Antoine de Saint‑Exupéry Wąż boa, który trawił słonia

Gdy miałem sześć lat, zobaczyłem pewnego razu wspaniały obrazek w książce opisującej wyspę dziewiczą. Książka nazywała się „Historie prawdziwe”. Obrazek przedstawiał węża boa połykającego drapieżne zwierzę. Oto kopia rysunku:

RakYaeFQiwE6m

Mały Książę Ilustracja 1 Źródło: Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę, 2014.

W książce było napisane: „Węże boa połykają w całości schwytane zwierzęta. Następnie nie mogą się ruszać i śpią przez sześć miesięcy, dopóki zdobycz nie zostanie strawiona”.
Po obejrzeniu obrazka wiele myślałem o życiu dżungli. Pod wpływem tych myśli udało mi się za pomocą kredki stworzyć mój pierwszy rysunek. Rysunek nr 1. Wyglądał on tak:

RuA7CcuaLxcje

Mały Książę Ilustracja 2 Źródło: Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę, 2014.

Pokazałem moje dzieło dorosłym i spytałem, czy ich nie przeraża.
– Dlaczego kapelusz miałby przerażać? – odpowiedzieli dorośli.
Mój obrazek nie przedstawiał kapelusza. To był wąż boa, który trawił słonia. Narysowałem następnie przekrój węża, aby dorośli mogli zrozumieć. Im zawsze trzeba tłumaczyć. Mój rysunek numer 2 wyglądał następująco:

RStdYdgvP5vWs

Mały Książę Ilustracja 3 Źródło: Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę, 2014.

Dorośli poradzili mi, abym porzucił rysowanie węży zamkniętych i otwartych i abym się raczej zajął geografią, historią, arytmetyką i gramatyką. W ten sposób, mając lat sześć, porzuciłem wspaniałą karierę malarską. Zraziłem się niepowodzeniem rysunku numer 1 i numer 2. Dorośli nigdy nie potrafią sami zrozumieć. A dzieci bardzo męczy konieczność stałego objaśniania. Musiałem wybrać inny zawód: zostałem pilotem. Latałem po całym świecie i muszę przyznać, że znajomość geografii bardzo mi się przydała. Potrafiłem jednym rzutem oka odróżnić Chiny od Arizony. Ta wiedza oddaje duże usługi, szczególnie wówczas, gdy błądzi się nocą.
Zawód pilota dał mi okazję do licznych spotkań z wieloma poważnymi ludźmi. Wiele czasu spędziłem z dorosłymi. Obserwowałem ich z bliska. Lecz to nie zmieniło mej opinii o nich. Gdy spotykałem dorosłą osobę, która wydawała mi się trochę mądrzejsza, robiłem na niej doświadczenie z moim rysunkiem numer 1, który stale nosiłem przy sobie. Chciałem wiedzieć, czy mam do czynienia z osobą rzeczywiście pojętną. Lecz za każdym razem odpowiadano mi: – To jest kapelusz. – Wobec tego nie rozmawiałem ani o wężach boa, ani o lasach dziewiczychtKkTHjrKB1_000tp001lasach dziewiczych, ani o gwiazdach. Starałem się być na poziomie rozmówcy. Rozmawiałem o brydżu, golfie, polityce i krawatach. A dorosły był zadowolony, że poznał tak rozsądnego człowieka.

tKkTHjrKB1_00000_BIB_001Antoine de Saint-Exupéry, Wąż boa, który trawił słonia, [w:] tegoż, Mały Książę, tłum. Jan Szwykowski, Warszawa 2014, s. 7–9.

Józef Ratajczak Pożegnanie baśni

Jeśli już zaczniesz
wszystko widzieć wyraźnie,
blask od cienia
odróżnisz,
odejdą baśnie,
by nigdy nie wrócić.
Zwierzęta mówić przestaną,
czary odlecą z przedmiotów,
wieloryb się zmieni w butelkę tranu,
a słońce w kroplę potu.

tKkTHjrKB1_00000_BIB_002Józef Ratajczak, Pożegnanie baśni, [w:] tegoż, Pożegnanie baśni, Poznań 1972.