Temat: Postępowanie sądowe

Autorka: Anna Rabiega

Adresat

uczeń liceum ogólnokształcącego i technikum

Podstawa programowa:

• stara podstawa programowa:

poziom podstawowy:

2. Prawo i sądy.

Uczeń:

6) przedstawia uczestników i przebieg procesu sądowego: cywilnego i karnego; uzasadnia znaczenie mediacji;

7) wymienia główne prawa, jakie przysługują ofierze, sprawcy i świadkowi przestępstwa;

8) pisze pozew w wybranej sprawie cywilnej i zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa (według wzoru).

poziom rozszerzony:

32. Prawo cywilne i rodzinne.

Uczeń:

3) opisuje podstawowe zasady postępowania cywilnego (rozpoznawczego: procesowego oraz nieprocesowego i egzekucyjnego) oraz sposoby zaskarżania orzeczeń.

33. Prawo karne.

Uczeń:

2) opisuje przebieg postępowania karnego oraz uczestniczące w nim organy i strony; podaje przykłady przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego i prywatnego, wyjaśnia rolę oskarżyciela posiłkowego.

• nowa podstawa programowa

poziom podstawowy:

V. Prawo w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

7) przedstawia przebieg postępowania cywilnego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz uczestniczące w nim strony; analizuje kazus z zakresu prawa cywilnego lub rodzinnego, w tym pozew w takiej sprawie;

11) przedstawia przebieg postępowania karnego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz uczestniczące w nim strony; wymienia główne prawa, jakie przysługują ofierze, sprawcy i świadkowi przestępstwa (…).

poziom rozszerzony:

XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

18) przedstawia podstawowe zasady postępowania cywilnego; pisze pozew w sprawie cywilnej;

25) przedstawia specyfikę alternatywnych metod rozwiązywania sporów w Rzeczypospolitej Polskiej – arbitrażu w postępowaniu cywilnym oraz mediacji w postępowaniu administracyjnym, cywilnym i karnym.

Ogólny cel kształcenia:

Uczeń charakteryzuje instytucje polskiego systemu prawnego.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia przebieg postępowania karnego i cywilnego.

• wyjaśnia prawa ofiary i oskarżonego w postępowaniu karnym.

• wyjaśnia zasady dotyczące wniesienia apelacji i kasacji.

• analizuje znaczenie mediacji w postępowaniu cywilnym.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• porozumiewanie się w języku obcym,

• kompetencje informatyczne,

• umiejętność uczenia się,

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Metody nauczania:

• dyskusja,

• debata za i przeciw,

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

• indywidualna,

• grupowa,

• zbiorowa.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑podręczniku,

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:

1. Nauczyciel przedstawia cel zajęć: Przeanalizujecie postępowanie sądowe w prawie karnym i cywilnym.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli klasę na sześć grup. Poniżej znajdują się zadania dla poszczególnych grup. W każdym przypadku zawierają one zarówno część dotyczącą uzyskania stosownej wiedzy, jak i element wymagający dyskusji w grupie. Grupy wyznaczają w swoim gronie moderatorów, których zadaniem jest koordynacja pracy i dbanie o to, by każdy z członków grupy miał możliwość się wypowiedzieć. Grupy wybierają też swoich reprezentantów, którzy po zakończeniu pracy przedstawią wnioski reszcie uczniów w klasie. Uczniowie korzystają z treści abstraktu i innych źródeł informacji. Nauczyciel wyznacza czas na realizację zadania i monitoruje pracę w grupach.

I. Co jest celem postępowania karnego? Kiedy mamy do czynienia z odpowiedzialnością karną? Jakie są funkcje poszczególnych osób zaangażowanych w postępowanie karne? Czy zgadzacie się z minimalną granicą wieku, w którym zaczyna obowiązywać odpowiedzialność karna? Dlaczego?

II. Jakie prawa i obowiązki ma osoba oskarżona w procesie karnym? Czy któreś z tych praw lub obowiązków wydają się wam nieodpowiednie? Dlaczego?

III. W jakich okolicznościach możliwe jest postępowanie odwoławcze? Przed jakim sądem się je przeprowadza? Jaki może być wynik takiego postępowania? Czemu służy i jak działa nadzwyczajny środek odwoławczy? Czy zastosowanie takich rozwiązań wydaje się wam konieczne, czy tylko niepotrzebnie spowalnia postępowanie sądowe w Polsce i naraża podatników na koszty?

