Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Rozliczenia podatkowe

EKA.05. Prowadzenie spraw kadrowo‑płacowych i gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych – technik rachunkowości 431103 oraz technik ekonomista 331403

bg‑azure

Obliczanie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą

SCHEMAT INTERAKTYWNY

R1dAbR5ddu6da1
Grafika interaktywna w formie schematu, ukazująca dwa sposoby obliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Poza polami tekstowymi na grafice znajdują się cyfry od jeden do szesnastu. Po kliknięciu danej cyfry pojawia się okno z dodatkowymi informacjami.

Pierwszy sposób obliczania zaliczki na podatek dochodowy odbywa się według skali podatkowej i przedstawiony jest po lewej stronie grafiki. Po kliknięciu cyfry jeden, pojawia się okno z informacją: “Obliczanie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą według skali podatkowej (podatek progresywny) na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity, Dziennik Ustaw z 2021 roku, pozycje 1128, 1163, 1243, 1551)”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Obliczanie według skali podatkowej dzieli się na trzy progi. Pierwszy próg do dochód do trzydziestu tysięcy złotych. Po kliknięciu cyfry siedem pojawia się okno z przykładem obliczania zaliczki według skali podatkowej do przekroczenia kwoty wolnej od podatku. “U przedsiębiorcy A podstawa opodatkowania w styczniu 2022 roku wyniosła 14 868 złotych (po potrąceniu składek na ubezpieczenie społeczne zapłaconych w styczniu za miesiąc grudzień poprzedniego roku), należny podatek wynosi 0 złotych.
Wynika to z następujących obliczeń:
14 868 złotych (podstawa opodatkowania) razy 17% równa się 2 527,56 złotych
2 527,56 złotych minus 5100 zł (kwota zmniejszająca podatek) równa się minus 2 572,44 złotych.
Zaliczka na podatek od takiej kwoty będzie wyniosła 0 zł, ponieważ kwota podstawy opodatkowania jest mniejsza od kwoty wolnej od podatku (wynoszącej 30 000 zł)”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Drugi próg to dochody od 30 001 złotych do 120 000 złotych. Po kliknięciu cyfry osiem wyświetla się okno z przykładem obliczania zaliczki wg skali podatkowej po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku do przekroczenia pierwszego progu podatkowego. “U przedsiębiorcy A podstawa opodatkowania w styczniu 2022 roku. wynosiła 36 891 złotych (po potrąceniu składek na ubezpieczenie społeczne zapłaconych w styczniu za miesiąc grudzień poprzedniego roku), należny podatek wynosi 1 171 złotych.
Wynika to z następujących obliczeń:
36 981 złotych (podstawa opodatkowania) razy 17% = 6 271,47 złotych
6 271,47 minus 5 100 złotych (kwota zmniejszająca podatek) = 1 171,47 złotych.
Zaliczka na podatek dochodowy, po zaokrągleniu do pełnych złotych wyniosła 1 171 złotych”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Trzeci próg dochodowy rozpoczyna się od dochodu przekraczającego 120 000 złotych. Po kliknięciu cyfry dziewięć wyświetla się okno z przykładem obliczania zaliczki wg skali podatkowej po przekroczeniu pierwszego progu podatkowego. “U przedsiębiorcy A podstawa opodatkowania w styczniu 2022 roku wyniosła 127 348 złotych (po potrąceniu składek na ubezpieczenie społeczne zapłaconych w styczniu za miesiąc grudzień poprzedniego roku), należny podatek wynosi: 17 651 złotych.
Wynika to z następujących obliczeń:
dochód do opodatkowania = 127 348 złotych
120 000 złotych razy 17% = 20 400 złotych
20 400 złotych minus 5 100 złotych (kwota zmniejszająca podatek) = 15 300 złotych (to kwota z tabeli ze skalą podatkową)
7 348 złotych razy 32% równa się 2 351,36 zł
15 300 zł plus 2 351,36 zł równa się 17 651,36 złotych.
Zaliczka na podatek dochodowy, po zaokrągleniu do pełnych złotych wyniosła 17 651 złotych. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Po prawej stronie znajduje się wyjaśnienie drugiego sposobu obliczania zaliczki na podatek dochodowy według stawki liniowej. Po kliknięciu cyfry dziesięć, pojawia się okno z informacją: “Obliczanie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą według stawki liniowej na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dziennik Ustaw z 2021, pozycja 1128 ze zmianami, artykuł 30 c”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Pośrodku grafiki znajduje się pięć wierszy, w których przedstawiony jest schemat obliczania podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Po lewej stronie schematu znajdują się wyjaśnienia dotyczące obliczenia zaliczki według skali podatkowej, a po prawej stronie według stawki liniowej.

