Słownik pojęć dla e‑materiału

bg‑gold

Aby wyszukać pojęcie lub frazę występujące w słowniku, wpisz je w poniższą ramkę.

agregat cementacyjny

(potocznie cemenciarka) - urządzenie stosowane w celu zatłaczania zaczynu uszczelniającego do otworu wiertniczego. Wyposażone w pompy wysokociśnieniowe umożliwiające pokonanie znacznych oporów przepływu występujących w otworze w trakcie zabiegu cementowania. Agregat połączony jest z głowicą cementacyjną przy pomocy rurek wysokociśnieniowych. Agregaty cementacyjne występują na podwoziach samochodowych lub jako samodzielne skidy (w zabudowie ramowej)

RSb3KhmHICqOi

Na zdjęciu widać agregat cementacyjny na podwoziu samochodowym widzianym pod kątem.Agregat osadzony jest na podwoziu samochodowym, które ma cztery koła po każdej ze stron. Pomiędzy kabiną kierowcy a tylną częścią podwozia znajduje się element o kształcie pomarańczowego prostopadłościanu z zamykanymi drzwiami. Jest to szafla w której widoczne są elementy do agregatu. W tylnej części podwozia znajduje się platforma zabezpieczona barierką ochronną. Poniżej biegną rury łączą się z prostopadłościennym elementem będącym pompą. Rury i węże są połączone ze sobą. Z tyłu podwozia samochodowego jest podwieszone koło zapasowe. — Agregat cementacyjny na pojeździe
Źródło: GroMar Sp z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

Animacja procesu w 3D Przepływ płynów technologicznych w otworze wiertniczym podczas zabiegów cementowaniaDVkFwvjwxAnimacja procesu w 3D Przepływ płynów technologicznych w otworze wiertniczym podczas zabiegów cementowania

aparat vicat'a

urządzenie laboratoryjne stosowane w celu oznaczenia czasu początku, końca oraz czasu wiązania zaczynu cementowego (jako różnica czasu początku i końca wiązania). Składa się z swobodnie poruszającego się, obciążonego ruchomego trzonka o ciężarze 300 G, zakończonego igłą, która podczas badania zagłębia się w wiążącym zaczynie cementowym

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

baryt

minerał o wzorze BaSOIndeks dolny 4 (siarczan Baru) stosowany w wiertnictwie jako materiał obciążający, do zwiększania gęstości płuczki wiertniczej. Czysty Baryt posiada gęstość 4,26 kg/dmIndeks górny 3

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

Film edukacyjny Obsługa maszyn i urządzeń stosowanych w procesie sporządzania i oczyszczania płuczki wiertniczejDPHLR5iQ5Film edukacyjny Obsługa maszyn i urządzeń stosowanych w procesie sporządzania i oczyszczania płuczki wiertniczej

bentonit

osadowa skała ilasta stosowana w wiertnictwie jako komponent płuczkowy do uzyskania struktury płuczki wiertniczej o właściwościach wodnodyspersyjnych (suspensji ilastej). Odpowiada za podwyższenie parametrów reologicznych oraz obniżenie filtracji. Składa się głównie z minerału o nazwie montmorylonit

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

biocyd

środek biobójczy, dodawany do płuczek wiertniczych oraz innych płynów roboczych. Powoduje zahamowanie życia grzybów i bakterii

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

bomba cementacyjna

element stosowany w cementowaniu dwu i wielostopniowym. Bomba cementacyjna wrzucana jest do głowicy cementacyjnej po zakończeniu pierwszego stopnia cementowania. Zadaniem bomby jest otwarcie okna w mufie cementacyjnej po uderzeniu w jej pierwszą (dolną) tuleję. Zbicie dolnej tulei (przesunięcie) umożliwia przepływ zaczynu uszczelniającego do przestrzeni pierścieniowej powyżej mufy cementacyjnej. Pozwala to uszczelnić interwał powyżej zakończenia I stopnia cementowania.to element kolumny rur okładzinowych montowany na jej dolnym końcu. Zadaniem buta jest między innymi ułatwienie wprowadzenia do otworu kolumny rur okładzinowych. Dzieje się tak przez jego zaokrąglenie w dolnej części. But cementacyjny może występować wraz z zaworem zwrotnym. Zastosowanie zaworu zwrotnego uniemożliwia swobodny przepływ płynów do wnętrza kolumny w trakcie jej zapuszczania do otworu i po zakończeniu cementowania

but cementacyjny

jest to element kolumny rur okładzinowych montowany na jej dolnym końcu. Zadaniem buta jest między innymi ułatwienie wprowadzenia do otworu kolumny rur okładzinowych. Dzieje się tak przez jego zaokrąglenie w dolnej części. But cementacyjny może występować wraz z zaworem zwrotnym. Zastosowanie zaworu zwrotnego uniemożliwia swobodny przepływ płynów do wnętrza kolumny w trakcie jej zapuszczania do otworu i po zakończeniu cementowania

cementowanie dwustopniowe

zabieg cementowania kolumn rur okładzinowcj, w którym przestrzeń pierścieniowa zostaje wypełniona zaczynem cementowym w dwóch etapach. Cementowanie to jest stosowane, kiedy:

1) cementowanie jednostopniowe niesie ryzyko zeszczelinowania skał, ze względu na niski gradient szczelinowania skał,

2) zaczyn cementowy ze względu na zbyt wysoką temperaturę na dnie otworu może stać się nieprzetłaczalny przed końcem zabiegu cementowania,

3) na wiertni brakuje agregatów cementacyjnych o odpowiednio wysokim ciśnieniu tłoczenia. Cementowanie dwustopniowe wymaga zastosowania w konstrukcji otworu mufy cementacyjnej, która ulega otwarciu w drugim etapie cementowania pod wpływem opadnięcia bomby cementacyjnej, co umożliwia przepływ zaczynu w interwale powyżej zacementowanej strefy w pierwszym stopniu

