Ilustracja przedstawia sepiowe zdjęcie z fragmentem otwartej książki z zapisem nutowym. W kadrze ujęty jest również górny fragment skrzypiec leżących na partyturze. Widoczny jest ślimak i kołeczki. Tytuł lekcji: Epoki w dziejach muzyki - romantyzm.
Ilustracja przedstawia sepiowe zdjęcie z fragmentem otwartej książki z zapisem nutowym. W kadrze ujęty jest również górny fragment skrzypiec leżących na partyturze. Widoczny jest ślimak i kołeczki. Tytuł lekcji: Epoki w dziejach muzyki - romantyzm.
Epoki w dziejach muzyki - romantyzm
Źródło: Marcin Łukasiewicz, licencja: CC0.
Ważne daty
ok. 1827‑1910 – lata trwania romantyzmu
1797‑1828 – lata życia Franza Schuberta
1803‑1869 – lata życia Hectora Berlioza
1810‑1849 – lata życia Fryderyka Chopina
1811‑1886 – lata życia Ferenca Liszta
1833‑1897 – lata życia Johannesa Brahmsa
1840‑1893 – lata życia Piotra Czajkowskiego
1
Scenariusz dla nauczyciela
R1YYCbIAZ9Kg1
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
I. Indywidualna i zespołowa ekspresja muzyczna. 4. W zakresie słuchania i percepcji muzyki. Uczeń: 1) świadomie słucha wybranych dzieł literatury muzycznej (fragmentów lub/i w całości): A) reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do współczesności), II. Język i funkcje muzyki, myślenie muzyczne, kreacja i twórcze działania. 1. Uczeń zna, rozumie i wykorzystuje w praktyce: 6. Wymienia nazwy epok w dziejach muzyki (średniowiecze, renesans, barok, klasycyzm, romantyzm, muzyka XX w.) oraz potrafi wskazać kompozytorów reprezentatywnych dla nich. 7. Porządkuje chronologicznie postacie kompozytorów: np. Mikołaj Gomółka, Jan Sebastian Bach, Antonio Vivaldi, Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven, Fryderyk Chopin, Stanisław Moniuszko, Karol Szymanowski, Witold Lutosławski, Wojciech Kilar, Henryk Mikołaj Górecki, Krzysztof Penderecki i inni).
Nauczysz się
opisywać sylwetki kompozytorów romantycznych;
przyporządkowywać dzieła do ich twórców;
charakteryzować muzykę romantyczną;
opisywać twórczość kompozytorów romantycznych.
m50d55aa0b4466880_0000000000034
Epoka uczuć – romantyzm
Romantyzm to przełomowa epoka w muzyce, trwała od 1827 do ok. 1910 roku, jej prekursorem był wybitny kompozytor – Ludwig van Beethoven, który pomimo że tworzył w klasycyzmie uważany jest zarówno za pierwszego romantyka. Zmienił się sposób tworzenia kompozycji, do tej pory utwory pisane były na zamówienie np. dworu cesarskiego, kościoła, w romantyzmie utwory pisane były pod wpływem natchnienia twórcy, wyrażały jego myśl, ideę. Inaczej zaczęto patrzeć na formęForma muzycznaformę, która nie miała już dużego znaczenia, to treść zyskała na znaczeniu, oraz emocje, które wyraża. Muzyka romantyczna czerpała inspirację z kultury ludowej, przez co wiele kompozycji zostało napisanych jako stylizowane tańceTaniectańce, wykorzystywano także motywy natury, wierzenia ludowe. Szczególną uwagę zaczęto zwracać na barwę dźwięku, oraz przekaz słowny, które bezpośrednio wpłynęły na odbiór kompozycji romantyków.
RJOgj6uzeNxeo
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Wędrowiec nad morzem mgły”, autorstwa Caspara Davida Friedricha. Na pierwszym planie obrazu skała, na której stoi samotny mężczyzna. Namalowany jest tyłem do widza. Przed nim rozpościera się błękitno-szara przestrzeń, która pozornie wygląda jak wzburzone morze choć naprawdę jest mgłą. Świadczą o tym wyłaniające się z niej skały i góry. Skała i mężczyzna namalowane są w kolorach ciemnych. Pozostała część obrazu to rozmyte błękity i szarości.Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin, Preludium Des-dur op.28 nr 15, wykonawca Aldona Dvarionaite oraz pojawi się możliwość odtworzenia utworu muzycznego. Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów a muzyka staje się dużo głośniejsza . Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Wędrowiec nad morzem mgły”, autorstwa Caspara Davida Friedricha. Na pierwszym planie obrazu skała, na której stoi samotny mężczyzna. Namalowany jest tyłem do widza. Przed nim rozpościera się błękitno-szara przestrzeń, która pozornie wygląda jak wzburzone morze choć naprawdę jest mgłą. Świadczą o tym wyłaniające się z niej skały i góry. Skała i mężczyzna namalowane są w kolorach ciemnych. Pozostała część obrazu to rozmyte błękity i szarości.Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin, Preludium Des-dur op.28 nr 15, wykonawca Aldona Dvarionaite oraz pojawi się możliwość odtworzenia utworu muzycznego. Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów a muzyka staje się dużo głośniejsza . Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.
