E-materiały do kształcenia zawodowego

Rozliczenia podatkowe

EKA.05. Prowadzenie spraw kadrowo‑płacowych i gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych – technik rachunkowości 431103 oraz technik ekonomista 331403

bg‑azure

Podatki oraz ich elementy

MAPA MYŚLI

5

Spis treści

  1. Mapa myśli: Polski system podatkowyMapa myśli: Polski system podatkowy

  2. Mapa myśli: Czyj dochód stanowią podatki?Mapa myśli: Czyj dochód stanowią podatki?

  3. Mapa myśli: Elementy konstrukcji podatkuMapa myśli: Elementy konstrukcji podatku

  4. Materiał pomocniczy: Cechy podatku od towarów i usługMateriał pomocniczy: Cechy podatku od towarów i usług

11
MAPA MYŚLI – instrukcja

Otwórz w nowym oknie instrukcję użytkowania mapy myśli.

  1. Mapa myśli jest zbudowana z wielu okienek z tekstem.

  2. Poszczególne okienka można dowolnie przeciągać za pomocą myszki.

  3. Ikona ołówka, która pojawia się przy liniach pozwala na zmianę nazwy połączenia.

  4. Ikona dymka z plusem umożliwia dodanie nowego okienka, w którym można wpisać tekst.

  5. Ikony z liniami umożliwiają dodanie połączeń pomiędzy poszczególnymi okienkami.

  6. Ikony ze strzałką w dół i w górę pozwalają na zwiększenie i zmniejszenie okienka.

  7. Ikona kosza usuwa węzły i linie połączeń.

  8. Ikona z łączem pozwala na wpisanie adresu strony internetowej.

  9. W dolnym panelu znajdują się opcje tworzenia nowych okienek, grupowania elementów, przywracania domyślnego widoku mapy myśli, pobrania i wydrukowania mapy myśli, usuwania stworzonych okienek.

  10. Dla wygody korzystania z mapy myśli kliknij ikonę trybu pełnoekranowego w prawym dolnym rogu. Umożliwia on przeglądarce zajęcie całego ekranu. Aby opuścić tryb pełnoekranowy, wciśnij na klawiaturze klawisz Escape.

Poniżej zamieszczono opis wszystkich przycisków funkcyjnych mapy myśli.

RpiTERFb2l91s
Widok przycisków funkcyjnych mapy myśli.
Źródło: Eduexpert Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1

Relacje między pojęciami dotyczącymi klasyfikacji podatków

Podstawowy podział podatków wyróżnia podatki bezpośrednie i pośrednie.

Podatek pośredni to podatek płacony podczas nabywania dóbr i usług. Jest to m.in. podatek VAT, podatek akcyzowy i podatek od gier. Nazwa „pośredni” wynika z faktu, że podatek ten nie jest płacony  bezpośrednio w urzędzie skarbowym (jak w przypadku podatku bezpośredniego), tylko przy nabywaniu dobra.

Podatki bezpośrednie to podatek od dochodów osób fizycznych i prawnych oraz podatki majątkowe. Podatek bezpośredni obciąża bezpośrednio podatnika i stanowi jego koszt. Opłacanie tego rodzaju podatków jest obowiązkowe. Podatki bezpośrednie obowiązujące w Polsce to m.in. podatek dochodowy od osób fizycznych PIT, podatek dochodowy od osób prawnych CIT, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek od spadków i darowizn, podatek leśny, podatek rolny, podatek od środków transportowych, podatek od nieruchomości.

1
Polecenie 1

Na podstawie powyższych informacji uzupełnij szablon mapy myśli.