cementowanie jednostopniowe

proces polegający na uszczelnieniu przestrzeni pierścieniowej pomiędzy kolumną rur okładzinowych, a ścianą otworu, w jednym zabiegu. Proces cementowania rozpoczyna się od przepłukania ścian otworu poprzez zatłoczenie cieczy przemywającej. Następnie z głowicy cementacyjnej wypuszczany jest dolny klocek cementacyjny, który spychany jest w dół poprzez tłoczną ciecz buforową, a zaraz za nią zaczyn cementacyjny. Po wtłoczeniu wymaganej objętości zaczynu cementacyjnego z głowicy cementacyjnej uwalniany jest górny klocek cementacyjny, który działa jak tłok popychany przez zatłaczaną zaraz po jego uwolnieniu ciecz przybitke. Przepływ zaczynu cementowego do przestrzeni pierścieniowej możliwy jest dzięki pęknięciu przepony klocka dolnego pod wpływem wzrostu ciśnienia. Ciecz przybitka spychająca klocek górny to najczęściej płuczka wiertnicza, która wypełniała otwór przed przystąpieniem do zabiegu cementowania. Cementowanie jednostopniowe kończy się, kiedy górny klocek cementacyjny oprze się na dolnym, a zawór zwrotny ulegnie samoczynnemu zamknięciu

cementowanie otworu

proces polegający na wypełnieniu przestrzeni pierścieniowej zaczynem uszczelniającym pomiędzy cementowaną kolumną rur okładzinowych, a ścianą otworu wiertniczego

centralizator

zewnętrzny element uzbrojenia kolumny rur okładzinowych, którego zadaniem jest trzymywanie w osi otworu zapuszczanej kolumny tak, aby grubość płaszcza cementowego była jak najbardziej równa naokoło kolumny rur okładzinowych

ciecz buforowa

określenie stosowane do cieczy przemywających, wyprzedzających i rozdzielających. Najczęściej pod tym określeniem rozumiany jest płyn rozdzielający zaczyny cementowe od cieczy przemywających. Jedną z najprostszych form, która może być nazwana buforem jest tzw. zaczyn cementowy oczyszczający (zaczyn cementowy o małej gęstości, niskiej lepkości i małej filtracji, który można tłoczyć z turbulentnym reżimem przepływu)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

ciecz kwasująca

jest to płyn stosowany w celu:

1) przywrócenia drożności porów w skale zbiornikowej, a tym samym zwiększenia przepuszczalności strefy przyotworowej oraz zintesyfikowania przypływu medium złożowego do odwiertu,

2) zwiększenia zdolności kolektorskich skał otaczających otwór wiertniczy. Ciśnienie z jakim wtłaczany jest wodny roztwór kwasu do otworu powinno być niższe od ciśnienia szczelinowania skały. Sprzyja to powolnej i równomiernej penetracji porów w skale i zwiększenie ich przekroju. Jako ciecze kwasujące stosuje się roztwory kwasu solnego lub fluorowodorowego

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

Interaktywne materiały sprawdzająceDqu6VqP8fInteraktywne materiały sprawdzające

ciecz przemywająca

ciecze przemywające (przemywki) są to płyny, których gęstość jest bardzo zbliżona do wody lub ropy. Płyny te powodują na ogół rozcieńczanie lub dyspergowanie płuczki w otworze. Z uwagi na ich niską lepkość są szczególnie przydatne przy wytłaczaniu w turbulentnym reżimie przepływu, który to może prowadzić do bardzo efektywnego oczyszczenia otworu z pozostałości po wierceniu i wyparciu płuczki. Najprostszą cieczą przemywającą jest woda. W bardziej zaawansowanych recepturach, dla lepszego rozcieńczenia i zdyspergowania płuczki stosuje się dodatki chemiczne, które stanowią mieszaninę rozpuszczalników i środków powierzchniowo – czynnych. Najczęściej stosowanym środkiem dyspergującym są lignosulfoniany i taniny. Przy stosowaniu płuczki olejowej jako dodatków do cieczy przemywających używa się też środków powierzchniowo czynnych i detergentów. Zazwyczaj preferuje się niejonowe lub anionowe środki powierzchniowo - czynne

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

Interaktywne materiały sprawdzająceDqu6VqP8fInteraktywne materiały sprawdzające

ciecz przybitka

(przybitka) - ciecz zatłaczana do otworu w trakcie procesu cementowania, w celu wywarcia nacisku na górny klocek cementacyjny, działający jak tłok wytłaczający zaczyn cementowy do przestrzeni pierścieniowej. Najczęściej płuczka przybitka to taka sama płuczka, jaka wypełniała otwór przed zabiegiem cementowania

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

ciecz robocza

do prac rekonstrukcyjnych stosuje się wodne roztwory soli, które również mogą stanowić bazę do sporządzania bardziej złożonych receptur. Ciecze do rekonstrukcji winny charakteryzować się minimalną zawartością fazy stałej oraz odpowiednio wysoką gęstością. Tak przygotowana ciecz robocza pozwala na minimalizowanie uszkodzenia skał zbiornikowych w strefie przyodwiertowej złoża w rekonstruowanych lub uzbrajanych odwiertach

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

Interaktywne materiały sprawdzająceDqu6VqP8fInteraktywne materiały sprawdzające

ciecz szczelinująca

jest to ciecz, która wtłaczana do otworu wiertniczego pod ciśnieniem przekraczającym gradient szczelinowania warstw powoduje rozerwanie skały oraz powstanie w niej szczelin. Grubość wytworzonej szczeliny jest nie większa niż kilka milimetrów. Celem zabiegu szczelinowania jest wytworzenie sztucznego, przepuszczalnego kolektora w skale o niskiej przepuszczalności. Dlatego wraz z płynem do wytworzonej szczeliny dostarczany jest propant, czyli kruszywo kwarcowe (piasek) o odpowiedniej ziarnistości, kształcie ziaren i wytrzymałości

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

Interaktywne materiały sprawdzająceDqu6VqP8fInteraktywne materiały sprawdzające

cylinder miarowy

jest to walcowe, pionowe naczynie laboratoryjne z odpowiednio naniesioną skalą pomiarową, umożliwiającą odczytanie objętości cieczy. Cylinder miarowy stosowany jest do pomiaru odstoju zaczynu cementowego

RDF4zkMSgytGL

Ilustracja przedstawia szklane naczynie o kształcie walca, który jest zamknięty od dołu. Na nim zaznaczona jest skala objętości. Aby dokonać pomiaru objętości cieczy należy nalać cieczy do cylindra a następnie odczytać ze skali wartość. — Cylinder miarowy
Źródło: Hannes Grobe, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 2.5.