Caspar David Friedrich, „Wędrowiec nad morzem mgły”, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Fryderyk Chopin, „Preludium Des-dur” op. 28 nr 15, online-skills, CC BY 3.0
Wybrani kompozytorzy romantyczni
R1FqiSDiyiXtx
Zdjęcie Hectora Berlioza. Dojrzały mężczyzna z surowym wyrazem twarzy. Ma bardzo bujne, dłuższe włosy, sięgające do ucha, niewielkie ciemne oczy, spory noc, zaciśnięte usta. Ubrany jest w białą koszulę z kołnierzykiem, zawiązaną pod szyją ciemną apaszką i ciemny garnitur. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Hector Berlioz, Symfonia fantastyczna (fragment). Wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Na nagraniu fragment utworu, który w oryginale wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną, wykonuje kwartet smyczkowy. Muzyka ma rytm i charakter walca. Pierwszy fragment jest pogodny, potem muzyka staje się trochę bardziej dramatyczna, później znów powraca pogodny nastrój. Muzyka jest zmienna, często, właściwie co kilka taktów, zmienia się jej nastrój.
Zdjęcie Hectora Berlioza. Dojrzały mężczyzna z surowym wyrazem twarzy. Ma bardzo bujne, dłuższe włosy, sięgające do ucha, niewielkie ciemne oczy, spory noc, zaciśnięte usta. Ubrany jest w białą koszulę z kołnierzykiem, zawiązaną pod szyją ciemną apaszką i ciemny garnitur. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Hector Berlioz, Symfonia fantastyczna (fragment). Wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Na nagraniu fragment utworu, który w oryginale wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną, wykonuje kwartet smyczkowy. Muzyka ma rytm i charakter walca. Pierwszy fragment jest pogodny, potem muzyka staje się trochę bardziej dramatyczna, później znów powraca pogodny nastrój. Muzyka jest zmienna, często, właściwie co kilka taktów, zmienia się jej nastrój.
Hector Berlioz, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Hector Berlioz, „Symfonia fantastyczna” (fragment), online-skills, CC BY 3.0
RXAapfqZ6t923
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię Johannesa Brahmsa. Na zdjęciu starszy mężczyzna, z siwymi dłuższymi, sięgającymi za ucho włosami, długim siwym wąsem i dość długą siwą brodą. Brwi ma krzaczaste, oczy niewielkie, nos mały. Wzrok ma skupiony, zamyślony, patrzy w dal. Ubrany jest w białą koszulę, ma zawiązaną apaszkę i ciemny garnitur. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Johannes Brahms, Taniec węgierski nr 5, Wykonawca: Camerata. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór na tym nagraniu wykonany jest przez niewielki zespół instrumentalny. Muzyka jest bardzo żywiołowa, rytmiczna. Rytm podkreślają instrumenty perkusyjne m.in tamburyn.
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię Johannesa Brahmsa. Na zdjęciu starszy mężczyzna, z siwymi dłuższymi, sięgającymi za ucho włosami, długim siwym wąsem i dość długą siwą brodą. Brwi ma krzaczaste, oczy niewielkie, nos mały. Wzrok ma skupiony, zamyślony, patrzy w dal. Ubrany jest w białą koszulę, ma zawiązaną apaszkę i ciemny garnitur. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Johannes Brahms, Taniec węgierski nr 5, Wykonawca: Camerata. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór na tym nagraniu wykonany jest przez niewielki zespół instrumentalny. Muzyka jest bardzo żywiołowa, rytmiczna. Rytm podkreślają instrumenty perkusyjne m.in tamburyn.
Johannes Brahms, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Johannes Brahms, „Tańec węgierski” nr 5, online-skills, CC BY 3.0
RtWn6hCBlKEn8
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię Fryderyka Chopina. Kompozytor siedzi, ręce ma skrzyżowane na biodrach. Patrzy na wprost. Ma dłuższe ciemne włosy zakrywające ucho. Niewielkie ciemne oczy, dość wyraźne brwi. Duży nos i średnie usta. Jest smutny bądź zamyślony. Ubrany jest w białą koszulę i jasny płaszcz. Pod szyją ma zawiązaną ciemną apaszkę. Fotografia jest czarno-biała. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Etiuda rewolucyjna, wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki.Etiuda c-moll op.10 nr 12 “Rewolucyjna” to utwór bardzo dynamiczny, dźwięki imitują wzburzenie i gniew. Etiuda przeznaczona jest do wykonania na fortepianie.
