„…chciał dowieść, że Ziemia się porusza i chodzi wkoło, nie zaś firmament albo niebo, Słońce i Księżyc: zupełnie tak jakby kto siedział na wozie albo na statku ruchomym i myślał, że siedzi nieruchomo i spoczywa, a idą i poruszają się ziemia i drzewa. […] Ten głupiec chce wywrócić całą sztukę astronomii. Ale jak wskazuje Pismo Święte, Jozue kazał się zatrzymać Słońcu, a nie Ziemi”.

Marcin Luter (1483–1546)

„Niektórzy sądzą, że to znakomicie i trafnie opracować rzecz tak absurdalną, jak ów sarmacki astronom, który porusza Ziemię i wstrzymuje Słońce. Zaiste mądrzy władcy powinni powściągnąć utalentowaną lekkomyślność”.

Filip Melanchton (1497–1560)

A Cytat za: Henryk Paprocki, Stosunek religii do nauki. Punkt widzenia prawosławnego, „Polonia Sacra” 17, nr 2, 2013, s. 131.

Mano Singham Mity kopernikańskie

Przez wiele lat po opublikowaniu De revolutionibus, gdy idee Kopernika znane były wyłącznie w społeczności matematyczno‑astronomicznej, autorzy popularnych książek na temat astronomii i kosmologii nie znali jego pracy albo też woleli ją ignorować. Kilku nieastronomów ją wyśmiewało – nie dlatego, że była heretycka, ale z powodu „ewidentnie absurdalnej” idei poruszającej się Ziemi. 

Dopiero dzięki popularyzatorom, wśród których byli też poeci, idee Kopernika ostatecznie stały się szerzej znane i zaczęły wywoływać opozycję kręgów kościelnych. Ale i pod tym względem przebieg wydarzeń był zadziwiający. Sprzeciw początkowo pojawił się wśród grup protestanckich, a nie ze strony Kościoła rzymskokatolickiego. […]

Kościoły protestanckie dość szybko odstąpiły od sprzeciwiania się systemowi kopernikańskiemu, gdy stało się jasne, że dowody na rzecz systemu z centralną pozycją Słońca są przytłaczające. Ale Kościół katolicki, będąc instytucją o wiele większą, o wiele bardziej przywiązaną do tradycji oraz bardziej zbiurokratyzowaną, pozostał przy swoich antykopernikańskich poglądach przez długi czas. Zakaz mówienia o Koperniku pozostawał w mocy do roku 1822, a jego dzieło usunięto z indeksu ksiąg zakazanych dopiero w roku 1835. W rzeczywistości dopiero papież Jan Paweł II w roku 1992 zniósł edykt Inkwizycji przeciwko Galileuszowi.

B Źródło: Mano Singham, Mity kopernikańskie. Cytat za: „Postępy Fizyki” 59, z. 5, 2008, s. 208−209.