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

czas gęstnienia

jest to czas jaki upływa od momentu osiągnięcia przez zaczyn cementowy początku czasu gęstnienia 30 Bc (Beardenów) do momentu osiągnięcia wartości 100 Bc. Badanie czasu gęstnienia odbywa się w konsystometrze obrotowym atmosferycznym lub ciśnieniowym. Badanie to przeprowadza się w celu określenia czasu, po którym zaczyn przestanie być przetłaczalny, czyli możliwy do wtłoczenia w trakcie zabiegu cementowania. W przemyśle za zaczyn nieprzetłaczalny uznaje się taki, który osiągnął wartość 70 Bc

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

czas gęstnienia zaczynu pomiar

jest to procedura przeprowadzana przy wykorzystaniu konsystometru atmosferycznego lub ciśnieniowego. Pomiar ten ma ustalić czas zachowania płynności zaczynu cementowego w warunkach panujących w otworze, tj. w odpowiednio wysokiej temperaturze i ciśnieniu. Uzyskane wyniki wyraża się w jednostkach Bc (stopniach Baerdena). Przyjmuje się wartość 30 Bc jako początek gęstnienia, a 100 Bc jako koniec gęstnienia. W praktyce przemysłowej zaczyn, który osiągnął 70 bC przestaje być przetłaczalny. Pomiar czasu gęstnienia receptury zaczynu cementowego przeprowadza się obowiązkowo przed użyciem danej receptury. Dzięki temu badaniu wiadomo, w jakim czasie należy wytłoczyć zaczyn do przestrzeni pierścieniowej otworu

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

czas końca wiązania zaczynu

jest to czas od momentu zarobienia zaczynu do momentu, po którym igła aparatu Vicat’a swobodnie opadając nie może się zagłębić w próbce cementu na więcej niż na 2% głębokości próbki (ok. 1mm)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

czas od rozpoczęcia tłoczenia cementu

jest to czas jaki upłynął od rozpoczęcia wtłaczania zaczynu cementowego do otworu. Podczas cementowania ten moment przyjmuje się jako początek zabiegu cementowania w aspekcie zachowania odpowiedniej płynności zaczynu (konsystencji), wyznaczonej podczas badania konsystometrem

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

czas początku wiązania zaczynu

jest to czas od momentu zarobienia zaczynu do momentu, po którym igła aparatu Vicat’a swobodnie opadając zatrzymuje się w odległości większej od spodu próbki niż 2% jej wysokości. Przyjmuje się, że pierwszy pomiar, w którym igła przestaje zagłębiać się do dna próbki, jest początkiem czasu wiązania

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

czas tłoczenia przybitki

jest to czas jaki upływa od rozpoczęcia wtłaczania cieczy przybitki do momentu oparcia się klocka cementacyjnego górnego o dolny, tzw. dobicie górnego klocka do dolnego

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

czas wiązania zaczynu

różnica między wartością czasu początku i końca wiązania zaczynu

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

czas wiązania zaczynu pomiar

jest to procedura przeprowadzana przy użyciu aparatu Vicat'a. Urządzenie to wyposażone jest w suwadło o ciężarze 300 G, zakończonego igłą. Pomiar czasu wiązania polega na cyklicznym zanurzaniu pod własnym ciężarem igły w próbce zaczynu cementowego. Za początek czasu wiązania uznaje się czas, w którym igła przestaje osiągać dno naczynia z próbką zaczynu. Koniec czasu wiązania jest tożsamy z wbijaniem się igły na głębokość nie większą niż 2% wysokości próbki (ok. 1mm)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

czas wytłaczania zaczynu cementowego

czas jaki upływa od rozpoczęcia tłoczenia zaczynu cementowego do zatłoczenia całej jego przewidzianej objętości do przestrzeni pierścieniowej otworu. W cementowaniu z użyciem górnego klocka za koniec wytłaczania zaczynu przyjmuje się moment dobicia górnego klocka do dolnego i zakończenie pracy agregatu cementacyjnego

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

degazator - element układu oczyszczania płuczki

do którego trafiają płyny z otworu po zadławieniu. Następnie gaz jest przekazywany z degazatora do flary, gdzie zostaje spalany, a płuczka na powrót trafia do obiegu

dobicie górnego klocka

jest to oparcie się górnego klocka o dolny na spodzie cementowanej kolumny rur okładzinowych, co skutkuje zatrzymaniem przepływu. Jest to moment zakończenia cementowania

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

dodatki do zaczynów

materiały dodawane do zaczynów cementowych w ilości większej niż 5% masy suchego spoiwa (cementu). Wśród dodatków można wyróżnić miedzy innymi: materiały obciążające, wypełniacze, materiały wpływające na poprawę wytrzymałości i szczelności

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

domieszki do zaczynów

materiały dodawane do zaczynów cementowych w ilości mniejszej niż 5% masy suchego spoiwa (cementu). Modyfikują one właściwości świeżego i stwardniałego zaczynu uszczelniającego (upłynniacze, odpieniacze, regulatory czasu wiązania, dyspersanty, aktywatory, inne)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

dyspersanty

środki dodawane do płuczek wiertniczych, powodujące dyspersję, czyli utworzenie struktury w płynie, pozwalającej na zwiększanie lepkości i utrzymywanie w zawieszeniu cząstek stałych. Fizyko - chemiczne dyspersanty zapewniają stabilność cieczy wiertniczej, zmniejszają filtrację i zwiększają wytrzymałość strukturalną. Przykładowe środki dyspergujące: akryloalkilosulfoniany, polimery, sulfoniany, wodorotlenki polisacharydów, bentonit

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

filtracji płuczki pomiar

filtracja API – pomiar przeprowadzany dla płuczek wiertniczych, cieczy roboczych oraz innych płynów o lepkości zbliżonej do płuczki wiertniczej. Pomiar ten zakłada wykorzystanie prasy filtracyjnej API, do której do celi pomiarowej wlewa się płuczkę wiertniczą. Po zamknięciu celi i umieszczeniu w ramie prasy filtracyjnej odkręca się zawór z powietrzem (lub azotem) dostarczając ciśnienie 0,7 MPa. Wynikiem pomiaru filtracji jest objętość filtratu, który z króćca dolnego wieczka wypłynie do zlewki. Filtrację przeprowadza się przez czas 30 min

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

filtracji zaczynu pomiar

pomiar przeprowadzany dla zaczynów cementowych. Pomiar ten zakłada wykorzystanie prasy filtracyjnej API, do której do celi pomiarowej wlewa się zaczyn cementowy. Po zamknięciu celi i umieszczeniu w ramie prasy filtracyjnej odkręca się zawór z powietrzem (lub azotem) dostarczając ciśnienie 0,7 MPa. Wynikiem pomiaru filtracji jest objętość filtratu, który z króćca dolnego wieczka wypłynie do zlewki oraz czas wypływu filtratu do przebicia gazu. Przyjmuje się, że receptura dedykowana do cementowania głębokich otworów nie powinna odznaczać się przebiciem gazu przez czas 30 min. Po upływie tego czasu pomiar ulega zakończeniu

