E-materiały do kształcenia zawodowego

Systemy komputerowego wspomagania diagnostyki pojazdów samochodowych

MOT.05. Obsługa, diagnozowanie oraz naprawa pojazdów samochodowych - Mechanik pojazdów samochodowych 723103, Technik pojazdów samochodowych 311513

bg‑orange

Słownik pojęć dla e‑materiału

Aby wyszukać pojęcie lub frazę występujące w słowniku, wpisz je w poniższą ramkę.

1
ABS (Antilock Braking System)
ABS (Antilock Braking System)

system, który zapobiega zablokowaniu kół podczas gwałtownego hamowania, co umożliwia kierowcy utrzymanie kontroli nad pojazdem

akumulator hydrauliczny
akumulator hydrauliczny

urządzenie w układzie hydraulicznym pojazdu, które magazynuje energię w postaci sprężonego płynu hydraulicznego do późniejszego użycia w celu wspomagania różnych funkcji, takich jak: układ hamulcowy, układ kierowniczy, sprzęgło itp.

awaria
awaria

nagłe, poważne zakłócenie lub zatrzymanie działania pojazdu, zwykle wynikające z poważnej usterki lub uszkodzenia

błędy pomiarowe
błędy pomiarowe

nieprawidłowe odczyty lub wyniki uzyskane podczas pomiarów, wynikające z różnych czynników, takich jak: niedokładność narzędzi, błędy procedury pomiarowej, wpływ czynników zewnętrznych itp. Mogą prowadzić do nieprawidłowych interpretacji lub diagnoz

diagnostyka
diagnostyka

proces identyfikacji i analizy problemów technicznych lub usterek w pojeździe. Wykorzystuje narzędzia i metody, takie jak: testery diagnostyczne, odczyty kodów usterek i badanie parametrów technicznych

ESP (Electronic Stability Program)
ESP (Electronic Stability Program)

elektroniczny program stabilizacji, który monitoruje ruch pojazdu i interweniuje w układzie hamulcowym lub napędowym, aby zapobiec poślizgowi bocznemu i utracie kontroli nad pojazdem

katalizator
katalizator
RZBoibnwRlTbx
Na grafice przedstawiono katalizator, czyli element wypukły z dwoma płaskimi zakończeniami, przez którego długość przechodzi okrągły otwór.
Katalizator
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

element układu wydechowego, który poprzez katalizę chemiczną przekształca szkodliwe składniki spalin (takie jak tlenki azotu i tlenki węgla) w mniej toksyczne substancje

kod usterki
kod usterki

kod numeryczny lub alfanumeryczny generowany przez komputerowy system diagnostyczny, wskazujący na konkretną usterkę lub problem techniczny w pojeździe. Ułatwia identyfikację problemu podczas diagnostyki

komputerowy system diagnostyczny
komputerowy system diagnostyczny

system komputerowy wykorzystywany do diagnozowania i analizowania problemów technicznych w pojeździe. Obejmuje oprogramowanie oraz interfejsy komunikacyjne do odczytywania danych z różnych modułów pojazdu

komunikacja sieciowa
komunikacja sieciowa

system komunikacji między różnymi modułami elektronicznymi w pojeździe, umożliwiający wymianę informacji i sterowanie różnymi funkcjami pojazdu

kontrola trakcji
kontrola trakcji

system, który reguluje moment obrotowy na poszczególnych kołach, a tym samym poprawia trakcję i stabilność pojazdu, co zapobiega poślizgowi napędu

moduł ECM (Engine Control Module)
moduł ECM (Engine Control Module)

moduł sterowania silnikiem odpowiedzialny za kontrolę i regulację działania silnika, w tym parametrów paliwowych, zapłonowych, emisji spalin itp.

moduł PCM (Powertrain Control Module)
moduł PCM (Powertrain Control Module)

moduł sterowania układem napędowym, który integruje kontrolę silnika i skrzyni biegów w pojazdach zautomatyzowanych

moduł TCM (Transmission Control Module)
moduł TCM (Transmission Control Module)
RgMUX4NEi8Fml
Na grafice przedstawiono moduł sterujący skrzyni biegów (TCM) monitoruje nieprawidłowe działanie czujników i elementów wykonawczych związanych ze sterowaniem skrzynią biegów.
Moduł TCM
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

moduł sterowania skrzynią biegów, który kontroluje operacje skrzyni biegów automatycznej, w tym zmiany biegów, moment obrotowy itp.