MAPA MYŚLI „Polski system podatkowy” - SZABLON DO UZUPEŁNIENIA

Rn7Qju3TbbTjv
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., Mapa myśli - Polski system podatkowy, licencja: CC BY-SA 3.0.
RNrMNXhfX6o6b
Przyporządkuj elementy polskiego systemu podatkowego do odpowiedniej kategorii podatków. Podatki bezpośrednie Możliwe odpowiedzi: 1. podatek dochodowy od osób prawnych CIT, 2. podatek od spadków i darowizn, 3. podatek od gier, 4. podatek od środków transportowych, 5. podatek od nieruchomości, 6. podatek VAT, 7. cło, 8. podatek dochodowy od osób fizycznych PIT, 9. podatek leśny, 10. podatek od czynności cywilnoprawnych, 11. podatek rolny, 12. podatek akcyzowy Podatki pośrednie Możliwe odpowiedzi: 1. podatek dochodowy od osób prawnych CIT, 2. podatek od spadków i darowizn, 3. podatek od gier, 4. podatek od środków transportowych, 5. podatek od nieruchomości, 6. podatek VAT, 7. cło, 8. podatek dochodowy od osób fizycznych PIT, 9. podatek leśny, 10. podatek od czynności cywilnoprawnych, 11. podatek rolny, 12. podatek akcyzowy
Sprawdźbluewhite

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

Podatki można również sklasyfikować z uwagi na to, czyj dochód stanowią.

Dochód budżetu państwa stanowią w całości następujące podatki: od towarów i usług, akcyzowy, od gier, dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu ewidencjonowanego, dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu od przychodów osób duchownych, tonażowy, od wydobycia niektórych kopalin, od produkcji okrętowej, od sprzedaży detalicznej oraz od niektórych instytucji finansowych.

Budżety gmin z kolei zasilają w całości dochody z następujących podatków: od czynności cywilnoprawnych, od spadków i darowizn, rolnego, leśnego, od nieruchomości, od środków transportowych oraz dochodowego od osób fizycznych w formie karty podatkowej.

Dochody z trzeciej grupy podatków są z kolei dzielone między budżety: państwa, gmin, powiatów i województw. Dotyczy to podatków: dochodowego od osób fizycznych, pobieranego na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zmianami) oraz dochodowego od osób prawnych.

1
Polecenie 2

Na podstawie powyższych informacji uzupełnij szablon mapy myśli.

MAPA MYŚLI „Czyj dochód stanowią podatki?” - SZABLON DO UZUPEŁNIENIA

R13Xpau2aBQpi
Źródło: Eduexpert sp.z o.o., Mapa myśli - Czyj dochód stanowią podatki?, licencja: CC BY-SA 3.0.
RU9Icm0quiAXc
Przyporządkuj przykłady podatków do odpowiedniego budżetu. Budżet państwa Możliwe odpowiedzi: 1. podatek leśny, 2. podatek dochodowy od osób fizycznych pobierany na podstawie ustawy z dnia dwudziestego szóstego lipca tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego pierwszego roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dziennik Ustaw z dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku, pozycja tysiąc sto dwadzieścia osiem ze zmianami), 3. podatek od sprzedaży detalicznej, 4. podatek od czynności cywilnoprawnych, 5. podatek od towarów i usług, 6. podatek od środków transportowych, 7. podatek dochodowy od osób fizycznych w formie karty podatkowej, 8. podatek rolny, 9. podatek od nieruchomości, 10. podatek od wydobycia niektórych kopalin, 11. podatek dochodowy od osób prawnych, 12. podatek od produkcji okrętowej, 13. podatek akcyzowy, 14. podatek dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu ewidencjonowanego, 15. podatek od gier, 16. podatek tonażowy, 17. podatek od niektórych instytucji finansowych, 18. podatek od spadków i darowizn, 19. podatek dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu od przychodów osób duchownych Budżet gminy Możliwe odpowiedzi: 1. podatek leśny, 2. podatek dochodowy od osób fizycznych pobierany na podstawie ustawy z dnia dwudziestego szóstego lipca tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego pierwszego roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dziennik Ustaw z dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku, pozycja tysiąc sto dwadzieścia osiem ze zmianami), 3. podatek od sprzedaży detalicznej, 4. podatek od czynności cywilnoprawnych, 5. podatek od towarów i usług, 6. podatek od środków transportowych, 7. podatek dochodowy od osób fizycznych w formie karty podatkowej, 8. podatek rolny, 9. podatek od nieruchomości, 10. podatek od wydobycia niektórych kopalin, 11. podatek dochodowy od osób prawnych, 12. podatek od produkcji okrętowej, 13. podatek akcyzowy, 14. podatek dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu ewidencjonowanego, 15. podatek od gier, 16. podatek tonażowy, 17. podatek od niektórych instytucji finansowych, 18. podatek od spadków i darowizn, 19. podatek dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu od przychodów osób duchownych Podział pomiędzy budżety państwa, gmin, powiatów i województw Możliwe odpowiedzi: 1. podatek leśny, 2. podatek dochodowy od osób fizycznych pobierany na podstawie ustawy z dnia dwudziestego szóstego lipca tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego pierwszego roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dziennik Ustaw z dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku, pozycja tysiąc sto dwadzieścia osiem ze zmianami), 3. podatek od sprzedaży detalicznej, 4. podatek od czynności cywilnoprawnych, 5. podatek od towarów i usług, 6. podatek od środków transportowych, 7. podatek dochodowy od osób fizycznych w formie karty podatkowej, 8. podatek rolny, 9. podatek od nieruchomości, 10. podatek od wydobycia niektórych kopalin, 11. podatek dochodowy od osób prawnych, 12. podatek od produkcji okrętowej, 13. podatek akcyzowy, 14. podatek dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu ewidencjonowanego, 15. podatek od gier, 16. podatek tonażowy, 17. podatek od niektórych instytucji finansowych, 18. podatek od spadków i darowizn, 19. podatek dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu od przychodów osób duchownych
Sprawdźbluewhite