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

gęstości płuczki pomiar

jest to procedura pomiarowa przeprowadzana przy pomocy wagi płuczkowej (inna nazwa waga Baroid lub waga ramienna), mająca na celu ustalenie gęstości płynu. Podczas pomiaru do naczynia wagi wlewa się porcję płuczki, a następnie naczynie przykrywa wieczkiem. Ustawiając wagę na podstawce, suwakiem na ramieniu manipuluje się tak, aby waga pozostała w poziomie. Odczyt dokonany z lewej strony suwaka wskazuje na skali gęstość płuczki

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

gęstości zaczynu pomiar

jest to procedura pomiarowa przeprowadzana przy pomocy wagi płuczkowej (inna nazwa waga Baroid lub waga ramienna), mająca na celu ustalenie gęstości płynu. Podczas pomiaru do naczynia wagi wlewa się porcję zaczynu cementowego, a następnie naczynie przykrywa wieczkiem. Ustawiając wagę na podstawce, suwakiem na ramieniu manipuluje się tak, aby waga pozostała w poziomie. Odczyt dokonany z lewej strony suwaka wskazuje na skali gęstość zaczynu cementowego

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

głowica cementacyjna

element wyposażenia powierzchniowego kolumny rur okładzinowych**,** przykręcana do ostatniego połączenia gwintowego, wystającego ponad stół wiertniczy, na końcu zapuszczonej kolumny rur okładzinowych. Konstrukcja głowicy cementacyjnej umożliwia zamontowanie w jej wnętrzu klocków cementacyjnych, które zostaną użyte do rozdzielenia kolejnych cieczy tłoczonych do otworu

głowica dwuklockowa

głowica cementacyjne stosowana do cementowań (umożliwia zamontowanie we wnętrzu dwóch klocków cementacyjnych)

głowica jednoklockowa

głowica cementacyjna stosowana do cementowań (umożliwia zamontowanie we wnętrzu jednego klocka cementacyjnego)

granicy płynięcia pomiar

procedura wyznaczania parametru określającego jeden z parametrów reologicznych płuczki wiertniczej. Granicę płynięcia wyznacza się odejmując od uzyskanej wartości z lepkościomierza obrotowego przy 300 obr/min wartość lepkości plastycznej. Uzyskana wartość posiada wymiar lb/100ftIndeks górny 2. Aby przeliczyć wynik na Pa należy uzyskaną wartość pomnożyć prze wartość 0,4788

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

guar - gum

naturalny polimer stosowany w płynach wiertniczych, odpowiadający za wytworzenie struktury w płynie co pozwala na utrzymanie fazy stałej w zawieszeniu

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

hydrocyklon

urządzenie do oczyszczania płuczki wiertniczej z zanieczyszczeń różnej wielkości. Zasada działania hydrocyklonu polega na wykorzystaniu siły odśrodkowej. Struga cieczy tłoczona jest do hydrocyklonu pompą odśrodkową, po czym wewnątrz stożkowego leja hydrocyklonu następuje (podczas ruchu wirowego) przepływ fazy ciężkiej do dołu, a lżejszej do góry. Hydrocyklony różnią się średnicą leja. Im większa średnica leja, tym oddzielane cząstki mają większą średnicę. Stąd nazwy: odmulacz, odpiaszczacz, mikrocyklon

kalibracja lejka Marsha

polega na przeprowadzeniu pomiaru przy pomocy wody destylowanej o temperaturze 20Indeks górny 0C +/- 1Indeks górny 0C. Za skalibrowane urządzenie uznaje się takie, w którym czas wypływu tejże wody z lejka wyniesie 27 sekund +/- 1 sekunda

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

kalibracja wagi płuczkowej

kalibracja wagi płuczkowej Baroid polega na zbadaniu gęstości wody destylowanej o temperaturze 20Indeks górny 0C +/- 1Indeks górny 0C W przypadku, jeżeli wskazanie różni się od prawidłowej gęstości wody (1 g/cmIndeks górny 3), należy dodać lub ująć śrutu w cylinderku po przeciwnej stronie od pojemnika na ciecz wiertniczą. Wskazanie jest zaniżone – dodać śrutu, zawyżone – ująć

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

klocek cementacyjny

element stosowany w trakcie cementowania kolumny rur okładzinowych. Klocki cementacyjne mają za zadanie rozdzielać zatłaczane płyny wiertnicze do otworu w trakcie tych prac. Klocek dolny, ciecz przemywającą od cieczy buforowej. Klocek górny, zaczyn cementowy od cieczy przybitki

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

klocek dolny

klocek dolny uwalniany jest z głowicy cementacyjnej po zatłoczeniu cieczy przemywającej otwór wiertniczy i przed zatłoczeniem cieczy buforowej. Klocek dolny dzięki swojej konstrukcji, po oparciu się o pierścień oporowy nad zaworem zwrotnym w bucie kolumny rur okładzinowych, pęka i umożliwia dalszy przepływ zaczynu do przestrzeni pierścieniowej

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

klocek górny

klocek górny uwalniany jest z głowicy cementacyjnej po zatłoczeniu przewidzianej objętości zaczynu uszczelniającego. W odróżnieniu od klocka dolnego jest niepękający, a jego zadaniem jest rozdzielenie zaczynu od cieczy przybitki. Oparcie się klocka górnego o dolny świadczy o końcu procesu cementowania

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

konsystometr atmosferyczny

urządzenie służące do badania czasu gęstnienia zaczynu cementowego przy działaniu temperatury odzwierciedlającej warunki otworowej, bez wywierania dodatkowego ciśnienia na zaczyn