Obliczenie podatku dochodowego według skali podatkowej wygląda następująco. W pierwszym kroku należy od przychodu odjąć koszty jego uzyskania. Po kliknięciu cyfry dwa, otwiera się okno z wyjaśnieniem tego kroku. “Za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, nawet jeżeli nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług (to jest przychód netto) (na podstawie artykułu 14 punkt 1).
Zgodnie z artykułem 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w artykule 23 ustawy.
Koszty uzyskania przychodu nie zostały wymienione przez ustawodawcę. Dla zaliczenia wydatków do kosztów ważne są następujące czynniki:
- cel wydatków (określony w przywołanym wyżej przepisie),
- faktyczne ich poniesienie (nie faktyczne zapłacenie, ale poniesienie kosztu, czyli wystawienie faktury, ujęcie w księgach),
- poniesienie ich przez podatnika (nie przez inną osobę),
- nieobecność w katalogu wydatków, które zgodnie z artykułem 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Efektem odjęcia kosztów przychodu od przychodu jest dochód, od którego należy odjąć odliczenia od dochodu. Po kliknięciu cyfry trzy wyświetla się okno z informacją: “Dochód jest nadwyżką przychodów nad kosztami uzyskania przychodów w roku podatkowym, którego dotyczą.
Odliczenia od dochodu
Zgodnie z artykułem 26 przedsiębiorca ma możliwość dokonywania odliczeń od dochodu. Między innymi może odliczyć kwotę zapłaconych w roku podatkowym składek na ubezpieczenia społeczne podatnika oraz osób z nim współpracujących”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Efektem odjęcia kosztów przychodu od przychodu jest podstawa opodatkowania, którą należy pomnożyć przez stawkę podatku dochodowego. Po kliknięciu na cyfrę cztery wyświetla się okno z informacją. “Podstawą opodatkowania jest dochód pomniejszony o odliczenia od dochodu. Podstawa opodatkowania podlega zaokrągleniu do pełnych złotych zgodnie z zasadą, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.
Stawka podatku dochodowego
Zgodnie z artykułem 27 zaliczki na podatek dochodowy pobiera się od podstawy jego obliczenia według skali”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem. Pod tekstem znajduje się tabela obliczenia podatku w złotych. Do 120 000 tysięcy złotych podatek wynosi 17% minus kwota zmniejszająca podatek 5100 złotych. Powyżej 120 000 złotych podatek wynosi 15 300 złotych plus 32% nadwyżki ponad 120 000 złotych. Kwota wolna od podatku wynosi 30 000 złotych.