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię Fryderyka Chopina. Kompozytor siedzi, ręce ma skrzyżowane na biodrach. Patrzy na wprost. Ma dłuższe ciemne włosy zakrywające ucho. Niewielkie ciemne oczy, dość wyraźne brwi. Duży nos i średnie usta. Jest smutny bądź zamyślony. Ubrany jest w białą koszulę i jasny płaszcz. Pod szyją ma zawiązaną ciemną apaszkę. Fotografia jest czarno-biała. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Etiuda rewolucyjna, wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki.Etiuda c-moll op.10 nr 12 “Rewolucyjna” to utwór bardzo dynamiczny, dźwięki imitują wzburzenie i gniew. Etiuda przeznaczona jest do wykonania na fortepianie.
Fryderyk Chopin, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Fryderyk Chopin, „Etiuda rewolucyjna”, online-skills, CC BY 3.0
RRfQZxYaZcj06
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz “Portret Piotra Czajkowskiego” autorstwa Nikolaia Dmitriyevicha Kuznetsova. Na obrazie starszy mężczyzna, z siwymi krótko ostrzyżonymi włosami, dość dużym wąsem i króciutką siwą brodą. Oczy kompozytora są jasne, skupione, mężczyzna patrzy w dal. Twarz mężczyzny jest jasna i ciepła, cała reszta obrazu jest ciemna - ciemny garnitur, ciemne tło. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Piotr Czajkowski, Dziadek do orzechów, Walc kwiatów Wykonawca: Royal Philharmonic Orchestra, Vladimir Ashkenazy. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się pogodnym, łagodnym wstępem z piękną solówką harfy. Po wstępie rozpoczyna się uroczysty walc instrumenty smyczkowe wykonują typowy dla walca akompaniament na trzy, a melodię grają instrumenty dęte drewniane. Później melodię przejmują instrumenty smyczkowe.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz “Portret Piotra Czajkowskiego” autorstwa Nikolaia Dmitriyevicha Kuznetsova. Na obrazie starszy mężczyzna, z siwymi krótko ostrzyżonymi włosami, dość dużym wąsem i króciutką siwą brodą. Oczy kompozytora są jasne, skupione, mężczyzna patrzy w dal. Twarz mężczyzny jest jasna i ciepła, cała reszta obrazu jest ciemna - ciemny garnitur, ciemne tło. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Piotr Czajkowski, Dziadek do orzechów, Walc kwiatów Wykonawca: Royal Philharmonic Orchestra, Vladimir Ashkenazy. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się pogodnym, łagodnym wstępem z piękną solówką harfy. Po wstępie rozpoczyna się uroczysty walc instrumenty smyczkowe wykonują typowy dla walca akompaniament na trzy, a melodię grają instrumenty dęte drewniane. Później melodię przejmują instrumenty smyczkowe.
Nikolai Dmitriyevich Kuznetsov, „Portret Piotra Czajkowskiego”, 1893, Galeria Trietiakowska, Moskwa, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Piotr Czajkowski, „Dziadek do orzechów”, „Walc kwiatów”, online-skills, CC BY 3.0
R1F97Brv4z21K
Ilustracja interaktywna przedstawia sepiową fotografię Franza Liszta. Na zdjęciu ukazany jest starszy mężczyzna w ciemnym garniturze z kamizelką oraz białym kołnierzykiem ze stójką. Kompozytor ma długie siwe włosy, zaczesane do tyłu. Po bokach twarzy widnieją bokobrody. Spoglądająca ze zdjęcia postać ukazana jest z półprofilu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Ferenc Liszt, Libestraum. Wykonawca: Jorge Bolet. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór zagrany jest na fortepianie. Nastrój muzyki jest marzycielski, łagodny, pogodny. Akompaniament składa się z rozłożonych akordów, które trochę przypominają płynącą wodę. Na tle tego akompaniamentu pianista wykonuje piękną, łagodną, melodię, która w swoim momencie kulminacyjnym staje się dramatyczna. Pod koniec utworu pogodny nastrój powraca.
Ilustracja interaktywna przedstawia sepiową fotografię Franza Liszta. Na zdjęciu ukazany jest starszy mężczyzna w ciemnym garniturze z kamizelką oraz białym kołnierzykiem ze stójką. Kompozytor ma długie siwe włosy, zaczesane do tyłu. Po bokach twarzy widnieją bokobrody. Spoglądająca ze zdjęcia postać ukazana jest z półprofilu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Ferenc Liszt, Libestraum. Wykonawca: Jorge Bolet. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór zagrany jest na fortepianie. Nastrój muzyki jest marzycielski, łagodny, pogodny. Akompaniament składa się z rozłożonych akordów, które trochę przypominają płynącą wodę. Na tle tego akompaniamentu pianista wykonuje piękną, łagodną, melodię, która w swoim momencie kulminacyjnym staje się dramatyczna. Pod koniec utworu pogodny nastrój powraca.
