Roboty górnicze
Organizacja i prowadzenie eksploatacji podziemnej złóż - Technik górnictwa podziemnego
Wypełnianie dokumentacji robót górniczych
INFOGRAFIKA
Spis treści
Tworzenie i prowadzenie dokumentacji robót górniczychTworzenie i prowadzenie dokumentacji robót górniczych
Mapa przekroju geologicznegoMapa przekroju geologicznego
Mapa wyrobisk górniczychMapa wyrobisk górniczych
Mapa przestrzenna wyrobisk górniczychMapa przestrzenna wyrobisk górniczych
Schemat przepływu powietrza przez wyrobiska górniczeSchemat przepływu powietrza przez wyrobiska górnicze
Schemat dróg transportowychSchemat dróg transportowych
Eksploatacja pokładu warstwami poziomymiEksploatacja pokładu warstwami poziomymi
Książka okresowych kontroliKsiążka okresowych kontroli
Harmonogram smarowań rol napędowych i zwrotnych przenośników taśmowychHarmonogram smarowań rol napędowych i zwrotnych przenośników taśmowych
Tworzenie i prowadzenie dokumentacji robót górniczych
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych (Dz.U. 2017 poz. 1118) roboty górnicze prowadzi się na podstawie dokumentacji uwzględniającej warunki geologiczne i górnicze. Dokumentację stanowią projekt techniczny eksploatacji złoża, pokładu lub ich części, plan ruchu zakładu górniczego oraz projekty techniczne lub technologie wykonywania robót.
Złoże kopaliny przygotowuje się i wybiera w sposób uwzględniający wpływ prowadzonych robót górniczych na inne roboty oraz na powierzchnię. Dla każdego jeszcze nieeksploatowanego złoża (pokładu) lub jego części, przed rozpoczęciem robót górniczych, opracowuje się projekt techniczny eksploatacji, który zatwierdza kierownik ruchu zakładu górniczego. Projekt techniczny eksploatacji zawiera w szczególności:
charakterystykę złoża (pokładu) wraz z niezbędnymi dokumentami kartograficznymi;
uwarunkowania powierzchniowe;
sposoby udostępniania i przygotowania złoża (pokładu) do wybierania;
systemy wybierania złoża;
sposób: przewietrzania, zabezpieczenia przed występującymi zagrożeniami, dostosowany do rodzajów i stopnia nasilenia występujących zagrożeń, odwadniania;
schematy odstawy urobku, transportu materiałów i osób;
schemat zasilania w energię oraz układ rurociągów wodnych, przeciwpożarowych, sprężonego powietrza, podsadzkowych i innych;
określenie sposobu doprowadzania energii, w szczególności elektrycznej, wraz z rozplanowaniem sieci;
systemy łączności oraz sygnalizacji alarmowych.
Dla robót górniczych przed rozpoczęciem drążenia, eksploatacji, zbrojenia, likwidacji, wprowadzania wód do wyrobisk górniczych i zrobów lub odwadniania podziemnych zbiorników wodnych oraz wiercenia (w przypadku otworów o długości większej niż ) opracowuje się projekty techniczne wraz z technologią wykonywania robót. Projekt techniczny zawiera w szczególności:
mapę wyrobisk górniczych z naniesieniem przewidywanych robót górniczych i planowanych strat w zasobach;
niezbędne przekroje lub profile geologiczne i dane mierniczo‑geologiczne, w tym parametry geomechaniczne skat, niezbędne dla doboru obudowy;
charakterystykę zagrożeń naturalnych, spodziewanych zaburzeń geologicznych, wynikających z dotychczas prowadzonych robót górniczych w zakładzie górniczym, z uwzględnieniem robót prowadzonych w sąsiednich zakładach górniczych;
sposoby zabezpieczenia przed zagrożeniami;
rodzaj i typ obudowy;
sposób przewietrzania;
rodzaj i typ maszyn, urządzeń, instalacji, materiałów, wyrobów z tworzyw sztucznych oraz środków strzałowych i sprzętu strzałowego, stosowanych w wyrobisku górniczym;
schematy odstawy urobku, transportu materiałów i osób;
sposób odwadniania;
schemat zasilania w energię oraz układ rurociągów wodnych, przeciwpożarowych, sprężonego powietrza, podsadzkowych i innych;
opis systemów łączności i alarmowania oraz sygnalizacji wraz z rozplanowaniem sieci;
wpływ likwidowanych wyrobisk na sąsiednie partie pokładów i sąsiednie zakłady górnicze;
technologię wykonywania robót;
zasady organizacji pracy i nadzoru robót, w tym częstotliwość przeprowadzania kontroli przez osoby kierownictwa i dozoru ruchu.
