bg‑azure

Riesci a immaginare quanti tipi di scarpe esistono? Conosci i nomi delle scarpe? Leggi il testo e rispondi alle domande.

Czy możesz sobie wyobrazić, jak wiele jest rodzajów butów? Czy wiesz, jak się nazywają? Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania.

RBp9OtJj0kJLr
Le scarpe con la suola rossa
Buty z czerwoną podeszwą
Źródło: grafika: Unsplash.com, licencja: CC BY 3.0.
Jolanta Kuligowska - Woszczyna Le famose scarpe con la suola rossa

Laura: Mamma, posso chiederti un favore?

Mamma: Dimmi!

Laura: Mi presteresti le tue scarpe rosse con il taccoil tacco (m)tacco alto?

Mamma: Sì, però mi raccomando, non entrare da sola nel mio guardarobail guardaroba (m)guardaroba. Ogni volta che ci entri, lasci un disordineil disordine (m)disordine incredibile.

Laura: Vabbè. Ti aspetto e entriamo insieme nel tuo regnoil regno (m)regno delle scarpe.

Mamma: Allora, hai detto le scarpe rosse con il tacco alto? Sai che le ho comprate 5 anni fa a Milano?

Laura: No! E sono ancora così belle!

Mamma: Esatto! Mi prendo curaprendersi cura di qcprendo cura delle mie scarpe!

Laura: E vabbe’, lo faccio anch’io. Ma guarda queste! Quanto sono belle! Ricordi quando le hai comprate?

Mamma: Certo, questi stivalettigli stivaletti (mpl)stivaletti alla cavigliala caviglia (f)caviglia di camoscioil camoscio (m)camoscio li ho comprati nel 2020 in un negozio a Cracovia, durante una vacanza invernale.

Laura: Posso vedere pure quelle blu là?

Mamma: Eccole, si chiamano scarpe décolletéle scarpe (fpl) décolletédécolleté, non sono blu, sono color prugna. Me le ha regalate tuo padre. Le ha comprate durante un viaggio d'affari a Parigi. Belle!

Laura: Mamma, ho cambiato idea, ti supplicosupplicaresupplico, lasciamilasciarelasciami prendere in prestitoprendere in prestito da quprendere in prestito queste con la suolala suola (f)la suola rossa!

Mamma: Assolutamente no! Le ho conservate per le occasioni molto speciali. Non sarai in gradoessere in gradosarai in grado di camminarci, il tacco ha 12 centimetri.

Laura: Come si chiamano?

Mamma: Gli stilettigli stiletti (mpl)Gli stiletti oppure i tacchi a spillolo spillo (m)spillo. Li ho trovati un anno fa, durante i saldi, perciò ho potuto permettermi di comprarli e comunque sono costati un’occhio della testacostare un occhio della testasono costati un’occhio della testa.

Laura: Ok, prendo quelle rosse. Ma tu davvero sai tutto sulle tue scarpe. Hai una memoria da elefanteavere una memoria da elefantememoria da elefante, mamma.

1 Źródło: Jolanta Kuligowska - Woszczyna, Le famose scarpe con la suola rossa, licencja: CC BY 3.0.
Esercizio 1

Rispondi per iscritto alle domande.

Odpowiedz pisemnie na pytania.

  1. Quali scarpe Laura vuole prendere in prestito dalla mamma?

  2. Quando e dove la mamma ha comprato gli stivaletti alla caviglia?

  3. Di che colore sono le scarpe décolleté?

  4. Perché la mamma non vuole prestare a Laura le scarpe con la suola rossa?

  5. Dove e quando la mamma ha comprato gli stivaletti alla caviglia di camoscio?

R1MpJSCdd6w9V
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Uzgadnianie imiesłowu przeszłego biernego z zaimkami osobowymi dopełnienia bliższego

Poznałeś/poznałaś już regułę dotyczącą participio passato czyli imiesłowu przeszłego biernego. Mówi ona o tym, że jego forma w passato prossimo i innych formach złożonych nie zmienia się, jeśli czasownikiem posiłkowym jest czasownik avere.

Ho comprato un paio di scarpe da ginnastica.Kupiłem parę butów sportowych.

Abbiamo visto in vetrina dei bellissimi stivali di pelle scamosciata.Zobaczyliśmy na wystawie piękne, zamszowe kozaki.