Ferenc Liszt, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Ferenc Liszt,„Libestraum”, online-skills, CC BY 3.0
RY0KrRi5WMlWs
Ilustracja interaktywna przedstawia wizerunek Franza Schuberta. Kompozytor jest przedstawiony jako mężczyzna w średnim wieku. Siedzi na fotelu, prawe ramię opiera o oparcie fotela. Ma kilkucentymetrowej długości kręcone włosy i bokobrody. Nosi okrągłe druciane okulary. Twarz ma raczej mocno zbudowaną. Ma dołeczek w brodzie. Ubrany jest w białą koszulę i ciemniejszy surdut. Pod szyją ma zawiązaną czarną apaszkę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Franz Schubert, 6 Moments musicaux, op. 94 D.780. Wykonawca: Wilhelm Kempff. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór to miniatura fortepianowa. Nastrój muzyki jest pogodny, tempo dość szybkie, rytmika skoczna.
Ilustracja interaktywna przedstawia wizerunek Franza Schuberta. Kompozytor jest przedstawiony jako mężczyzna w średnim wieku. Siedzi na fotelu, prawe ramię opiera o oparcie fotela. Ma kilkucentymetrowej długości kręcone włosy i bokobrody. Nosi okrągłe druciane okulary. Twarz ma raczej mocno zbudowaną. Ma dołeczek w brodzie. Ubrany jest w białą koszulę i ciemniejszy surdut. Pod szyją ma zawiązaną czarną apaszkę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Franz Schubert, 6 Moments musicaux, op. 94 D.780. Wykonawca: Wilhelm Kempff. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór to miniatura fortepianowa. Nastrój muzyki jest pogodny, tempo dość szybkie, rytmika skoczna.
Franz Schubert, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Franz Schubert, „Serenada”, online-skills, CC BY 3.0
Zadania
RCUWuRiRy0bIZ
Ćwiczenie 1
Zaznacz właściwe ramy czasowe romantyzmu. Możliwe odpowiedzi: 1. ok. 1827-1910, 2. ok. 1750-1827, 3. XX w.
Zaznacz właściwe ramy czasowe romantyzmu.
ok. 1827-1910
ok. 1750-1827
XX w.
R5nwMcBXOBFHY
Ćwiczenie 2
Przyporządkuj kompozytorów do kraju ich pochodzenia. Fryderyk Chopin Możliwe odpowiedzi: 1. Rosja, 2. Polska, 3. Węgry, 4. Austria Piotr Czajkowski Możliwe odpowiedzi: 1. Rosja, 2. Polska, 3. Węgry, 4. Austria Ferenz Liszt Możliwe odpowiedzi: 1. Rosja, 2. Polska, 3. Węgry, 4. Austria Franz Schubert Możliwe odpowiedzi: 1. Rosja, 2. Polska, 3. Węgry, 4. Austria
Przyporządkuj kompozytorów do kraju ich pochodzenia. Fryderyk Chopin Możliwe odpowiedzi: 1. Rosja, 2. Polska, 3. Węgry, 4. Austria Piotr Czajkowski Możliwe odpowiedzi: 1. Rosja, 2. Polska, 3. Węgry, 4. Austria Ferenz Liszt Możliwe odpowiedzi: 1. Rosja, 2. Polska, 3. Węgry, 4. Austria Franz Schubert Możliwe odpowiedzi: 1. Rosja, 2. Polska, 3. Węgry, 4. Austria
Przyporządkuj kompozytorów do kraju ich pochodzenia.
Austria, Polska, Rosja, Węgry
Fryderyk Chopin
Piotr Czajkowski
Ferenz Liszt
Franz Schubert
ROGFhpFUkBzf9
Ćwiczenie 3
Wskaż zdanie prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Jednym z przedstawicieli romantyzmu był Jan Sebastian Bach, 2. W romantyzmie komponowano tylko dzieła instrumentalne, 3. Epoką poprzedzającą romantyzm był barok, 4. Romantyzm cechuje wyższość treści nad formą.
Zaznacz zdanie prawdziwe.
Romantyzm cechuje wyższość treści nad formą.
Epoką poprzedzającą romantyzm był barok.
W romantyzmie komponowano tylko dzieła instrumentalne.
Jednym z przedstawicieli romantyzmu był Jan Sebastian Bach.
R1aoJFBzSXSU0
Na nagraniu Etiuda c-moll op.10 nr 12 “Rewolucyjna”. Nagrany utwór jest bardzo dynamiczny, dźwięki imitują wzburzenie i gniew. Etiuda przeznaczona jest do wykonania na fortepianie.