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Elementy konstrukcji podatku

1
Czynny podmiot podatku

Organ uprawniony do nakładania podatku (państwo, samorząd terytorialny).

Podatnik

Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka nieposiadająca osobowości prawnej prawnie zobowiązana do naliczenia i zapłaty podatku.

Płatnik

Podmiot (np. pracodawca, notariusz, zleceniodawca) zobowiązany na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku oraz wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu (podatnik nadal ponosi ciężar ekonomiczny tego podatku).

Przedmiot podatku

„Za co płacony jest podatek” - to określony przepisami prawa stan prawny lub faktyczny, który wywołuje obowiązek podatkowy, np. obrót towarami akcyzowymi, uzyskanie dochodu, posiadanie nieruchomości, sprzedaż ruchomości, otrzymanie darowizny. O przedmiocie informuje już nazwa podatku, np. podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek od spadków i darowizn, podatek od nieruchomości.

Podstawa opodatkowania

Wartościowe lub ilościowe określenie przedmiotu podatku, np. wartość otrzymanej darowizny, powierzchnia użytkowa domu wyrażona w m².

Stawka podatku

Procentowy lub kwotowy współczynnik, który określa jaką część podstawy opodatkowania stanowi zobowiązanie podatkowe, np. stawka podatku dochodowego od osób fizycznych wynosi 12% podstawy opodatkowania, stawka podatku rolnego wynosi 146,38 zł za 1 ha przeliczeniowy gruntu rolnego.

Skala podatkowa

Może zawierać kilka stawek procentowych lub stawek procentowo‑kwotowych lub tylko stawek kwotowych, które są przypisane określonym przepisami przedziałom podstawy opodatkowania (progom opodatkowania).

  • Progresywna - stawka podatku wzrasta wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania.

  • Degresywna - stawka podatku wzrasta wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania; przy określonej wysokości podstawy opodatkowania wysokość podatku pozostaje na stałym poziomie.

  • Regresywna - stawka podatku maleje wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania (w polskim systemie podatkowym ta stawka podatkowa nie ma zastosowania).

Liniowa stawka podatku

Stała stawka procentowa bez względu na wysokość podstawy opodatkowania, np. stawka podatku dochodowego od osób fizycznych – 19%.

Wymiar podatku

Kwota podatku do zapłaty ustalona w oparciu o podstawę opodatkowania i stawkę podatku.

Tryb, terminy poboru i sposoby płatności podatków

Przepisy podatkowe określają obowiązki podatkowe podatników i płatników, sposób i terminy płatności poszczególnych podatków oraz zasady skutecznej egzekucji podatków.

Ulga podatkowa

Zmniejszenie wysokości podatku poprzez obniżenie podstawy opodatkowania lub bezpośrednie zmniejszenie kwoty podatku, np. ulga prorodzinna w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwolnienia podatkowe

Ustawowe wyłączenia przedmiotu lub podmiotu opodatkowania poprzez pominięcie przy ustalaniu podstawy opodatkowania.