Dla robót górniczych innych niż wymienione powyżej opracowuje się technologie ich wykonywania. Projekty techniczne i technologie wykonywania robót są zatwierdzane przez kierownika ruchu zakładu górniczego. Zgodę na rozpoczęcie powyższych robót wydaje kierownik ruchu zakładu górniczego na podstawie projektu technicznego oraz protokołu odbioru technicznego sporządzonego przez powołaną przez niego w tym celu komisje. Decyzję o konieczności sporządzenia projektów technicznych lub technologii przebudów wyrobisk w zakładach w zakresie stosowania przykotwiania obudowy, zabezpieczenia wyrobisk oraz innych robót górniczych niż wymienione w projekcie technicznym albo technologii wykonywania podejmuje kierownik ruchu zakładu górniczego.
Osoby dozoru ruchu prowadzące roboty górnicze na danej zmianie:
posiadają przy sobie mapę wyrobisk, którą uzupełniają danymi o sytuacji prowadzonych wyrobisk, z oznaczeniem napotkanych zagrożeń;
zgłaszają niezwłocznie służbie mierniczej i służbie geologicznej zakładu górniczego zmiany warunków geologicznych i wodnych, napotkane w trakcie prowadzenia robót górniczych.
Osoby dozoru ruchu wyznaczone przez kierownika ruchu zakładu górniczego sporządzają w okresach miesięcznych szkice sztygarskie, na podstawie których służba miernicza i służba geologiczna wykonują pomiary uzupełniające i aktualizują mapy wyrobisk górniczych. Na szkicach sztygarskich przedstawia się w szczególności:
aktualną sytuacje górniczą;
zmiany warunków geologicznych;
miejsca zaistnienia tąpnięć, zawałów, wycieków i pożarów;
tamy trwałe, korki ii pasy podsadzkowe, miejsca lokowania mieszanin doszczelniających;
wyrobiska zlikwidowane.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Mapa przekroju geologicznego
Pod rysunkiem, na dole mapy znajduje się jej legenda. Legendę stanową kolorowe prostokąty lub prostokąty z naniesionym symbolem narysowane pod sobą. Opis umieszczono po ich prawej stronie. Kolejne kolory prostokątów oraz symboli wraz z opisami: kolor żółty oznacza utwory czwartorzędowe, kolor zielony oznacza utwory triasowe, kolor niebieski oznacza łupek ilasty i piaszczysty, kolor pomarańczowy oznacza piaskowiec, prostokąt w kolorze czarnym oznacza niewyeksploatowany pokład węgla, prostokąt z równoległymi liniami biegnącymi pod skosem oznacza wyeksploatowany pokład węgla i prostokąt z grubszymi, równoległymi, pionowymi czarnymi liniami pomiędzy którymi biegną równolegle cienkie białe linie oznacza przypuszczalne zaleganie pokładu.
Obok legendy z prawej strony umieszczono napis; kopalnia węgla kamiennego, mapa przekroju geologicznego A‑B, wraz z oznaczeniem skali. Po lewej stronie umieszczono szkic orientacyjny w formie czerwonego wieloboku.
