foreign ID card and other unquestionable document provided with a photograph and marked with a number or series, as well as on the basis of a statement of another person whose identity was established on the basis of the said documents. A police officer may give up on requesting the identity of a person whom he personally knows.

A person who deliberately deceives a police officer about her own or other person's identity or as to her citizenship, profession, place of employment or residence, is liable to a fine. After completing the identification activities, the police officer should inform the person he has identified about her right to submit a complaint to the prosecutor on how the activities that were carried out.

The police has the right to detain a suspect if there is a reasonable suspicion that he has committed a crime. There must also be a fear of the suspect trying to hide or escape or cover up the traces of the crime. Detention can only be used if other measures have proved to be pointless or ineffective. It should be performed in a way, that minimizes the violation of the personal rights of a person against whom it was applied. The detainee should be informed immediately about the reasons for detention and his rights, including the right to seek the assistance of a lawyer. A report should be made of detention.

In the case of unfoundedness, illegality or impropriety of detention, the court notifies the prosecutor and the superior body of the authority that has imposed the detention.

A firearm may also be used against a person who ignores the call to immediately drop weapon or other dangerous tool, the use of which may threat life, health or freedom of the police officer or other person, or against a person who attempts lawlessly and by force to seize firearms from the police officer or other person authorised to carry weapon. Police officers are also allowed to use firearms in direct pursuit of a person, to detain a person or prevent an escape of a detainee. Before the firearm is used, the officer should shout „Police”, call a person to drop his arms and refrain from escaping or using violence, warn about the possibility of using a weapon (e.g. „Freeze or I’ll shoot!”) and then give a warning shot. In the event of a direct threat to life, some of these activities may be waived. The firearm should be used in a way doing the least possible damage to the person against whom the firearm was used.

Other coercive measures available to the police are for example:

• physical strength,

• handcuffs and truncheon,

• aqueous incapacitating means,

• dogs or horses,

• non‑penetrating missiles (e.g. rubber balls),

• chemical incapacitating agents (e.g. tear gases) and stun guns (tasers),

• pyrotechnics with stunning or dazzling properties (e.g. stun grenades).

In the case of women in apparent pregnancy, people whose appearance indicates the age of up to 13 years, and people with visible disability only physical strength may be used in the form of incapacitating techniques. The measures of direct coercion are used in a manner necessary to achieve the purposes of this use, proportionally to the degree of danger, by choosing a measure with the least possible discomfort.

Any natural person, whose rights protected by the law has been directly violated or threatened by a crime, is recognized as a victim by law and may demand that her rights of the victim are respected. This also applies to closest relatives of such a person.

The main goal of law enforcement agencies is to detect crimes and prosecute perpetrators. To this end, they conduct investigations. The most important law enforcement agencies in Poland are the prosecutor's office and the police. In addition to them, law enforcement includes also the Military Police, Central Anticorruption Bureau, Internal Security Agency, Border Guard and Customs Service.

In conducting their activities, law enforcement officers must comply with applicable law. However, in the circumstances specified in the laws, they have the right to use firearms, direct coercion measures, detention and to ask citizens for identification. The officers of the investigative bodies are subject to special legal protection - crimes against them are subject to more severe punishment than to other people.