Po pomnożeniu podstawy opodatkowania przez stawkę podatku dochodowego otrzymujemy zaliczkę na podatek dochodowy (zaokrągloną do pełnych złotych. Po kliknięciu na cyfrę pięć, wyświetla się okno z informacjami. “ Zaliczka na podatek dochodowy jest iloczynem podstawy opodatkowania i stawki podatku zgodnie ze skalą podatkową. Zaliczka na podatek dochodowy podlega zaokrągleniu do pełnych złotych zgodnie z zasadą, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Ostatnim elementem schematu obliczania podatku dochodowego według skali podatkowej jest zaliczka na podatek dochodowy odprowadzana do urzędu skarbowego. Po kliknięciu na cyfrę sześć, pojawia się okno z informacjami. “Przedsiębiorca osiągający dochody ma obowiązek obliczać i odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy. Zaliczki można płacić na kilka sposobów:
1) co miesiąc, w terminie do dwudziestego dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego (np. grudzień) wpłaca się w terminie do dwudziestego dnia pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego,
2) kwartalnie - w terminie do dwudziestego dnia po upływie kwartału roku kalendarzowego (taka możliwość dotyczy małych podatników oraz podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej),
3) w formie zaliczek uproszczonych, w wysokości jednej dwunastej kwoty wynikającej z zeznania rocznego: złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy albo złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o 2 lata (taką formę mogą wybrać podatnicy, którzy w poprzednich latach rozliczali PIT na zasadach ogólnych, nie mogą zaś ci, którzy rozpoczęli działalność gospodarczą w tym samym, bądź poprzednim roku).
Nie wpłaca się zaliczki za ostatni miesiąc roku podatkowego, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty podatnik złoży zeznanie i dokona zapłaty podatku.
Podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej mogą nie wpłacać zaliczki na podatek dochodowy z tytułu tej działalności, jeżeli podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku nie przekracza 1000 złotych (jeżeli przekracza 1000 złotych, wpłacie podlega różnica pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek wpłaconych od początku roku).
Zaliczki na podatek dochodowy należy wpłacać bezgotówkowo na indywidualny rachunek podatkowy”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Obliczenie podatku dochodowego według stawki liniowej wygląda następująco. W pierwszym kroku należy od przychodu odjąć koszty jego uzyskania. Po kliknięciu cyfry jedenaście, otwiera się okno z wyjaśnieniem tego kroku. “Za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, nawet jeżeli nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług (to jest przychód netto) (na podstawie artykułu 14 punkt 1).
Zgodnie z artykułem 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w artykule 23 ustawy.
Koszty uzyskania przychodu nie zostały wymienione przez ustawodawcę. Dla zaliczenia wydatków do kosztów ważne są następujące czynniki:
- cel wydatków (określony w przywołanym wyżej przepisie),
- faktyczne ich poniesienie (nie faktyczne zapłacenie, ale poniesienie kosztu, czyli wystawienie faktury, ujęcie w księgach),
- poniesienie ich przez podatnika (nie przez inną osobę),
- nieobecność w katalogu wydatków, które zgodnie z artykułem 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Efektem odjęcia kosztów przychodu od przychodu jest dochód, od którego należy odjąć odliczenia od dochodu. Po kliknięciu cyfry dwanaście wyświetla się okno z informacją: “Dochód jest nadwyżką przychodów nad kosztami uzyskania przychodów w roku podatkowym, którego dotyczą.
Odliczenia od dochodu
Zgodnie z artykułem 30 c przedsiębiorca stosujący do rozliczeń stawkę liniową ma możliwość dokonywania odliczeń od dochodu tylko kwotę zapłaconych w roku podatkowym składek na ubezpieczenia społeczne podatnika oraz osób z nim współpracujących. Nie ma możliwości dokonywania innych odliczeń”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Efektem odjęcia kosztów przychodu od przychodu jest podstawa opodatkowania, którą należy pomnożyć przez stawkę podatku dochodowego. Po kliknięciu na cyfrę trzynaście wyświetla się okno z informacją. “Podstawą opodatkowania jest dochód pomniejszony o odliczenia od dochodu. Podstawa opodatkowania podlega zaokrągleniu do pełnych złotych zgodnie z zasadą, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