Kolejnymi cyframi zaznaczono elementy mapy. Opisy znajdujące się pod cyframi są zgodne z dodanymi do mapy nagraniami audio.
1. Rysunek przedstawiający kolorwą mapę przekroju geologicznego A‑B sporządzona w skali jeden do dwóch tysięcy z naniesionymi na nią symbolami,
2. Oznaczenia infrastruktury kopalnianej pod ziemią Wszystkie trasy podziemne, czyli na przykład chodniki, znajdują swoje odzwierciedlenie na mapie. Oznacza się je za pomocą dwóch, najczęściej równoległych do siebie linii. Wyrobiska podziemne na mapie przedstawia się poziomo, szyby natomiast - pionowo.
1. Skala mapy Wszystkie mapy wykonane są w skali. Oznacza to, że zachowane są proporcje między wyrobiskami i złożem, ale ich obraz został odpowiednio pomniejszony, celem umieszczenia go na papierze.
4. Obiekty na mapie i ich symbole Ten element, zwany legendą, informuje o znaczeniu symboli oraz kolorów użytych na mapie. Rodzaje skał oraz ich pochodzenie oznacza się w sposób jednolity, za pomocą określonych barw.,
5. Rysunek z informacjami: Kopalnia węgla kamiennego. Mapa przekroju geologicznego A‑B. Skala skali jeden do dwóch tysięcy. Założono we wrześniu tysiąc dziewięćset sześćdziesiąt osiem,
6. Warstwice Poziome linie, zwane warstwicami, pozwalają na odczytanie z mapy rzeczywistej głębokości, na której znajduje się dany element mapy.
W dolnej części mapy znajduje się sieć przekopów oraz chodników, które zostały oznaczone przy użyciu koloru niebieskiego. Dodatkowo w dolnej części mapy znajduje się również czarny napis szyb wentylacyjny. Po lewej i prawej stronie mapy zaznaczono przy pomocy czworoboków wyrobiska górnicze. Czerwonymi liniami w centralnej części mapy najczęściej w formie elips zaznaczono obszary chronione. Po lewej, górnej stronie mapy przy użyciu czerwonych linii w kształcie trapezu zaznaczono pokład chroniony. Po prawej stronie mapy poprowadzono czerwone linie biegnące przez całą mapę równolegle do czarnych linii symbolizujących przekop.
Pod rysunkiem mapy, w jej prawym dolnym rogu umieszczono napis: kopalnia węgla kamiennego, mapa wyrobisk górniczych, pokład wraz ze skalą.
Kolejnymi cyframi zaznaczono elementy mapy. Opisy znajdujące się pod cyframi są zgodne z dodanymi do mapy nagraniami audio.
1. Granice obszaru chronionego Ze względu na znaczne wpływy działalności górniczej, w postaci osuwisk i obniżeń terenu, wyznacza się granice obszaru chronionego. Granice te wyznaczają przestrzeń pod ziemią, w obrębie której zakazane jest prowadzenie prac górniczych pozostawiających pustki poeksploatacyjne. Obszarami chronionymi są najczęściej: autostrady, kościoły, rejon szybów, zabytkowe obiekty i istotne budynki infrastruktury miasta, jak np. fabryki i hale produkcyjne.,
2. Pokłady wyeksploatowane Przerywana linia wypełniająca prostokątne pola eksploatacji ścianowej oznacza, iż dana ściana została już w całości lub częściowo wyeksploatowana. W sytuacji ściany wciąż postępującej, zaznacza się pasy już wydobyte, z datą ostatnich prac w tym rejonie oraz pasy, których eksploatacja rozpocznie się w nadchodzących miesiącach. Prognozę wydobycia należy zaznaczać na mapie wraz z planowaną datą rozpoczęcia realizacji.,
3. Sposób likwidacji zrobów Dobór symboli stosowanych do oznaczenia pokładów wyeksploatowanych ma bezpośredni związek ze sposobem likwidacji zrobów. W zależności od tego, czy likwidacja odbywa się "na zawał" czy z zastosowaniem podsadzki hydraulicznej, sposób znakowania wyrobisk ścianowych różni się. Symbole te często ustanawia osobno każda z kopalń.
