narzędzie służące jako pomoc jeździecka stosowana podczas jazdy konnej; ułatwia jeźdźcom wydawanie koniom odpowiednich sygnałów, nie może służyć do sprawiania bólu koniowi. Zwierzę powinno bat respektować, a nie się go panicznie bać, z tego powodu zaleca się, aby z bata korzystały osoby doświadczone.
Wyróżnić można trzy podstawowe rodzaje batów: skokowe, ujeżdżeniowe oraz do lonżowania. Baty skokowe wykorzystuje się w skokach, są krótkie, ich długość to ok. 50–75 cm, składają się z grubszej rączki zakończonej skórzaną klapką. Baty ujeżdżeniowe stosuje się podczas standardowej jazdy konnej, są one długie i cienkie, zakończone luźnym sznureczkiem, mają długość ok. 90–140 cm. Baty do lonżowania wykorzystywane są podczas pracy z koniem z ziemi, są długie i zakończone równie długim sznurkiem; długość części stabilnej takiego bata wynosi ok. 2 m, a części ruchomej, tzw. bicza, od ok. 2 do 3 m.

W zaprzęgu sygnały dawane przez powożącego za pomocą ręki lub bata odpowiednio wcześnie informują innych uczestników ruchu drogowego o zamierzonym manewrze; rozróżniamy następujące sygnały:

1. bat uniesiony poziomo nad głową powożącego skierowany w lewo informuje o zmianie kierunku w lewo;

2. bat uniesiony w górę trzymany w wyprostowanej, skierowanej w prawo prawej ręce informuje o zmianie kierunku w prawo;

3. bat uniesiony w górę trzymany w wyprostowanej, skierowanej w górę prawej ręce informuje o zamiarze zatrzymania;

4. bat skierowany na wprost trzymany w wyprostowanej, skierowanej na wprost prawej ręce informuje o zamiarze jazdy na wprost.

RftfziiBkVuN3

Grafika przedstawia bat do lonżowania. Bat składa się z długiego i cienkiego trzonka, który z jednej strony zakończony jest rączką, natomiast z drugiej grubo splecionym sznurkiem. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

odkryty, lekki, resorowany, czterokołowy pojazd konny, używany od XVIII wieku początkowo przez polską szlachtę, a następnie w całej Europie w celach gospodarczych i komunikacyjnych; posiada nadwozie w kształcie skrzyni o płaskim dnie; dziś bryczki używa się przede wszystkim w celach turystycznych

RLi0uuno9vBg1

Zdjęcie przedstawia woźnicę powożącego bryczką. Zaprzęgnięta jest ona w dwa konie. Bryczka to lekki pojazd czterokołowy, nieposiadający zadaszenia. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

czterokołowy pojazd zaprzęgowy bez zadaszenia, z miękkim siedzeniem z tyłu i miejscem dla woźnicy z przodu; bryczkabryczkabryczka singlowa charakteryzuje się tym, że jest zaprzęgnięta tylko w jednego konia; dawniej bryczki wykorzystywano jako środek komunikacyjny, obecnie stosowane są głównie w celach turystycznych

R11TRXVOH1CaU

Zdjęcie przedstawia stojącą na ulicy bryczkę singlową. Jest ona zaprzęgnięta w jednego konia. Bryczka jest odkrytym pojazdem czterokołowym. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Powożenie zaprzęgiem po drogach publicznychDMAXmrD6RPowożenie zaprzęgiem po drogach publicznych

rodzaj jarzma, wynalezionego w Chinach nie później niż w I wieku p.n.e.; używane do zaprzęgania zwierząt pociągowych; powinno być dopasowane do nasady końskiej szyi i wyściełane, aby zapobiec kaleczeniu skóry zwierzęcia; w Europie chomąto pojawiło się w X wieku

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

wynajmowany za opłatą jedno- lub dwukonny, czterokołowy pojazd zaprzęgowy z opuszczanym dachem nad tylną (pasażerską) częścią dorożki używany do przewozu 1–4 pasażerów; przednie siedzenie (tzw. kozioł), przeznaczone dla powożącego (fiakra), jest zwykle odkryte; obecnie dorożki są atrakcją turystyczną

R1KFXe9e2KIsa

Zdjęcie przedstawia stojącą na rynku dorożkę zaprzęgniętą w jednego konia. Dorożka to lekki, odkryty pojazd czterokołowy. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

przednia oś wozu konnego, przyczepy lub maszyny rolniczej; belka najczęściej metalowa, dawniej – drewniana, służąca do połączenia pojazdu z koniem bądź ciągnikiem

