Ilustracja zatytułowana Tkanka mięśniowa. Przedstawia wycinki trzech rodzajów tkanki mięśniowej, wraz z narządami, w których występuje. W sercu jest to tkanka poprzecznie prążkowana. Przy szkielecie jest to tkanka poprzecznie prążkowana szkieletowa. W układzie pokarmowym jest to tkanka mięśniowa gładka.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje.

1. Wyróżniamy trzy rodzaje tkanki mięśniowej: tkankę mięśniową gładką, tkankę mięśniową poprzecznie prążkowaną szkieletową, tkankę mięśniową poprzecznie prążkowaną mięśnia sercowego. Nagranie audio tożsame z treścią.
2. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca buduje mięsień sercowy, a jej praca nie zależy od woli człowieka.
3. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana buduje wszystkie mięśnie szkieletowe, których praca zależna jest od woli człowieka.
4. Tkanka mięśniowa gładka występuje w ścianach naczyń krwionośnych, przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, pęcherza moczowego, dróg rodnych i wielu innych narządów. Jej praca nie zależy od woli człowieka np. nie mamy wpływu na perystaltykę jelit.

Ilustracja zatytułowana Tkanka łączna. Przedstawia okrągłe wycinki sześciu rodzajów tkanki łącznej. Są to: tkanka łączna zarodkowa, tkanka tłuszczowa, tkanka kostna, tkanka łączna włóknista, tkanka chrzęstna, krew.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje lub nazwy tkanek łącznych.

1. Wyróżniamy kilka rodzajów tkanki łącznej, które mają różne funkcje w organizmie człowieka. Mogą wypełniać wolne przestrzenie między innymi tkankami i narządami, budują więzadła i ścięgna, pełnią funkcję zapasową np. tkanka tłuszczowa. Transportują tlen i substancje odżywcze - krew. Ze względu na różnorodność funkcji komórki tkanka łączna ma różne kształty i budowę. Nagranie audio tożsame z treścią.
2. komórki tłuszczowe,
3. oeston,
4. jamka kostna z komórką kostną,
5. blaszki kostne,
6. kanał środkowy oestonu,
7. leukocyt.
8. erytrocyt,
9. trombocyt.

Ilustracja zatytułowana Krew - szczególny rodzaj tkanki łącznej. Przedstawia rysunki trzech składników krwi: erytrocyty, leukocyty i płytki krwi. Poniżej znajduje się pionowy wykres, który przedstawia skład krwi. Krwinki czerwone stanowią około czterdziestu pięciu procent objętości krwi. Krwinki białe to jedna dziesiąta procenta objętości krwi. Krwinki płytkowe to siedemnaście setnych procenta objętości krwi. Około pięćdziesięciu pięciu procent objętości krwi stanowi osocze. Składa się ono z około dziewięćdziesięciu procent wody, siedmiu procent białka i trzech procent związków organicznych i nieorganicznych, a także z innych substancji.
Na ilustracji jest punkt interaktywny, pod którym znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniem tożsamym z jego treścią.

1. Krew składa się płynnego osocza i elementów upostaciowanych, inaczej morfotycznych, do których zaliczamy: erytrocyty – czerwone krwinki, leukocyty – białe krwinki oraz trombocyty – płytki krwi.
   Natomiast osocze krwi składa ze związków organicznych – między innymi kwasów tłuszczowych i białek – i nieorganicznych – magnezu, żelaza, jonów wapnia, chlorku sodu i wody.

Ilustracja zatytułowana Normy elementów morfotycznych krwi u dziecka. Przedstawia rysunki trzech składników krwi: erytrocytów, leukocytów i płytek krwi.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje.

1. Erytrocyty transportują tlen z płuc do wszystkich komórek organizmu.
   Norma: 3,5–4,5 miliona na mililitr krwi.
2. Leukocyty pełnią funkcję obronną, niszczą bakterie i wirusy wnikające do organizmu oraz usuwają martwe lub uszkodzone tkanki i komórki.
   Norma: 800–15000 na mililitr krwi.
3. Trombocyty biorą udział w krzepnięciu krwi w przypadku zranienia lub uszkodzenia naczyń krwionośnych. Przylegają do ubytku i tworzą skrzep.
   Norma dla noworodka: 100–150 m³.
   Norma do dwunastego miesiąca życia: 250–400 m³.
   Norma dla dzieci w wieku 2–6 lat: 250–400 m³.
   Norma dla dzieci w wieku 6–12 lat: 250–400 m³.

Ilustracja zatytułowana Normy elementów morfotycznych krwi u dziecka - limfocyty. Przedstawia schematyczny rysunek limfocytu.
Na ilustracji jest punkt interaktywny, pod którym znajdują się dodatkowe informacje.

1. Norma dla noworodka: 25–35%.
   Norma do dwunastego miesiąca życia: 50–70%.
   Norma dla dzieci w wieku 2–6 lat: 40–50%.
   Norma dla dzieci w wieku 6–12 lat: 30–40%.

Ilustracja zatytułowana Normy elementów morfotycznych krwi u dziecka - granulocyty. Przedstawia schematyczny rysunek granulocytu.
Na ilustracji jest punkt interaktywny, pod którym znajdują się dodatkowe informacje.

1. Granulocyty kwasochłonne
   
   • Norma dla noworodka: 1–5%.
   • Norma do dwunastego miesiąca życia: 1–5%.
   • Norma dla dzieci w wieku 2–6 lat: 1–5%.
   • Norma dla dzieci w wieku 6–12 lat: 1–5%.
   
   Granulocyty zasadochłonne
   • Norma dla noworodka: 0–1%.
   • Norma do dwunastego miesiąca życia: 0–1%.
   • Norma dla dzieci w wieku 2–6 lat: 0–1%.
   • Norma dla dzieci w wieku 6–12 lat: 0–1%.

Ilustracja zatytułowana Tkanka nerwowa. Przedstawia trzy schematy. Schemat neuronu, schemat komórki glejowej oraz fotografię tkanki nerwowej.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Nagranie audio tożsame z treścią. Tkanka nerwowa tworzy układ nerwowy z dwóch rodzajów komórek: neuronów inaczej komórek nerwowych i komórek glejowych. Neurony zbudowane są z ciała komórki oraz wypustek cytoplazmatycznych – dendrytów i aksonów. Dzięki tym wypustkom neurony łączą się ze sobą, tworząc synapsę.
   Ze względu na kierunek przekazywania sygnału neurony dzielimy na:
   1. neurony czuciowe – biegnące od receptora do ośrodka, mające jedną dużą wypustkę,
   2. neurony ruchowe – biegnące od ośrodka do efektora, posiadają duże ciało neuronu,
   3. neurony kojarzeniowe – występujące np. pomiędzy neuronami czuciowymi i ruchowymi.
   Komórki glejowe są mocno zróżnicowane i dlatego mogą pełnić różnorodne funkcje fizjologiczne:
   • współtworzą barierę krew–mózg,
   • pełnią ważną rolę w odżywianiu komórek nerwowych składnikami odżywczymi transportowanymi przez krew,
   • biorą udział w tworzeniu neuroprzekaźników,
   • tworzą osłonki mielinowe aksonów,
   • pełnią funkcje ochronne.

Na schemacie neuronu zaznaczone zostały jego części składowe:

1. dendryty,
2. ciało komórki,
3. jądro neuronu,
4. otoczka mielinowa,
5. przewężenie Ranviera,
6. akson,
7. komórka Schwanna,
8. zakończenia aksonów.

Ilustracja zatytułowana Układy organizmu człowieka. Ilustracja interaktywna schematycznie przedstawia ciało ludzkie z układami narządów warstwowo nałożonymi na siebie. Na ilustracji są interaktywne nazwy układów, po wybraniu których ukazują się grafiki ze schematycznym przedstawieniem ich budowy.

• Układ moczowy składa się z położonych w górnej części jamy brzusznej nerek, połączonych moczowodami z położonym w dolnej części jamy brzusznej pęcherzem, z którego mocz wyprowadzany jest na zewnątrz poprzez cewkę moczową.
• Układ pokarmowy składa się z jamy ustnej połączonej przełykiem z żołądkiem znajdującym się w jamie brzusznej. Kolejnymi elementami układu są położone poniżej żołądka silnie poskręcane jelito cienkie i zakończone odbytem jelito grube. Do tego układu należą również gruczoły, takie jak ślinianki położone w jamie ustnej, wątroba położona w jamie brzusznej obok żołądka, pęcherzyk żółciowy położony za wątrobą czy trzustka położona pomiędzy żołądkiem a jelitami.
• Układ oddechowy składa się z górnych dróg oddechowych w rejonie głowy i szyi (jama nosowa, gardło), połączonych tchawicą z dwoma płucami położonymi w klatce piersiowej.

Ilustracja zatytułowana jest Różnica między szkieletem dziecka a szkieletem dorosłego człowieka. Przedstawia przekrój fragmentu kości udowej z zaznaczonymi elementami składającymi się na kość. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio lub z nazwą elementu układu kostnego.