multimetr
multimetr
RQzSRqKwxIkxL
Na grafice przedstawiono multimetr, czyli urządzenie z ekranikiem i pokrętłem służące do przeprowadzania pomiarów. Podłączyć go można za pomocą dwóch przewodów.
Multimetr
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

narzędzie pomiarowe używane do mierzenia różnych parametrów elektrycznych, takich jak: napięcie, prąd i rezystancja. Pozwala na diagnozowanie i testowanie układów elektrycznych w pojeździe

nadwozie
nadwozie

zewnętrzna konstrukcja pojazdu obejmująca karoserię, panele, drzwi, szyby i inne elementy tworzące strukturę zewnętrzną pojazdu

napęd hybrydowy
napęd hybrydowy

system napędu, który wykorzystuje zarówno silnik spalinowy, jak i silnik elektryczny do napędzania pojazdu, zazwyczaj w celu zwiększenia efektywności paliwowej i redukcji emisji

naprawa
naprawa

proces usuwania usterek lub uszkodzeń w celu przywrócenia pełnej sprawności pojazdu. Obejmuje diagnozowanie problemu, wymianę lub naprawę uszkodzonych części oraz testowanie i weryfikację poprawności działania

narzędzie pomiarowe
narzędzie pomiarowe
RpndfuV70QfRA
Na grafice przedstawiony został manometr. Jest to prostopadłościenna skrzynka z zegarem pomiarowym, z którego odczytuje się wyniki pomiarów.
Manometr
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

przyrząd służący do dokonywania precyzyjnych pomiarów różnych parametrów, takich jak: napięcie, ciśnienie, temperatura itp. Przykładem może być multimetr lub manometr

narzędzie warsztatowe
narzędzie warsztatowe

przyrząd lub instrument używany do naprawy, konserwacji i diagnozowania pojazdów. Może to obejmować narzędzia ręczne, podnośniki, sprężarki powietrza itp.

omomierz
omomierz

narzędzie pomiarowe używane do pomiaru rezystancji elektrycznej, umożliwiające określenie wartości oporu w obwodzie elektrycznym

oscyloskop
oscyloskop
RHPDrxL0sOi0N
Na grafice pokazany jest oscyloskop, czyli urządzenie z wyświetlaczem, pokrętłem, przyciskami i miejscami na kabel.
Oscyloskop
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

zaawansowane narzędzie pomiarowe używane głównie do analizy sygnałów elektrycznych. Pozwala na obserwację przebiegów czasowych sygnałów elektrycznych w czasie rzeczywistym, umożliwiając analizę ich kształtu, amplitudy, częstotliwości i innych parametrów

podwozie
podwozie

całość elementów układu jezdnego i zawieszenia, które stanowią podstawę konstrukcji pojazdu. Podwozie obejmuje m.in. ramę, koła, opony, układ kierowniczy, układ zawieszenia i układ hamulcowy

podzespół pojazdu samochodowego
podzespół pojazdu samochodowego

komponent lub część składowa większego układu w pojeździe samochodowym. Może to być na przykład układ chłodzenia, układ wydechowy, układ paliwowy itp.

rozdzielacz hydrauliczny
rozdzielacz hydrauliczny

element układu hamulcowego, który równomiernie dystrybuuje ciśnienie hydrauliczne do poszczególnych hamulców w pojeździe, umożliwiając równomierne hamowanie

schemat elektryczny
schemat elektryczny

graficzne przedstawienie układu elektrycznego pojazdu wskazujące połączenia między elementami oraz przepływ prądu. Ułatwia zrozumienie struktury i działania układu elektrycznego

silnik spalinowy
silnik spalinowy
Rt1TJcTDltCmv
Na grafice przedstawiono silnik spalinowy wraz z jego komponentami.
Silnik spalinowy
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

silnik, który wykorzystuje spalanie mieszanki paliwowej (zwykle benzynę lub olej napędowy) w celu generowania energii mechanicznej. Spalanie powoduje ruch tłoków, który jest przekształcany w ruch obrotowy wału korbowego, co napędza pojazd

sonda lambda
sonda lambda
R15xC8zg6GN4k
Grafika przedstawia sondę lambda. Jest to czujnik w postaci rury z jednym płaskim zakończeniem, a drugim okrągłym.
Sonda lambda
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

czujnik zamontowany w układzie wydechowym pojazdu, który monitoruje ilość tlenu w spalinach. Służy do regulacji mieszanki paliwowo‑powietrznej w silniku w celu zminimalizowania emisji szkodliwych substancji

stanowisko do testowania
stanowisko do testowania

specjalne urządzenie lub miejsce w warsztacie samochodowym wyposażone w niezbędne narzędzia i przyrządy do przeprowadzania różnych testów i diagnostyki pojazdu

stanowisko probiercze
stanowisko probiercze

specjalne miejsce w warsztacie samochodowym wyposażone w urządzenia do przeprowadzania testów i prób sprawdzających działanie poszczególnych komponentów pojazdu

sygnał wejściowy
sygnał wejściowy

sygnał elektryczny lub sygnał sterujący wprowadzany do modułu lub systemu w celu wywołania określonej reakcji lub działania

sygnał wyjściowy
sygnał wyjściowy

sygnał elektryczny generowany przez moduł lub system, który jest przekazywany do innych komponentów pojazdu lub systemów w celu sterowania nimi

System Informacji Serwisowej
System Informacji Serwisowej

system komputerowy zawierający informacje techniczne, instrukcję naprawy, schematy, specyfikacje itp., służący do wspomagania procesu diagnostyki i naprawy pojazdów

szyna paliwowa
szyna paliwowa

szyna kieruje paliwo sprężone przez pompę wysokociśnieniową do wtryskiwaczy a także służy jako wysokociśnieniowy akumulator paliwa

