ATLAS INTERAKTYWNY

R1Ja0N4q02XzF

Podział zaworów pneumatycznych

Zawory rozdzielające (sterujące kierunkiem przepływu)

Zawory rozdzielające są elementami, które wpływają na drogę przepływu powietrza, otwierają, zamykają lub zmieniają kierunek. Symbole zaworów informują o liczbie przyłączy, położeniach i sposobie działania.

Cechy i właściwości zaworów rozdzielających:

• Liczba sterowanych położeń elementu sterującego

  Najczęściej są zawory dwu i trzypołożeniowe. Położenia oznaczane są na schematach za pomocą kwadratów

  Tabela 32. Podział zaworów ze względu na liczbę sterowanych położeń elementu sterującego

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R11ISTjhRx3ts Ilustracja	Zawór dwupołożeniowy
  RnqVtDEyE2Dzk Ilustracja	Zawór trzypołożeniowy

• Liczba dróg przepływu

  Liczba przyłączy do zaworu. Występują zawory dwudrogowe, trzydrogowe, czterodrogowe i pięciodrogowe.

  Tabela 33. Podział zaworów ze względu na liczbę dróg przepływu

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  Rl9CvdEYKlR4T Ilustracja	Zawór dwudrogowy
  R1L4FuhfSfyds Ilustracja	Zawór trójdrogowy
  R13FNsuyMR6W9 Ilustracja	Zawór czterodrogowy
  RFO1jhB4zf1W0 Ilustracja	Zawór pięciodrogowy

• Wielkość zaworu

  Wielkością zaworu nazywamy potocznie rozmiar gwintów przyłączeniowych znajdujących się w korpusie zaworu, lub niekiedy w płytach przyłączeniowych i elementach wyspy zaworowej na których może być montowany zawór. Wielkość zaworu identyfikowana jest z wielkością natężenia przepływu czynnika roboczego przez zawór rozdzielający.

  R12T2w3XuWoTd

  Wielkości zaworów

  

• Sposób sterowania

  Sposób sterowania określa metodę przemieszczenie elementu rozdzielającego (zwykle suwaka) realizującego zmianę położeń dróg przepływu wewnątrz zaworu rozdzielającego. Wyróżnia się następujące sposoby sterowania zaworami rozdzielającymi:

  • sterowanie siłą mięśni,

  • sterowanie mechaniczne,

  • sterowanie pneumatyczne (poprzez wzrost lub spadek ciśnienia),

  • sterowanie elektromagnetyczne (elektryczne),

  • sterowanie w sposób mieszany.

  Sterowanie siłą mięśni

  Tabela 34. Sterowanie siłą mięśni (ręczne)

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  RyH7OfdevXbrR Ilustracja	Symbol ogólny, bez wskazania sposobu sterowania. Nieokreślona liczba kierunków działania
  R1GRfPitRKBon Ilustracja	Przycisk wciskany (jeden kierunek działania)
  RjjDr7TdJuymh Ilustracja	Przycisk wyciągany (jeden kierunek działania)
  RPjUE97moWwqT Ilustracja	Przycisk wciskany i wyciągany (dwa kierunki działania)
  RouJwL32eNSa3 Ilustracja	Dźwignia
  R1arpE8kN4Ul5 Ilustracja	Pedał (jeden kierunek działania)
  RqKj0Io8IRwvn Ilustracja	Pedał dwukierunkowy (dwa kierunki działania)

  R2wlCnkXzSyZH

  Zawory sterowane ręcznie

  

Sterowanie mechaniczne

Tabela 35. Sterowanie mechaniczne

Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
R4vChKWXfzFLI Ilustracja	Popychacz lub trzpień (jeden kierunek działania)
R14Butx0rBoRR Ilustracja	Popychacz z nastawną długością (jeden kierunek działania)
RNtZiEDXmK4Ay Ilustracja	Sprężyna (dwa kierunki działania)
R2cNJf64iLmPx Ilustracja	Rolka (dwa kierunki działania)
RqgRzFLJZHEKi Ilustracja	Rolka (jeden kierunek działania)

R1JeRTVmZYVbh

Zawory sterowane mechanicznie

Sterowane ciśnieniem

Tabela 36. Sterowanie ciśnieniem bezpośrednie

Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
R1a8rpGDvx4WN Ilustracja	Sterowanie przez wzrost ciśnienia
R108dER1mW6vF Ilustracja	Sterowanie przez spadek ciśnienia
R5lxuxRSqeP4n Ilustracja	Sterowanie ze wspomaganiem przez wzrost ciśnienia
R2d2dgHJxCyFO Ilustracja	Sterowanie ze wspomaganiem przez spadek ciśnienia