1. U dziecka w długich elementach szkieletu między trzonem i każdą nasadą występuje zależnie od wieku większa lub mniejsza strefa chrzęstna tzw. chrząstka nasadowa. W miarę postępującego procesu kostnienia chrząstka nasadowa maleje aż do całkowitego zniknięcia. Bezwzględna większość kości kończy proces kostnienia około 18-20 roku życia.
   Wymienione elementy:
2. chrząstka stawowa,
3. kość gąbczasta,
4. okostna,
5. chrząstka nasadowa,
6. kość zbita,
7. jama szpikowa,
8. szpik kostny (żółty),
9. naczynia krwionośne.

Ilustracja zatytułowana Kości twarzy i czaszki. U góry planszy przedstawiono ilustrację czaszki zwróconą twarzą do przodu, poniżej lustracja czaszki z profilu. Na rysunkach czaszek umieszczono punkty interaktywne. Po kliknięciu na nie pojawiają się ramki z nazwami wybranych elementów układu i tożsamymi z nimi nagraniami audio, a niekiedy z grafikami uszczegóławiającymi budowę wybranych elementów struktury układu. Kości twarzy – punkty od jeden do dziewięć. Kości czaszki – punkty od dziesięć do szesnaście.

1. Kość czołowa.
2. Oczodół.
3. Kość nosowa.
4. Jama nosowa.
5. Gałąź żuchwy.
6. Trzon żuchwy.
7. Kość sitowa.
8. Kość jarzmowa.
9. Szczęka.
10. Sklepienie czaszki.
11. Kość ciemieniowa.
12. Punkt umieszczony u podstawy czaszki. Pojawia się grafika z grafiką, na której z tyłu czaszki wyróżniono kość potyliczną, z boku kość skroniową, obok której znajduje się również wejście do przewodu słuchowego.
13. Staw skroniowo-żuchwowy.
14. Szwy kostne.
15. Punkt umieszczony w okolicy nosa. Pojawia się grafika z grafiką, na której wyróżniono kość nosową, a w okolicy policzka łuk jarzmowy i kość jarzmową.
16. Żuchwa.

Ilustracja zatytułowana jest Różnica między czaszką dziecka a czaszką dorosłego człowieka. Przedstawia rzut na górę czaszki. Oznaczone są strona lewa, prawa i tył czaszki. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio lub z nazwą elementu układu kostnego.

1. U niemowlęcia elementem wiążącym zestawionych z sobą kości czaszki jest tkanka łączna włóknista, tworząc tzw. ciemiączka, które potem - skutkiem rozrastania się kości - stopniowo zwężają się i przekształcają się w szwy, by na starość zniknąć zupełnie, przy jednoczesnym zrośnięciu się ze sobą kości, które tworzą wówczas kościozrosty.
   Wymienione elementy:
2. kość czołowa,
3. ciemiączko przednie,
4. kość ciemieniowa,
5. ciemiączko tylne,
6. kość potyliczna,
7. szew czołowy,
8. szew wieńcowy,
9. szew strzałkowy,
10. szew węgłowy.

Ilustracja zatytułowana Odcinki kręgosłupa. Z lewej strony planszy, umieszczono rysunek kręgosłupa, a obok niego kolorami oznaczono poszczególne odcinki. Umieszczono również punkty interaktywne, po kliknięciu wyświetlają się ramki z opisem i tożsamym z nim nagraniem audio lub z nazwami odcinków. Na prawo od kręgosłupa opisano również poszczególne części organizmu człowieka występujące na danym odcinku kręgosłupa. Z prawej strony planszy Umieszczono rysunek szkieletu człowieka ustawionego tyłem.

1. Kręgosłup dzielimy na pięć odcinków:
   • szyjny (7 kręgów),
   • piersiowy (12 kręgów),
   • lędźwiowy (5 kręgów),
   • krzyżowy (5 kręgów),
   • ogonowy (guziczny) (4-5 kręgów).
   Kręgi odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowego połączone są ze sobą przy pomocy krążków międzykręgowych (dysków), więzadeł i stawów. Kręgi odcinka piersiowego kręgosłupa połączone są z żebrami i wraz z mostkiem tworzą klatkę piersiową.
   Kręgi odcinka krzyżowego i ogonowego są zrośnięte ze sobą i tworzą kość krzyżową i kość guziczną, które są elementami składowymi miednicy.
2. odcinek szyjny,
3. odcinek piersiowy,
4. odcinek lędźwiowy,
5. odcinek krzyżowy,
6. odcinek ogonowy (guziczny).

Ilustracja zatytułowana Budowa kręgosłupa i kręgu lędźwiowego. Na planszy umieszczono ilustrację kręgosłupa z przodu, z boku, z tyłu oraz osobno kręg lędźwiowy. Przy widoku kręgosłupa z przodu oznaczone i opisane zostały odcinki kręgosłupa: część szyjna - 7 kręgów, część piersiowa - 12 kręgów, część lędźwiowa - 5 kręgów. Na ilustracjach przedstawiających kręgosłup od tyłu, z boku oraz na kręgu lędźwiowym umieszczono punkty interaktywne. Po kliknięciu na punkt wyświetla się niewielka ramka z nazwą wskazanej części kręgosłupa. Wyróżnione elementy kręgosłupa:

1. kręg szczytowy,
2. kręg obrotowy,
3. kręg wystający,
4. wyrostki poprzeczne,
5. wyrostki kolczyste,
6. otwory międzykręgowe,
7. trzony kręgów,
8. wyrostki kolczyste,
9. wyrostki poprzeczne,
10. kość krzyżowa,
11. wzgórek,
12. kość guziczna,
13. powierzchnia górna trzonu,
14. otwór kręgowy,
15. wyrostek poprzeczny,
16. wyrostki stawowe górne,
17. trzon kręgu,
18. wyrostek poprzeczny,
19. wyrostek stawowy dolny.

Ilustracja zatytułowana Kręgosłup u dziecka. Przedstawione są rysunki czterech faz rozwoju dziecka wraz z wyglądem kręgosłupa.
Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.

1. Człowiek rodzi się z fizjologicznie zaokrąglonym kręgosłupem i jest to kifoza całkowita – charakterystyczna dla kręgosłupa noworodka, która utrzymuje się do trzeciego miesiąca życia dziecka.
2. Lordoza szyjna – powstaje około trzeciego miesiąca życia, kiedy dziecko przyjmuje aktywny podpór i unosi głowę w pozycji leżenia na brzuszku.
3. Kifoza piersiowa – powstaje między siódmym a dziesiątym miesiącem życia, kiedy dziecko przyjmuje pozycję siedzącą z pozycji czworaczej lub bocznej.
4. Lordoza lędźwiowa – powstaje do osiemnastego miesiąca życia, kiedy dziecko przyjmuje pozycję stojącą.

Ilustracja zatytułowana Klatka piersiowa. Na planszy umieszczono ilustrację klatki piersiowej. Jest od góry ograniczona z przodu przez podłużny obojczyk, a z tyłu przez płaską łopatkę. Na środku, z przodu klatki piersiowej znajduje się mostek, który składa się od góry z: rękojeści, trzonu i wyrostka mieczykowatego. Po bokach klatka piersiowa jest otoczona od góry: siedmioma żebrami prawdziwymi łączącymi się bezpośrednio z mostkiem, trzema żebrami rzekomymi połączonymi przez chrząstkę żebrową żebra siódmego oraz dwoma żebrami rzekomymi niepołączonymi z mostkiem.
Na ilustracji umieszczono punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawiają się ramki z dodatkowym opisem i tożsamym z nim nagraniem audio, bardziej szczegółową ilustracją wskazanej części lub jej nazwą.

1. Klatka piersiowa składa się z dwunastu par żeber.
   • Siedem par prawdziwych połączonych bezpośrednio z mostkiem,
   • trzy pary rzekomych połączonych z mostkiem jedną wspólną chrząstką żebrową,
   • dwie pary wolne w ogóle nie połączone z mostkiem.
2. Wyświetla się ilustracja prezentująca lewy obojczyk, na prawo od niego w górnej części oznaczono rękojeść mostka, a poniżej długi trzon mostka. Z tyłu oznaczono łopatkę.
3. Wyrostek mieczykowaty.
4. Chrząstki żebrowe.
5. Żebra prawdziwe.
6. Żebra rzekome.
7. Żebra wolne.

Ilustracja zatytułowana Kości kończyn górnych. Na planszy umieszczono ilustrację szkieletu człowieka, z zaznaczonymi na niej nieco ciemniejszym odcieniem kośćmi kończyn górnych. Prawa ręka została przedstawiona grzbietem do góry (kość łokciowa i promieniowa są skrzyżowane). Umieszczono pod nią podpis. Pronatio – położenie nawrócone. Lewa ręka skierowana jest wewnętrzną stroną na zewnątrz, kciukiem skierowanym w lewą stronę (kość łokciowa i promieniowa są równoległe do siebie). Podpis: Supinatio – położenie odwrócone. Po lewej stronie obrazka umieszczono pionową belkę, a na niej wyszczególniono poszczególne grupy kości kończyn górnych. Kończyna górna składa się od góry z: obręczy, w której skład wchodzą obojczyk i łopatka, ramienia zbudowanego z kości ramiennej, przedramienia złożonego z kości promieniowej i łokciowej, oraz ręki zbudowanej z nadgarstka, śródręcza i paliczków. Na ilustracji umieszczono punkty interaktywne. Po kliknięciu na nie wyświetlają się ramki z nazwami oznaczonych kości, a pod numerami siedem i osiem umieszczono dodatkowo ramki z bardziej szczegółowymi ilustracjami kości ręki.

1. Kości kończyny górnej dzielimy na kości obręczy kończyny dolnej i kości kończyny dolnej wolnej. Nagranie audio tożsame z treścią.
2. Obojczyk.
3. Łopatka.
4. Kość ramienna.
5. Kość promieniowa.
6. Kość łokciowa.
7. Ilustracja przedstawiająca kończynę od łopatki do końca ramienia. Łopatka, poprzez panewkę otoczoną wyrostkiem kruczym i barkowym, łączy się z głową kości ramiennej. Po obu stronach głowy znajdują się dwa guzki: mniejszy i większy. Na dalszym końcu kości ramiennej znajdują się dwa nadkłykcie, czyli: przyśrodkowy zakończony bloczkiem i boczny zakończony główką, pomiędzy którymi znajduje się dół dziobiasty.
8. Ilustracja prezentująca kości przedramienia. Kość łokciowa na końcu bliższym ramieniu posiada główkę, zakończoną wyrostkiem dziobiastym. Kość promieniowa na bliższym końcu posiada głowę. Na dalszych końcach kości promieniowej i łokciowej znajdują się wyrostki rylcowate.

Ilustracja zatytułowana Kości kończyny dolnej i miednicy. Na planszy umieszczono ilustrację prawej kończyny dolnej oraz widok z przodu i z tyłu miednicy. Na ilustracji kości stopy podzielono na kości stępu, kości śródstopia i kości palców. Na ilustracji umieszczono punkty, po kliknięciu pojawiają się ramki z nazwą wybranych kości. Po kliknięciu na punkty umieszczone na widoku z przodu lub z tyłu miednicy w ramce pojawia się ilustracja przedstawiająca więcej szczegółów wybranej struktury.

1. Kość udowa
2. Rzepka w stawie kolanowym
3. Kość piszczelowa
4. Kość strzałkowa
5. Miednica – widok od przodu. Możemy wyszczególnić trójkątną, centralnie położoną kość krzyżową, otoczoną z dwóch stron talerzowatymi kośćmi biodrowymi. Wypustki kości biodrowej schodzą się z przodu tworząc kości łonowe, które są połączone na środku spojeniem łonowym. W dolnej części miednicy jest położona kolista kość kulszowa położona z tyłu.
6. Miednica – widok od tyłu. Możemy wyszczególnić trójkątną, centralnie położoną kość krzyżową, otoczoną z dwóch stron talerzowatymi kośćmi biodrowymi. Wypustki kości biodrowej schodzą się z tyłu tworząc kości łonowe, które są połączone na środku wychodzącą z kości krzyżowej kością guziczną. W dolnej części miednicy jest położona kolista kość kulszowa położona z tyłu.

Ilustracja zatytułowana Jama ustna i nosowa. Przedstawia przekrój przez twarzoczaszkę z zaznaczonymi elementami składowymi jamy ustnej i nosowej.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje z tożsamym nagraniem lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Jama nosowa jest pierwszym odcinkiem układu oddechowego. Składa się z nosa zewnętrznego, przedsionka nosa oraz jamy nosowej właściwej.
   Elementy jamy ustnej i nosowej to:
2. opuszka węchowa,
3. zatoka czołowa,
4. jama nosowa właściwa z trzema przewodami,
5. przedsionek jamy nosowej,
6. jama ustna właściwa,
7. warga górna,
8. szpara ust,
9. warga dolna,
10. żuchwa i ząb,
11. zębodół,
12. przepona mięśniowa dna jamy ustnej,
13. zatoka klinowa,
14. małżowiny nosowe: górna, środkowa i dolna,
15. podniebienie twarde,
16. podniebienie miękkie,
17. jama ustna właściwa,
18. język.

Ilustracja zatytułowana Płuca. Przedstawia płuca wraz z krtanią i oskrzelami, zbliżenie na pęcherzyki płucne oraz przekrój przez płuca, na którym widoczne są wnęki prawego i lewego płata wraz z oskrzelami i naczyniami krwionośnymi.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią, grafiki lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Płuca mają kształt stożka. W płucu wyróżnia się:
   • szczyt,
   • podstawę,
   • powierzchnię żebrową,
   • powierzchnię przeponową,
   • powierzchnie śródpiersiową.
   Na powierzchni śródpiersiowej leży wnęka płucna, tzn. miejsce, przez które do płuca wchodzą:
   • oskrzela,
   • naczynia krwionośne płucne i oskrzelowe,
   • naczynia chłonne,
   • nerwy.
   
   Płuco lewe podzielone jest przez szczelinę skośną na płat górny i dolny.
   Płuco prawe podzielone jest dwiema szczelinami - skośną i poziomą - na płat górny, środkowy i dolny. Płaty podzielone są na segmenty – w każdym płucu jest $10$.
   
   Płuca pokrywa cienka błona surowicza, zwana opłucną płucną i jest zrośnięta z płucami. Opłucna płucna w obrębie wnęki płucnej przechodzi w opłucną ścienną. Opłucna ścienna wyściela klatkę piersiową od wewnątrz, śródpiersie i przeponę. Między opłucną płucną a opłucną ścienną znajduje się jama opłucnowa, a w niej płyn opłucnowy zmniejszający tarcie przy oddychaniu.
   "Układ oskrzeli zachodzi u małych dzieci pod kątem ostrym, uniemożliwiając tym samym głębokie oddychanie. Tchawica zawieszona jest bardzo wysoko, występują poziomo ustawione żebra, przepona jest spłaszczona, brak powierzchni „przylegania” do ścian żeber, „obła” (kolista) klatka piersiowa, co wiąże się ściśle z małą amplitudą ruchów (jej uniesienie powoduje niewielki wzrost objętości oddechowej). Występujące opory w przepływie gazów i płynów są $10$-krotnie wyższe u niemowląt i małych dzieci w porównaniu z dorosłymi (u wcześniaków zjawisko to jest szczególnie wyraźne) - praca płuc wymaga ogromnego wysiłku w celu zapewnienia prawidłowej wentylacji oddechowej."- cytat ze strony: https://www.praktycznafizjoterapia.pl/artykul/zroznicowanie-budowy-i-kierunku-terapii-ukladu-oddechowego.
   Tchawica u małych dzieci zawieszona jest wysoko, dzieli się na oskrzela tworząc kąt ostry. Taka budowa uniemożliwia głębokie oddychanie. Żebra są ustawione poziomo, a przepona spłaszczona. Kolisty kształt klatki piersiowej wiąże się z małą amplitudą ruchów (objętość oddechowa powstająca w wyniku jej unoszenia jest niewielka). Praca płuc u małych dzieci wymaga dużo większego wysiłku w celu zapewnienia prawidłowej wentylacji oddechowej (dziecko oddycha szybko i płytko).
   Wymienione elementy płuc:
2. chrząstki tarczycy,
3. chrząstka pierścieniowata,
4. tchawica,
5. płat górny,
6. prawe oskrzele płucne,
7. szczelina pozioma,
8. skośna szczelina,
9. płat środkowy,
10. płat dolny,
11. grono,
12. pęcherzyki,
13. lewe oskrzele płucne,
14. oskrzela trzeciorzędowe,
15. płat górny,
16. płat dolny,
17. oskrzele prawe nadtętnicze,
18. tętnica płucna prawa,
19. żyła płucna górna prawa,
20. węzły chłonne wnękowe,
21. żyła płucna dolna prawa,
22. tętnica płucna lewa,
23. żyła płucna górna lewa,
24. oskrzele główne lewe,
25. węzły chłonne wnękowe,
26. żyła płucna dolna lewa.