IV. Czego i kogo dotyczy odpowiedzialność cywilna? Jakie są rodzaje odpowiedzialności cywilnej? Jakie jest znaczenie istnienia zasady odpowiedzialności cywilnej dla funkcjonowania społeczeństwa?

V. W jaki sposób podzielone zostały postępowania w sprawach cywilnych? Jak przebiega proces cywilny? Kto jest w niego zaangażowany? Jakie prawa i obowiązki ma każda ze stron? Czy przebieg procesu cywilnego wydaje się wam sprawiedliwy/właściwy, czy należałoby zmienić jakieś dotyczące go rozwiązania? Dlaczego?

VI. Na czym polega mediacja? Na jakich zasadach się opiera? Czy ta instytucja wydaje się wam potrzebna w polskim prawie? Dlaczego?

2. Po upływie wyznaczonego czasu wszyscy reprezentanci krótko przedstawiają rezultaty pracy grupy – treści merytoryczne, jakie udało się im ustalić, oraz wnioski z przeprowadzonych dyskusji.

3. Nauczyciel prosi uczniów o rozwiązanie Ćwiczenia 1. Uczniowie sprawdzają swoją wiedzę, a w razie potrzeby wyjaśniają wątpliwości na forum klasy.

4. Jeśli czas pozwoli nauczyciel przeprowadza ogólnoklasową debatę (dyskusja za i przeciw). Dzieli uczniów na dwie grupy. Jedna z nich broni tezy, że obowiązujące w Polsce zasady praworządnego procesu chronią prawa obywatelskie, druga twierdzi, że utrudniają one działanie wymiaru sprawiedliwości. Uczniowie z obu grup wypowiadają się na przemian. Na zakończenie wybrany/chętny uczeń podsumowuje dyskusję.

Faza podsumowująca:

1. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.

2. Propozycja zadania domowego:

a. Wykonaj Ćwiczenie 2: napisz pozew w wybranej sprawie.

b. Odsłuchaj nagranie abstraktu, aby powtórzyć materiał i utrwalić nowe słówka. Następnie wykonaj ćwiczenie słownikowe na końcu rozdziału.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Court proceedings

Criminal proceedings

The purpose of criminal proceedings is to determine whether a crime has been committed and to detect its perpetrator and hold him criminally liable.

We are dealing with criminal liability when:

• an act was committed which was prohibited by the penal law in force at the time it was committed,

• the perpetrator has reached the minimum age, allowing for him to be held criminally liable (in Poland it is 17 years),

• the act was not committed in self defense or in a state of higher necessity,

• the act was committed culpably (nullum crimen sine culpa - no crime without guilt); the fault may be intentional (the perpetrator intends to commit the offence) or unintentional (the perpetrator does not intend to commit an offence, but commits it, e.g. not being cautious enough).

The basic principle of criminal law is also that you are only responsible for your own actions.

A participant in criminal proceedings is any person who participates in proceedings in a role defined by law.

The public prosecutor is usually the state prosecutor, but this function may also be performed by police officers, municipal guards, and state labor inspectors. The task of the public prosecutor is to present accusations of committing a prohibited act and support it with evidence.

The subsidiary prosecutor is a victim who may participate in a criminal trial alongside or instead of a public prosecutor.

A private prosecutor may be a victim or the representative of a victim who raises and supports accusations in cases prosecuted by private accusation.

An accused in a criminal trial is a person against whom an indictment was filed before the court or a person against whom the prosecutor filed a motion for conditional discontinuance of proceedings.

The criminal proceedings consist of several stages. The preparatory stage includes clarifying the circumstances of the crime, hearing of the witnesses, preparing documents for the court. The trial is conducted before the court of the first instance (district or regional).

Appeal proceedings are carried out in the second instance court (regional or court of appeal) in the case of appeal against the judgment by one of the parties. The reason for filing an appeal include:

• infringement of the procedural rules, if it could have influenced the content of the judgment under appeal,

• an error in factual findings which were the basis of the judgment under appeal, if it could have an impact on its content,

• gross disproportion of punishment.

The court of appeal may:

• maintain the contested judgment in force,

• revoke the appealed judgment and direct the case for reconsideration or discontinue the proceedings,

• change the appealed judgment.

The enforcement proceedings begin when the judgment becomes legally binding. It is the implementation of the court's judgment (e.g. imprisonment).