Tabela 37. Sterowanie ciśnieniem pośrednie

Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
RG4vIzBfrYn6M Ilustracja	Sterowanie z wykorzystaniem wzrostu ciśnienia w sterowaniu jednostopniowym (z wewnętrznym zasilaniem sterowania, bez sterowania wstępnego)
R15qDxhMsLDYX Ilustracja	Sterowanie z wykorzystaniem spadku ciśnienia w sterowaniu jednostopniowym (z wewnętrznym zasilaniem sterowania, bez sterowania wstępnego)
R136l5gHnUKuL Ilustracja	Sterowanie dwustopniowe (np.: elektromagnes i ciśnienie), wewnętrzne zasilanie sterowania

Sterowanie elektryczne

Tabela 38. Sterowanie elektryczne

Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
R6qQhH9Qp9QRd Ilustracja	Element elektryczny liniowy, (np. elektromagnes) z jedną cewką (jeden kierunek działania)
R15z3YCkfpRdd Ilustracja	Element elektryczny liniowy, (np. elektromagnes) z dwoma cewkami w jednym zespole, działającymi w kierunkach przeciwnych
ROsZHNhSGOqEo Ilustracja	Element elektryczny liniowy, (np. silnik momentowy) z dwoma cewkami o zmiennych charakterystykach w jednym zespole (dwa kierunki działania) działającymi w kierunkach przeciwnych

RMbSiwmQjBJLw

Zawory sterowane elektrycznie

RnLFj8ARj2r8j

Zawory sterowane elektrycznie

R11JlR6zn1fAI

Zawory sterowane elektrycznie

• Odmiany sterowania

  W zaworach sterowanych bezpośrednio (ze sterowaniem elektromagnetycznym) ruch roboczy suwaka jest wymuszany przez trzpień elektromagnesu, który połączony jest z suwakiem. Sterowanie bezpośrednie dotyczy zwykle zaworów rozdzielających o małych wielkościach przepływu oraz zaworów odcinających sterowanych elektromagnetycznie do niskich ciśnień.

  Sterowanie pośrednie zaworami rozdzielającymi realizowane jest z wykorzystaniem dodatkowego zaworu pomocniczego nazywanego często „pilotem” (sterowanego w sposób bezpośredni), który to po przesterowaniu sygnałem elektrycznym podaje ciśnienie czynnika roboczego na powierzchnię czynną suwaka zaworu podstawowego, powodując jego przemieszczenie. Zwykle stosowane jest również dodatkowe sterowanie mechaniczne w formie przycisku zaworem pomocniczym pozwalające na przesterowanie zaworu bez podawania sygnału elektrycznego.

  R1HFyJ2m8h9pF

• Symbole graficzne zaworów

  RCFf5bDxIFvBM

  Symbole graficzne zaworów

  

• Oznaczenia przyłączy

  Tabela 39. Oznaczenie przyłączy roboczych

  $\mathrm{DIN}\mathrm{ISO} 5599-3$	System literowy	Przyłącza
  $1$	$\mathrm{P}$	Przyłącze zasilania
  $2, 4$	$\mathrm{A}, \mathrm{B}$	Przyłącza robocze
  $3, 5$	$\mathrm{R}, \mathrm{S}$	Odpowietrzenia

  Tabela 40. Oznaczenie przyłączy sterujących

  $\mathrm{DIN}\mathrm{ISO} 5599-3$	System literowy	Przyłącza
  $10$	$\mathrm{Z}$	Sygnał zamyka przepływ od przyłącza $1$ do przyłącza $2$
  $12$	$\mathrm{Y}, \mathrm{Z}$	Sygnał łączy przyłącze $1$ z przyłączem $2$
  $14$	$\mathrm{Z}$	Sygnał łączy przyłącze $1$ z przyłączem $4$

  R7BFn9FuMlGeD

  Oznaczenia przyłączy

  

  Zawór rozdzielający $2/2$ ma dwa przyłącza i dwa położenia (otwarte, zamknięte). W położeniach zamkniętych tych zaworów nie jest przewidziane odpowietrzanie (w przeciwieństwie do zaworów rozdzielających $3/2$). Najczęściej spotykanym rodzajem budowy jest zawór kulkowy.