Na nagraniu Etiuda c-moll op.10 nr 12 “Rewolucyjna”. Nagrany utwór jest bardzo dynamiczny, dźwięki imitują wzburzenie i gniew. Etiuda przeznaczona jest do wykonania na fortepianie.
Na nagraniu Etiuda c-moll op.10 nr 12 “Rewolucyjna”. Nagrany utwór jest bardzo dynamiczny, dźwięki imitują wzburzenie i gniew. Etiuda przeznaczona jest do wykonania na fortepianie.
RidINdQWwruWN
Ćwiczenie 4
Przypisz kompozytora do dzieła. Możliwości:
Dzieła: A. Etiuda Rewolucyjna, B. Balet "Dziadek do orzechów" C. Taniec węgierski nr 5
Kompozytorzy: 1. Fryderyk Chopin 2. Franciszek Liszt 3. Piotr Czajkowski
Przypisz kompozytora do dzieła. Możliwości:
Dzieła: A. Etiuda Rewolucyjna, B. Balet "Dziadek do orzechów" C. Taniec węgierski nr 5
Kompozytorzy: 1. Fryderyk Chopin 2. Franciszek Liszt 3. Piotr Czajkowski
Wysłuchaj nagrania i zapisz nazwisko kompozytora kompozycji.
............
R16vjcMRhTEV0
Na nagraniu: Taniec węgierski nr 5. Utwór wykonany jest przez niewielki zespół instrumentalny. Muzyka jest bardzo żywiołowa, rytmiczna. Rytm podkreślają instrumenty perkusyjne, m.in tamburyn.
Na nagraniu: Taniec węgierski nr 5. Utwór wykonany jest przez niewielki zespół instrumentalny. Muzyka jest bardzo żywiołowa, rytmiczna. Rytm podkreślają instrumenty perkusyjne, m.in tamburyn.
Na nagraniu: Taniec węgierski nr 5. Utwór wykonany jest przez niewielki zespół instrumentalny. Muzyka jest bardzo żywiołowa, rytmiczna. Rytm podkreślają instrumenty perkusyjne, m.in tamburyn.
R18nOr1uxUiMd
Ćwiczenie 5
Zapoznaj się z opisem i wybierz utwór, o którym może być mowa. Opis: Utwór wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się pogodnym, łagodnym wstępem z piękną solówką harfy. Po wstępie rozpoczyna się uroczysty walc instrumenty smyczkowe wykonują typowy dla walca akompaniament na trzy, a melodię grają instrumenty dęte drewniane. Później melodię przejmują instrumenty smyczkowe Utwory do wyboru: A. Etiuda rewolucyjna B. Preludium Des-dur C. Walc kwiatów z baletu Dziadek do orzechów.
Wysłuchaj nagrania i zaznacz odpowiedni tytuł.
Taniec węgierski nr 5
Etiuda rewolucyjna
Walc kwiatów
Libestraum
R18W2sgG9fcAU
Ćwiczenie 6
Przypisz imiona do nazwisk:
Imiona:
1. Fryderyk
2. Franz
3. Johannes
4. Franz
Nazwiska:
A. Brahms
B. Liszt
C. Schubert
D. Chopin.
Przypisz imiona do nazwisk:
Imiona:
1. Fryderyk
2. Franz
3. Johannes
4. Franz
Nazwiska:
A. Brahms
B. Liszt
C. Schubert
D. Chopin.
R1Zs13MjzIi45
Ćwiczenie 7
Zaznacz nazwisko kompozytora, do którego odnosi się tekst. "Urodził się 1 III (22 II?) 1810 w Żelazowej Woli. Był synem Justyny z Krzyżanowskich i Mikołaja, spolonizowanego Francuza z Lotaryngii, wychowywał się w środowisku warszawskiej inteligencji i atmosferze muzykowania domowego; od 6. roku życia uczył się gry na fortepianie (u W. Żywnego), od 7. — komponował (polonezy); został uznany za cudowne dziecko. (…) Źródło: https://encyklopedia.pwn.pl " Możliwe odpowiedzi: 1. Chopin, 2. Brahms, 3. Czajkowski, 4. Liszt
Zaznacz nazwisko kompozytora, do którego odnosi się tekst. "Urodził się 1 III (22 II?) 1810 w Żelazowej Woli. Był synem Justyny z Krzyżanowskich i Mikołaja, spolonizowanego Francuza z Lotaryngii, wychowywał się w środowisku warszawskiej inteligencji i atmosferze muzykowania domowego; od 6. roku życia uczył się gry na fortepianie (u W. Żywnego), od 7. — komponował (polonezy); został uznany za cudowne dziecko. (…) Źródło: https://encyklopedia.pwn.pl "
Chopin
Brahms
Czajkowski
Liszt
m50d55aa0b4466880_0000000000154
Słownik pojęć
Forma muzyczna
Forma muzyczna
jeden z głównych terminów w teorii muzyki i w praktyce muzycznej. Formy muzyczne dzielą się na gatunki wokalne (śpiewy solowe, śpiewy chorału gregoriańskiego), instrumentalne (sonata, symfonia), wokalno‑instrumentalne (kantata, opera); ze względu na rodzaj faktury — na polifoniczne (kanon, fuga), homofoniczne (sonata); występuje też często zjawisko krzyżowania się form (np. fuga w sonacie); w zależności od liczby ustępów — na jednoustępowe i cykliczne (suita i msza); w ramach form jednoustępowych rozróżnia się formy 2‑częściowe (typu AB), 3‑częściowe (typu ABA, zwane repryzowymi lub da capo), wieloczęściowe (np. w rondzie ABACADA); każda z tych cząstek może wykazywać budowę okresową, tzn. składać się z okresów muzycznych, zdań, fraz, motywów, albo być kształtowana ewolucyjnie przez swobodne rozwijanie materiału motywicznego.
