Temat: Wiatry stałe i wiatry okresowo zmienne

Adresat

Uczeń klasy I liceum/technikum, zakres podstawowy

Wymagania ogólne

I. Wiedza geograficzna

3. Poznanie zróżnicowania środowiska geograficznego, głównych zjawisk i procesów geograficznych oraz ich uwarunkowań i konsekwencji.

Wymagania szczegółowe

III. Atmosfera: czynniki klimatotwórcze, rozkład temperatury powietrza, ciśnienia atmosferycznego i opadów, ogólna cyrkulacja atmosferyczna, mapa synoptyczna, strefy klimatyczne i typy klimatów.

Uczeń:

3) wyjaśnia mechanizm cyrkulacji atmosferycznej i rozkład opadów atmosferycznych na Ziemi.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń dowiaduje się jak powstają wiatry stałe oraz wiatry okresowo zmienne

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• wyjaśnisz pojęcia: pasat, antypasat, monsun, wiatry zachodnie, wiatry wschodnie;

• omówisz mechanizm powstawania cyrkulacji pasatowej;

• omówisz mechanizm powstawania monsunu zimowego oraz letniego, wiatrów zachodnich oraz wiatrów wschodnich;

• wymienisz różnice między monsunem zimowym a letnim.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• eksponujące

  • pokaz.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• tablica interaktywna, tablety/komputery;

• zasoby multimedialne zawarte w lekcji „Wiatry stałe. Wiatry okresowo zmienne” w e‑podręczniku.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

• Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

• Nauczyciel określa cel lekcji, informuje uczniów o jej planowanym przebiegu.

• Nauczyciel zapisuje na tablicy lub tablicy interaktywnej temat lekcji. Uczniowie notują go w zeszytach.

Faza realizacyjna

• Samodzielna praca uczniów z e‑podręcznikiem. Uczniowie zapoznają się z lekcją „Wiatry stałe. Wiatry okresowo zmienne” i wyszukują w niej definicje następujących pojęć: pasat, antypasat, monsun. Po zanotowaniu definicji uczniowie sprawdzają czy potrafią prawidłowo scharakteryzować te rodzaje wiatrów, wykonując ćwiczenie interaktywne polegające na dopasowaniu prawidłowych opisów do danego rodzaju wiatru.

• Nauczyciel prezentuje uczniom ilustrację 5 z lekcji w e‑podręczniku a następnie uruchamia materiał multimedialny przedstawiający tworzenie się pasatów. Nauczyciel dodaje swoje komentarze i pozwala uczniom zadawać pytania.

• Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy, a każdą z nich na mniejsze podgrupy (maksymalnie 4 osoby). Pracując w podgrupach, jedna część klasy korzystając z dostępnych źródeł oraz ilustracji analizuje pod kątem mechanizmu powstawania monsunu zimowego, a druga część klasy – pod kątem mechanizmu powstawania monsunu letniego. Z kolei trzecia grupa bada mechanizmy powstawania wiatrów wschodnich, a czwarta wiatrów zachodnich.

• Uczniowie wymieniają się spostrzeżeniami i wnioskami wyciągniętymi na podstawie analizy danego przypadku oraz rozważają skutki występowania monsunów. Nauczyciel uzupełnia ich wypowiedzi i prostuje je, jeśli są błędne .

Faza podsumowująca

• Podsumowanie lekcji w trakcie którego następuje usystematyzowanie i utrwalenie nabytych wiadomości oraz uzupełnienie notatek.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Permanent and seasonal winds

Differences in atmospheric pressure and land level are very common on Earth. There are also winds everywhere. They may be permanent, seasonal, or local. Permanent winds are those resulting from global air circulation. Trade winds – permanent winds in the intertropical zone, blowing from the tropical highs to the equatorial zone of silence, with a deviation caused by the rotational motion of the Earth. Under the influence of the Coriolis force, on the northern hemisphere they blow from the north‑east, and on the southern hemisphere from the south‑east. Antitrades – winds blowing from the equator to the tropics, but at an altitude of a few or a dozen or so kilometers. Under the influence of the Coriolis force, on the northern hemisphere they blow from the south‑west, and on the southern hemisphere from the north‑west. It should be added that, according to the latest descriptions of general atmospheric circulation, the term ‘antitrades’ is no longer used to describe the air that disperses from above the equator towards higher latitudes.

Trade‑wind circulation is shown in the figure below.

Also permanent are the westerly winds, which blow from the tropics towards the polar circles on both hemispheres, as well as the easterly winds that blow from both poles to the polar circles.

Monsoon is a seasonal wind. It is created mainly due to changes in the seasons and the accompanying differences in the intensity of heating the surfaces of lands and oceans. In summer, large continents (especially Asia) warm up much more than the neighboring oceans (especially the Indian and Pacific Oceans). It is much warmer over the land. The air rises and produces a powerful area of low barometric pressure, while over the colder ocean an area of high barometric pressure forms. The wind called summer monsoon blows from the ocean and brings rainfall. In winter, it is the land that is colder, because it loses heat faster than the oceans, so a dry winter monsoon blows from the land towards the ocean.