In criminal proceedings, there is a possibility to use an extraordinary mean of recourse against the verdict of the court of the second instance – cassation, considered by the Supreme Court. A party (ordinary cassation) or the Attorney General, the Supreme Military Prosecutor or the Ombudsman may appeal in cassation (extraordinary cassation). The reason for filing a cassation may be a serious violation of the provisions of the proceedings or other gross violations of the law, if they could have a significant impact on the content of the court’s decision.

Civil proceedings

Civil liability regards property. It concerns natural persons, legal persons, and the State Treasury.

The basic principle of civil liability is responsibility on guilt basis - just like in criminal law it is a liability for culpable action or omission.

Types of civil liability:

• for damage caused by a tort,

• for failure to perform or improper performance of an obligation arising from a legal transaction (e.g. contract),

• for damage caused as a result of an event (e.g. warranty or insurance).

Civil proceedings are divided into judicial (court) and out‑of‑court ones. In the court procedure, the following stages can be distinguished:

• examination – in which the case is recognized and resolved,

• auxiliary – carried out to identify the side‑effects that remain in connection with the main proceedings (e.g. proceedings regarding the reinstatement of the deadline),

• enforcement – which serves the purpose of meeting the rights and fulfilling the obligations.

Parties in civil proceedings:

• a plaintiff – the party that initiates proceedings by filing a lawsuit to the court,

• defendant – the person against whom the lawsuit was directed.

The lawsuit must meet the requirements for procedural documents. It should include, among others, the identification of the court to which it is addressed, the name and surname or the names of the parties, their legal representatives and proxies, the content of the request succinctly described, factual circumstances justifying the request and evidence to support the circumstances cited, the value of the subject (in the case of property claims).

In addition, the lawsuit may contain various types of requests, for example: for securing the claims, conducting the trial in the absence of the plaintiff, summoning witnesses and experts for hearing, making an inspection, requesting evidence to be brought into court for the trial from the court, offices or third parties. The defendant has the right to respond to the claim after is being delivering to him.

According to art. 210 of the Code of Civil Procedure, the hearing takes place in such a way that after calling the party's case - first the plaintiff and then the defendant report their claims and conclusions orally and provide statements and evidence to support them. The parties may also indicate the legal basis of their demands and conclusions. Each party is obliged to make a statement regarding the facts as to the claims of the opposing party. In addition, the trial includes, depending on the circumstances, evidence and analysis of its results. A party may, up to the end of the hearing, cite facts and evidence to substantiate its conclusions or refute the conclusions and claims of the opposing party. The settlement of a case in civil proceedings takes the form of a decision or judgment. In proceedings before the civil courts, you can also appeal to a higher instance and lodge a cassation complaint to the Supreme Court.

Mediations

Mediation is a process of resolving a dispute by the parties involved with the participation of a third party – a mediator - whose task is to help the parties' reach an agreement. A mediator can be any person with full active legal capacity, enjoying full public rights. A judge cannot be a mediator. Mediation is voluntary. It is conducted on the basis of a mediation agreement or a court order that directs parties to mediation. The basic principles of conducting mediation are:

• voluntariness,

• impartiality of the mediator,

• confidentiality,

• speed.

If mediation leads to a settlement, it must be approved by the court. It has then the same legal force as the settlement made directly before the court. Such a settlement is just as enforceable as a final court decision. Solving a dispute through mediation is very beneficial for both parties and the judiciary. The mediation procedure is many times faster, and allows the parties to find solutions that will satisfy each of them. In addition, it relieves courts, in which civil cases tend to go on for a long time. Mediations are more and more often used in proceedings before criminal and family courts, too.

Proceedings before criminal and civil courts in Poland differ from each other. We initiate criminal proceedings by submitting a notification on suspicion of committing a crime (or through a private indictment), and the civil proceedings - by filing a lawsuit to a court. Proceedings before a criminal court are preceded by preparatory proceedings which are not present in civil proceedings. In civil proceedings, the burden of proof rests with the plaintiff, in criminal proceedings, in most cases, the responsibility to prove guilt lies with the public prosecutor. In civil proceedings, the court is bound by the content of the lawsuit, and in criminal proceedings it is obliged to comprehensively examine the case. Therefore, in criminal cases the scope of the judgment may be broader or narrower than what the victim expects. As far as the similarities are concerned, proceedings before criminal and civil courts have a two‑instance character. The first instance is usually district courts, in exceptional cases regional courts. In both types of proceedings, the same means of recourse apply: an appeal and a cassation (in civil proceedings it is called cassation complaint).