Technologia ADSL (asymetryczna cyfrowa linia abonencka, ang. Asymmetric Digital Subscriber Line) jest jedną z cyfrowych technologii DSL (cyfrowa linia abonencka, ang. Digital Subscriber Line) umożliwiających szerokopasmowy dostęp abonentów do sieci telekomunikacyjnych i Internetu. Stanowić może etap przejściowy w miejscach, gdzie już istnieje abonencka sieć miedziana (skrętka linii telefonicznej), a budowa od podstaw światłowodowych linii opartych na technologiach FITL jest nieopłacalna.

Podstawową cechą ADSL jest zróżnicowanie przepływności łącza w zależności od kierunku transmisji. W kierunku dosyłowym do abonenta (downstream) pasmo jest zwykle dziesięciokrotnie szersze niż w przeciwnym kierunku (upstream), czyli w stronę sieci.

Aktualnie funkcjonuje wiele wersji sieci DSL różniących się zasięgiem i przepływnością informacji.

R1UIfLsUbWZVq1
Rys. 3.2.1. Zasięgi i ilość informacji przesyłanych przy użyciu technologii cyfrowych xDSL.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
R8zESUFHf8cVf1
Rys. 3.2.2. Klasyfikacja rozwiązań xDSL.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
1

Technologia/
Standanrd

Opis

Przepływowość

Tryb pracy

Zasięg [km]

IDLS
T1.219‑1991

ISDN Single Line Digital Subscriber Line („pojedyncza” cyfrowa pętla abonencka)

160 kb/s

duplex

5,4

384 DSL
(symetryczna)

single line Digital Subscriber Line („pojedyncza” cyfrowa pętla abonencka)

394 kb/s

duplex

5,4

SDSL
(symetryczna)

ISDN Single line Digital Subscriber Line („pojedyncza” cyfrowa pętla abonencka)

1544 kb/s

duplex

4,8

SDSL
(symetryczna)

ISDN Single line Digital Subscriber Line („pojedyncza” cyfrowa pętla abonencka)

2048 kb/s

duplex

4,8

HDSL / (symetryczna)
T1 (ANSI)
DTR/DM‑3017 (ETSI)

High data rate Digital Subscriber Line (cyfrowa pętla abonencka o wysokiej przepływności danych)

1544 kb/s

duplex

3,6

HDSL / (symetryczna)
T1 (ANSI)
DTR/DM‑3017 (ETSI)

High data rate Digital Subscriber Line (cyfrowa pętla abonencka o wysokiej przepływności danych)

2048 kb/s

duplex

3,6

ADSL‑CAP /
Propozycja

Asymmetric Digital Subscriber Line (asymetryczna cyfrowa pętla abonencka)

6144 kb/s

w górę

3,6

ADSL‑CAP /
Propozycja

Asymmetric Digital Subscriber Line (asymetryczna cyfrowa pętla abonencka)

640 kb/s

w dół

3,6

ADSL‑DMT /
T1.413‑1995
(ANSI)

Asymmetric Digital Subscriber Line (asymetryczna cyfrowa pętla abonencka)

6144 kb/s

w górę

3,6

ADSL‑DMT /
T1.413‑1995
(ANSI)

Asymmetric Digital Subscriber Line (asymetryczna cyfrowa pętla abonencka)

640 kb/s

w dół

3,6

RADSL

Rate‑Adaptive Digital Subscriber Line (adaptacyjna cyfrowa pętla abonencka)

32 kb/s - 9 Mb/s

w dół

zależy od szybkości

RADSL

Rate‑Adaptive Digital Subscriber Line (adaptacyjna cyfrowa pętla abonencka)

32 kb/s - 1,5 Mb/s

w górę

zależy od szybkości

VDSL /
Propozycja
(ANSI, DAVC)

Very high data rate Digital Subscriber Line (cyfrowa pętla abonencka o bardzo wysokiej przepływności danych)

12,96 Mb/s

w dół

1,6

VDSL /
Propozycja
(ANSI, DAVC)

Very high data rate Digital Subscriber Line (cyfrowa pętla abonencka o bardzo wysokiej przepływności danych)

25,92 Mb/s

w dół

0,9

VDSL /
Propozycja
(ANSI, DAVC)

Very high data rate Digital Subscriber Line (cyfrowa pętla abonencka o bardzo wysokiej przepływności danych)

51,84 Mb/s

w dół

0,28

VDSL /
Propozycja
(ANSI, DAVC)

Very high data rate Digital Subscriber Line (cyfrowa pętla abonencka o bardzo wysokiej przepływności danych)

2‑20 Mb/s

w górę

0,28

Tab. 3.2.1. Rodzina technologii xDSL.