Twoją uwagę w powyższym materiale mogły zatem zwrócić formy passato prossimo, w których participio passato, a dokładnie jego końcówka, zachowuje się zupełnie inaczej. Tego typu zmiany zachodzą wówczas, gdy forma czasu przeszłego (tu passato prossimo) poprzedzona jest zaimkiem dopełnienia bliższego lo, la, li, le.

Hai visto la vetrina di quel negozio? Sì, l'ho vista.Czy widziałeś wystawę tego sklepu? Tak, widziałem ją. (rodzaj żeński, liczba pojedyncza)

Hai provato quel tipo di scarpe? Sì, l'ho provato.Czy mierzyłeś ten rodzaj obuwia? Tak, przymierzałem go. (rodzaj męski, liczba pojedyncza)

Avete comprato quelle scarpe? Sì, le abbiamo comprate. – Kupiliście wreszcie te buty? Tak, kupiliśmy je. (rodzaj żeński, liczba mnoga)

Avete messo i sandali in valigia? Sì, li abbiamo messi. – Czy spakowaliście sandały do walizki? Tak spakowaliśmy je. (rodzaj męski, liczba mnoga)

Z powyższych przykładów wynika, że jeżeli forma czasu przeszłego poprzedzona jest zaimkiem dopełnienia bliższego, to w takim przypadku participio passato zmienia swoją końcówkę zgodnie z rodzajem i liczbą zaimka dopełnienia bliższego.

Ponadto należy zapamiętać, że przed wyrazem rozpoczynającym się od samogłoski lub litery h (nieme w języku włoskim), zaimki w liczbie pojedynczej czyli lo i la, skracają się do l’, zaimki lile, czyli zaimki w liczbie mnogiej nigdy nie przybierają takiej skróconej formy.

Hai visto Paolo? Sì, l’ho visto.Widziałeś Pawła? Tak, widziałem go.

Hai visto Maria? Sì, l’ho vista.Widziałeś Marię? Tak, widziałem ją.

ale

Hai visto i ragazzi? Sì, li ho visti.Widziałeś chłopców? Tak, widziałem ich.

Hai visto le ragazze? Sì, le ho viste.Widziałeś dziewczyny? Tak, widziałem je.

Tipi di calzature – rodzaje obuwia

Rodzajów obuwia jest bardzo dużo, poniższy materiał prezentuje tylko pewną część słownictwa związanego z tą tematyką.

Można dokonać pewnego ogólnego podziału na: le scarpe (buty):

  • eleganti – eleganckie

  • sportive – sportowe

  • leggere – lekkie

  • pesanti – mocne, ciężkie

  • invernali – zimowe

  • estive - letnie

Tipi di calzature da donna – rodzaje obuwia damskiego

  • le ballerine – baleriny, płaskie buty

  • le ciabatte – klapki, kapcie

  • le espadrillas – espadryle

  • le francesine – botki

  • le infradito – japonki

  • i mocassini – mokasyny

  • le polacchine – trzewiki, ankle boots

  • i sandali – sandały

  • i sandali alla schiava – rzymianki/gladiatorki

  • le scarpe décolleté – czółenka

  • le scarpe a tacco alto/tacco a spillo/gli stiletti – buty na wysokim obcasie/na szpilce

  • le zeppe – buty na koturnie

  • le scarpe con plateau – buty na platformie

  • le scarpe da ginnastica – buty sportowe

  • gli stivaletti – botki

  • gli stivali – kozaki

  • gli stivali alla moschettiera – muszkieterki, długie kozaki

  • gli stivali di gomma – kalosze

  • gli stivali texani – kowbojki

  • i tronchetti – sztyblety

  • gli zoccoli – chodaki

Tipi di calzature da uomo – rodzaje obuwia męskiego

  • le loafers – loafersy

  • i mocassini – mokasyny

  • i monk/le scarpe con le fibbie – monki, półbuty z klamerkami,

  • i polacchini/le polacchine – trzewiki sznurowane

  • le scarpe oxford – oxfordy, wiedenki

  • le scarpe a collo alto – trzewiki, buty nad kostkę

  • le scarpe da barca – buty żeglarskie

  • le scarpe da ginnastica – buty sportowe

  • i sandali – sandały

  • gli scarponcini – botki

  • gli stivaletti chelsea – sztyblety

  • gli stivaletti stringati – trapery, glany

  • gli stivali di gomma – kalosze

  • gli stivali texani – kowbojki

Zwroty dotyczące obuwia

  • mettersi/infilare le scarpe – wkładać buty

  • togliere/togliersi le scarpe – zdjąć buty

  • le scarpe sono un po’ strette – buty są za ciasne

  • le scarpe calzano – buty pasują

  • andare scalzo/a – chodzić boso

  • fare la scarpetta (ds. bucik) – wytrzeć talerz z sosu kawałkiem chleba, zebrać pozostały na nim sos.

