RSOVoFPlk9G2k

Zdjęcie przedstawia grupę sześciorga nastolatków, trzy dziewczyny i trzech chłopców. Idą chodnikiem, mają plecaki na plecach. Jedna z dziewczyn i jeden z chłopców niosą ze sobą deskorolki.

Rodzajniki nieokreślone (gli articoli indeterminativi)

Występują w liczbie pojedynczej (l.poj.)

un + wyraz w rodzaju męskim (m), który zaczyna się od spółgłoski lub samogłoski, np. un tavolo (stół), un amico (przyjaciel)

uno + rzeczownik w r.m., który rozpoczyna się od z, s + spółgłoska, ps, pn, gn, y, np. uno zaino (plecak), uno spillo (szpilka), uno yogurt (jogurt)

una + rzeczownik rodzaju żeńskiego (f), który rozpoczyna się od spółgłoski, np. una testa (głowa), una ragazza (dziewczyna)

un’+ rzeczownik rodzaju żeńskiego (f) zaczynający się od samogłoski, np. un’amica (przyjaciółka), un’onda (fala). Pamiętaj, by w tym przypadku (w odróżnieniu od un męskiego przed samogłoską) zapisać apostrof.

Pamiętaj, aby nie używać apostrofu z rodzajnikiem, który poprzedza wyraz w r.m. rozpoczynający się od samogłoski: un amico (przyjaciel), un occhio (oko), un orecchio (ucho).

W liczbie mnogiej typowe rodzajniki nieokreślone nie występują. Wystarczy wówczas odpowiednia forma rzeczownika w l.mn., np. tavoli (stoły), amici (przyjaciele), amiche (przyjaciółki).

Funkcje rodzajnika nieokreślonego w l.mn. spełniają inne formy, które poznasz w dalszych etapach nauki.

Pamiętaj, że rodzajnik nieokreślony może też oznaczać jeden, jedna, jedno: un uomo (jeden mężczyzna), una donna (jedna kobieta), uno zaino (jeden plecak).

Rodzajnik nieokreślony występuje przed wyrazami, które wskazują na coś policzalnego i zidentyfikowanego, ale nie w sposób jednoznaczny. Przymiotnik nie wskazuje na jedyną rzecz, dlatego w konstrukcji rzeczownik + przymiotnik mamy rodzajnik nieokreślony - un/uno/una/un' + (przymiotnik) + rzeczownik + (przymiotnik). 

Marco è un ragazzo italiano. - Marco jest włoskim chłopcem. (chłopcem jednym z wielu)

Chiara è una ragazza italiana. - Chiara jest włoską dziewczyną. (dziewczyną jedną z wielu)

W podsumowaniu spójrz jeszcze raz na wszystkie formy rodzajników w tabeli:

RoA3BJTC7xjgl

Ilustracja

	r.m. + spółgł. lub samogł.	r.m. + z, s+spółgł., ps, pn, gn, y	r.m. + samogł.	r.ż. + spółgł.	r.ż. + samogł.
l.poj. rodz. nieokr./ rodz. okr.	un un corpo	uno uno spillo	un un occhio	una una testa	un’ un’amica

Przymiotniki (gli aggettivi)

Opisywanie wyglądu odbywa się przy pomocy różnych przymiotników, używanych w zdaniach twierdzących lub przeczących, np.

• Lui è snello. (On jest szczupły.); Lei è snella. (Ona jest szczupła.)

• Non sono robusto. (Nie jestem tęgi.); Non siamo robusti. (Nie jesteśmy tędzy.)

Znaczenie przymiotnika można wzmocnić przysłówkiem molto (bardzo), np. molto snello (bardzo szczupły), molto alto (bardzo wysoki), lub zmodyfikować za pomocą un po’ (trochę), np. un po’ grasso (trochę gruby), un po’ brutto (trochę brzydki).

Przymiotniki określające wygląd (lub inaczej cechujące) tworzą z różnymi rzeczownikami gotowe struktury. Zwykle stawiane są po rzeczowniku, np.:

• un ragazzo magro (chudy chłopak);

• una persona grassa (osoba gruba);

• una pelle abbronzata* (skóra opalona);

• i capelli scuri (ciemne włosy);

• una testa grande* (wielka głowa);

• le orecchie grandi* (duże uszy);

• un naso piccolo (mały nos);

• gli occhi verdi (zielone oczy);

• un uomo anziano (człowiek/mężczyzna w podeszłym wieku).

Niektóre przymiotniki mogą być stosowane po rodzajniku i przed rzeczownikiem, np. una bella ragazza, ale typowy szyk to właśnie rodzajnik + rzeczownik + przymiotnik, jak w powyższych przykładach.

* Zauważ, że końcówki rzeczownika i przymiotnika nie zawsze muszą być jednakowe.

Dizionario

f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski, pl = plurale - liczba mnoga