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

konsystometr HTHP

jest to urządzenie służące do badania czasu gęstnienia zaczynu cementowego w warunkach wysokiej temperatury jak i ciśnienia, odzwierciedlających warunki otworowe (HT – High temperature, HP – High pressure)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

koryta płuczkowe

pozwalają na kierowanie płuczki wiertniczej spływającej z sit wibracyjnych, grawitacyjnie do odpowiednich zbiorników. Koryta płuczkowe posiadają system kaskad i zastawek, które powodują wytrącenie zwiercin z płuczki i ich osadzanie na dnie koryt. Koryta płuczkowe pozwalają w sposób bierny (bez udziału dodatkowej energii) oczyszczać płuczkę ze zwiercin. Oczyszczanie to jest mało efektywne

kosz zasypowy leja

element w kształcie odwróconego ostrosłupa (leja) służący do dodawania komponentów płuczkowych do płuczki wiertniczej, zarówno sypkich jak i płynnych. Poniżej kosza zasypowego i zastawki blokującej, znajduje element rurociągu ssącego wytwarzający lokalnie obniżenie ciśnienia przepływającej strugi cieczy – dysza De Lavala

kubek Forda

urządzenie laboratoryjne stosowane do badania właściwości świeżego zaczynu cementowego, stosowane przy określeniu czasu wypływu znanej objętości zaczynu cementowego, przez otwór w jego dnie. Kubek Forda pozwala określić lepkości względną zaczynu, wyrażoną w sekundach

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

lej płuczkowy (mieszalnik hydrauliczny)

służy zarówno do przygotowania płuczki, jak i obróbki jej parametrów w czasie wiercenia. Jest to urządzenie podciśnieniowe wykorzystujące zasadę lokalnego obniżenia ciśnienia w strudze cieczy przepływającej przez dyszę De Lavala i zasysanie iłu z leja w wyniku czego następuje mieszanie iłu z wodą i komponentami. Płuczka wzbogacona w dodane komponenty trafia do zbiornika slagowego

lejek Marsha

urządzenie laboratoryjne w kształcie stożka, służące do badania czasu wypływu cieczy przez otwór w jego wierzchołku. Lejek Marsha pozwala określić lepkość umowną płuczki wiertniczej

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

lepkości względnej zaczynu pomiar

pomiar lepkości względnej świeżego zaczynu cementowego polega na wypełnieniu kubka Forda do wierzchu zaczynem przy jednoczesnym zatkaniu otworu zlewowego w jego dnie. Następnie równocześnie z włączeniem stopera otwór zatkany palcem jest odtykany oraz następuje pomiar czasu wypływu całej objętości. Czas mierzy się do wypłynięcia całej porcji zaczynu przy zachowaniu ciągłości strugi. W przypadku przerwania strugi przed wypłynięciem całej objętości zaczynu, uznaje się, że pomiaru nie da się wykonać

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

lepkościomierz obrotowy

urządzenie laboratoryjne stosowane do określenia parametrów reologicznych płynów wiertniczych, czyli lepkości: plastycznej – PV, lepkości pozornej – AV, oraz granicy płynięcia – YP

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

lepkości plastycznej pomiar

PV (plastic viscosity) polega na odczytaniu wychyleń wskazówki sprzężonej osią z bobem lepkościomierza przy prędkości obrotowej wrzeciona równej 600 obr/min i 300 obr/min. Wartość lepkości plastycznej to różnica pomiędzy odczytem przy phi600 a phi300. Wynik odczytywany jest w mPas

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

lepkości pozornej pomiar

pomiar lepkości pozornej AV (apparent viscosity) polega na odczytaniu wychyleń wskazówki sprzężonej osią z bobem lepkościomierza przy prędkości obrotowej wrzeciona równej 600 obr/min. Wartość lepkości pozornej to odczyt przy phi600 podzielony na 2. Wynik odczytywany jest w mPas

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

lepkości umownej płuczki pomiar

pomiar lepkości umownej płuczki wiertniczej wykonuje się przy pomocy lejka Marsha. Pomiar polega na zmierzeniu czasu wypływu płuczki wiertniczej, wcześniej wlanej do lejka przez sitko z równocześnie zakrytym otworem wypływowym palcem. Uruchomienie pomiaru czasu jest równoznaczne z odetkaniem otworu wypływowego, a wynikiem lepkości umownej jest czas wypływu 1000 cmIndeks górny 3 płuczki do naczynia z naniesioną podziałką. Wynik lepkości umownej podaje się w sekundach

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

lignosulfonian

dodatek do płuczki wiertniczej stosowany w celu jej rozcieńczania. Powoduje zmniejszenie lepkości, granicy płynięcia oraz stabilizację filtracji

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

łata pomiarowa

łata z naniesioną skalą pomiarową, wystająca ze zbiorników płuczkowych, zakończona od spodu pływakiem. Element służący do wskazań poziomu płuczki wiertniczej, informujący o zmianie poziomu płuczki w zbiorniku. Współcześnie łaty zastępuje się elektronicznymi czujnikami poziomu płuczki w zbiornikach

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

magazyn komponentów płuczkowych

miejsce składowania wszelkich dodatków regulujących właściwości płuczki wiertniczej

manifold dławienia

zespół zwężek i zasów pozwalający na kontrolowanie wypływu z otworu wiertniczego zgazowanej płuczki, podczas likwidacji erupcji wstępnej

mieszadło laboratoryjne

urządzenie stosowane w celu wymieszania składników płynów wiertniczych, w tym płuczki wiertniczej lub zaczynu cementowego w warunkach laboratoryjnych

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

mieszalnik cementu

urządzenie przemysłowe mające na celu zhomogenizowanie całej objętości zaczynu cementowego, przeznaczonego do wykonania operacji uszczelniania kolumny rur okładzinowych

mikrocyklon

jest to jeden hydrocyklonów, o średnicy 2’’, służący do oddzielania najdrobniejszej fazy stałej, pozostającej w płuczce wiertniczej

Mud Cleaner

urządzenie aktywne do oczyszczania płuczki będące połączeniem sita wibracyjnego i kilku, kilkunastu hydrocyklonów. Oczyszczana płuczka początkowo trafia do lejów hydrocyklonu, a następnie oddzielona od niej cięższa frakcja doczyszczana jest na sicie wibracyjnym o bardzo gęstych oczkach siatki. Mud Cleaner często jest używany do oddzielania barytu od płuczki, a tym samym do odciążenia płuczki

mufa cementacyjna

element wyposażenia kolumny rur okładzinowych stosowany przy zabiegu dwustopniowego cementowania. Umożliwia przepływ zaczynu do przestrzeni pierścieniowej powyżej zacementowanego w pierwszym stopniu interwału. Wyposażony w dwie tuleje przesuwne. Pierwsza tuleja zbijana jest w dół bombą wrzutową, co powoduje otwarcie okna w rurze okładzinowej. Druga tuleja zamyka okno w rurze okładzinowej pod wpływem naporu górnego klocka cementacyjnego drugiego stopnia cementowania

odlewa

jest to element obiegu płuczkowego, którym powracająca z otworu płuczka z kominka nad prewenterami trafia na sita wibracyjne