RsDc5EZVrSTV6
Fare la scarpetta
Wytrzeć talerz z sosu kawałkiem chleba
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, grafika: Elżbieta Tomasi-Kapral, licencja: CC BY 3.0.
R1R2iIAFJk1S5
Appunti:  (Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Dizionario

f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski, pl = plurale - liczba mnoga

avere una memoria da elefante
avere una memoria da elefante
RwWP59157Ni9E1
Nagranie dźwiękowe

mieć doskonałą pamięć

RSBuYCwuNnWMQ1
Nagranie dźwiękowe
il camoscio (m)
il camoscio (m)
R1BT53wXZ74TS1
Nagranie dźwiękowe

zamsz, skóra zamszowa

RhpyWoNje2wPY1
Nagranie dźwiękowe
la caviglia (f)
la caviglia (f)
RTdLH2QDJAPyM1
Nagranie dźwiękowe

kostka

RTOYU5dnkCOoh1
Nagranie dźwiękowe
costare un occhio della testa
costare un occhio della testa
RPefKt809QksT1
Nagranie dźwiękowe

kosztować fortunę, mnóstwo pieniędzy

R2ABYBo6ch7zc1
Nagranie dźwiękowe
il disordine (m)
il disordine (m)
Rx0SmQEVXxthA1
Nagranie dźwiękowe

bałagan

RToCSiEeAvgKs1
Nagranie dźwiękowe
essere in grado
essere in grado
RLGIDanJCztIO1
Nagranie dźwiękowe

być w stanie

RYeQJOrcERv8F1
Nagranie dźwiękowe
il guardaroba (m)
il guardaroba (m)
RduiKppxrzwCP1
Nagranie dźwiękowe

garderoba

R1KQNc9JAA0491
Nagranie dźwiękowe
lasciare
lasciare
R8dlvsfc2ae941
Nagranie dźwiękowe

tu: pozwalać

R1Od5P48lLUal1
Nagranie dźwiękowe
prendere in prestito da qu
prendere in prestito da qu
RxAQDqVGup0YP1
Nagranie dźwiękowe

pożyczać od kogoś

RC6H9Zi38p6Cv1
Nagranie dźwiękowe
prendersi cura di qc
prendersi cura di qc
R15DopCjWR32P1
Nagranie dźwiękowe

troszczyć się o coś

R1UgSY7hxMfsU1
Nagranie dźwiękowe
il regno (m)
il regno (m)
RBtcRnjiQoQmg1
Nagranie dźwiękowe

królestwo

RJIWG6lxV7j9x1
Nagranie dźwiękowe
le scarpe (fpl) décolleté
le scarpe (fpl) décolleté
RBxzFzvxjcxEl1
Nagranie dźwiękowe

czółenka

RwJAHNi5FbbbX1
Nagranie dźwiękowe
lo spillo (m)
lo spillo (m)
RfFmZTF4C6sdL1
Nagranie dźwiękowe

szpilka

R1UtY5OvPCa8C1
Nagranie dźwiękowe
gli stiletti (mpl)
gli stiletti (mpl)
R1aAoIUIzJBUG1
Nagranie dźwiękowe

szpilki (typ obcasa)

RSPEctJtp4pnD1
Nagranie dźwiękowe
gli stivaletti (mpl)
gli stivaletti (mpl)
R1KecnovyOUgE1
Nagranie dźwiękowe

kozaczki

REjuB2PbeiGy81
Nagranie dźwiękowe
la suola (f)
la suola (f)
RKy2ooiUKCeaM1
Nagranie dźwiękowe

podeszwa

R1IBrpf9WfJlT1
Nagranie dźwiękowe
supplicare
supplicare
R1WrFAmChaWUv1
Nagranie dźwiękowe

błagać

R1GTv1kwVtwcv1
Nagranie dźwiękowe
il tacco (m)
il tacco (m)
RJsu5h8NKn0PU1
Nagranie dźwiękowe

obcas

RmLfskIpXdT1z1
Nagranie dźwiękowe