Grafika przedstawia zestawienie parametrów biochemicznych płuc noworodka i człowieka dorosłego w formie tabeli. Tabela składa sie z czterech kolumn, nagłówka i siedmiu wierszy. Nagłówek pierwszej kolumny: parametry biomedyczne. Nagłówek drugiej kolumny: jednostka. Nagłówek trzeciej kolumny: noworodek. Nagłówek czwartej kolumny: dorosły. Pierwszy wiersz: powierzchnia płuc, jednostka - metry kwadratowe, noworodek - 0,21, dorosły - 1,90. Drugi wiersz: waga płuc, jednostka - gramy, noworodek - 50, dorosły - 800. Trzeci wiersz: średnica tchawicy, jednostka - milimetry, noworodek - 8, dorosły - 18. Czwarty wiersz: średnica oskrzeli, jednostka - milimetry, noworodek - 0,1, dorosły - 0,2. Piąty wiersz: średnica pęcherzyków, jednostka - mikrometry, noworodek - 50-100, dorosły - 200-300. Szósty wiersz: powierzchnia pęcherzyków, jednostka - metry kwadratowe, noworodek - 4, dorosły - 80. Siódmy wiersz: liczba pęcherzyków, jednostka - ×106, noworodek - 24, dorosły - 296.

Grafika przedstawia zestawienie parametrów oddechowych u dziecka w formie tabeli. Tabela składa się z dwóch nagłówków, trzech kolumn i czterech wierszy. Pierwszy nagłówek scalony o treści: częstość oddechów. Drugi nagłówek dla trzech kolumn: wiek w latach, częstość oddechów na minutę i oddechy ratownicze u dzieci. U dzieci w wieku poniżej jednego roku częstość oddechów wynosi 30-40. U dzieci w wieku od dwóch do pięciu lat częstość oddechów wynosi 24-30. U dzieci w wieku od pięciu do dwunastu lat częstość oddechów wynosi 20-24. U dzieci w wieku powyżej dwunastu lat częstość oddechów wynosi 12-20. Oddechy ratownicze u dzieci rozpoczynamy zawsze, kiedy oddechy są mniejsze od dziesięciu, kiedy są większe od dziesięciu rozpoczynamy resuscytację oddechową do prawidłowej częstości oddechów danej grupy wiekowej.

Ilustracja zatytułowana Budowa serca. Przedstawia przekrój serca, które składa się z czterech komór. Lewej i prawej komory, oraz lewego i prawego przedsionka. Krew wpływa do prawego przedsionka serca żyłą główną, jest wyprowadzana do prawej komory, a następnie tętnic płucnych. Krew z płuc wraca do lewego przedsionka serca żyłami płucnymi. Następnie, przemieszcza się do lewej komory, a z niej opuszcza serce poprzez aortę. Poniżej serca znajduje się tułów i kończyny dolne a powyżej głowa i kończyny górne.
Poniżej dwa przekroje przez tętnice, na których widoczne są zastawki. Na lewym przekroju, w fazie rozkurczu zastawki przedsionkowo-komorowe są otwarte. Na prawym przekroju w fazie skurczu zastawki tętnicze są otwarte.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się informacje tekstowe z nagraniem tożsamym z treścią lub nazwy wskazanych elementów budowy.

1. W sercu wyróżnia się:
   • podstawę, skierowaną ku górze, do tyłu i w prawą stronę,
   • koniuszek, skierowany ku dołowi, do przodu i w lewą stronę.
   Serce znajduje się w worku osierdziowym.
   Worek osierdziowy zbudowany jest z dwóch blaszek:
   • nasierdzia, które przylega bezpośrednio do mięśnia sercowego,
   • osierdzia, które stanowi blaszkę zewnętrzną.
   Między osierdziem a nasierdziem znajduje się szczelina - jama osierdzia, w której znajduje się niewielka ilość płynu surowiczego zapobiegająca tarciu blaszek o siebie. Wnętrze serca natomiast wyścielone jest wsierdziem.
   Jama serca podzielona jest na cztery części. Prawa połowa serca jest oddzielona od lewej połowy serca. Przegroda międzyprzedsionkowa oddziela przedsionek prawy od lewego, a przegroda międzykomorowa oddziela lewą komorę od prawej.
   Prawy przedsionek jest oddzielony od prawej komory. Przedsionek prawy jest większy od lewego; wyróżnia się w nim: ujście żyły głównej górnej, ujście żyły głównej dolnej i ujście zatoki wieńcowej serca. Krew z prawego przedsionka pompowana jest do prawej komory i dalej, przez ujście tętnicze prawe, zaopatrzone w zastawkę półksiężycowatą pnia płucnego do płuc, skąd wraca do lewego przedsionka przez cztery żyły płucne.
   Lewy przedsionek od lewej komory oddzielony jest ujściem przedsionkowo-komorowym lewym z zastawką dwudzielną posiadającą płatek przedni oraz płatek tylny. Przedsionek lewy posiada uszko lewe. Ściana komory lewej jest grubsza od prawej około 3 razy. Zastawki w sercu zapobiegają cofaniu się krwi w cyklu pracy serca.
   Masa serca i jego wymiary u dzieci są stosunkowo większe względem masy ciała niż u człowieka dorosłego. Mięsień sercowy noworodka waży 21 - 23 gram i w ciągu 1 - 2 lat powiększa się trzykrotnie. W wieku 6 - 7 lat serce uzyskuje wielkość 5-krotnie większą w stosunku do masy właściwej serca noworodka, aby w życiu dorosłym osiągnąć wagę nawet 500 gram. Serce człowieka dorosłego w porównaniu z sercem noworodka jest bardziej smukłe, a w przekroju poprzecznym bardziej zaokrąglone. Z wiekiem zmienia się także ułożenie się serca w klatce piersiowej. U dzieci serce położone jest bardziej poziomo niż u dorosłych. W miarę wzrostu – wydłużania się aorty serce ułożone początkowo w górnej części klatki piersiowej zostaje zlokalizowane po lewej stronie części dolnej.
   Elementy serca:
2. aorta,
3. żyła główna górna,
4. zastawka pnia płucnego,
5. prawy przedsionek,
6. zastawka trójdzielna,
7. struny ścięgniste,
8. prawa komora,
9. mięsień sercowy,
10. żyła główna dolna,
11. gałąź tętnicy płucnej,
12. rozgałęzienia żył płucnych,
13. lewy przedsionek,
14. zastawka aorty,
15. zastawka dwudzielna (mitralna),
16. lewa komora,
17. worek osierdziowy,
18. przegroda,
19. zastawka dwudzielna,
20. zastawka trójdzielna,
21. zastawka aorty,
22. zastawka pnia płucnego.

Ilustracja zatytułowana Naczynia wieńcowe. Przedstawia mięsień sercowy z widocznymi naczyniami wieńcowymi - tętnicami i aortą. Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wskazanych elementów.

1. Naczynia wieńcowe odpowiedzialne są za zaopatrzenie mięśnia sercowego w tlen i substancje odżywcze oraz odprowadzanie z nich dwutlenku węgla i ubocznych produktów przemiany materii.
   Elementy wskazane:
2. tętnica wieńcowa prawa,
3. mięsień sercowy,
4. aorta,
5. tętnica wieńcowa lewa.

Ilustracja zatytułowana Krwioobieg duży i mały. Przedstawia schemat obu układów krążenia. W centrum znajduje się przekrój serca. Od serca odchodzą żyły i tętnice. Prowadzą do naczyń włosowatych płuc, górnej części ciała i dolnej części ciała. Pokazany jest kierunek przepływu krwi. Tętnicami oznaczonymi kolorem niebieskim krew płynie w kierunku od serca na obwód. Żyłami oznaczonymi kolorem czerwonym krew płynie w przeciwnym kierunku, czyli od obwodu do serca. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio lub nazwy elementów.

1. Krwiobieg duży
   Rozpoczyna się w lewej komorze, a kończy w prawym przedsionku. Z lewej komory krew natleniona uchodzi tętnicą główną (aortą) na obwód. Aorta rozgałęzia się na mniejsze tętnice, a one na naczynia włosowate, które dostarczają krew do wszystkich tkanek i komórek ciała. Tam zachodzi wymiana gazowa na poziomie komórkowym. Dalej krew odpływa systemem żył, kierując się do serca. Drobne żyły zbierają się w żyły główne: górną i dolną które uchodzą do prawego przedsionka. Do tego przedsionka uchodzą też żyły wieńcowe serca.
   Krwiobieg mały (płucny)
   Rozpoczyna się w prawej komorze, a kończy w lewym przedsionku. Komora prawa tłoczy krew żylną z prawego przedsionka do pnia płucnego, który rozgałęzia się na tętnice płucne: prawą i lewą. W płucach dzielą się one na coraz drobniejsze tętnice, aż do naczyń włosowatych, które oplatają pęcherzyki płucne. Tam zachodzi wymiana. Natleniona krew wraca czterema żyłami płucnymi do lewego przedsionka, a stąd do lewej komory.
   Elementy krwiobiegu:
2. SVC - żyła główna górna,
3. Fo - otwór owalny,
4. prawe płuco,
5. RA - prawy przedsionek,
6. RV - prawa komora,
7. wątroba,
8. DV - przewód żylny,
9. dolna część ciała,
10. głowa i kończyny górne,
11. AoAsc - aorta wstępująca,
12. DA - przewód tętniczy Botalla,
13. AoDesc - aorta zstępująca,
14. lewe płuco,
15. LA - lewy przedsionek,
16. LV - lewa komora,
17. łożysko.