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

odmulacz

jest to hydrocyklon o średnicy leja od 4 do 8 cali, służący do oddzielania mniejszych cząstek stałych z płuczki, niż frakcja piaszczysta

odpiaszczacz

jest to hydrocyklon o średnicy leja od 8 do 14 cali, służący do oddzielania z płuczki frakcji piaszczystej

odpieniacz

dodatek stosowany zarówno do zaczynów cementowych jak i płuczek wiertniczych, redukujący skłonność do pienienia cieczy wiertniczych (zamykania pęcherzyków gazu)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

odstoju zaczynu pomiar

pomiar polegający na zlaniu do cylindra pomiarowego określonej objętości zaczynu cementowego, a następnie odczytaniu po dwóch godzinach objętości klarownej cieczy, która oddzieliła się od zaczynu. Określenie procentowe ilości uzyskanej klarownej cieczy do objętości całego zalanego zaczynu, jest miarą odstoju

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

opóźniacz czasu wiązania

domieszka powodująca opóźnienie początku czasu wiązania lub wydłużenie całkowitego czasu wiązania. Są to np. duże stężenia chlorków, cukry, materiały celulozowe, kwasy organiczne

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

PAC HV

polianionowa celuloza wysokolepka, powodująca, że w płuczce wiertniczej wraz ze wzrostem temperatury maleje granica płynięcia. Powoduje również obniżenie filtracji płuczki wiertniczej

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

PAC LV

polianionowa celuloza niskolepka, odpowiada za obniżenie filtracji oraz inhibitację skał ilastych

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

papierek API (filtr API)

bibułka stosowana podczas badania płuczki wiertniczej oraz zaczynu cementowego na prasie filtracyjnej API. W przypadku płuczki wiertniczej na papierku wytwarza się osad, który reprezentuje osad pojawiający się na ścianach otworu, w trakcie wiercenia

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

papierek lakmusowy

papierek stosowany do określenia pH cieczy. W badaniach laboratoryjnych płynów wiertniczych stosowany najczęściej do określenia pH filtratu płuczki wiertniczej, powstałego podczas badania na prasie filtracyjnej API

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

pH filtratu

jest to stężenie jonów hydroniowych w filtracie, powstałego na skutek badania na prasie filtracyjnej API

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

pH filtratu pomiar

pomiar wykonywany przy pomocy papierka lakmusowego lub pH – metru, w celu określenia odczynu filtratu

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

pH - metr

urządzenie elektryczne, pozwalające dokładnie określić pH filtratu (do dwóch miejsc po przecinku)

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

PHPA

polimer stosowany do przewiercania skał ilastych w celu inhibicji hydratacji minerałów ilastych

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

pierścień oporowy

pierścień znajdujący się nad zaworem zwrotnym w bucie rur okładzinowych. Do niego dopychany jest i znajduje opór dolny klocek cementacyjny

początek czasu gęstnienia

jest to czas jaki upłynął od zarobienia zaczynu cementowego do momentu osiągnięcia przez niego wartości 30 Bc

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

pompa odśrodkowa

pompa tłocząca ciecze, wykorzystująca wirowy ruch wirnika oraz siłę odśrodkową płynu wprawionego przez ten wirnik. Pompy odśrodkowe używane są do przetłaczania płuczki oraz do wytworzenia strugi cieczy przepływającej przez dyszę De Lavala

poziomowanie sita

proces polegający na ustawieniu w poziomie siatki sita wibracyjnego, przy pomocy śrub regulacyjnych ustalających położenie górnej części ramy sita wibracyjnego

prasa API

(prasa filtracyjna) jest to przyrząd pomiarowy służąca do badania filtracji płynów wiertniczych, zgodnie ze standardami API (American Petroleum Institute)

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

prasa filtracyjna

urządzenie laboratoryjne służące do badania objętości filtratu oddzielonego od płuczki wiertniczej lub zaczynu cementowego pod wpływem ciśnienia 0,7 MPa

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

prasa hydrauliczna do pomiaru wytrzymałości

urządzenie laboratoryjne do badań wytrzymałości stwardniałych zaczynów cementowych. Prasa pozwala na zbadanie wytrzymałości na zginanie oraz ściskanie stwardniałego kamienia cementowego

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

przybitka

przybitka to płyn wiertniczy będący najczęściej płuczką wiertniczą służący do napierania na górny klocek cementacyjny w celu wytłoczenia zaczynu cementowego, do przestrzeni pierścieniowej, między otworem a zapuszczoną kolumną rur okładzinowych

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

przypływ płynu złożowego do otworu

inaczej erupcja wstępna. Charakteryzuje się zwiększeniem objętości wypływającej płuczki z otworu o czym informują wskazania łaty pomiarowej na zbiorniku roboczym lub czujnika poziomu płuczki zamontowanego w zbiorniku roboczym. Przypływ płynu złożowego do otworu wymaga podjęcia działań zgodnych z dozorami Wyższego Urzędu Górniczego (w Polsce) lub IWCF (International Well Control Forum) na świecie, prowadzących do likwidacji erupcji wstępnej czyli przywrócenia równowagi w otworze wiertniczym

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

rozlewność zaczynu pomiar

rozlewność zaczynu cementowego wykonywany jest przy pomocy stożka ściętego AznII oraz szklanej podstawy z naniesionymi kręgami pomiarowymi. Badanie polega na ustawieniu stożka w centrum płytki (na środku najmniejszego kręgu pomiarowego), następnie wypełnieniu go zaczynem cementowym po sam wierzch i szybkim zdecydowanym ruchem podniesieniu stożka do góry. Wynikiem rozlewności jest średnica okręgu do jakiego rozlał się zaczyn (w mm)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

rozpuszczalnik zaczynu (woda)

jeden z dwóch głównych składników zaczynu cementowego (obok spoiwa – cementu)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

rura okładzinowa

element konstrukcji otworu wiertniczego. Zadaniem rur okładzinowych, które połączone są w kolumny z rur o tej samej średnicy zewnętrznej, jest między innymi zapewnienie stabilności otworu wiertniczego

siatka sita

siatka zamontowana na ramie sita wibracyjnego, posiadająca oczka o sprecyzowanej wielkości. Przez wprawienie jej w ruch wibrujący pionowy i wzdłużny, z przepływającej płuczki oddzielane są zwierciny o rozmiarze większym niż oczka w siatce