1
Polecenie 3

Na podstawie powyższych informacji uzupełnij szablon mapy myśli.

MAPA MYŚLI „Elementy konstrukcji podatku” - SZABLON DO UZUPEŁNIENIA

RbdlWIl3guXJ0
Interaktywna mapa myśli, przedstawiająca elementy konstrukcji podatku. W centrum znajduje się główny element opisany jako “elementy konstrukcji podatku” i zilustrowany schematycznym rysunkiem dłoni, która trzyma dwa banknoty. Dzieli się on na 8 elementów podrzędnych, z których dwa dzielą się na dodatkowe elementy. Od centrum odchodzą linie do ośmiu podrzędnych pól tekstowych. Pierwsze pole to „podmiot podatku - kto płaci podatek”. Pole to dzieli się na dwa pola o treściach „czynny” i „bierny”. Od pola z treścią „bierny” odchodzą dwie linie, łączące je z polami o treściach „płatnik” i „podatnik”. Drugie pole to „przedmiot podatku - za co płacony jest podatek”. Trzecie pole to “stawka podatku”. Stawka podzielona jest na dwa kolejne pola podrzędne: stawkę liniową i skalę podatkową. Skala podatkowa dzieli się następnie na progresywną, degresywną i regresywną. Trzeci element konstrukcji podatku to “wymiar podatku”. Czwarty to “tryb, terminy poboru i sposoby płatności”. Piąty to “ulga podatkowa”. Szósty to “zwolnienia podatkowe”. Ostatni element konstrukcji podatku to “podstawa opodatkowania”.
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., Mapa myśli - Elementy konstrukcji podatku, licencja: CC BY-SA 3.0.
Rl5cMdKaBAvv8
Wskaż wszystkie elementy konstrukcji podatku. Możliwe odpowiedzi: 1. podmiot podatku, 2. Neutralność, 3. podatek dochodowy, 4. podatek od czynności cywilnoprawnych, 5. przedmiot podatku, 6. stawka podatku, 7. wymiar podatku, 8. tryb, terminy poboru i sposoby płatności podatków, 9. ulga podatkowa, 10. zwolnienia podatkowe, 11. Podstawa opodatkowania
Sprawdźbluewhite

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Materiał pomocniczy: Cechy podatku od towarów i usług

RLVs5M3PH44My1
Ilustracja interaktywna przedstawiająca cechy podatku od towarów i usług. Wyróżniono pięć cech podatku od towarów i usług. Przy każdym polu tekstowym znajdują się numery od jeden do pięć. Po kliknięciu na dany numer, pojawia się okno z dodatkowymi informacjami. Pierwsza cecha to neutralność. Po kliknięciu na cyfrę jeden pojawia się okno z informacją: “Podatnicy na każdym etapie obrotu korzystają z prawa do odliczenia od podatku należnego ustalanego przy sprzedaży podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług. Daje to możliwości obniżenia podatku należnego od sprzedaży towarów i usług o podatek naliczony przy zakupach oraz możliwości uzyskania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym”. Druga cecha to powszechność. Po kliknięciu cyfry dwa, pojawia się okno z informacją: “Podatkiem obciążona jest sprzedaż jak najszerszego katalogu towarów i usług na każdym szczeblu obrotu, oraz wszystkie podmioty dokonujące czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług”. Trzecia cecha to cenotwórczość. Po kliknięciu cyfry trzy, pojawia się okno z informacją: “Podatek od towarów i usług jest składnikiem ceny towaru i usługi”. Kolejna cecha to wielofazowość. Po kliknięciu cyfry cztery, pojawia się okno z informacją: “Podatek nakładany jest na każdym etapie obrotu towarem lub usługą, aż do ostatecznego nabywcy”. Piątą cechą jest jednokrotność opodatkowania tej samej fazy obrotu. Po kliknięciu cyfry pięć, pojawia się okno z informacją: “Unikanie podwójnego opodatkowania oraz braku opodatkowania”.
Cechy podatku od towarów i usług
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

RGifE43O3YfYp
(Uzupełnij).

Powiązane ćwiczenia