W przypadku tej technologii sygnał jest przesyłany po dwużyłowym kablu miedzianym, którego tłumienność dla częstotliwości np. 300 kHz może dochodzić do 90 dB. Powoduje to, że maksymalna przepływność systemu jest zależna od rodzaju i stan technicznego kabla, a nie wyłącznie od możliwości modemu.

bg‑azure

Asymetria przekazu

Podstawową cechą ADSL jest asymetria przepływności łącza w zależności od kierunku transmisji. Spowodowane jest to przewagą usług o charakterze rozsiewczym (telewizja, telewizja interaktywna, wideo) nad niewielkim ruchem generowanym przez abonenta, a związanym z odpowiedzią tych usług.

Przepływność kanału od abonenta w kierunku stacji centralnej – wynosząca początkowo 16 kb/s, następnie 64 kb/s, a docelowo 640 kb/s – umożliwia interakcję abonenta na ofertę przesyłanych przez dostawcę usług w szybkim kanale docelowym. Łącze ADSL jest wyposażone dodatkowo w dwukierunkowy kanał analogowy w naturalnym paśmie przenoszenia 4 kHz dla podstawowej usługi telefonicznej. Kanał analogowy nie jest związany z usługami cyfrowymi łącza i podlega zwykłej komutacji przez centrale telefoniczne i systemy komutacji łączy.

bg‑azure

Kodowanie sygnału w skrętce

Wysoką przepływność uzyskuje się dzięki zaawansowanej technice modulacji CAP64 (Carrierless Amplitude and Phase Modulation). Technika ta stosowana jest w różnych odmianach od około 20 lat w zwykłych modemach wąskopasmowych (do 56 kb/s), a najnowsza technologia kodowania DMT (Discrete Multitone Technology) jest dopiero oferowana komercyjnie w sieciach asymetrycznych ADSL.

Klasa pętli

Długość linii

Średnica kabla

Przepływność

Klasa I

2,5 km

24 AWG = 0,51 mm

8,448 Mb/s

Klasa II

2,7 km

26 AWG = 0,4 mm

6,144 Mb/s

Klasa III

3,7 km

26 AWG = 0,4 mm

4,096 Mb/s

Klasa III

4,6 km

24 AWG = 0,51 mm

4,096 Mb/s

Klasa IV

5,5 km

24 AWG = 0,51 mm

2,048 Mb/s

Tab. 3.2.2. Zależność przepływności od rodzaju i długości zastosowanego kabla.

RoJZRBhUHCJH61
Rys. 3.2.3. Zależność przepływności od długości kabla.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
bg‑azure

Podstawowe atrybuty sygnału podłączenia ADSL

1

Mode:

G.DMT

Type:

Fast

Line coding:

Trellis on

Status:

No defect

Link power state:

L0

Downstream

Upstream

SNR margin (dB):

16.9

10.0

Attenuation (dB):

6.0

3.5

Output power (dBm):

11.9

7.7

Attainable rate (Kbps):

10944

1052

Rate (Kbps): 8000 832

8000

832

K (numer of bytes in DMT frame):

251

27

R (number of check bytes in RS code word):

0

0

S (RS code word size in DMT frame):)

1

1

D (interleaver depth):

1

1

Super Frames:

3818951

3818943

Super Frame Errors:

0

0

RS Words:

0

0

RS Correctable Errors:

0

0

Uncorrectable Eroors:

0

N/A

HEC Errors:

0

0

OCD Errors:

0

0

LCD Errors:

0

0

Total Cells:

1224947171

0

Data Cells:

151253

0

Bit Errors:

0

0

Total ESL:

1

0

Total SES:

1

0

Total UAS:

38

0

  • Pola występujące powyżej:

  • Mode (Tryb): jest to protokół modulacji — G.DMT, T1.413 lub G.lite

  • Type (Typ): typ kanału, czyli Interleave (przeplot) lub Fast (szybki)

  • Line coding (kodowanie linii): Wskazuje, czy włączone jest kodowanie Trellis

  • Status (Stan): stan łącza DSL

  • Link power state (Stan linii napięcia): wyświetla stan zarządzania energią połączenia ADSL

  • SNR margin (dB) (margines wskaźnika SNR (dB)): stosunek sygnału do szumu dla ruchu w obu kierunkach

  • Attenuation (dB) (Tłumienie (dB)): wartość szacunkowa średniego tłumienia pętli w kierunku do bramy i w kierunku do Internetu

  • Output power (dBm) (moc wyjściowa (dBm)): całkowita moc wyjściowa w obu kierunkach