sito wibracyjne

urządzenie do mechanicznego oddzielenia zwiercin od płuczki. Montowane są jako pierwsze urządzenie oczyszczające płuczkę wypływającą z otworu. Wpływająca na sito płuczka trafia na siatkę o odpowiedniej gęstości oczek, która zmontowana jest na ramie. Rama ta dla zwiększenia efektywności pracy wprawiana jest przez silnik elektryczny w ruch wibrujący. Płuczka przepływa przez siatkę do zbiornika lub na koryta płuczkowe, a zwierciny trafiają do zbiornika urobkowego

składniki drugorzędne zaczynu cementowego

są to zarówno domieszki stanowiące do 5% masy suchego cementu (upłynniacze, odpieniacze, regulatory czasu wiązania, dyspersanty, aktywatory, inne), oraz dodatki stanowiące powyżej 5% masy suchego cementu (materiały regulujące gęstość, wypełniacze, materiały wpływające na poprawę wytrzymałości i szczelności, inne)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

składniki główne zaczynu cementowego

są to dwa podstawowe składniki zaczynu cementowego. Jest to zarówno spoiwo hydrauliczne czyli cement jak i rozpuszczalnik jako woda słodka lub woda złożowa (zasolona)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

skrobak

element będący częścią zewnętrznego uzbrojenia kolumny rur okładzinowych, którego zadaniem jest, przez swoją konstrukcję i kształt zdzierać osad pozostawiony przez płuczkę na ścianach otworu, w celu uzyskania lepszej przyczepności kamienia cementowego do ściany otworu

solanka

roztwór powstały na skutek wymieszania wody z solą

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

spadek poziomu płynu na zbiorniku

spadek poziomu płynu na zbiorniku roboczym świadczy o ucieczce płuczki wiertniczej. Po zaobserwowaniu zaniku płuczki należy podjąć działania mające na celu zahamowanie ucieczki płuczki wiertniczej

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

spoiwo hydrauliczne

spoiwem hydraulicznym jest każdy drobno zmielony materiał, który w kontakcie z wodą przy zachowaniu odpowiedniego pH ulega hydratacji czyli związaniu i utworzeniu stwardniałego kamienia (ciała stałego). Spoiwem hydraulicznym jest między innymi cement. Wiążąc tworzy stwardniały kamień cementowy

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

stacja flokulacyjna

zbiornik na oczyszczoną mechanicznie płuczkę wiertniczą, gdzie w celu pozbycia się fazy drobnodyspersyjnej dodaje się środki flokulacyjne powodujące flokulację (wytrącenie agregatów fazy stałej w postaci kłaczków na dnie zbiornika)

stolik rozpływowy

przyrząd laboratoryjny z naniesionymi współosiowymi okręgami, służący do określenia rozlewności zaczynów uszczelniających, współpracujący ze stożkiem ściętym AznII

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

stop collar

pierścień oporowy montowany, na kolumnie rur okładzinowych w celu ustalenia położenia zewnętrznego uzbrojenia kolumny, np. centralizatorów

stożek ścięty AzNII

urządzenie laboratoryjne służące do badania rozlewności zaczynów cementowych, współpracujące ze stolikiem rozpływowym

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

stwardniałego zaczynu na ściskanie

parametr badany na prasie hydraulicznej, określający maksymalną siłę przyłożoną do powierzchni kamienia cementowego powodującą jego spękanie (zmiażdżenie)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

szirometr

urządzenie laboratoryjne służące do badań naprężeń tnących w płuczce wiertniczej, czyli wykonaniu pomiaru wytrzymałości strukturalnej płuczki

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

ucieczka płuczki

zjawisko polegające na wnikaniu płuczki wiertniczej w przewierconą warstwę. Objawia się spadkiem objętości płuczki wiertniczej w obiegu, odczytanym na łacie pomiarowej zbiornika roboczego lub przez wskazanie czujnika poziomu płuczki

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

układ oczyszczania płuczki

układ, którego celem jest usunięcie z płuczki wiertniczej zwiercin w celu ponownego jej użycia. Elementami układu oczyszczenia są sita wibracyjne, hydrocyklony, wirówka dekantacyjna, stacja flokulacyjna, odstojnik, koryta płuczkowe i degazator

upłynniacz

domieszka dodawana do zaczynów cementowych w celu zmniejszenia lepkości przy zastosowaniu tej samej ilości wody zarobowej

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

waga Baroid

(waga płuczkowa lub waga ramienne) przyrząd laboratoryjny służące do badań gęstości cieczy wiertniczych. Składa się z pojemnika na płuczkę, wieczka pojemnika, ramienia z naniesiona skalą oraz labelką z pęcherzykiem powietrza, suwaka i podstawki

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

waga ramienna

(waga Baroid lub waga płuczkowa) przyrząd laboratoryjny służący do badań gęstości cieczy wiertniczych. Składa się z pojemnika na płuczkę, wieczka pojemnika, ramienia z naniesiona skalą oraz labelką z pęcherzykiem powietrza, suwaka i podstawki

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

węzeł dławienia

element zabezpieczenia przeciwerupcyjnego otworu wiertniczego. Węzeł dławienia pozwala na kontrolowane odpuszczania ciśnienia z otworu wiertniczego podczas przypływu płynu złożowego do otworu

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

wirówka dekantacyjna (centryfuga)

aktywne urządzenie do bardzo dokładnego oczyszczania płuczki wiertniczej. Wirówka posiada poziomą komorę roboczą o kształcie podobnym do wnętrza hydrocyklonu. W jej wnętrzu znajduje się wirnik, który wprawia w ruch wirowy dostarczaną płuczkę wiertniczą. Podobnie jak w hydrocyklonie frakcja o większej gęstości przemieszczania jest do otworu wypływowego w szerszej części stożka, a o mniejszej gęstości do węższej. Wirówka pozwala oddzielić cząstki stałe o wielkości od 1µm

współczynnik rozmycia ściany otworu wiertniczego

(współczynnik skawernowania ściany otworu wiertniczego) wartość liczbowa uwzględniana przy projektowaniu niezbędnej objętości zaczynu cementowego, koniecznego do zacementowania otworu wiertniczego. Współczynnik ten wyraża procentowe powiększenie średnicy otworu względem średnicy nominalnej (średnicy narzędzia, którym wykonano otwór)

współczynnik skawernowania ściany otworu wiertniczego

(współczynnik rozmycia ściany otworu wiertniczego) wartość liczbowa uwzględniana przy projektowaniu niezbędnej objętości zaczynu cementowego, koniecznego do zacementowania otworu wiertniczego. Współczynnik ten wyraża procentowe powiększenie średnicy otworu względem średnicy nominalnej (średnicy narzędzia, którym wykonano otwór)