Po środku mapy biegną pionowo w dół cienkie czarne linie symbolizujące szyby górnicze, cyfra
Kolejnymi cyframi zaznaczono elementy mapy.
1. Szyby Na mapie przestrzennej wyrobisk górniczych, szyby oznacza się pionowymi liniami.,
2. Wyrobiska poziome. Chodniki, pochylnie oraz upadowe oznacza się liniami pochyłymi, o zgodnym dla rzutowania kącie nachylenia.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Schemat dróg transportowych
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Eksploatacja pokładu warstwami poziomymi
Liczba porządkowa |
Data przeprowadzenia kontroli |
Wyniki dokonanej kontroli (potwierdzone usterki) |
Wydane polecenia (sposób i termin usunięcia usterek) |
Nazwisko i podpis osoby przeprowadzającej kontolę. Dozór średni |
Nazwisko i podpis osoby przeprowadzającej kontolę. Dozór wyższy |
|---|---|---|---|---|---|
Do uzupełnienia |
Do uzupełnienia |
Do uzupełnienia |
Do uzupełnienia |
Do uzupełnienia |
Do uzupełnienia |
Cyframi zaznaczono poszczególne elementy znajdujące się w opisie nad tabelą oraz w wierszu nagłówkowm tabeli.
1. Szczegółowe oznakowanie Aby książka okresowych kontroli mogła prawidłowo spełniać swoje zadanie, wymagane jest doprecyzowanie, jakiego obiektu dotyczy.,
2. Data przeprowadzenia kontroli Ponieważ kontrole należy przeprowadzać w ściśle określonej częstotliwości, osoba dokonująca oceny stanu technicznego zobowiązana jest umieścić informację na temat daty kontroli.,
3. Wynik kontroli Istotnym aspektem książki okresowej kontroli jest szczegółowy opis wszelkich usterek zaobserwowanych podczas oceny obiektu. Pozwala to na przegląd poprzednich awarii oraz zwrócenie większej uwagi na uprzednio niesprawne elementy obiektu.,
4. Wydane polecenia Gdy sprzęt nie spełnia częściowo lub całkowicie wymagań kontrolującego, należy sporządzić odpowiedni komentarz, który jednocześnie będzie przesłanką do naprawy maszyny.,
5. Podpisy osób uprawnionych Ponieważ procesu kontroli dokonują ściśle określone osoby, każdorazowo czynność tę należy potwierdzić własnoręcznym podpisem osoby uprawnionej.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Harmonogram smarowań rol napędowych i zwrotnych przenośników taśmowych
Cyfrą jeden oznaczono szczegółowe dane. W tabeli należy uzupełnić informacje dotyczące nazwy przenośnika oraz jego numeru, jaki ma pod ziemią.
Cyfrą dwa oznaczono częstotliwość kontroli. Dla ułatwienia pracy osobie kontrolującej, harmonogramy często zawierają informacje dotyczące częstotliwości wykonywania prac.
Cyfrą trzy oznaczono osobę odpowiedzialną. Kontroli dokonywać może tylko ściśle określona osoba. Fakt, iż kontrola się odbyła, potwierdza jej podpis - podpis sztygara.
Każda tabela składa się z nazwy przenośnika oraz danych związanych z datą oraz podpisem sztygara dla roli napędowej oraz roli zwrotnej. Nazwę oraz danę są do uzupełnienia. Przykładowe pole z nazwą przenośnika oznaczone jest cyfrą jeden. Cyfra dwa umieszczona jest pod tytułem tabeli. Cyfra trzy znajduje się w komórce związanej z podpisem sztygara..