  • Attainable rate (szybkość maksymalna): maksymalna możliwa do uzyskania szybkość transferu w kierunku do bramy

  • Rate (Kbps) (szybkość transmisji (Kbps)): rzeczywista szybkość transferu danych w obu kierunkach

  • K: liczba bajtów danych w ramce danych ADSL

  • R: liczba powtarzających się bajtów sprawdzających przypadająca na słowo kodu Reeda‑Solomona

  • S: długość słowa kodu Reeda‑Solomona w ramkach danych

  • D: głębokość układu przeplotu

  • Delay (opóźnienie): opóźnienie, w mikrosekundach, połączenia ADSL

  • Super frames (superramki): łączna liczba superramek

  • Super frame Errors (błędy superramek): liczba odebranych superramek zawierających błędy

  • RS words (słowa kodu RS): łączna liczba słów kodu Reeda‑Solomona (RS)

  • RS correctable Errors (naprawialne błędy kodu RS): liczba słów kodu Reeda‑Solomona z możliwymi do naprawienia błędami

  • RS uncorrectable Errors (nienaprawialne błędy kodu RS): liczba słów kodu Reeda‑Solomona z błędami, których nie można naprawić

  • HEC Errors (błędy HEC): łączna liczba błędów sumy kontrolnej nagłówka

  • OCD Errors (błędy OCD): liczba błędów opisu pozakomórkowego (OCD)

  • LCD Errors (błędy LCD): łączna liczba błędów utraty opisu komórek pamięci (LCD)

  • Total Errors (łączna liczba błędów): całkowita liczba błędów

  • Data Cells (jednostki danych): liczba jednostek danych

  • Bit Errors (błędy bitowe): liczba błędów bitowych

  • Total ES (sekundy z błędami): łączna liczba błędów rozszerzonych superramek

  • Total SES (sekundy z wieloma błędami): łączna liczba sekund z poważną liczbą błędów

  • Total UAS (sekundy niedostępności): liczba błędnych sekund niedostępności

bg‑azure

Przykładowe zakresy najważniejszych parametrów

SNR Margin (im więcej, tym silniejszy sygnał i mniejsze zakłócenia):

  • poniżej 7 dB – duże zakłócenia (spore problemy z synchronizacją)

  • 7–10 dB – mogą występować problemy z synchronizacją modemu

  • 10–20 dB – dobra siła sygnału, nie powinno być żadnych problemów

  • 20–29 dB – bardzo dobra linia

  • powyżej 29 dB – idealna linia

Line Attenuation (im mniej, tym lepiej):

  • poniżej 20 dB – idealna linia, mała odległość od centrali

  • 20–40 dB – bardzo dobra linia

  • 40–50 dB – mogą występować problemy z synchronizacją

  • 50–60 dB – mogą pojawić się spore problemy ze stabilnością łącza

  • powyżej 60 dB – bardzo duże problemy z połączeniem z centralą

Output Power: prawidłowy przedział: 10–20 dBm.

Urządzenia skonfigurowane w linii mają również możliwość sprawdzenia i przeprowadzenia testu ADSL BER Test (test bitowej stopy błędów ADSL). Test ten sprawdza jakość połączenia ADSL.

RlRH8UO579xlJ1
Rys. 3.2.5. ADSL BER test – komunikat.

Aktualnie rynek producentów oprzyrządowania oferuje uniwersalne urządzenia, które w swoim zakresie pracy mają opcję sprawdzenia i oceny połączeń xDSL, m.in.:

  • prawidłowość instalacji usługi,

  • konfigurację profili użytkowników,

  • sprawdzanie i identyfikację zakłóceń pętli przewodów miedzianych,

  • sprawdzenie przepustowości sieci z pozycji klienta,

  • szybkość strumienia audio, wideo i innych danych,

  • sprawdzenie podłączenia i dostępności POTS,

  • wykrywanie portów i odwzorowanie przewodów

R15foERB80t751
Rys. 3.2.6. Przykładowe miejsce wykonywania pomiarów. DSLAM – rozdzielacz szerokopasmowy sygnału.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1c3ibzKvIUdP1
Rys. 3.2.7. Uniwersalny przyrząd pomiarowy wykonujący m.in. funkcję testera linii miedzianych oraz xDSL.
ROP3SOhgIMA5i1
Rys. 3.2.8. A) Wynik pomiaru – test przepustowości do 1 Gbps; B) Wynik pomiaru – wykrywanie portów; C) Wynik pomiaru – odwzorowanie przewodów.

Wróć do spisu treściD19MCOS02Wróć do spisu treści

Przejdź do infografkiD1BnXG1LcPrzejdź do infografki