R1TdKprQ10EJs

Zdjęcie przedstawia wóz konny z metalowym dyszlem. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Powożenie zaprzęgiem po drogach publicznychDMAXmrD6RPowożenie zaprzęgiem po drogach publicznych

element uprzęży (np. podlaskiej); w zaprzęgu jednokonnym jeden z dwóch dyszli bocznych; połączona pasami z chomątem stanowi sztywny zestaw ciągnący

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

(inaczej: nagrzbietnik) pas przechodzący w poprzek grzbietu konia, podtrzymujący pasy pociągowe lub postronki

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

rodzaj uzdy dla konia wykonany z nylonu bądź skóry, służy do prowadzenia konia, zakładany podczas zabiegów pielęgnacyjnych

R1BEU6lcAbzDl

Zdjęcie przedstawia zbliżenie na głowę konia o umaszczeniu kasztanowym. Ma długą, jasną grzywę. Na pysku ma założony kantar. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

metalowa, plastikowa bądź gumowa część ogłowia, do której są przymocowane wodze; kiełzno umieszczone w pysku konia pomaga w kierowaniu zwierzęciem; najczęściej są stosowane w postaci wędzidła

R1KhMfGHQagLS

Zdjęcie przedstawia wędzidło z oposażeniem. Składa się z dwóch metalowych kółek złączonych spiralnym elementem. Oposażenie wykonane jest ze skórzanych pasków. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

dwutaktowy rodzaj chodu koniowatych, podczas którego dwie przeciwległe kończyny – prawa przednia i lewa tylna (bądź odwrotnie) – odbijają się od ziemi w tym samym czasie; poruszając się kłusem, koń może osiągnąć prędkość 10–15 km/h

Powożenie zaprzęgiem po drogach publicznychDMAXmrD6RPowożenie zaprzęgiem po drogach publicznych

typ użytkowy obejmujący zarówno konie zimnokrwiste, jaki i gorącokrwiste (rzadziej); konie zaprzęgowe charakteryzują się ciężką, masywną budową ciała, siłą i stosunkowo łagodnym temperamentem, przeznaczone do pracy w zaprzęgu; najczęściej do tego celu wykorzystywane są m.in. rasy: dartmoor, haflinger, koniki polskie, kłusaki orłowskie

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

siedzenie dla woźnicy w pojeździe konnym

Powożenie zaprzęgiem po drogach publicznychDMAXmrD6RPowożenie zaprzęgiem po drogach publicznych

otwarty powóz czteroosobowy z opuszczanym na dwie strony dachem, może być dwu- lub czterokonny; z przodu znajduje się podwyższone siedzenie dla powożącego, siedzenia pasażerów umieszczone są naprzeciw siebie

RBESOU4H7ybax

Zdjęcie przedstawia lando, czyli otwarty powóz czterokołowy. Lando zaprzęgnięte jest w dwa konie. Powozi nim woźnica ubrany w odświętny mundur wojskowy. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

długie pasy będące częścią uprzęży, służące do kierowania koniem

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

pomocnik jeźdźca zawodowego opiekujący się końmi; obowiązki luzaka to m.in. pielęgnacja koni, karmienie, siodłanie i wyprowadzanie na padok; luzak dba także o sprzęt jeździecki

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

część końskiego rzędu znajdująca się na piersi konia; składa się z pasa piersiowego z pętlami zaczepianymi do popręgu oraz z rzemienia szyjnego, który utrzymuje całość w miejscu; rozróżniamy napierśniki zaprzęgowe (umożliwiają koniom ciągnięcie zaprzęgu) i napierśniki jeździeckie (zapobiegają zsuwaniu się siodła do tyłu)

RgSPnkTYDjUW6

Zdjęcie przedstawia napierśnik zamontowany w przedniej części tułowia konia. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

pas przypinany do dyszla, łączący go z uprzężą

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

(inaczej: uzda, uździenica, dawniej: tręzla, tranzla, tręzelka) rzemienna część rzędu jeździeckiego lub uprzęży, zakładana na głowę konia; może być z wędzidłem wkładanym do pyska lub bez – tzw. ogłowia bezwędzidłowe; zadaniem ogłowia jest utrzymanie kiełzna (lub paska na nos w przypadku ogłowi bezwędzidłowych) we właściwym miejscu w pysku konia