Grafika przedstawia zestawienie parametrów pracy serca - tętno - u dziecka w formie tabeli. U noworodka w trzecim miesiącu życia częstość pracy serca wynosi 140. W wieku od trzech miesięcy do dwóch lat częstość pracy serca wynosi 130. W wieku od dwóch do dziesięciu lat częstość pracy serca wynosi 80. W wieku powyżej dziesięciu lat częstość pracy serca wynosi 75. W wieku poniżej roku tachykardia występuje przy tętnie powyżej 180, a bradykardia przy tętnie poniżej 80. W wieku powyżej roku tachykardia występuje przy tętnie powyżej 160, a bradykardia przy tętnie poniżej 60. Uciskanie klatki piersiowej u dzieci rozpoczynamy, kiedy akcja serca jest mniejsza od 60 (przy złej perforacji i nitkowatym tętnie).

Grafika przedstawia zestawienie parametrów pracy serca - ciśnienie - u dziecka w formie tabeli. W wieku od zera do jednego miesiąca życia prawidłowe ciśnienie krwi jest większe od sześćdziesięciu, a jego dolna granica wynosi od pięćdziesięciu do sześćdziesięciu milimetrów słupka rtęci. W wieku od jednego do dwunastu miesięcy prawidłowe ciśnienie krwi wynosi osiemdziesiąt, a dolna granica wynosi siedemdziesiąt milimetrów słupka rtęci. W wieku od roku do dziesięciu lat prawidłowe ciśnienie krwi wynosi dziewięćdziesiąt plus dwa razy wiek w latach, a dolna granica wynosi siedemdziesiąt plus dwa razy wiek w latach milimetrów słupka rtęci. W wieku powyżej dziesięciu lat prawidłowe ciśnienie krwi wynosi sto dwadzieścia, a dolna granica wynosi dziewięćdziesiąt milimetrów słupka rtęci.

Ilustracja zatytułowanaJama ustna.Przedstawia schemat budowy jamy ustnej, zębów i języka. Usta są szeroko otwarte. Widoczne są: wargi, dziąsła, zęby, język, podniebienie, języczek i migdałki.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje oraz nazwy wyróżnionych elementów wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią.

1. Jama ustna to pierwszy odcinek przewodu pokarmowego, dzieli się na przedsionek jamy ustnej (między wargami i zębami) i jamę ustną właściwą (przestrzeń za zębami).

Elementy anatomiczne jamy ustnej, które zostały oznaczone to:

1. warga górna,
2. dziąsła,
3. zęby,
4. łuk językowo - podniebienny,
5. łuk podniebienny,
6. trójkąt zatrzonowcowy,
7. warga dolna,
8. wędzidełko wargi górnej,
9. podniebienie twarde,
10. podniebienie miękkie,
11. języczek,
12. migdał,
13. język,
14. dno jamy ustnej,
15. wędzidełko wargi dolnej,

Ilustracja zatytułowana jest Okres wyrzynania się zębów mlecznych. Przedstawia schematyczny rzut na zęby górnej i dolnej szczęki. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem.

1. Zęby mleczne to pierwsze ząbki dziecka - zaczynają wyżynać się między piątym a dziesiątym miesiącem życia dziecka. Utrzymują się w jamie ustnej do piątego roku życia - wtedy zaczynają wypadać, a w ich miejsce wyrastają zęby stałe. "Mleczaki” są słabsze od zębów stałych i bardziej narażone na rozwój próchnicy, dlatego trzeba o nie odpowiednio dbać. Nagranie audio tożsame z treścią.
2. 8-12 miesiąc życia górne pierwsze siekacze (jedynki).
3. 9-13 miesiąc życia górne drugie siekacze (dwójki).
4. 16-22 miesiąc życia górne kły (trójki).
5. 13-19 miesiąc życia górne pierwsze trzonowce (czwórki).
6. 25-33 miesiąc życia górne drugie trzonowce (piątki).
7. 23-31 miesiąc życia dolne drugie trzonowce (piątki).
8. 14-18 miesiąc życia dolne pierwsze trzonowce (czwórki).
9. 17-23 miesiąc życia dolne kły (trójki).
10. 10-16 miesiąc życia dolne drugie siekacze (dwójki).
11. 6-10 miesiąc życia dolne pierwsze siekacze (jedynki).

Ilustracja zatytułowanaPrzełyk. Przedstawia schemat budowy przełyku od chrząstki tarczowatej po żołądek. Na schemacie widoczne są także oskrzela i fragment aorty. Obok schematu znajduje się sześć rysunków, które pokazują drogę pożywienia od jamy ustnej, przez przełyk, do żołądka.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Przełyk - przewód mięśniowo-błoniasty o podłużnym przebiegu; łączy gardło z żołądkiem i transportuje pokarm. W przełyku nie odbywa się ani trawienie, ani wchłanianie pokarmu. Położony jest w klatce piersiowej w sąsiedztwie tchawicy. Przełyk ma długość średnio około 23-25 centymetrów. Występują trzy fizjologiczne zwężenia przełyku:
   • zwężenie górne - w przejściu gardła w przełyk, mięśnie w tym miejscu tworzą czynnościowy mięsień zwieracz przełyku,
   • zwężenie środkowe - na wysokości rozdwojenia tchawicy w miejscu, gdzie aorta zstępująca od strony lewej i do tyłu, a oskrzele lewe od przodu obejmują przełyk. Nie jest ono powodowane budową samej ściany przełyku, lecz przyleganiem obu sąsiednich narządów,
   • zwężenie dolne - podobnie jak i górne, jest zwężeniem czynnościowym spowodowanym napięciem mięśni okrężnych, leży około 3 centymetrów powyżej wpustu żołądka.
   
   Elementy, które zostały oznaczone to:
2. chrząstka tarczowata,
3. chrząstka pierścieniowata,
4. mięsień zwierający przełyku górny,
5. tchawica,
6. aorta,
7. przełyk,
8. mięsień zwierający przełyku dolny,
9. przepona,
10. rozwór przełykowy przepony,
11. żołądek.

Ilustracja zatytułowana Żołądek. Przedstawia schemat budowy żołądka z wyróżnionym dnem i trzonem. Żołądek jest zagiętą, pofałdowaną, workowatą strukturą. Przełyk wchodzi do jego górnej części, w miejscu wpustu. Na lewo od wpustu, w górnej części narządu znajduje się jego dno. Poniżej znajduje się trzon, naprzeciwko którego żołądek zagina się, tworząc wcięcie kątowe. W prawym dolnym rejonie żołądka znajduje się jama odźwiernikowa, zakończona odźwiernikiem zwężonym zwieraczem odźwiernika.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Żołądek - jest częścią układu pokarmowego, a jego zasadniczą rolą jest trawienie białek. Natomiast trawienie cukrów w żołądku jest hamowane przez niskie pH. Sok żołądkowy zawiera następujące enzymy trawienne:
   
   • podpuszczka- ścina białko w mleku i jest obecna tylko u niemowląt,
   • pepsynogen- w obecności chlorowodoru zamienia się w pepsynę, która odpowiada za trawienie białek.
   Żołądek wydziela kwas solny, który uaktywnia enzymy trawienne oraz pełni funkcje odkażającą. Żołądek ma kształt haka, a miejsce połączenia z przełykiem nosi nazwę wpustu żołądka. Natomiast z dwunastnicą łączy go odźwiernik, który jest otoczony silną mięśniówką okrężną, która rozszerza się i zwęża w zależności od różnicy pH między środowiskami. W żołądku jest odczyn kwaśny z powodu wydzielanego kwasu solnego, a w dwunastnicy zasadowy z powodu docierającego tam soku trzustkowego. Wielkość żołądka jest zmienna i zależy od jego wypełnienia, napięcia ścian oraz pozycji ciała.
   Długość żołądka człowieka: od dwudziestu pięciu do trzydziestu centymetrów.
   Szerokość żołądka: od dwunastu do czternastu centymetrów.
   Pojemność: tysiąca do trzech tysięcy mililitrów.
   W budowie żołądka można wyróżniamy: wpust żołądka, dno żołądka , trzon żołądka, krzywizna mniejsza, krzywizna większa, część przedodźwiernikową, odźwiernik
   Ściana żołądka zbudowana jest z następujących warstw - od wewnątrz:
   • błony śluzowej
   • błony podśluzowej
   • błony mięśniowej
   • błony surowiczej.
   
   Do funkcji żołądka należą:
   
   • rozdrabnianie pokarmu;
   • wyjaławianie pokarmu;
   • trawienie białek i zapoczątkowywanie trawienia tłuszczów przez lipazę żołądkową.
   
   Elementy, które zostały oznaczone to:
2. przełyk,
3. wpust żołądka,
4. błona mięśniowa ułożona w warstwy,
5. błona śluzowa, widoczne fałdy,
6. błona surowicza, otrzewna,
7. część przedodźwiernikowa,
8. odźwiernik,
9. opuszka dwunastnicy.