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

współczynnik ściśliwości cieczy przybitki

współczynnik używany podczas obliczania niezbędnej objętości cieczy przybitki. Wyraża on dodatkową objętość płuczki, niezbędną do wytłoczenia zaczynu cementowego do przestrzeni pierścieniowej otworu. Współczynnik ten odnosi się do teoretycznej objętości wnętrza cementowanej kolumny. Najczęściej wynosi od 2% do 4%

wytrzymałości strukturalnej pomiar

jest to pomiar parametrów płynu wiertniczego, wykonywany przy pomocy lepkościomierza obrotowego lub szirometru. W przypadku lepkościomierza procedura zakłada wyłączenie urządzenia na czas 10s, a następnie odczytania największego wychylenia tarczki przy prędkości obrotowej 3 obr/min. Nastepnie pomiar powtarza się po przestoju równym 10 min. Wynik wyraża się s lb/100ftIndeks górny 2. Aby przeliczyć wartość na Pa należy pomnożyć uzyskaną wartość prze 0,4788. Drugim urządzeniem do pomiaru tego parametru jest szirometr. Szirometr jest kubkiem z zamontowaną listwą pomiarową. Na listwę wkłada się aluminiową tuleje, która pod własnym ciężarem zanurza się w płynie wiertniczym. Ze skali na listwie odczytje się wynik pomiaru. Pomiar dokonuje się po 10 s od nalania płuczki oraz po 10 min stagnacji płynu. Odczytywany wynik wyrażany jest w Pa

Film instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczychDmhO1hZNbFilm instruktażowy Wykonywanie pomiarów fizycznych i reologicznych płuczek wiertniczych

wytrzymałość stwardniałego zaczynu na zginanie

parametr badany na prasie hydraulicznej określający wytrzymałość kamienia cementowego na zginanie

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

wzrost poziomu płynu na zbiorniku

patrz przypływ płynu złożowego

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

XCD

biopolimer regulujący wytrzymałość strukturalną i lepkość płuczki wiertniczej

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

zaczyn cementowy

mieszanina, której głównymi składnikami są spoiwo czyli cement oraz rozpuszczalnik czyli woda, słodka lub złożowa. Oprócz tego w skład zaczynu mogą wchodzić dodatki i domieszki, które regulują jego właściwości. Zaczyn cementowy służy do uszczelnienia przestrzeni pierścieniowej pomiędzy kolumną rur okładzinowych a ścianą otworu wiertniczego, docementowania otworu wiertniczego lub wykonania korków cementacyjnych wewnątrz kolumn rur okładzinowych

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

zaczyn uszczelniający

w praktyce wiertniczej jest to synonim zaczynu cementowego. W rzeczywistości zaczyn uszczelniający jest pojęciem szerszym. Spotyka się zaczyny cementowe, polimerowe, żywiczne i inne

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

zawór zwrotny

typ zaworu pozwalający na przepływ tylko w jedną stronę. W wiertnictwie w trakcie prac cementacyjnych zawór zwrotny jest zamontowany w bucie kolumny rur okładzinowych. Jego zadaniem jest przepuszczenie cieczy przemywającej, buforowej oraz zaczynu cementowego przez but do przestrzeni pierścieniowej. Zadaniem zaworu jest zapobiegnięcie cofania się płynów po zakończeniu cementowania

zbiornik marszowy

zbiornik na płuczkę wiertniczą zatłaczaną lub wypływającą z otworu wiertniczego podczas wyciągania lub zapuszczania przewodu wiertniczego. Zbiornik ten pozwala wykonać bilans objętości płuczki, która jest wypierana z otworu podczas zapuszczania przewodu lub wpływa do otworu po jego wyciagnięciu. Przy zachowaniu równowagi ciśnień w otworze objętość płuczki wypływająca lub wpływająca do zbiornika marszowego odpowiada objętości stali przewodu wiertniczego. Dzięki temu można wnioskować o istnieniu stanu równowagi w otworze, ucieczce płuczki lub jej przypływie do otworu

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

zbiornik roboczy

zbiornik, do którego trafia płuczka po oczyszczeniu, będąca w ciągłym obiegu. W przypadku równowagi ciśnień w otworze poziom płuczki na zbiorniku roboczym powinien pozostawać stały

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

zbiornik sedymentacyjny (osadnik)

zbiornik do którego może wpływać płuczka wiertnicza wraz ze zwiercinami. W braku przepływu płuczki zwierciny osadzają się na dnie zbiornika. Następnie czysta płuczka jest odpompowana do zbiornika roboczego, a zwierciny pozostają na dnie w zbiorniku. Zbiornik sedymentacyjny oczyszcza płuczkę w sposób bierny (bez udziału dodatkowej energii). Oczyszczanie to jest mało efektywne

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

zbiornik slagowy

zbiornik ten współpracuje z obiegiem leja hydraulicznego. zbiornik płuczkowy wykorzystywany do sporządzania płuczki wiertniczej

zbiornik urobkowy

zbiornik, do którego trafia urobek (zwierciny) po oddzieleniu od płuczki wiertniczej

zbiorniki na cement

zbiornik stosowany przy sporządzaniu zaczynu cementowego w trakcie zabiegu cementowania otworu wiertniczego. Zbiorniki te ustawiane są jako pionowe silosy lub cysterny samochodowe, tzw. cementowozy

E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wierceniaDnPwBSF00E‑book Rodzaj płynów technologicznych stosowanych w procesie wiercenia

zwężka De Lavala

element leja hydraulicznego, w którym dochodzi do zwiększenia prędkości strugi cieczy i lokalnego obniżenia ciśnienia. W wyniku tego z kosza zasypowego leja hydraulicznego następuje zassanie komponentów do strugi przepływającej cieczy

zwężka dławienia

element manifoldu dławienia, służący do precyzyjnego regulowania ciśnienia dławienia płynów wypływających z otworu wiertniczego podczas usuwania skutków przypływu płynu złożowego do otworu

Film edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowychD5Txu8FlpFilm edukacyjny Pomiar poziomu płuczki w zbiornikach płuczkowych

Interaktywne materiały sprawdzające

Przewodnik dla nauczyciela

Sporządzanie i zastosowanie płynów wiertniczych i zaczynów uszczelniających

Słownik pojęć dla e‑materiału