RrBbK2mXsBnes

Zdjęcie przedstawia ogłowie z wędzidłem założone na koński pysk. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

okulary z tłokami, których zadaniem jest ograniczanie koniowi pola widzenia do tyłu i na boki; pomagają koniowi skupić się na sygnałach przekazywanych lejcami i batem przez powożącego zaprzęgiem, zapobiegając rozpraszaniu zwierzęcia przez otoczenie

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

krótkie poziome drążki drewniane przymocowane do zaprzęgu, służące do zakładania pasów pociągowych uprzęży w celu połączenia jej z pojazdem

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

elastyczny pas, zabezpieczający przed nadepnięciem lub przełożeniem nogi przez konia przez pas pociągowy

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

część uprzęży końskiej; pas, który z jednej strony przymocowany jest do siodła bądź chomąta, a z drugiej – zakończony pętlą służącą do przewleczenia ogona konia; zapobiega przesuwaniu się siodła bądź chomąta do przodu, w przypadku gdy nie znajduje ono oparcia na kłębie konia; podogonie najczęściej używane jest u kuców (niski kłąb to cecha charakterystyczna ich budowy) oraz u dużych koni o słabo zarysowanym kłębie lub wąskiej klatce piersiowej

RVOyZcpG1S2TP

Zdjęcie przedstawia podogonie przymocowane do siodła. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

(inaczej: podbrzusznik) element rzędu końskiego w postaci szerokiego pasa, przebiegający pod brzuchem konia, jego zadaniem jest utrzymanie siodła oraz innego osprzętu we właściwym położeniu na grzbiecie konia

Reo9tPpGXkILb

Zdjęcie przedstawia popręg przy siodle ułańskim. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

(inaczej: pas pociągowy) powróz używany do zaprzęgu, łączący uprząż z powozem; również mocno skręcony sznur w gospodarstwie służący do przywiązywania zwierząt, np. cieląt

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

dokument potwierdzający uprawnienia jego posiadacza do prowadzenia pojazdów silnikowych po drogach publicznych, wydawany przez właściwe organy państwowe, regionalne lub samorządowe; obowiązuje w poszczególnych kategoriach, m.in.:

• AM – motorower, lekkie czterokołowce, powyższe pojazdy połączone z przyczepą – od 14. roku życia;

• A1 – motocykl o pojemności skokowej silnika do 125 cmIndeks górny 3³, mocy do 11 kW i stosunku mocy do masy własnej do 0,1 kW/kg, motocykl trójkołowy o mocy do 15 kW, pojazdy z kategorii AM, powyższe pojazdy połączone z przyczepą – od 16. roku życia;

• A2 – motocykl, który spełnia wszystkie poniższe warunki o mocy do 35 kW i stosunku mocy do masy własnej do 0,2 kW/kg, motocykl trójkołowy o mocy do 15 kW, pojazdy z kategorii AM, powyższe pojazdy połączone z przyczepą – od 18. roku życia;

• A – każdy motocykl, pojazd z kategorii AM, powyższe pojazdy połączone z przyczepą – od 20. roku życia (w przypadku gdy kierowca posiada od co najmniej 2 lat prawo jazdy kategorii A2), 24. roku życia (w przypadku gdy kierowca posiada od co najmniej 2 lat prawo jazdy kategorii A2);

• B1 – czterokołowiec (np. duży quad), pojazd z kategorii AM – od 16. roku życia;

• B – pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t, z wyjątkiem autobusu i motocykla, powyższy pojazd połączony z lekką przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej do 750 kg, pojazd z kategorii AM, zespół pojazdów złożony z pojazdu samochodowego o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t oraz przyczepy; jednak łączna dopuszczalna masa całkowita całego zespołu nie może przekroczyć 3500 kg, ciągnik rolniczy, pojazd wolnobieżny (np. walec), posiadacze prawa jazdy kategorii B od co najmniej 3 lat mogą prowadzić motocykl o pojemności skokowej silnika do 125 cmIndeks górny 3³, mocy do 11 kW i stosunku mocy do masy własnej do 0,1 kW/kg – od 18. roku życia;

• T – ciągnik rolniczy, pojazd wolnobieżny (np. walec), zespół pojazdów złożony z ciągnika rolniczego i przyczepy lub przyczep, zespół pojazdów złożony z pojazdu wolnobieżnego (np. walca) i przyczepy lub przyczep, pojazd z kategorii AM – od 16. roku życia.