Ilustracja zatytułowana Jelito cienkie. Składa się z trzech grafik. Pierwsza przedstawia układ jelit od dwunastnicy, przez jelito cienkie, po jelito grube. Widać pofalowane jelita. Druga ilustracja przedstawia zbliżenie na ujście jelita cienkiego do okrężnicy. Ostatnia grafika przedstawia przekrój przez dwa kosmki jelitowe. Wewnątrz zaznaczone są żyły, tętnice, naczynia włosowate, mięśnie i naczynia limfatyczne.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Jelito cienkie - jest to najdłuższa część przewodu, położona pomiędzy żołądkiem a jelitem grubym. Średnia długość jelita cienkiego to od pięciu do sześciu metrów. Jelito cienkie dzielimy na trzy podstawowe części. Są to, kolejno: dwunastnica, jelito czcze i jelito kręte. Wyraźnie można odgraniczyć tylko dwunastnicę; jelito czcze przechodzi w kręte bez wyraźnej granicy. Dwunastnica – ma długość około trzydziestu centymetrów. Łączy się z żołądkiem, a następnie przechodzi w jelito czcze. Przez brodawkę Vatera wpada do niej żółć z wątroby transportowana przez przewód żółciowy oraz sok trzustkowy z trzustki, transportowany przez przewód trzustkowy. W dwunastnicy odbywa się dalsze trawienie pokarmów, natomiast na dalszych odcinkach jelita cienkiego następuje wchłanianie wartości odżywczych. Wewnątrz jelito pokryte jest wypustkami – kosmkami które wchłaniają strawiony pokarm, skąd przechodzi on do organizmu.
   Elementy jelit i kosmków jelitowych, które zostały oznaczone to:
2. dwunastnica,
3. jelito cienkie,
4. ujście jelita cienkiego do okrężnicy,
5. kosmek jelitowy,
6. sieć naczyń włosowatych,
7. tętnica,
8. żyła,
9. naczynie limfatyczne,
10. nabłonek jelita,
11. gruczoł jelitowy,
12. warstwa mięśni,
13. błona surowicza.

Ilustracja zatytułowana Jelito grube. Przedstawia jelito grube, które otacza jelito cienkie.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Jelito grube dzieli się na: kątnicę, wstępnicę, poprzecznicę, zstępnicę, esicę, odbytnicę zakończoną odbytem. Jelito grube najszersze jest w początkowym odcinku, czyli zaraz za jelitem cienkim, a potem stopniowo zwęża się aż do szerokości.
   Ściana jelita grubego jest zbudowana z czterech warstw:
   • błony surowiczej
   • błony mięśniowej właściwej
   • błony podśluzowej
   • błony śluzowej
   
   Złożona budowa ściany przede wszystkim chroni jelito przed uszkodzeniami. Błona surowicza z zewnątrz, a błona śluzowa wewnątrz, pokryta jest specjalnym nabłonkiem walcowatym, utworzonym z komórek kubkowych wydzielających śluz. Umożliwia sprawny pasaż pokarmu. Błona mięśniowa odpowiada za czynność skurczową ściany jelita. Skuteczność pracy jelita grubego jest uzależniona od perystaltyki.
   Elementy jelita grubego, które zostały oznaczone to:
2. poprzecznica,
3. wstępnica,
4. wyrostek robaczkowy,
5. zstępnica,
6. esica,
7. odbytnica.

Ilustracja zatytułowana Wątroba. Przedstawia wątrobę z widocznymi dwoma płatami, na tle przełyku, żołądka, woreczka żółciowego i trzustki.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Wątroba to największy z naszych organów, waży prawie dwa kilogramy. Przypomina nowoczesny zakład chemiczny, którego zadaniem jest pochłanianie i neutralizowanie różnych trucizn w organizmie. W ciągu doby wątroba produkuje około litra żółci, dzięki której trawimy tłuszcze. Wątroba zbudowana jest z czterech, niecałkowicie oddzielonych od siebie płatów. Jest ona zaopatrywana jest w krew przez dwa duże naczynia krwionośne – tętnicę wątrobową i żyłę wrotną. Podstawowy element strukturalny miąższu, stanowią komórki wątrobowe – hepatocyty. Komórki te biorą udział w większości procesów zachodzących w wątrobie, w tym odpowiadają za produkcję żółci. Tkanka wątroby jest miękka, w konsystencji jakby półstała. Z powodu zawartości dużej ilości krwi wątroba ma kolor czerwonobrązowy. Wątroba jako narząd posiada duże zdolności regeneracyjne. Wątroba ma różnorodne funkcje. Zachodzi w niej przemiana wielu substancji: lipidów, węglowodanów i białek. Wątroba jest również narządem o istotnych własnościach odpornościowych, posiada zdolność do tworzenia komórek żernych, czyli inaczej makrofagów, usuwających szkodliwe cząsteczki dla organizmu. W wyniku tego procesu uwalniają się czynniki odpornościowe, co wzmacnia ochronę organizmu przed infekcjami.
   Elementy, które zostały oznaczone to:
2. wątroba,
3. wspólny przewód wątrobowy,
4. przewód pęcherzykowy,
5. wspólny przewód żółciowy,
6. woreczek żółciowy,
7. większa brodawka dwunastnicza,
8. część jelitowa dwunastnicy,
9. przełyk,
10. żołądek,
11. przewód dwunastniczy,
12. trzustka.

Ilustracja zatytułowana Trzustka. Przedstawia schemat trzustki, która swoją grubszą częścią, czyli głową, zbliżona jest do dwunastnicy. Trzustka zwęża się w stronę ogona. Zaznaczone są przewody trzustkowe oraz przewód żółciowy wspólny.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Trzustka to narząd gruczołowy, liczący od dziesięciu do dwudziestu centymetrów długości. W budowie trzustki wyróżnia się głowę, trzon oraz ogon. Trzustka posiada nieregularny, wydłużony i spłaszczony w odcinku grzbietowo-brzusznym kształt. Trzustka składa się z części wewnątrzwydzielniczej, czyli hormonalnej, która odpowiada za produkcję insuliny i glukagonu oraz zewnątrzwydzielniczej - trawiennej, której rolą jest wytwarzanie soku trzustkowego. Trzustka położona jest tuż nad żołądkiem, w górnej części jamy brzusznej. Ulokowana jest na lewo od kręgosłupa, pomiędzy nim a żołądkiem. Pełni w organizmie dwie kluczowe funkcje - bierze udział w trawieniu oraz w procesie produkcji insuliny. Narząd ten wytwarza sok trzustkowy, który zawiera liczne enzymy trawienne. Ich zadaniem jest rozkładanie zjedzonych pokarmów już na wstępnym etapie trawienia. Sok trzustkowy, ze względu na swoje właściwości i cechy, nazywany jest często śliną brzuszną - mają podobną barwę i konsystencję. Zdecydowanie większą część, czyli nawet osiemdziesiąt procent stanowią enzymy proteolityczne, których głównym zadaniem jest trawienie białek. Pozostałe dwadzieścia procent stanowią enzymy niezbędne do trawienia tłuszczów i cukrów, czyli inaczej węglowodanów.
   Elementy, które zostały oznaczone to:
2. przewód żółciowy wspólny,
3. dwunastnica,
4. zgięcie dwunastniczo-czcze,
5. ogon trzustki,
6. przewód trzustkowy,
7. trzon trzustki,
8. głowa trzustki.

Ilustracja zatytułowana Działanie insuliny. Przedstawia schemat, na którym w centrum znajduje się naczynie krwionośne. Aby obniżyć poziom glukozy pobranej z jelit, trzustka wydziela do układu krwionośnego insulinę. Jest ona transportowana do wątroby, mięśni oraz tkanki tłuszczowej.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Insulina jest hormonem, którego najważniejszym działaniem jest obniżanie poziomu glukozy we krwi, a zaburzenia wytwarzania stanowi podłoże cukrzycy.
   Elementy, które zostały oznaczone to:
2. mięśnie,
3. wątroba,
4. jelita,
5. naczynia krwionośne,
6. tkanka tłuszczowa,
7. trzustka.