Stawka liniowa podatku dochodowego
Zgodnie z artykułem 30 c zaliczki na podatek dochodowy pobiera się od podstawy jego obliczenia według stawki liniowej. Stawka liniowa obowiązująca w roku 2021 wynosi 19%”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Po pomnożeniu podstawy opodatkowania przez stawkę podatku dochodowego otrzymujemy zaliczkę na podatek dochodowy (zaokrągloną do pełnych złotych. Po kliknięciu na cyfrę czternaście, wyświetla się okno z informacjami. “ Zaliczka na podatek dochodowy jest iloczynem podstawy opodatkowania i stawki liniowej, na przykład: Za wrzesień podstawa opodatkowania wynosi 10 520 złotych. Zaliczka na podatek dochodowy za wrzesień wynosi 10 520 złotych razy 19% = 1 998,80 złotych.
Zaliczka na podatek dochodowy podlega zaokrągleniu do pełnych złotych zgodnie z zasadą, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Ostatnim elementem schematu obliczania podatku dochodowego według skali podatkowej jest zaliczka na podatek dochodowy odprowadzana do urzędu skarbowego. Po kliknięciu na cyfrę piętnaście, pojawia się okno z informacjami. “Podatnicy (przedsiębiorcy) opodatkowani podatkiem liniowym są zobowiązani do wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Zaliczki można płacić na kilka sposobów:
1) co miesiąc, w terminie do dwudziestego dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego (na przykład grudzień) wpłaca się w terminie do dwudziestego dnia pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego,
2) kwartalnie - w terminie do dwudziestego dnia po upływie kwartału roku kalendarzowego (taka możliwość dotyczy małych podatników oraz podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej),
3) w formie zaliczek uproszczonych, w wysokości jednej dwunastej kwoty podatku ustalonego według 19% stawki wynikającej z zeznania rocznego: złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy albo złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o 2 lata (obliczając wartość zaliczki uproszczonej w przypadku opodatkowania podatkiem liniowym, ustalamy kwotę podatku od podstawy opodatkowania wynikającej z zeznania według 19% stawki podatku i dzielimy ją przez 12. Wynik stanowi wartość miesięcznej zaliczki).
Nie wpłaca się zaliczki za ostatni miesiąc roku podatkowego, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty podatnik złoży zeznanie i dokona zapłaty podatku.
Podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej mogą nie wpłacać zaliczki na podatek dochodowy z tytułu tej działalności, jeżeli podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku nie przekracza 1000 złotych (jeżeli przekracza 1000 złotych, wpłacie podlega różnica pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek wpłaconych od początku roku).
Zaliczki na podatek dochodowy należy wpłacać bezgotówkowo na indywidualny rachunek podatkowy”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.

Pod schematem znajduje się graficzne przedstawienie różnic pomiędzy podatkiem liniowym a zasadami ogólnymi. Podatek liniowy wynosi 19% niezależnie od dochodu. Opodatkowanie na zasadach ogólnych jest progresywne. Kwota dochodu do 30 000 złotych jest nieopodatkowana. Powyżej 30 000 złotych do 120 000 złotych wysokość podatku wynosi 17%. Powyżej 120 000 złotych podatek wynosi 32%. Obok znajduje się cyfra szesnaście, po kliknięciu której wyświetla się okno z informacjami. “Przykład obliczania zaliczki wg stawki liniowej (19%). U przedsiębiorcy A podstawa opodatkowania w styczniu 2022 roku wyniosła 28 341 złotych (po potrąceniu składek na ubezpieczenie społeczne zapłaconych w styczniu za miesiąc grudzień poprzedniego roku), należny podatek wynosi: 5 385 złotych.
Wynika to z następujących obliczeń:
28 341 złotych razy 19% równa się 5 384,79 złotych.
Zaliczka na podatek dochodowy, po zaokrągleniu do pełnych złotych wyniosła 5 385 złotych”. Nad tekstem znajduje się odtwarzacz audio z jego nagraniem.
Źródło:
opracowanie własne na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, 1163, 1243, 1551), ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ( t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1905, 2123, 2320, z 2021 r. poz. 255, 1163, 1243), ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ( t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1905, 2123, 2320, z 2021 r. poz. 255, 1163, 1243).
RE6w3X4pZAZ41
(Uzupełnij).

Powiązane ćwiczenia