świece żarowe
świece żarowe

elementy zapłonowe stosowane w silnikach wysokoprężnych (diesel), które generują wysoką temperaturę, umożliwiając samozapłon mieszanki paliwowo‑powietrznej w komorze spalania

tester diagnostyczny
tester diagnostyczny

specjalne urządzenie elektroniczne używane do diagnozowania problemów technicznych w pojeździe. Tester diagnostyczny może odczytywać kody usterek, monitorować parametry techniczne, przeprowadzać testy i analizować dane z różnych systemów pojazdu

układ bezpieczeństwa pojazdu
układ bezpieczeństwa pojazdu

zespół komponentów i systemów mających na celu zapewnienie bezpiecznej jazdy i ochrony pasażerów. Obejmuje m.in. systemy ABS, ESP, poduszki powietrzne, pasy bezpieczeństwa, czujniki kolizyjne itp.

układ hamulcowy
układ hamulcowy

system odpowiedzialny za hamowanie pojazdu. Składa się z hamulców, tarcz hamulcowych, klocków hamulcowych, przewodów hamulcowych i układu sterującego. Przekształca energię kinetyczną pojazdu w ciepło, zapewniając jego zatrzymanie

układ jezdny
układ jezdny

Układ jezdny w pojeździe samochodowym to złożony system komponentów, które są odpowiedzialne za zapewnienie prawidłowego poruszania się pojazdu po drodze. Główne elementy układu jezdnego obejmują:

Koła: To elementy, które bezpośrednio stykają się z nawierzchnią drogi i umożliwiają pojazdowi poruszanie się. Koła składają się z opon, felg, osi i innych elementów.

Zawieszenie: Układ zawieszenia jest odpowiedzialny za amortyzowanie wstrząsów i nierówności na drodze, co przyczynia się do komfortu jazdy oraz zachowania przyczepności i stabilności pojazdu.

Układ kierowniczy: Pozwala kierowcy kontrolować kierunek ruchu pojazdu. Składa się z koła kierowniczego, drążków kierowniczych, przekładni kierowniczej i innych komponentów.

Układ hamulcowy: Odpowiada za zatrzymywanie pojazdu poprzez tarcie lub inne mechanizmy. W skład układu hamulcowego wchodzą hamulce tarczowe lub bębnowe, klocki hamulcowe, tarcze hamulcowe i układ hydrauliczny.

Napęd: Napęd stanowi mechanizmy, które przekazują moc z silnika na koła pojazdu, umożliwiając poruszanie się. W zależności od konstrukcji pojazdu, może to być napęd przedni, napęd tylny lub napęd na wszystkie koła.

Amortyzatory: Odpowiadają za kontrolowanie ruchu zawieszenia, co wpływa na komfort jazdy i stabilność pojazdu.

Układ wydechowy: Zbiera i usuwa spaliny z silnika oraz wpływa na emisję gazów i hałas wydobywający się z pojazdu.

Układ kół: Zawiera różnego rodzaju mechanizmy różnicowe, które umożliwiają kołom na osiach obracanie się w różnych prędkościach, co jest istotne w pojazdach z napędem na więcej niż jedną oś.

Układ jezdny jest kluczowym elementem każdego pojazdu samochodowego i ma istotny wpływ na jego wydajność, komfort jazdy, bezpieczeństwo i trwałość. Odpowiednie utrzymanie i konserwacja układu jezdnego są istotne, aby zapewnić bezpieczną i efektywną eksploatację pojazdu.

układ komfortu
układ komfortu

systemy i funkcje mające na celu poprawienie komfortu jazdy i wygody pasażerów. Mogą to być m.in. klimatyzacja, systemy audio, elektryczne regulacje foteli, systemy nawigacyjne itp.

układ napędowy
układ napędowy
R1PsXdiCmydUa
Grafika przedstawia układ napędowy w pojeździe samochodowym, czyli zespół elementów odpowiedzialnych za przenoszenie mocy silnika na koła napędowe samochodu..
Układ napędowy
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

układ napędowy składa się z: silnika, sprzęgła, skrzyni biegów, przekładni głównej, mechanizmu różnicowego, półosi kół napędowych

układ zawieszenia
układ zawieszenia

zespół elementów mających na celu zapewnienie komfortu jazdy, stabilności i przyczepności pojazdu do nawierzchni. Składa się z elementów takich jak sprężyny, amortyzatory, belki skrętne, drążki stabilizatora i łożyska

usterka
usterka

nieprawidłowe działanie lub niedziałanie elementu lub systemu pojazdu, które może prowadzić do zakłóceń w jego funkcjonowaniu. Usterki mogą wynikać z różnych przyczyn, takich jak: zużycie, uszkodzenie, błąd konstrukcyjny itp.

zespół pojazdu samochodowego
zespół pojazdu samochodowego

kompletny układ składający się z różnych podzespołów i systemów, które współpracują ze sobą w celu zapewnienia prawidłowego działania pojazdu. Przykłady to zespół silnikowy, zespół napędowy, zespół hamulcowy, zespół zawieszenia itp.

Interaktywne materiały sprawdzające
Przewodnik dla nauczyciela