Ilustracja zatytułowana Nerka. Przedstawia przekrój przez nerkę z zaznaczonymi elementami: żyłą nerkową, tętnicą nerkową, moczowodem, kielichem nerki, miedniczką nerkową, rdzeniem nerki i korą nerki.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Nerka to narząd, który u ludzi jest parzysty. Nerki zlokalizowane są we wnętrzu jamy brzusznej w tzw. przestrzeni zaotrzewnowej. Przeciętna masa nerki u człowieka wynosi około stu pięćdziesięciu gram, długość to około dziesięć do dwunastu centymetrów, szerokość to pięć-sześć centymetrów, a grubość dwa-trzy centymetry.
   Lewa nerka u ludzi rozciąga się zwykle od jedenastego kręgu piersiowego do drugiego kręgu lędźwiowego. Prawa nerka,ze względu na sąsiedztwo wątroby, typowo zlokalizowana jest nieco niżej, mianowicie położona jest ona zwykle pomiędzy dwunastym kręgiem piersiowym, a krążkiem międzykręgowym drugiego i trzeciego kręgu lędźwiowego. W każdej wyróżnia się dwie powierzchnie - przednią i tylną, dwa końce, inaczej bieguny – górny i dolny oraz dwa brzegi - przyśrodkowy i boczny. W opisanym podziale istotne są przede wszystkim brzegi – w obrębie brzegu przyśrodkowego, czyli tego, znajdującego się bliżej kręgosłupa i linii środkowej ciała, obecne jest zagłębienie, które tworzy tzw. wnękę nerki. To właśnie w tym miejscu do nerki dochodzi tętnica nerkowa, doprowadzająca krew do tego narządu. Oprócz tego we wnęce nerki zlokalizowana jest żyła nerkowa, odprowadzająca krew z tego narządu, a także moczowód, naczynia chłonne oraz włókna nerwowe. W obrębie nerek wyróżnia się dwie części są to: kora nerek, czyli część zewnętrzną i rdzeń nerek, czyli część wewnętrzną. Jednostką strukturalną i czynnościową nerki jest nefron. Pojedyncza nerka zawiera od około jednego do półtora miliona nefronów. W obrębie takiej jednostki nerkowej wyróżnia się dwa zasadnicze elementy: kłębuszek nerkowy oraz cewkę, inaczej kanalik nerkowy.
   Kłębuszek nerkowy to twór zbudowany z sieci naczyń włosowatych, w którym to zachodzą podstawowe zadania nerki, czyli filtrowanie przepływającej przez narząd krwi.
2. Tętnica nerkowa,
3. żyła nerkowa,
4. moczowód,
5. nerka,
6. kielich,
7. miedniczka nerkowa,
8. rdzeń,
9. kora.

Ilustracja zatytułowana Kłębuszek i nefron. Przedstawia dwa schematy - kłębuszka i nefronu.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Podstawowa czynnościowo strukturalna jednostka nerki to nefron. W nerce jest ich około miliona. Składa się z torebki nefronu, inaczej torebki Bowmana, której zadaniem jest otoczenie skupiska naczyń włosowatych zwanych kłębuszkiem nerkowym. Filtracja kłębkowa zachodzi w torebce Bowmana i w jej wyniku powstaje mocz pierwotny jako przesącz osocza krwi. W ciągu minuty pompowanych jest około jeden i dwie dziesiąte litra osocza, w ciągu doby powstaje około sto osiemdziesiąt litrów moczu pierwotnego. Resorpcja obowiązkowa zachodzi w kanaliku krętym i polega na odzyskaniu części składników przefiltrowanego osocza, na przykład glukozy i aminokwasów. Resorpcja czynna wody i soli mineralnych – proces zachodzi w kanaliku krętym drugiego rzędu. Od nerki biegnie przewód wyprowadzający mocz – moczowód, który odprowadza mocz do pęcherza moczowego.

Na schemacie nefronu zaznaczone są następujące elementy:

1. ciało nerkowe,
2. tętniczka odprowadzająca,
3. kłębuszek naczyń włosowatych,
4. tętniczka doprowadzająca,
5. torebka Bowmana,
6. kanalik proksymalny,
7. kanalik dystalny,
8. cewka zbiorcza,
9. pętla Henlego.

Elementy zaznaczone na kłębuszku:

1. mocz pierwotny,
2. kanalik nerkowy pierwszego rzędu - bliższy,
3. torebka Bowmana,
4. kłębuszek nerkowy - sieć dziwna,
5. tętniczka doprowadzająca,
6. tętniczka odprowadzająca.

Ilustracja zatytułowana Pęcherz moczowy. Przedstawia przekrój przez pęcherz moczowy z zaznaczonymi elementami. W górnej części znajdują się dwa moczowody, które połączone są z pęcherzem. W dolnej części znajduje się trójkąt pęcherza oraz cewka moczowa wraz z ujściem.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Moczowód to narząd parzysty odprowadzający mocz z nerek do pęcherza moczowego o długości około trzydziestu centymetrów.
   Pęcherz moczowy to zbiornik na mocz do którego bez przerwy spływa mocz z obu moczowodów. Wyróżniamy w nim: dno, trzon i szczyt.
   Pojemności stopnie wypełnienie pęcherza moczowego:
   sto pięćdziesiąt mililitrów – pojawia się uczucie wypełnienia pęcherza moczowego;
   dwieście pięćdziesiąt mililitrów – potrzeba oddania moczu;
   od trzystu do pięciuset mililitrów – fizjologiczna pojemność pęcherza moczowego znoszona bez przykrych dolegliwości.
2. Moczowód,
3. pęcherz moczowy,
4. trójkąt pęcherza,
5. cewka moczowa,
6. ujście zewnętrzne cewki moczowej.

Ilustracja zatytułowana Układ płciowy kobiety. Przedstawia dwa schematy - wewnętrznych i zewnętrznych narządów płciowych kobiety.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Żeński układ płciowy służy do wytwarzania komórek płciowych żeńskich, a w przypadku zapłodnienia stwarza dogodne warunki do rozwoju i wzrastania płodu. Z uwagi na rozmieszczenie narządy płciowe żeńskie dzielimy na wewnętrzne i zewnętrzne. Do wewnętrznych należą: jajowody, jajniki, macica i pochwa. Do narządów płciowych zewnętrznych zaliczamy łechtaczkę, wargi sromowe większe, wargi sromowe mniejsze, przedsionek pochwy.
   Jajniki są to narządy parzyste, kształtem przypominające migdał, położone po obu stronach miednicy wewnątrz jamy otrzewnowej. Produkują hormony: estrogen i progesteron oraz komórki jajowe. U dorosłej, zdrowej kobiety jajnik waży od około sześciu do ośmiu gram. Co miesiąc w pęcherzyku Graffa dojrzewa jedna komórka jajowa i zostaje „wypuszczona” do jamy brzusznej, a tam wychwycona przez strzępki jajowodu i transportowana do macicy. Jajowody są to długie na dwanaście do piętnastu centymetrów przewody, łączące jajniki z rogami macicy. Dzięki nim komórka jajowa jest przemieszczana do macicy i to właśnie w nich dochodzi do jej połączenia z plemnikiem, czyli zapłodnienia. Odpowiadają one też za transport zygoty w stronę macicy.

Elementy składowe wewnętrznych narządów płciowych to:

1. jajowód,
2. macica,
3. jajnik,
4. ujście wewnętrzne szyjki macicy,
5. ujście zewnętrzne szyjki macicy,
6. pochwa,
7. wargi mniejsze.

Na schemacie zewnętrznych narządów płciowych kobiety oznaczone elementy to:

1. wzgórek łonowy,
2. napletek łechtaczki,
3. łechtaczka,
4. wargi sromowe większe,
5. wargi sromowe mniejsze,
6. ujście cewki moczowej,
7. przedsionek pochwy,
8. odbyt.

Ilustracja zatytułowana Jajniki i jajowody. Przedstawia schematyczny rysunek jajnika i jajowodu.
Na ilustracji jest punkt interaktywny, pod którym znajduje się dodatkowa informacja wraz z nagraniem tożsamym z jego treścią.

1. Jajniki są to narządy parzyste, kształtem przypominające migdał, położone po obu stronach miednicy wewnątrz jamy otrzewnowej. Produkują hormony (estrogen i progesteron) i komórki jajowe. U dorosłej, zdrowej kobiety jajnik waży ok. $6$–$8\mathrm{g}$. Co miesiąc w pęcherzyku Graffa dojrzewa jedna komórka jajowa i zostaje „wypuszczona” do jamy brzusznej, a tam wychwycona przez strzępki jajowodu i transportowana do macicy. Jajowody są to długie na $12$-$15$ centymetrów przewody łączące jajniki z rogami macicy. Dzięki nim komórka jajowa jest przemieszczana do macicy i to właśnie w nich dochodzi do jej połączenia z plemnikiem, czyli zapłodnienia. Odpowiadają one też za transport zygoty w stronę macicy.

Ilustracja zatytułowana Macica. Przedstawia przekrój przez macicę z zaznaczonymi częściami: dnem, trzonem, cieśnią i szyjką. W dolnej części zaznaczona pochwa.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Macica to nieparzysty narząd, który znajduje się w miednicy. Kształtem przypomina gruszkę i jest jednym z najważniejszych narządów układu rozrodczego człowieka. Jest odpowiedzialna za przyjęcie zapłodnionego jaja i jego ochronę aż do porodu. Wielkość macicy jest zmienna, ma duże zdolności rozciągania co jest niezwykle ważne w rozwoju ciąży. Objętość macicy wynosi kilka mililitrów, ale w okresie ciąży znacznie wzrasta i w dziewiątym miesiącu tuż przed porodem może wynosić nawet pięć litrów.
   Prawidłowa macica kobiety składa się z trzech części:
   
   • trzon macicy pokryty od zewnątrz otrzewną;
   • cieśń macicy jest miejscem przejścia trzonu macicy w jej szyjkę;
   • szyjka macicy.