  Zawór rozdzielający $2/2$ jest uruchamiany ręcznie, mechanicznie lub pneumatycznie.

  Tabela 41. Symbole zaworów rozdzielających $2/2$ - zaworów odcinających

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  Rmk1YlEunIt98 Ilustracja	Symbol zaworu rozdzielającego $2/2$ (odcinającego) monostabilnego normalnie otwartego $\mathrm{NO}$
  R1eAcgUY8eFbx Ilustracja	Symbol zaworu rozdzielającego $2/2$ (odcinającego) monostabilnego normalnie zamkniętego $\mathrm{NC}$
  R604Wb5mwOK1y Ilustracja	Symbol uproszczony zaworu odcinającego

  R1a1oqyjBfZhA

  Zawór odcinający kulowy

  

  R1cjeVwr7JnQD

  Zawór odcinający kulowy

  

  Za pomocą zaworu rozdzielającego $3/2$ sygnały mogą być podawane i usuwane. Zawór rozdzielający $3/2$ ma trzy przyłącza i dwa położenia. Przez trzecie przyłącze $3$ może zostać odpowietrzony przewód sterujący.

  Zawory rozdzielające $3/2$ są stosowane do sterowania siłownikami jednostronnego działania lub do przesterowania elementów sterujących.

  Tabela 42. Symbole zaworów rozdzielających $3/2$

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R1FicyQ3QIzXe Ilustracja	Symbol zaworu rozdzielającego $3/2$ monostabilnego normalnie otwartego $\mathrm{NO}$
  R1cvYaUDeWeVt Ilustracja	Symbol zaworu rozdzielającego $3/2$ monostabilnego normalnie zamkniętego $\mathrm{NC}$

  Zawór trójdrogowy zapewnia ścieżkę wlotową i wylotową i jest używany do sterowania siłownika jednostronnego działania.

  W normalnym położeniu wytwarzanym przez sprężynę zawór jest zamknięty.

  Po wciśnięciu przycisku zawór się otwiera i łączy przyłącze $1$ i $2$, dzięki czemu siłownik się wysuwa.

  Po zwolnieniu przycisku przyłącze $2$ jest łączone z $3$ i następuje wypływ powietrza do atmosfery, a siłownik powraca do pozycji początkowej.

  R1broMbT4wnJS

  Sterowanie siłowników jednostronnego działania zaworem rozdzielającym $3/2$

  

  Zawór rozdzielający $5/2$ ma pięć przyłączy roboczych i dwa położenia. Jest stosowany głownie jako element do sterowania siłownikami dwustronnego działania.

  Zawór rozdzielający $5/2$ spełnia taką samą funkcję jak kombinacja dwóch zaworów rozdzielających $3/2$, przy czym jeden zawór w położeniu zerowym jest zamknięty, a drugi otwarty.Zawory rozdzielające $3/2$ są stosowane do sterowania siłownikami jednostronnego działania lub do przesterowania elementów sterujących.

  Przykładem zaworu rozdzielającego $5/2$ jest zawór suwakowy. Jako element sterujący posiada on zawór tłoczkowy, który wskutek przesunięcia łączy ze sobą ewentualnie odcina odpowiednie przyłącza. Siła konieczna do przesterownia zaworu jest tutaj mniejsza niż przy zaworach grzybowych lub talerzowych, ponieważ oddziaływanie sprężonego powietrza na powierzchnię suwaka wzajemnie się równoważy.

  W zaworze suwakowym stosuje się wszystkie rodzaje sterowań – ręczne, mechaniczne, elektryczne lub pneumatyczne.

  Przykład zaworu $5/2$ bistabilnego sterowanego ciśnieniem przedstawiono na poniższym rysunku.

  RuQmzTypEHHfk

  Przykład zaworu rozdzielającego $5/2$ bistabilnego sterowanego ciśnieniem

  

  W zaworze suwakowym $5/2$ sterowanym pneumatycznie, gdy podawany jest sygnał na złącze $12$, przyłącze ze sprężonym powietrzem $1$ połączone jest z przyłączem odbiornika $2$, natomiast przyłącze odbiornika $4$ jest odpowietrzone przez przyłącze $5$.