Motyw muzyczny
Motyw muzyczny
najmniejszy składnik formy utworu.
Taniec
Taniec
sztuka wywodząca się z języka ruchu, drugiego oprócz języka mowy podstawowego środka porozumiewania się ludzi.
Źródło:
encyklopedia.pwn.pl
Biblioteka muzyczna
RJOgj6uzeNxeo
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Wędrowiec nad morzem mgły”, autorstwa Caspara Davida Friedricha. Na pierwszym planie obrazu skała, na której stoi samotny mężczyzna. Namalowany jest tyłem do widza. Przed nim rozpościera się błękitno-szara przestrzeń, która pozornie wygląda jak wzburzone morze choć naprawdę jest mgłą. Świadczą o tym wyłaniające się z niej skały i góry. Skała i mężczyzna namalowane są w kolorach ciemnych. Pozostała część obrazu to rozmyte błękity i szarości.Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin, Preludium Des-dur op.28 nr 15, wykonawca Aldona Dvarionaite oraz pojawi się możliwość odtworzenia utworu muzycznego. Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów a muzyka staje się dużo głośniejsza . Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Wędrowiec nad morzem mgły”, autorstwa Caspara Davida Friedricha. Na pierwszym planie obrazu skała, na której stoi samotny mężczyzna. Namalowany jest tyłem do widza. Przed nim rozpościera się błękitno-szara przestrzeń, która pozornie wygląda jak wzburzone morze choć naprawdę jest mgłą. Świadczą o tym wyłaniające się z niej skały i góry. Skała i mężczyzna namalowane są w kolorach ciemnych. Pozostała część obrazu to rozmyte błękity i szarości.Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin, Preludium Des-dur op.28 nr 15, wykonawca Aldona Dvarionaite oraz pojawi się możliwość odtworzenia utworu muzycznego. Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów a muzyka staje się dużo głośniejsza . Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.
Caspar David Friedrich, „Wędrowiec nad morzem mgły”, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Fryderyk Chopin, „Preludium Des-dur” op. 28 nr 15, online-skills, CC BY 3.0
R1FqiSDiyiXtx
Zdjęcie Hectora Berlioza. Dojrzały mężczyzna z surowym wyrazem twarzy. Ma bardzo bujne, dłuższe włosy, sięgające do ucha, niewielkie ciemne oczy, spory noc, zaciśnięte usta. Ubrany jest w białą koszulę z kołnierzykiem, zawiązaną pod szyją ciemną apaszką i ciemny garnitur. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Hector Berlioz, Symfonia fantastyczna (fragment). Wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Na nagraniu fragment utworu, który w oryginale wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną, wykonuje kwartet smyczkowy. Muzyka ma rytm i charakter walca. Pierwszy fragment jest pogodny, potem muzyka staje się trochę bardziej dramatyczna, później znów powraca pogodny nastrój. Muzyka jest zmienna, często, właściwie co kilka taktów, zmienia się jej nastrój.
Zdjęcie Hectora Berlioza. Dojrzały mężczyzna z surowym wyrazem twarzy. Ma bardzo bujne, dłuższe włosy, sięgające do ucha, niewielkie ciemne oczy, spory noc, zaciśnięte usta. Ubrany jest w białą koszulę z kołnierzykiem, zawiązaną pod szyją ciemną apaszką i ciemny garnitur. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Hector Berlioz, Symfonia fantastyczna (fragment). Wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Na nagraniu fragment utworu, który w oryginale wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną, wykonuje kwartet smyczkowy. Muzyka ma rytm i charakter walca. Pierwszy fragment jest pogodny, potem muzyka staje się trochę bardziej dramatyczna, później znów powraca pogodny nastrój. Muzyka jest zmienna, często, właściwie co kilka taktów, zmienia się jej nastrój.
Hector Berlioz, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Hector Berlioz, „Symfonia fantastyczna” (fragment), online-skills, CC BY 3.0
RXAapfqZ6t923
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię Johannesa Brahmsa. Na zdjęciu starszy mężczyzna, z siwymi dłuższymi, sięgającymi za ucho włosami, długim siwym wąsem i dość długą siwą brodą. Brwi ma krzaczaste, oczy niewielkie, nos mały. Wzrok ma skupiony, zamyślony, patrzy w dal. Ubrany jest w białą koszulę, ma zawiązaną apaszkę i ciemny garnitur. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Johannes Brahms, Taniec węgierski nr 5, Wykonawca: Camerata. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór na tym nagraniu wykonany jest przez niewielki zespół instrumentalny. Muzyka jest bardzo żywiołowa, rytmiczna. Rytm podkreślają instrumenty perkusyjne m.in tamburyn.
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię Johannesa Brahmsa. Na zdjęciu starszy mężczyzna, z siwymi dłuższymi, sięgającymi za ucho włosami, długim siwym wąsem i dość długą siwą brodą. Brwi ma krzaczaste, oczy niewielkie, nos mały. Wzrok ma skupiony, zamyślony, patrzy w dal. Ubrany jest w białą koszulę, ma zawiązaną apaszkę i ciemny garnitur. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Johannes Brahms, Taniec węgierski nr 5, Wykonawca: Camerata. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór na tym nagraniu wykonany jest przez niewielki zespół instrumentalny. Muzyka jest bardzo żywiołowa, rytmiczna. Rytm podkreślają instrumenty perkusyjne m.in tamburyn.
Johannes Brahms, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Johannes Brahms, „Tańec węgierski” nr 5, online-skills, CC BY 3.0
RtWn6hCBlKEn8
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię Fryderyka Chopina. Kompozytor siedzi, ręce ma skrzyżowane na biodrach. Patrzy na wprost. Ma dłuższe ciemne włosy zakrywające ucho. Niewielkie ciemne oczy, dość wyraźne brwi. Duży nos i średnie usta. Jest smutny bądź zamyślony. Ubrany jest w białą koszulę i jasny płaszcz. Pod szyją ma zawiązaną ciemną apaszkę. Fotografia jest czarno-biała. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Etiuda rewolucyjna, wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki.Etiuda c-moll op.10 nr 12 “Rewolucyjna” to utwór bardzo dynamiczny, dźwięki imitują wzburzenie i gniew. Etiuda przeznaczona jest do wykonania na fortepianie.
Ilustracja interaktywna przedstawia fotografię Fryderyka Chopina. Kompozytor siedzi, ręce ma skrzyżowane na biodrach. Patrzy na wprost. Ma dłuższe ciemne włosy zakrywające ucho. Niewielkie ciemne oczy, dość wyraźne brwi. Duży nos i średnie usta. Jest smutny bądź zamyślony. Ubrany jest w białą koszulę i jasny płaszcz. Pod szyją ma zawiązaną ciemną apaszkę. Fotografia jest czarno-biała. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Etiuda rewolucyjna, wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki.Etiuda c-moll op.10 nr 12 “Rewolucyjna” to utwór bardzo dynamiczny, dźwięki imitują wzburzenie i gniew. Etiuda przeznaczona jest do wykonania na fortepianie.
Fryderyk Chopin, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Fryderyk Chopin, „Etiuda rewolucyjna”, online-skills, CC BY 3.0
RRfQZxYaZcj06
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz “Portret Piotra Czajkowskiego” autorstwa Nikolaia Dmitriyevicha Kuznetsova. Na obrazie starszy mężczyzna, z siwymi krótko ostrzyżonymi włosami, dość dużym wąsem i króciutką siwą brodą. Oczy kompozytora są jasne, skupione, mężczyzna patrzy w dal. Twarz mężczyzny jest jasna i ciepła, cała reszta obrazu jest ciemna - ciemny garnitur, ciemne tło. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Piotr Czajkowski, Dziadek do orzechów, Walc kwiatów Wykonawca: Royal Philharmonic Orchestra, Vladimir Ashkenazy. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się pogodnym, łagodnym wstępem z piękną solówką harfy. Po wstępie rozpoczyna się uroczysty walc instrumenty smyczkowe wykonują typowy dla walca akompaniament na trzy, a melodię grają instrumenty dęte drewniane. Później melodię przejmują instrumenty smyczkowe.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz “Portret Piotra Czajkowskiego” autorstwa Nikolaia Dmitriyevicha Kuznetsova. Na obrazie starszy mężczyzna, z siwymi krótko ostrzyżonymi włosami, dość dużym wąsem i króciutką siwą brodą. Oczy kompozytora są jasne, skupione, mężczyzna patrzy w dal. Twarz mężczyzny jest jasna i ciepła, cała reszta obrazu jest ciemna - ciemny garnitur, ciemne tło. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Piotr Czajkowski, Dziadek do orzechów, Walc kwiatów Wykonawca: Royal Philharmonic Orchestra, Vladimir Ashkenazy. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór wykonywany jest przez orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się pogodnym, łagodnym wstępem z piękną solówką harfy. Po wstępie rozpoczyna się uroczysty walc instrumenty smyczkowe wykonują typowy dla walca akompaniament na trzy, a melodię grają instrumenty dęte drewniane. Później melodię przejmują instrumenty smyczkowe.
Nikolai Dmitriyevich Kuznetsov, „Portret Piotra Czajkowskiego”, 1893, Galeria Trietiakowska, Moskwa, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Piotr Czajkowski, „Dziadek do orzechów”, „Walc kwiatów”, online-skills, CC BY 3.0
R1F97Brv4z21K
Ilustracja interaktywna przedstawia sepiową fotografię Franza Liszta. Na zdjęciu ukazany jest starszy mężczyzna w ciemnym garniturze z kamizelką oraz białym kołnierzykiem ze stójką. Kompozytor ma długie siwe włosy, zaczesane do tyłu. Po bokach twarzy widnieją bokobrody. Spoglądająca ze zdjęcia postać ukazana jest z półprofilu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Ferenc Liszt, Libestraum. Wykonawca: Jorge Bolet. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór zagrany jest na fortepianie. Nastrój muzyki jest marzycielski, łagodny, pogodny. Akompaniament składa się z rozłożonych akordów, które trochę przypominają płynącą wodę. Na tle tego akompaniamentu pianista wykonuje piękną, łagodną, melodię, która w swoim momencie kulminacyjnym staje się dramatyczna. Pod koniec utworu pogodny nastrój powraca.
Ilustracja interaktywna przedstawia sepiową fotografię Franza Liszta. Na zdjęciu ukazany jest starszy mężczyzna w ciemnym garniturze z kamizelką oraz białym kołnierzykiem ze stójką. Kompozytor ma długie siwe włosy, zaczesane do tyłu. Po bokach twarzy widnieją bokobrody. Spoglądająca ze zdjęcia postać ukazana jest z półprofilu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Ferenc Liszt, Libestraum. Wykonawca: Jorge Bolet. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór zagrany jest na fortepianie. Nastrój muzyki jest marzycielski, łagodny, pogodny. Akompaniament składa się z rozłożonych akordów, które trochę przypominają płynącą wodę. Na tle tego akompaniamentu pianista wykonuje piękną, łagodną, melodię, która w swoim momencie kulminacyjnym staje się dramatyczna. Pod koniec utworu pogodny nastrój powraca.
Ferenc Liszt, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Ferenc Liszt,„Libestraum”, online-skills, CC BY 3.0
RY0KrRi5WMlWs
Ilustracja interaktywna przedstawia wizerunek Franza Schuberta. Kompozytor jest przedstawiony jako mężczyzna w średnim wieku. Siedzi na fotelu, prawe ramię opiera o oparcie fotela. Ma kilkucentymetrowej długości kręcone włosy i bokobrody. Nosi okrągłe druciane okulary. Twarz ma raczej mocno zbudowaną. Ma dołeczek w brodzie. Ubrany jest w białą koszulę i ciemniejszy surdut. Pod szyją ma zawiązaną czarną apaszkę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Franz Schubert, 6 Moments musicaux, op. 94 D.780. Wykonawca: Wilhelm Kempff. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór to miniatura fortepianowa. Nastrój muzyki jest pogodny, tempo dość szybkie, rytmika skoczna.
Ilustracja interaktywna przedstawia wizerunek Franza Schuberta. Kompozytor jest przedstawiony jako mężczyzna w średnim wieku. Siedzi na fotelu, prawe ramię opiera o oparcie fotela. Ma kilkucentymetrowej długości kręcone włosy i bokobrody. Nosi okrągłe druciane okulary. Twarz ma raczej mocno zbudowaną. Ma dołeczek w brodzie. Ubrany jest w białą koszulę i ciemniejszy surdut. Pod szyją ma zawiązaną czarną apaszkę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego pojawia się napis: Franz Schubert, 6 Moments musicaux, op. 94 D.780. Wykonawca: Wilhelm Kempff. Pojawia się też możliwość uruchomienia muzyki. Utwór to miniatura fortepianowa. Nastrój muzyki jest pogodny, tempo dość szybkie, rytmika skoczna.
Franz Schubert, wikimedia.org, domena publiczna (Fotografia); Franz Schubert, „Serenada”, online-skills, CC BY 3.0
Bibliografia
J. Chomiński, K. Wilkowska‑Chomińska, Historia muzyki cz. II, PWM, Kraków 1990