Elementy macicy:

1. część maciczna jajowodu,
2. jama macicy,
3. ściana macicy,
4. ujście wewnętrzne,
5. kanał szyjki,
6. ujście zewnętrzne.

Ilustracja zatytułowana Męski układ moczowo-płciowy. Przedstawia przekrój boczny przez lędźwie mężczyzny. Zaznaczone są elementy układu moczowego i płciowego oraz części układu szkieletowego i trawiennego.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. U mężczyzn układ moczowy i płciowy mają częściowo wspólny przebieg. Nasienie wytwarzane jest w jądrach i przemieszczane wewnątrz nasieniowodów, pęcherzyków nasiennych, znajdujących się za gruczołem krokowym. Podczas wytrysku szyja pęcherza zamyka się i nasienie wypływa na zewnątrz przez cewkę moczową i prącie. Gruczoł krokowy jest niewielkim narządem znajdującym się bezpośrednio pod pęcherzem moczowym. Otacza on cewkę moczową na kształt kołnierza. Gruczoł ten produkuje płyn, który jest jednym ze składników nasienia. U mężczyzn po 40 roku życia gruczoł krokowy często stopniowo powiększa się i uciskając cewkę moczową powoduje zwężenie jej światła. Proces ten może być przyczyną problemów w oddawaniu moczu, w związku z czym mogą pojawić się trudności z całkowitym opróżnieniem pęcherza moczowego, co się objawia potrzebą częstszego oddawania moczu.
   Do 9. roku życia u chłopców nie spodziewa się żadnych cech dojrzewania. Gonady jądra są uśpione. W badaniu narządów płciowych zewnętrznych oznacza to, że skóra okolicy łonowej ma kolor zbliżony do skóry pozostałych okolic. U chłopców objętość jąder jest niewielka (4 ml), a moszna ma ten sam kolor, co skóra pozostałych okolic.

Elementy oznaczone na przekroju to:

1. cewka moczowa,
2. pęcherz nasienny,
3. jelito grube,
4. przewód ejakulacyjny,
5. gruczoł krokowy,
6. gruczoł opuszkowo-rdzeniowy,
7. odbyt,
8. najądrze,
9. jądro,
10. moszna,
11. pęcherz moczowy,
12. spojenie łonowe,
13. nasieniowód,
14. cewka moczowa,
15. prącie,
16. żołądź prącia,
17. napletek.

Ilustracja zatytułowana Mózgowie. Przedstawia cztery rysunki, przedstawiające widok mózgu z lewej i prawej strony, z tyłu i w przekroju.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Mózgowie jest jednym z najważniejszych i jednocześnie najbardziej skomplikowanych organów w ciele człowieka. W podziale czynnościowym wyróżniamy trzy główne części mózgowia: mózg, pień mózgu oraz móżdżek. Różnią się budową, a także spełniają inne funkcje.
   Mózg to największa część mózgowia złożona z dwóch półkul. Są one oddzielone od siebie szczeliną, jednak występują między nimi połączenia w postaci włókien nerwowych. U ludzi jedna z półkul dominuje. Na zewnątrz półkule zbudowane są z istoty szarej i komórek nerwowych - neuronów. Pod warstwą szarych komórek znajduje się istota biała z włóknami komórek nerwowych - aksonami.
   Pień mózgu składa się z trzech elementów: śródmózgowia, mostu oraz rdzenia przedłużonego. Zadaniem pnia mózgu jest kierowanie podstawowymi czynnościami życiowymi człowieka. Znajdują się w nim ośrodki kontrolujące oddychanie, czynność serca, a także ciśnienie krwi oraz termoregulację.
   Móżdżek to druga pod względem wielkości część całego mózgowia. W móżdżku, tak jak w mózgu, znajdują się dwie półkule. Do zadań móżdżku należy kontrolowanie czynności ruchowych organizmu. Ta część naszego mózgowia jest odpowiedzialna za precyzję, a także płynność ruchów, które wykonujemy. Dzięki móżdżkowi możemy zachować równowagę oraz utrzymać prawidłowo napięcie mięśni.
   Pod koniec ciąży i przez pierwszy rok życia dziecka bruzdy w korze mózgowej pogłębiają się i jest ich coraz więcej. Od momentu narodzin, w ciągu pierwszego roku życia dziecka wielkość jego mózgu zwiększa się prawie trzykrotnie, by w wieku 5 lat osiągnąć wagę mózgu osoby dorosłej. Po narodzinach rozwój mózgu dziecka dotyczy przede wszystkim rozrostu komórek nerwowych. Niesamowitą cechą rozwoju mózgu jest nierównomierność tego procesu – niektóre części są niemal dojrzałe pod koniec ciąży, natomiast inne będą nabierać ostatecznego kształtu aż do dorosłości.
   Wymienione elementy:
2. lewy płat czołowy,
3. szczelina,
4. bruzdy Rolanda,
5. płat skroniowy,
6. płat ciemieniowy,
7. bruzda Sylwiusza,
8. móżdżek,
9. prawy płat czołowy,
10. poidło wielkie,
11. pień mózgu,
12. płat potyliczny,
13. móżdżek,
14. szczelina,
15. móżdżek.

Ilustracja zatytułowana Obwodowy układ nerwowy. Przedstawia sylwetkę człowieka z zaznaczonym przebiegiem nerwów. Oznaczone są: splot szyjny, splot ramienny, nerwy międzyżebrowe, splot lędźwiowy i splot krzyżowe.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. Obwodowy układ nerwowy zbudowany jest ze zwojów (współczulnych i przywspółczulnych) i nerwów (rdzeniowych oraz czaszkowych). Przekazuje informacje między ośrodkowym układem nerwowym i narządami.
   Wymienione elementy obwodowego układu nerwowego:
2. nerw pachowy,
3. nerw promieniowy,
4. nerw pośrodkowy wspólny,
5. nerw łokciowy,
6. nerw kulszowy,
7. nerw strzałkowy,
8. nerw udowo-goleniowy,
9. nerw piszczelowy,
10. mózg,
11. móżdżek,
12. nerw udowy.

Ilustracja zatytułowana Układ somatyczny i autonomiczny. Przedstawia w centrum pień mózgu z rdzeniem kręgowym. Po bokach znajdują się narządy, na których działanie wpływa układ współczulny i przywspółczulny. Są to: oczy, płuca, serce, żołądek, wątroba, jelita. Zaznaczone są połączenia między układem nerwowym, a narządami.
Na ilustracji są punkty interaktywne, pod którymi znajdują się dodatkowe informacje wraz z nagraniami tożsamymi z ich treścią lub nazwy wyróżnionych elementów.

1. W obwodowym układzie nerwowym można wyróżnić układ somatyczny i autonomiczny, które współpracując ze sobą, utrzymują w równowadze środowisko wewnętrzne organizmu.
   Układ somatyczny odbiera bodźce ze środowiska zewnętrznego i kieruje pracą mięśni szkieletowych.
   Układ autonomiczny (wegetatywny) odbiera bodźce pochodzące ze środowiska wewnętrznego i kontroluje pracę narządów, których działanie jest niezależne od naszej woli (na przykład mięśnia sercowego).
   W układzie autonomicznym wyróżniamy część współczulną i przywspółczulną. Obie, za pośrednictwem różnych nerwów, wpływają na ten sam narząd, a wykonywane przez nie czynności mają charakter przeciwstawny. Układ współczulny pobudza aktywność wielu narządów (i hamuje pracę innych) oraz mobilizuje organizm do działania w sytuacjach stresowych. Układ przywspółczulny pełni funkcje odwrotne – hamuje aktywność narządów i wycisza organizm. Układ współczulny powoduje na przykład rozszerzenie źrenic, które pojawia się, gdy organizm przygotowany jest do obrony lub ucieczki. Aby się ona udała, musi rejestrować wszystkie zagrażające mu ruchy i szczegóły otoczenia. Gdy niebezpieczeństwo minie, układ przywspółczulny sprawia, że źrenice się zwężają, a oczy już nie są tak wrażliwe na informacje płynące z otoczenia.
   Wymienione funkcje układu somatycznego i autonomicznego:
2. zwęża źrenice,
3. zwęża oskrzela,
4. zwalnia pracę serca,
5. pobudza wydzielanie soku żołądkowego i ruchy żołądka,
6. pobudza wydzielanie żółci i gromadzenia glukozy w wątrobie,
7. pobudza ruchy jelit i wydzielanie enzymów trawiennych,
8. rozszerza źrenice,
9. rozszerza oskrzela,
10. przyspiesza pracę serca,
11. hamuje wydzielanie soku żołądkowego i ruchy żołądka,
12. hamuje wydzielanie żółci i pobudza wydzielanie glukozy do krwi,
13. hamuje ruchy jelit i wydzielanie soków trawiennych.