  Gdy zostanie podany sygnał pneumatyczny na $14$, to droga $1$ łączy się z $4$, a $2$ z $3$.

  Tabela 43. Symbole zaworów rozdzielających $5/2$

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  RP172JGMGEsuV Ilustracja	Symbol zaworu rozdzielającego $5/2$ monostabilnego sterowanego mechanicznie
  R13VUZiy4x6zV Ilustracja	Symbol zaworu rozdzielającego $5/2$ bistabilnego sterowanego elektrycznie

  RS067m5mkUeba

  Sterowanie siłowników dwustronnego działania zaworem rozdzielającym $5/2$

  

  W przypadku siłownika dwustronnego działania drogi sprężonego powietrza i odpowietrzenia są jednocześnie przełączane.

  Po naciśnięciu przycisku zasilanie w złączu $1$ zostaje podłączone do złącza $4$, a złącze $2$ do złącza odpowietrzającego $3$. Siłownik porusza się w stronę plusa (wysuwa się).

  Po zwolnieniu przycisku złącze $1$ jest podłączone do $2$, a $4$ do złącza odpowietrzającego $5$. Siłownik przemieszcza się w stronę minusa (cofa się).

  Zawór rozdzielający $5/3$ ma pięć przyłączy roboczych i trzy położenia. Za pomocą tych zaworów siłowniki dwustronnego działania można zatrzymać w dowolnym położeniu, jeżeli rozdzielacz ustawimy w pozycji środkowej (zerowej)

  Zawór w pozycji środkowej utrzymywany jest zazwyczaj przez sprężyny.

  R1HVdncZJhny7

  Przykład zaworu rozdzielającego $5/3$

  

  Przykład zaworu $5/3$ sterowanego ciśnieniem przedstawiono na poniższym rysunku.

  R1QzuPQEfMFjn

  Przykład zaworu rozdzielającego 5/3 z położeniem środkowym odciętym sterowanym pneumatycznie

  

  W zaworze suwakowym $5/3$ sterowanym pneumatycznie, gdy nie jest podawany żaden sygnał sterujący, jest on w pozycji środkowej i są odcięte wszystkie drogi.

  Gdy podawany jest sygnał na złącze $14$, przyłącze ze sprężonym powietrzem $1$ połączone jest z przyłączem odbiornika $4$, natomiast przyłącze odbiornika $2$ jest odpowietrzone przez przyłącze $3$.

  Gdy podawany jest sygnał na złącze $12$, przyłącze ze sprężonym powietrzem $1$ połączone jest z przyłączem odbiornika $2$, natomiast przyłącze odbiornika $4$ jest odpowietrzone przez przyłącze $5$.

  R1QCriSw0Aa5v

  Przykłady symboli rozdzielaczy $5/3$

  

  RSkVsDWSeH9HZ

  Sterowanie siłowników dwustronnego działania zaworem rozdzielającym $5/3$

  

  Zawory zwrotne mogą całkowicie zamknąć przepływ w jednym kierunku, natomiast przepływ w kierunku przeciwnym może się odbywać z możliwie małą stratą ciśnienia. Elementem zamykającym przepływ w tych zaworach może być kulka, stożek lub płytka.

  REpjprEBcrsaI

  Budowa zaworu zwrotnego

  

  Tabela 44. Symbole zaworu zwrotnego

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R1SrOhPj0VKzg Ilustracja R13J3IhWldI2P Ilustracja	Symbole zaworu zwrotnego

  Zawory zwrotne sterowane umożliwiają przepływ powietrza w jednym kierunku, ale gdy poda się pneumatyczny sygnał sterujący, to przepływ może odbywać się w dwóch kierunkach.

  RFg14niGjgPDG

  Przykłady zaworów zwrotnych sterowanych

  

  Tabela 45. Symbol zaworu zwrotnego sterowanego

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R1AziTjHnQ6h2 Ilustracja	Symbol zaworu zwrotnego sterowanego

  Zawory szybkiego spustu służą do szybkiego opróżniania komór siłownika pneumatycznego bez konieczności ich odpowietrzania przez zawory rozdzielające. Pozwalają na znaczne przyspieszenie pracy układów pneumatycznych. Powietrze zostaje odprowadzone przez relatywnie duży otwór wylotowy. Zawór ten posiada odcinane przyłącze robocze, odcinane odpowietrzenie i wyjście.

  R1eqNNa18CFZy

  Zasada działania zaworu szybkiego spustu

  

  Tabela 46. Symbol zaworu szybkiego spustu

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R1JBuiySEFc1m Ilustracja	Symbol zaworu szybkiego spustu

  R5Ow5CExsKlwV

  Sposoby wykorzystania zaworu szybkiego spustu

  

  Są to zawory służące w układach pneumatycznych sterujących i regulacyjnych do realizacji funkcji logicznych. Najczęściej stosuje się zawory iloczynu i zawory sumy, które pozwalają na konstruowanie pneumatycznych układów kombinacyjnych i sekwencyjnych.

  Zawór koniunkcji (iloczyn logiczny $\mathrm{I}$) zwany jest zaworem podwójnego sygnału. Podaje sygnał wyjściowy do układu sterowania, gdy obydwa sygnały wejściowe mają wartość $\mathrm{1}$ (podane jest powietrze pod ciśnieniem na każdym z nich)

  Zawór alternatywy (suma logiczna $\mathrm{LUB}$) zwany jest zaworem przełącznika obiegu. Podaje sygnał wyjściowy do układu sterowania, gdy co najmniej jeden z sygnałów wejściowych przyjmuje wartość $\mathrm{1}$.

  R9T07EpB0yyon

  Zasada działania zaworu logicznego „$\mathrm{I}$”

  

  Tabela 47. Symbol zaworu logicznego $\mathrm{I}$

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  RrygCXZEPZiob Ilustracja	Symbol zaworu logicznego $\mathrm{I}$

  R1RrwKyCrDj5s

  Zastosowanie funkcji logicznej „$\mathrm{I}$”

  

  R17Ly4Wi1sHwh

  Zasada działania zaworu logicznego $\mathrm{LUB}$

  

  Tabela 48. Symbol zaworu logicznego $\mathrm{LUB}$

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R12Acf5GkBpxl Ilustracja	Symbol zaworu logicznego $\mathrm{LUB}$

  R19QWSVjAl0vo

  Zastosowanie funkcji logicznej $\mathrm{LUB}$

  

  Zawór redukcyjny ciśnienia (reduktor) został już omówiony podczas opisywania zespołu przygotowania powietrza. Reduktor umożliwia utrzymywanie stałego ciśnienia roboczego, niezależnie od wahań ciśnienia w sieci i zużycia powietrza.

  R1LSi0QnixedZ

  Tabela 49. Symbole zaworu redukcyjnego

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R16dXiAjDhCZu Ilustracja	Symbol zaworu redukcyjnego dwudrogowego
  RKy6Hsr9tf5mc Ilustracja	Symbol zaworu redukcyjnego trójdrogowego (z odpowietrzeniem

  Do zaworów sterujących ciśnieniem zalicza się też zawory bezpieczeństwa, czyli tak zwane zawory maksymalne. Działają one na podobnej zadzie co reduktory, ale otwierają się tylko wtedy, gdy zostanie przekroczone ciśnienie na zaworze. Stosowane np. w zbiornikach ciśnieniowych.

  Tabela 50. Symbol zaworu bezpieczeństwa

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R2JCVp9qHxIbR Ilustracja	Symbol zaworu bezpieczeństwa

  Zawory te zwane są też przepływowymi regulują natężenie przepływu sprężonego powietrza w obu kierunkach. Do zaworów tego typu należy dławik. Zawory dławiące są z reguły regulowane. Zawory dławiące są stosowane do regulacji prędkości siłowników. Należy zwrócić uwagę, aby zawór dławiący nigdy nie był całkowicie zamknięty.

  R8tPP2bX6sOad

  Budowa zaworu dławiącego

  

  Tabela 51. Symbol zaworu dławiącego

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R2UePQHGxi6Bc Ilustracja	Symbol zaworu dławiącego

  Zawory dławiąco‑zwrotne są połączeniem zaworu sterującego kierunkiem i natężeniem przepływu. Pozwalają one na swobodny przepływ w jednym kierunku i dławienie w drugim.

  R7zel6vZYJn3p

  Tabela 52. Symbol zaworu dławiąco‑zwrotnego

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  R1tye9fhmlY3T Ilustracja	Symbol zaworu dławiąco‑zwrotnego

  Zasadniczo są dwa rodzaje dławienia w siłownikach dwustronnego działania:

  • dławienie na wlocie,

  • dławienie na wylocie.

  Przy dławieniu na wlocie zawory dławiąco‑zwrotne są tak montowane, że dławią powietrze dopływające do siłownika. Drobne zmiany obciążenia na tłoczysku, spowodowane np. oporem krańcówki, powodują duże zmiany prędkości ruchu tłoka.

  Dlatego dławienie na wlocie stosuje się przy siłownikach jednostronnego działania o małej pojemności komór roboczych.

  Przy dławieniu na wylocie powietrze zasilające przepływa swobodnie do siłownika, a dławienie stawia opór wypływającemu powietrzu. Tłok przesuwa się między dwiema poduszkami powietrznymi, które wytwarzają się przez ciśnienie na wlocie i przez ciśnienie spowodowane dławieniem.

  Dławienie na wylocie powoduje istotne polepszenie równomierności prędkości tłoka siłownika. Przy siłownikach dwustronnego działania powinno się dlatego stosować dławienia na wylocie.

  Przy małych siłownikach ze względu na niewielką objętość przestrzeni roboczej można stosować dławienie na wlocie jak i wylocie.

  R68XPbJItodZs

  Sterowanie szybkością ruchu tłoczyska siłownika jednostronnego działania

  

  R1dP63XHkz8eO

  Sterowanie szybkością ruchu tłoczyska siłownika dwustronnego działania

  

  Zawór czasowy składa się z zaworu rozdzielającego $3/2$ sterowanego pneumatycznie, zaworu dławiąco–zwrotnego i małego zbiornika pojemności pneumatycznej. Zawór rozdzielający $3/2$ może być normalnie zamknięty lub normalnie otwarty. Opóźnienie (czas zwłoki) wynosi normalnie $0$ do $30$ sekund w różnych rodzajach zaworów. Regulację czasu opóźnienia ustawia się za pomocą pokrętła dławika.

  Sprężone powietrze zostaje doprowadzone do przyłącza zaworu. Powietrze sterujące wpływa przez wejście i przez zawór dławiąco–zwrotny do zaworu. W zależności od ustawienia śruby dławiącej w jednostce czasu płynie mniej lub więcej powietrza do zamontowanego zbiornika powietrza. Jeśli w zbiorniku ciśnienie osiągnie określoną wartość, następuje przesterowanie zaworu $3/2$. Zostaje wtedy zamknięty przelot z $2$ do $3$. Talerz zaworu zostaje odsunięty od gniazda i powietrze może przepłynąć z $1$ do $2$. Czas potrzebny do zwiększenia ciśnienia w zbiorniku powietrza jest czasem opóźnienia.

  RDPHGUdGrGxIT

  Sposób działania zaworu czasowego opóźniającego

  

  Tabela 53. Symbol zaworu czasowego

  Symbol graficzny	Objaśnienie symbolu
  RcNAQJ4O3b1hU Ilustracja	Symbol zaworu czasowego

  R19phQvg8UJnE

  Odpowiedzi czasowe zaworów opóźniających w zależności od ich budowy

  

  Zawór $1\mathrm{V}1$ ma położenie zerowe przepływowe, zawór $1\mathrm{V}2$ ma położenie zerowe zamknięte. Po naciśnięciu włącznika startu $1\mathrm{S}1$ zostaje podany sygnał na zawór $1\mathrm{V}1$ i stąd dalej na wejście $14$ zaworu $5/2$ $1\mathrm{V}3$. Siłownik $1\mathrm{A}$ wysuwa się. Zawór opóźniający jest nastawiony na krótki czas zwłoki np. $0,5$ sekundy. Po tym czasie sygnał na wejściu $14$ zostaje natychmiast wygaszony przez sygnał sterujący $10$ zaworu opóźniającego.

  Tłoczysko uruchamia łącznik krańcowy $1\mathrm{S}2$. Na zawór opóźniający $1\mathrm{V}2$ zostaje podany sygnał sterujący, który po upływie wcześniej nastawionego czasu otwiera zawór. Człon czasowy podaje teraz sygnał na wejście $12$ zaworu $1\mathrm{V}3$. Zawór włącza się i siłownik cofa się. Nowy cykl może wystartować tylko po zwolnieniu i ponownym uruchomieniu zaworu $1\mathrm{S}1$.

  RSzCR0t5Merhr

  Przykład zastosowania zaworów czasowych w układzie sterowania

  

  Powrót do spisu treściD1HeIWIJkPowrót do spisu treści