E-materiały do kształcenia zawodowego

Posługiwanie się urządzeniami i środkami gaśniczymi

LES.01. Obsługa maszyn stosowanych w gospodarce leśnej – operator maszyn leśnych 834105

Przewodnik dla nauczyciela

6

Spis treści

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształceniaCele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału

Powiązania między elementami e‑materiałuPowiązania między elementami e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznejWskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Wymagania techniczneWymagania techniczne

1

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

  • Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie operator maszyn leśnych (kod cyfrowy zawodu 834105): obsługa maszyn stosowanych w gospodarce leśnej, w tym obsługa maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w pracach z zakresu zagospodarowania oraz użytkowania lasu. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

  • Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – najważniejszych założeń dotyczących zastosowania sprzętu do gaszenia różnych rodzajów pożarów lasu.

  • Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

  • Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

  • Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia i kryteria ich weryfikacji dla kwalifikacji LES.01. Obsługa maszyn stosowanych w gospodarce leśnej

E‑materiał wspiera osiąganie następujących efektów kształcenia i kryteriów ich weryfikacji:

LES.01.4. Wykonywanie prac z zakresu ochrony lasu

Osoba ucząca się:

LES.01.4.2) wykonuje prace z zakresu ochrony przeciwpożarowej lasu z użyciem maszyn, urządzeń i narzędzi:

  • LES.01.4.2.1) opisuje czynniki kształtujące zagrożenie pożarowe lasu;

  • LES.01.4.2.2) wymienia rodzaje pożarów lasu;

  • LES.01.4.2.3) opisuje sposoby gaszenia pożarów lasu;

  • LES.01.4.2.4) dobiera sprzęt pożarniczy i środki gaśnicze do rodzaju pożaru lasu;

  • LES.01.4.2.5) wymienia rodzaje pasów przeciwpożarowych;

  • LES.01.4.2.6) wykonuje czynności związane z zabezpieczaniem obszarów leśnych przed pożarem.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.

Materiały multimedialne

Film instruktażowy (tutorial) Urządzenia i środki stosowane w walce z różnymi rodzajami pożaruDcmD1I6BlFilm instruktażowy (tutorial) Urządzenia i środki stosowane w walce z różnymi rodzajami pożaru

Praca z filmem instruktażowym - tutorialem wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

  • charakteryzowanie różnego typu sprzętu gaśniczego stosowanego do gaszenia pożarów: sprzętu podręcznego (np. motyki, szpadle, piły mechaniczne, zdzieraki, gaśnice, tłumice, hydronetki), samochodów i samolotów gaśniczych oraz pozostałego sprzętu pożarniczego (np. ciężki sprzęt budowlany, wojskowy, rolniczy, cysterny zaopatrzone w wodę, a także sprzęt gospodarczy - m.in. pług, brona talerzowa, glebogryzarka);

  • dobieranie taktyki gaszenia pożaru do jego rodzaju;

  • obsługa sprzętu wykorzystywanego gaszenia różnego rodzaju pożaru wraz z użyciem środków gaśniczych.

Plansza/schemat/grafika interaktywna Zwalczanie pożarów lasuDeMe3ZOaUPlansza/schemat/grafika interaktywna Zwalczanie pożarów lasu

Praca z planszą/schematem/grafiką interaktywną wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

  • charakteryzowanie różnego typu sprzętu gaśniczego stosowanego do gaszenia pożarów: sprzętu podręcznego (np. motyki, szpadle, piły mechaniczne, zdzieraki, gaśnice, tłumice, hydronetki), samochodów i samolotów gaśniczych oraz pozostałego sprzętu pożarniczego (np. ciężki sprzęt budowlany, wojskowy, rolniczy, cysterny zaopatrzone w wodę, a także sprzęt gospodarczy - m.in. pług, brona talerzowa, glebogryzarka);

  • opisywanie różnych rodzajów pożarów;

  • opisywanie środków gaśniczych (zasypywanie ziemią, tłumienie pożaru np. przy użyciu gałęzi, wypalanie, gaszenie wodą, gaszenie wodą z dodatkami) stosowanych podczas pożarów lasów.

Obudowa dydaktyczna

Interaktywne materiały sprawdzająceDrH9xXD74Interaktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu sprzętu oraz środków gaśniczych stosowanych do gaszenia różnych rodzajów pożarów lasu i posługiwania się nimi.

Słownik pojęć dla e‑materiałuD13JkXZQpSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.

Przewodnik dla nauczycielaDn1nQzsnOPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

Przewodnik dla uczącego sięD14j4oGlWPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.

Netografia i bibliografiaD1HOB1A3KNetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑zasób oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy dotyczącej sprzętu oraz środków gaśniczych stosowanych do gaszenia różnych rodzajów pożarów lasu i posługiwania się nim.

Instrukcja użytkowaniaD17ea9MNwInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie materiałów oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Powiązania między elementami e‑materiału

Materiały multimedialne są powiązane ze sobą i z poszczególnymi elementami obudowy dydaktycznej.