powierzchnia między tworzywem strzałki a tworzywem podeszwy

najwolniejszy, symetryczny, czterotaktowy rodzaj chodu konia, w którym jednocześnie trzy nogi pozostają na ziemi; koń stawia nogi w następującej kolejności: lewa tylna, lewa przednia, prawa tylna, prawa przednia

Powożenie zaprzęgiem po drogach publicznychDMAXmrD6RPowożenie zaprzęgiem po drogach publicznych

rodzaj uprzęży robionej na miarę, która zamiast napierśnika ma dopięte chomąto; jest ono dopasowane do szyi konia i opiera się na jego karku oraz łopatkach; uprząż chomątowa nie ogranicza ruchów, pozwala na równomierne rozłożenie obciążenia dookoła karku i dzięki optymalnemu położeniu umożliwia koniowi ciągnięcie dużych ciężarów; rozróżniamy pięć rodzajów uprzęży chomątowych, różniących się konstrukcją: angielską, krakowską, śląską, podlaską i norweską

RZA7O2fmCpNkg

Zdjęcie przedstawia konia w uprzęży chomątowej. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

uprząż konna to pasy zakładane na konia, umożliwiające użycie go do pracy w zaprzęgu; uprząż singlowa (jednokonna) służy do zaprzęgania konia do pojazdu wyposażonego w dwa dyszle, czyli przystosowanego do ciągnięcia przez jednego konia; uprząż parokonna przeznaczona jest do zaprzęgania konia do pojazdu wyposażonego w jeden dyszel, czyli przystosowanego do ciągnięcia przez dwa konie

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

rodzaj uprzęży wywodzącej się z węgierskich tradycji zaprzęgowych, zbudowanej z pasów; jej siła pociągowa przeniesiona jest na napierśnik; rozróżniamy trzy rodzaje uprzęży szorowych:

• wyjazdową (wąski napierśnik, do lekkich pojazdów),

• maratonową (szeroki napierśnik, do dynamicznej jazdy terenowej w jeździe sportowej),

• roboczą (mocna, wykonana z grubej skóry, z szerokim napierśnikiem, do jazdy bryczką i prac gospodarskich).

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

pasek lub sznurek zakończony metalowym zapięciem, służący do prowadzenia konia lub przywiązywania go podczas pielęgnacji

Zaprzęganie koni (singiel i para)DAaLxOHN0Zaprzęganie koni (singiel i para)

rodzaj powozu; nazwa pojazdu został wprowadzona we Francji na cześć brytyjskiej królowej Wiktorii (1819–1901); elegancki czterokołowy pojazd ze składaną budą, niskim nadwoziem, zazwyczaj ciemno lakierowany, ze zdejmowanym kozłem osadzonym na żelaznym szkielecie, popularny w całej Europie w drugiej połowie XIX wieku

R1dgwOny7Fdqq

Zdjęcie przedstawia powóz typu "Victoria" w muzeum w Raymond, Waszyngton. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.

Powożenie zaprzęgiem po drogach publicznychDMAXmrD6RPowożenie zaprzęgiem po drogach publicznych

dorosły kastrowany koń; ogiery kastruje się w celu uspokojenia ich charakteru oraz uniemożliwienia im reprodukcji; możliwe jest całkowite usunięcie jąder lub tylko zmiażdżenie kanalików nasiennych, co powoduje, że koń zachowuje temperament ogiera; zwykle hodowcy zostawiają najlepsze konie jako ogiery, a słabsze okazy (np. wykazujące niepożądane cechy dziedziczne, takie jak wadliwa postawa) są kastrowane w celu utrzymania bądź polepszenia jakości rasy

Powożenie zaprzęgiem po drogach publicznychDMAXmrD6RPowożenie zaprzęgiem po drogach publicznych

lekki powóz czterokołowy na resorach, o charakterze spacerowo‑wyjazdowym, w dwukonnym lub jednokonnym zaprzęgu, bez budy, używany w Polsce w XIX i XX wieku; przed siedziskiem dla pasażera znajduje się kozioł dla stangreta

RX3PJUukD2god

Zdjęcie przedstawia zabytkowy wolant stojący na wystawie. Jest to czterokołowy, drewniany, lekki powóz bez zadaszenia. Szczegółowy opis uzupełniający zdjęcie znajduje się w treści definicji.