Każdy materiał multimedialny jest także powiązany z konkretnymi interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:

  • film instruktażowy (tutorial) Urządzenia i środki stosowane w walce z różnymi rodzajami pożaru z ćwiczeniami 3, 4 i 6;

  • plansza/schemat/grafika interaktywna Zwalczanie pożarów lasu z ćwiczeniami 1, 2, 5, 7‑9.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej

Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Dzięki nim uczniowie zdobywają wiedzę dotyczącą organizacji rekreacji i turystyki konnej w gospodarstwie rolnym. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium podczas zajęć, a także podczas samodzielnej pracy uczniów poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

1. Film instruktażowy (tutorial) Urządzenia i środki stosowane w walce z różnymi rodzajami pożaru

Praca indywidualna, w parach i całego zespołu klasowego

Po zapoznaniu się z materiałem filmowym uczniowie indywidualnie przygotowują po kilka pytań. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas pracy z filmem.

Na zakończenie wszyscy uczniowie rozmawiają o pytaniach, które sprawiły im trudność, i wspólnie udzielają na nie odpowiedzi.

2. Plansza/schemat/grafika interaktyna Zwalczanie pożarów lasu

Praca w grupach i całego zespołu klasowego

Uczniowie pracują w trzech grupach. Każda z nich na podstawie grafiki interaktywnej opracowuje w formie mapy myśli zagadnienia:

  • gr. I – sprzęt gaśniczy;

  • gr. II – środki gaśnicze;

  • gr. III – rodzaje pożarów.

Zespoły prezentują efekty swojej pracy na forum i odpowiadają na ewentualne pytania.

W następnym etapie cały zespół klasowy przygotowuje mapę myśli, w której do określonego rodzaju pożaru dopasowuje właściwy sprzęt i środki gaśnicze. Uczniowie mogą wykorzystać narzędzia znajdujące się na platformie ZPE.

Mapa może posłużyć jako pomoc na zajęciach powtórkowych.

3. Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

Materiały umożliwiają też uczniom pracę poza zajęciami, w trakcie przygotowywania się do zajęć lekcyjnych, zarówno teoretycznych, jak i praktycznych. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

1. Film instruktażowy (tutorial) Urządzenia i środki stosowane w walce z różnymi rodzajami pożaru

Praca indywidualna i w grupach

Uczniowie przed zajęciami zapoznają się z tutorialem. Ich zadaniem jest przygotowanie 5‑6 pytań pytań wraz z odpowiedziami dotyczących obejrzanego materiału (działania różnego sprzętu gaśniczego do gaszenia pożarów, sprzętu podręcznego, doboru taktyki gaszenia pożaru do jego rodzaju).

Na początku zajęć pytania są zbierane do urny i sprawdzane przez komisję, czy ich treść się nie powtarza. W tym czasie następuje podział na grupy i ustalane są zasady gry, np.:

  • sposób losowania pytań,

  • zasada „kto pierwszy, ten lepszy”,

  • punktacja itp.

Rozpoczyna się quiz, podczas którego komisja zlicza punkty. Wygrywa zespół z największą liczbą punktów.

2. Plansza/schemat/grafika interaktyna Zwalczanie pożarów lasu

Praca w grupach

Każdy zespół przygotowuje prezentacje na temat:

  • gr. I – sprzęt gaśniczy;

  • gr. II – środki gaśnicze;

  • gr. III – rodzaje pożarów.

Na zajęciach grupy kolejno przedstawiają prezentacje, które powinny zawierać materiały ilustracyjne oraz pytania pobudzające do aktywnego słuchania. Pozostali uczniowie mogą zadawać prelegentom pytania. Nauczyciel czuwa nad poprawnością przekazywanych informacji.

3. Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniem ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

1. Film instruktażowy (tutorial) Urządzenia i środki stosowane w walce z różnymi rodzajami pożaru

  • uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;

  • uczniowie słabowidzący mogą posłużyć się audiodeskrypcją;

  • uczniowie z zaburzeniami zachowania i zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zebrać przygotowane do quizu pytania, a następnie je losować, co pozwoli im rozładować napięcie, a także skupić się na zadaniu; poza tym mogą wejść w skład komisji liczącej punkty: będą skupieni na wypowiedziach innych osób, aby przyznać odpowiednią liczbę punktów, ale nie będą zmuszeni do samodzielnego wystąpienia;

  • uczniowie, którzy mają problemy z komunikacją z rówieśnikami nie muszą uczestniczyć w spacerze i wzajemnym odpytywaniu, mogą natomiast przygotować swoje pytania w formie krótkiego testu, korzystając z narzędzi platformy ZPE.

  • uczniowie mający problemy z wystąpieniami na forum klasy nie powinni być zmuszani do odpowiedzi na pytania podczas quizu, mogą odpowiedzieć na nie pisemnie.

2. Plansza/schemat/grafika interaktyna Zwalczanie pożarów lasu

  • podczas prezentowania rezultatów prac należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji; mogą się one wykazać w pracy w grupach;

  • przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy).

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

  • Windows 7 lub nowszy

  • OS X 10.11.6 lub nowszy

  • GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

  • Chrome w wersji 69.0.3497.100

  • Firefox w wersji 62.0.2

  • Safari w wersji 11.1

  • Opera w wersji 55.0.2994.44

  • Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

  • Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

  • 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

  • Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści